A-Train The Seven
...'cause for once, I didn't hate myself.
Vào ngày 15 tháng 7, trong chuyến thăm Trung Quốc lần thứ ba trong năm, CEO Jensen Huang của Nvidia đã đưa ra 1 thông báo gây chấn động: họ đã nhận được sự cho phép từ chính quyền Mỹ để tiếp tục xuất khẩu chip AI H20 dành cho Trung Quốc. "Chúng tôi đã bắt đầu giao hàng rồi," ông nói.
Chỉ vài giờ sau, đối thủ AMD cũng tuyên bố sẽ tiếp tục xuất khẩu máy gia tốc AI "MI308" của họ sang Trung Quốc. Để hiểu được sự bất ngờ này, chúng ta cần nhớ lại rằng phiên bản "rút gọn" của H100 là H20 được thiết kế riêng cho Trung Quốc, đã bị chính quyền Trump đưa vào danh sách hạn chế xuất khẩu vào tháng 4 năm nay sau khi có thông tin startup AI DeepSeek sử dụng nó để phát triển các mô hình AI hiệu suất cao.
Lệnh cấm vận chỉ kéo dài 3 tháng, nhưng những gì đã diễn ra trong khoảng thời gian đó là điều mà Nvidia không thể nào xem thường. Như một lẽ tất yếu, khoảng trống mà họ để lại đã ngay lập tức được lấp đầy bởi các nhà sản xuất bán dẫn nội địa Trung Quốc. Hàng loạt sản phẩm thay thế H20 đã được công bố:
Nhiều người trong ngành tiết lộ rằng trong nửa đầu năm nay, "tất cả các dây chuyền sản xuất của các nhà sản xuất chip nội địa lớn đều đã kín lịch đặt hàng". Đặc biệt, các công ty như Kunlunxin và Cambricon đang "tràn ngập đơn hàng". Những con số tài chính đã chứng minh cho điều này. Báo cáo tài chính quý 1 năm 2025 của Cambricon cho thấy doanh thu đã tăng vọt 42,3 lần so với cùng kỳ năm ngoái, giúp công ty lần đầu tiên có lãi theo quý kể từ khi niêm yết.
Khách hàng chính của họ là ai? Đó là các nhà mạng viễn thông, các trung tâm dữ liệu địa phương, và đặc biệt là các "gã khổng lồ" công nghệ như Tencent, ByteDance, và Alibaba. Dù đã tích trữ hơn 100.000 chip H20 trước khi lệnh cấm được áp dụng, nhu cầu về sức mạnh tính toán của họ vẫn cực kỳ lớn. Từ trước đến nay, việc các nhà sản xuất GPU nội địa Trung Quốc chen chân vào thị trường machine learning do Nvidia thống trị là cực kỳ khó khăn, vì "thành trì" mà Nvidia đã xây dựng trong hơn một thập kỷ là quá vững chắc.
Tuy nhiên, trong lĩnh vực suy luận (inference) của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), rào cản gia nhập lại tương đối thấp hơn. Do đó, nhiều nhà sản xuất Trung Quốc đã áp dụng chiến lược "du kích": tấn công vào thị trường suy luận trước để tạo ra một chỗ đứng vững chắc. Họ đang tập trung vào việc tối ưu hóa chip cho suy luận, tăng cường dung lượng bộ nhớ để giảm tải giao tiếp, và đặc biệt là nâng cao hiệu quả năng lượng để có được lợi thế so với H20.
Dù H20 đã được "ân xá", nhưng sự không chắc chắn vẫn còn đó. Việc Mỹ liên tục tăng cường các biện pháp hạn chế xuất khẩu đã khiến cho khả năng cung ứng ổn định cho thị trường Trung Quốc trở nên mờ mịt. Trong bối cảnh đó, một quan điểm đang ngày càng lan rộng trong ngành: "Về lâu dài, sẽ rất khó để kiềm chế sự tăng trưởng của các nhà sản xuất chip nội địa (Trung Quốc)."
Một người trong ngành nhận định dù hiện tại chip Trung Quốc đang nhắm đến H20 làm mục tiêu, nhưng về lâu dài, họ chắc chắn nhắm đến việc cạnh tranh với cả những con chip hiệu suất cao hơn như B200 hay H100. "Hiện tại, H20 vẫn duy trì được một lợi thế nhất định, nhưng đến cuối năm, lợi thế đó có thể sẽ suy yếu," ông nói.
Chính CEO Jensen Huang tại triển lãm Computex 2025 ở Đài Loan vào tháng , cũng phải thừa nhận sự thật phũ phàng: thị phần Nvidia trên thị trường chip AI Trung Quốc đã giảm từ 95% vào năm 2022 xuống chỉ còn khoảng 50% vào năm 2025, chủ yếu do ảnh hưởng của các lệnh cấm vận.
Chỉ vài giờ sau, đối thủ AMD cũng tuyên bố sẽ tiếp tục xuất khẩu máy gia tốc AI "MI308" của họ sang Trung Quốc. Để hiểu được sự bất ngờ này, chúng ta cần nhớ lại rằng phiên bản "rút gọn" của H100 là H20 được thiết kế riêng cho Trung Quốc, đã bị chính quyền Trump đưa vào danh sách hạn chế xuất khẩu vào tháng 4 năm nay sau khi có thông tin startup AI DeepSeek sử dụng nó để phát triển các mô hình AI hiệu suất cao.
Lệnh cấm vận chỉ kéo dài 3 tháng, nhưng những gì đã diễn ra trong khoảng thời gian đó là điều mà Nvidia không thể nào xem thường. Như một lẽ tất yếu, khoảng trống mà họ để lại đã ngay lập tức được lấp đầy bởi các nhà sản xuất bán dẫn nội địa Trung Quốc. Hàng loạt sản phẩm thay thế H20 đã được công bố:
- Kunlunxin (thuộc Baidu): Chip P800 thế hệ thứ ba.
- Moore Threads: MTT S80.
- Huawei: Ascend 910C.
- Cambricon (thuộc Viện Khoa học Trung Quốc): Siyuan 590.
Nhiều người trong ngành tiết lộ rằng trong nửa đầu năm nay, "tất cả các dây chuyền sản xuất của các nhà sản xuất chip nội địa lớn đều đã kín lịch đặt hàng". Đặc biệt, các công ty như Kunlunxin và Cambricon đang "tràn ngập đơn hàng". Những con số tài chính đã chứng minh cho điều này. Báo cáo tài chính quý 1 năm 2025 của Cambricon cho thấy doanh thu đã tăng vọt 42,3 lần so với cùng kỳ năm ngoái, giúp công ty lần đầu tiên có lãi theo quý kể từ khi niêm yết.
Khách hàng chính của họ là ai? Đó là các nhà mạng viễn thông, các trung tâm dữ liệu địa phương, và đặc biệt là các "gã khổng lồ" công nghệ như Tencent, ByteDance, và Alibaba. Dù đã tích trữ hơn 100.000 chip H20 trước khi lệnh cấm được áp dụng, nhu cầu về sức mạnh tính toán của họ vẫn cực kỳ lớn. Từ trước đến nay, việc các nhà sản xuất GPU nội địa Trung Quốc chen chân vào thị trường machine learning do Nvidia thống trị là cực kỳ khó khăn, vì "thành trì" mà Nvidia đã xây dựng trong hơn một thập kỷ là quá vững chắc.
Tuy nhiên, trong lĩnh vực suy luận (inference) của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), rào cản gia nhập lại tương đối thấp hơn. Do đó, nhiều nhà sản xuất Trung Quốc đã áp dụng chiến lược "du kích": tấn công vào thị trường suy luận trước để tạo ra một chỗ đứng vững chắc. Họ đang tập trung vào việc tối ưu hóa chip cho suy luận, tăng cường dung lượng bộ nhớ để giảm tải giao tiếp, và đặc biệt là nâng cao hiệu quả năng lượng để có được lợi thế so với H20.
Dù H20 đã được "ân xá", nhưng sự không chắc chắn vẫn còn đó. Việc Mỹ liên tục tăng cường các biện pháp hạn chế xuất khẩu đã khiến cho khả năng cung ứng ổn định cho thị trường Trung Quốc trở nên mờ mịt. Trong bối cảnh đó, một quan điểm đang ngày càng lan rộng trong ngành: "Về lâu dài, sẽ rất khó để kiềm chế sự tăng trưởng của các nhà sản xuất chip nội địa (Trung Quốc)."
Một người trong ngành nhận định dù hiện tại chip Trung Quốc đang nhắm đến H20 làm mục tiêu, nhưng về lâu dài, họ chắc chắn nhắm đến việc cạnh tranh với cả những con chip hiệu suất cao hơn như B200 hay H100. "Hiện tại, H20 vẫn duy trì được một lợi thế nhất định, nhưng đến cuối năm, lợi thế đó có thể sẽ suy yếu," ông nói.
Chính CEO Jensen Huang tại triển lãm Computex 2025 ở Đài Loan vào tháng , cũng phải thừa nhận sự thật phũ phàng: thị phần Nvidia trên thị trường chip AI Trung Quốc đã giảm từ 95% vào năm 2022 xuống chỉ còn khoảng 50% vào năm 2025, chủ yếu do ảnh hưởng của các lệnh cấm vận.
