Bỉ Ngạn Hoa
Writer
Ford cho biết cuối cùng họ đã giải mã được mã nguồn của xe điện giá rẻ.
Nhà sản xuất xe hơi Ford vừa công bố kế hoạch sản xuất "dòng xe điện giá rẻ” tại nhà máy lắp ráp ở Kentucky (Mỹ), bắt đầu với một chiếc xe bán tải bốn cửa cỡ trung trị giá 30.000 USD vào năm 2027. Ford quảng cáo quy trình sản xuất các xe điện mới sẽ được tinh giản hơn để giúp giảm chi phí và đưa công ty vào con đường sinh lời. Và đây là một bước ngoặt đối với nhà sản xuất ô tô biểu tượng của Mỹ, khi công ty dự kiến sẽ lỗ hơn 5 tỷ USD cho xe điện và phần mềm chỉ riêng trong năm nay.
Theo Ford, các nền tảng xe điện mới sẽ có khả năng mở rộng và thích ứng với nhiều loại xe, bao gồm xe tải, xe van và SUV. Các xe điện mới sẽ được định nghĩa bằng phần mềm, nghĩa là chúng sẽ có hệ điều hành có thể cải thiện theo thời gian thông qua các bản cập nhật qua mạng. Pin sẽ có thành phần hóa học lithium sắt phosphate (LFP) bền hơn, sạc nhanh hơn và giá cả phải chăng hơn so với dòng xe điện hiện tại của hãng. Và quy trình sản xuất sẽ chuyển đổi từ một dây chuyền lắp ráp duy nhất, vốn đã phổ biến từ hơn 120 năm trước, thành một "cây lắp ráp" với nhiều dây chuyền bắt đầu đồng thời trước khi kết nối với nhau.
Nền tảng xe mới và quy trình sản xuất xe điện mới là sản phẩm của dự án "skunkworks" của Ford đặt tại Thung lũng Silicon, được công ty trao quyền để loại bỏ tất cả các quy trình cũ và tạo ra một thứ gì đó mới từ đầu.
"Đây là một nỗ lực táo bạo và khó khăn để cạnh tranh với những công ty tốt nhất trên thế giới", Doug Field, giám đốc thiết kế, kỹ thuật số và xe điện của Ford, phát biểu trong buổi họp báo với các phóng viên hôm 11/8. "Chúng tôi bắt đầu từ một tờ giấy trắng để chống lại sự phức tạp và tạo ra một điều gì đó thực sự mới mẻ."
Nền tảng “phổ thông”
Hôm 11/8, Ford không tiết lộ một mẫu xe mới nào trừ nguyên mẫu của chiếc xe tải thế hệ tiếp theo thông qua một video. Trong video, các công nhân đã mô tả chiếc xe tải mới là "mang tính cách mạng".
Tuy nhiên, Ford đã mô tả chi tiết quy trình mà họ sẽ sử dụng để tạo ra nền tảng xe "phổ thông" mới. Nền tảng này sử dụng ít hơn 20% linh kiện so với xe thông thường, ít hơn 25% ốc vít và ít hơn 40% trạm làm việc tại nhà máy. Điều này giúp rút ngắn thời gian lắp ráp khoảng 15% so với sản xuất xe truyền thống. Và sau khi hoàn thiện, Ford ước tính rằng những chiếc xe điện giá rẻ mới của hãng sẽ có chi phí sở hữu thấp hơn trong vòng 5 năm so với một chiếc Tesla Model Y đã ra đời được ba năm.
Ford cho biết nền tảng mới cũng sẽ ít phức tạp hơn. Ví dụ, chiếc xe tải hạng trung mới sẽ có mạng lưới dây điện, cáp và đầu nối đơn giản hơn nhiều, giúp phân phối điện năng và tín hiệu trên toàn bộ xe. Công ty ước tính hệ thống dây điện sẽ ngắn hơn 1,3 km và nhẹ hơn 10 kg so với Mustang Mach-E thế hệ đầu tiên của Ford.
Ford cũng đặt mục tiêu cắt giảm chi phí pin bằng cách sử dụng pin LFP rẻ hơn, loại bỏ coban và niken, hai loại khoáng chất nằm trong số những khoáng chất đắt đỏ nhất. Theo S&P Global, giá của cell pin LFP thấp hơn 20% so với cell pin niken coban mangan (NCM). Giá trung bình của một cell pin LFP chỉ dưới 60 đô la một kWh vào năm 2024, so với 100 đô la một kWh của cell pin NCM.
Các cell pin mới sẽ có dạng lăng trụ, được đặt phẳng trong các hộp cứng và nhìn chung được cho là ít phức tạp hơn trong sản xuất so với cell pin hình trụ. Ford cho biết pin sẽ là một "cụm lắp ráp phụ " đồng thời đóng vai trò là sàn xe, tạo ra trọng tâm thấp với khả năng xử lý được cải thiện và không gian nội thất được mở rộng.
Không gian rộng hơn bao nhiêu? Ford cho biết mẫu xe bán tải hạng trung mới sẽ có nhiều không gian cho hành khách hơn Toyota RAV4 mới, ngay cả khi chưa tính đến khoang hành lý phía trước và thùng xe. Và thùng xe đủ lớn để chứa một ván lướt sóng "và các thiết bị khác" mà không cần giá nóc hay móc kéo xe kéo.
Nhưng Ford hứa hẹn rằng tất cả những khoản tiết kiệm chi phí và tối đa hóa không gian đó sẽ không làm cho một chiếc xe trở nên nhàm chán. Những chiếc xe điện mới sẽ "lái rất thú vị", với thời gian tăng tốc từ 0-100 km/h khoảng 4,5 giây, tương đương với Mustang EcoBoost bốn xi-lanh. Tuy nhiên, con số này vẫn chậm hơn 3,3 giây so với thời gian tăng tốc từ 0-100 km/h của Mustang Mach-E GT.
Các giám đốc điều hành của Ford không bình luận về phạm vi hoạt động ước tính của chiếc xe tải hạng trung này, cũng như loại xe nào khác sẽ phù hợp. Nền tảng mới sẽ có kiến trúc 400 volt, ít hơn so với những gì hiện đang được cung cấp bởi các xe điện của Hyundai và Kia.
“Cây lắp ráp”
Việc Ford nhắc đến "khoảnh khắc Model T" cũng áp dụng cho cách thức sản xuất mang tính cách mạng của mẫu xe điện mới. Ford cho biết họ đã chuyển đổi dây chuyền lắp ráp tuyến tính truyền thống thành một "cây lắp ráp". Thay vì một băng chuyền dài, ba cụm lắp ráp nhỏ chạy dọc theo các dây chuyền riêng của chúng cùng một lúc trước khi kết nối với nhau ở cuối, công ty cho biết. Sử dụng phương pháp này, một khối nhôm đúc liền khối lớn có thể thay thế hàng chục bộ phận nhỏ hơn, cho phép lắp ráp riêng biệt phần đầu và đuôi xe.
Ford cho biết các mẫu xe thế hệ tiếp theo của hãng sẽ gồm ba phần: phần đầu, phần đuôi và phần giữa, về cơ bản là một khay chứa pin. Mặc dù các nhà sản xuất ô tô khác đã sử dụng các vật liệu đúc quy mô lớn, bao gồm cả quy trình đúc siêu lớn của Tesla, Ford khẳng định phương pháp của họ sẽ độc đáo.
“Vì vậy, nó thực sự vượt xa kiến trúc mô-đun điển hình mà các nhà sản xuất hiện có đang áp dụng”, Doug Field nói.
Ford cũng đặt mục tiêu cải thiện tính công thái học của công nhân, với một quy trình ít phải vặn xoắn, với và cúi người hơn. Điều này bao gồm việc sử dụng nhiều robot hơn và tự động hóa — mặc dù Ford từ chối so sánh nó với quy trình sản xuất hiện tại của mình.
“Đây là một bước giảm thiểu chức năng đáng kể”, Giám đốc điều hành của Ford, Kumar Galhotra, cho biết. “Hiện tại, một phần trong số đó sẽ được tự động hóa, nhưng phần lớn chỉ được tích hợp vào thiết kế của xe.”
Ford cho biết hãng sẽ đầu tư 2 tỷ đô la vốn mới vào nhà máy lắp ráp tại Louisville, Kentucky, nơi sẽ lắp ráp mẫu xe tải hạng trung mới. Đây là một phần trong khoản đầu tư 5 tỷ đô la lớn hơn nhằm tạo ra hoặc đảm bảo 4.000 việc làm, bao gồm cả việc làm tại Công viên Pin BlueOval ở Michigan.
Quy trình này sẽ yêu cầu ít máy trạm hơn và ít công nhân hơn. Ford cho biết hiện tại hãng có 2.800 công nhân làm việc theo giờ tại Louisville, cùng với 200 nhân viên hưởng lương. Dự án nền tảng xe điện phổ thông mới sẽ chỉ cần 2.200 công nhân làm việc theo giờ hoặc ít hơn 600 công nhân so với mức hiện tại. Một số công nhân có thể chuyển sang các cơ sở khác gần đó, trong khi những người khác có thể chấp nhận các đề nghị mua lại. Ford cho biết họ không dự đoán sẽ có bất kỳ sự sa thải nào do dự án này.
Đội ngũ “skunkworks” của Ford
Nền tảng xe điện "phổ thông" thế hệ tiếp theo là sản phẩm của đội ngũ skunkworks có trụ sở tại Thung lũng Silicon của Ford, do Alan Clarke, giám đốc điều hành sản xuất xe điện tiên tiến và là cựu chiến binh 12 năm của Tesla, dẫn dắt. Đội ngũ này có trụ sở tại Irvine, California, bao gồm các kỹ sư từ Auto Motive Power (AMP), một công ty khởi nghiệp về quản lý năng lượng được Ford mua lại vào năm ngoái. Nhà sáng lập AMP, Anil Paryani, hiện đang giữ chức vụ giám đốc điều hành kỹ thuật tại Ford và đã từng làm việc cùng Alan Clarke tại Tesla trong nhiều năm.
Alan Clarke cho biết quy trình sản xuất mới sẽ cung cấp cho công nhân nhà máy mọi thứ họ cần dưới dạng một "bộ dụng cụ" được giao đến tận nơi làm việc. Ông dự đoán đây sẽ là một thay đổi "sâu sắc" trong cách bố trí kho bãi và sản xuất tại dây chuyền sản xuất phía sau mỗi công nhân, giúp giảm 84% việc với tay qua chắn bùn và giảm 63% việc ngồi trong xe để lắp đặt các bộ phận.
"Cuối cùng, đây là một cuộc cách mạng trong cách chúng tôi xây dựng sản phẩm, được thúc đẩy bởi và vì đội ngũ tuyệt vời của chúng tôi", Alan Clarke nói thêm.
Khái niệm về một chiếc xe điện giá rẻ đóng vai trò quan trọng đối với tương lai của Ford. Công ty dự kiến sẽ lỗ tới 5,5 tỷ đô la cho hoạt động xe điện và phần mềm trong năm nay, tương tự như năm ngoái và là dấu hiệu cho thấy những khó khăn nghiêm trọng trong việc cắt giảm chi phí cho các mẫu xe chạy bằng pin.
Ford đã thu hẹp một số kế hoạch sản xuất xe điện (EV) do nhu cầu đối với xe PHEV của hãng chậm lại và một số đại lý đã ngần ngại trước những cải tiến cơ sở hạ tầng tốn kém cần thiết để bán được chúng. Năm 2023, công ty cho biết sẽ hoãn khoản đầu tư 12 tỷ đô la. Đầu tháng này, trang tin Automotive News đưa tin Ford đã một lần nữa trì hoãn kế hoạch sản xuất xe bán tải điện cỡ lớn, dự kiến là phiên bản kế nhiệm của F-150 Lighting, cho đến năm 2028. Hãng cũng đã lùi kế hoạch sản xuất xe tải điện thế hệ tiếp theo. Ford cần bắt đầu kiếm lời từ các mẫu xe của mình nếu muốn cạnh tranh, không chỉ với Tesla và GM, mà còn với các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc như BYD.
Những hành động gần đây của Tổng thống Donald Trump cũng không giúp ích gì cho ngành công nghiệp xe điện, khi chính quyền có kế hoạch cắt giảm tín dụng thuế xe điện vào tháng 9 này. Thuế quan của ông Trump cũng gây ảnh hưởng nặng nề đến các nhà sản xuất ô tô, khi Ford cho biết họ dự kiến mức thuế này sẽ làm giảm 2 tỷ đô la lợi nhuận hàng năm của mình.
Nhà sản xuất xe hơi Ford vừa công bố kế hoạch sản xuất "dòng xe điện giá rẻ” tại nhà máy lắp ráp ở Kentucky (Mỹ), bắt đầu với một chiếc xe bán tải bốn cửa cỡ trung trị giá 30.000 USD vào năm 2027. Ford quảng cáo quy trình sản xuất các xe điện mới sẽ được tinh giản hơn để giúp giảm chi phí và đưa công ty vào con đường sinh lời. Và đây là một bước ngoặt đối với nhà sản xuất ô tô biểu tượng của Mỹ, khi công ty dự kiến sẽ lỗ hơn 5 tỷ USD cho xe điện và phần mềm chỉ riêng trong năm nay.
Theo Ford, các nền tảng xe điện mới sẽ có khả năng mở rộng và thích ứng với nhiều loại xe, bao gồm xe tải, xe van và SUV. Các xe điện mới sẽ được định nghĩa bằng phần mềm, nghĩa là chúng sẽ có hệ điều hành có thể cải thiện theo thời gian thông qua các bản cập nhật qua mạng. Pin sẽ có thành phần hóa học lithium sắt phosphate (LFP) bền hơn, sạc nhanh hơn và giá cả phải chăng hơn so với dòng xe điện hiện tại của hãng. Và quy trình sản xuất sẽ chuyển đổi từ một dây chuyền lắp ráp duy nhất, vốn đã phổ biến từ hơn 120 năm trước, thành một "cây lắp ráp" với nhiều dây chuyền bắt đầu đồng thời trước khi kết nối với nhau.
Nền tảng xe mới và quy trình sản xuất xe điện mới là sản phẩm của dự án "skunkworks" của Ford đặt tại Thung lũng Silicon, được công ty trao quyền để loại bỏ tất cả các quy trình cũ và tạo ra một thứ gì đó mới từ đầu.
"Đây là một nỗ lực táo bạo và khó khăn để cạnh tranh với những công ty tốt nhất trên thế giới", Doug Field, giám đốc thiết kế, kỹ thuật số và xe điện của Ford, phát biểu trong buổi họp báo với các phóng viên hôm 11/8. "Chúng tôi bắt đầu từ một tờ giấy trắng để chống lại sự phức tạp và tạo ra một điều gì đó thực sự mới mẻ."
Nền tảng “phổ thông”
Hôm 11/8, Ford không tiết lộ một mẫu xe mới nào trừ nguyên mẫu của chiếc xe tải thế hệ tiếp theo thông qua một video. Trong video, các công nhân đã mô tả chiếc xe tải mới là "mang tính cách mạng".
Tuy nhiên, Ford đã mô tả chi tiết quy trình mà họ sẽ sử dụng để tạo ra nền tảng xe "phổ thông" mới. Nền tảng này sử dụng ít hơn 20% linh kiện so với xe thông thường, ít hơn 25% ốc vít và ít hơn 40% trạm làm việc tại nhà máy. Điều này giúp rút ngắn thời gian lắp ráp khoảng 15% so với sản xuất xe truyền thống. Và sau khi hoàn thiện, Ford ước tính rằng những chiếc xe điện giá rẻ mới của hãng sẽ có chi phí sở hữu thấp hơn trong vòng 5 năm so với một chiếc Tesla Model Y đã ra đời được ba năm.
Ford cho biết nền tảng mới cũng sẽ ít phức tạp hơn. Ví dụ, chiếc xe tải hạng trung mới sẽ có mạng lưới dây điện, cáp và đầu nối đơn giản hơn nhiều, giúp phân phối điện năng và tín hiệu trên toàn bộ xe. Công ty ước tính hệ thống dây điện sẽ ngắn hơn 1,3 km và nhẹ hơn 10 kg so với Mustang Mach-E thế hệ đầu tiên của Ford.
Ford cũng đặt mục tiêu cắt giảm chi phí pin bằng cách sử dụng pin LFP rẻ hơn, loại bỏ coban và niken, hai loại khoáng chất nằm trong số những khoáng chất đắt đỏ nhất. Theo S&P Global, giá của cell pin LFP thấp hơn 20% so với cell pin niken coban mangan (NCM). Giá trung bình của một cell pin LFP chỉ dưới 60 đô la một kWh vào năm 2024, so với 100 đô la một kWh của cell pin NCM.
Các cell pin mới sẽ có dạng lăng trụ, được đặt phẳng trong các hộp cứng và nhìn chung được cho là ít phức tạp hơn trong sản xuất so với cell pin hình trụ. Ford cho biết pin sẽ là một "cụm lắp ráp phụ " đồng thời đóng vai trò là sàn xe, tạo ra trọng tâm thấp với khả năng xử lý được cải thiện và không gian nội thất được mở rộng.
Không gian rộng hơn bao nhiêu? Ford cho biết mẫu xe bán tải hạng trung mới sẽ có nhiều không gian cho hành khách hơn Toyota RAV4 mới, ngay cả khi chưa tính đến khoang hành lý phía trước và thùng xe. Và thùng xe đủ lớn để chứa một ván lướt sóng "và các thiết bị khác" mà không cần giá nóc hay móc kéo xe kéo.
Nhưng Ford hứa hẹn rằng tất cả những khoản tiết kiệm chi phí và tối đa hóa không gian đó sẽ không làm cho một chiếc xe trở nên nhàm chán. Những chiếc xe điện mới sẽ "lái rất thú vị", với thời gian tăng tốc từ 0-100 km/h khoảng 4,5 giây, tương đương với Mustang EcoBoost bốn xi-lanh. Tuy nhiên, con số này vẫn chậm hơn 3,3 giây so với thời gian tăng tốc từ 0-100 km/h của Mustang Mach-E GT.
Các giám đốc điều hành của Ford không bình luận về phạm vi hoạt động ước tính của chiếc xe tải hạng trung này, cũng như loại xe nào khác sẽ phù hợp. Nền tảng mới sẽ có kiến trúc 400 volt, ít hơn so với những gì hiện đang được cung cấp bởi các xe điện của Hyundai và Kia.
“Cây lắp ráp”
Việc Ford nhắc đến "khoảnh khắc Model T" cũng áp dụng cho cách thức sản xuất mang tính cách mạng của mẫu xe điện mới. Ford cho biết họ đã chuyển đổi dây chuyền lắp ráp tuyến tính truyền thống thành một "cây lắp ráp". Thay vì một băng chuyền dài, ba cụm lắp ráp nhỏ chạy dọc theo các dây chuyền riêng của chúng cùng một lúc trước khi kết nối với nhau ở cuối, công ty cho biết. Sử dụng phương pháp này, một khối nhôm đúc liền khối lớn có thể thay thế hàng chục bộ phận nhỏ hơn, cho phép lắp ráp riêng biệt phần đầu và đuôi xe.
Ford cho biết các mẫu xe thế hệ tiếp theo của hãng sẽ gồm ba phần: phần đầu, phần đuôi và phần giữa, về cơ bản là một khay chứa pin. Mặc dù các nhà sản xuất ô tô khác đã sử dụng các vật liệu đúc quy mô lớn, bao gồm cả quy trình đúc siêu lớn của Tesla, Ford khẳng định phương pháp của họ sẽ độc đáo.
“Vì vậy, nó thực sự vượt xa kiến trúc mô-đun điển hình mà các nhà sản xuất hiện có đang áp dụng”, Doug Field nói.
Ford cũng đặt mục tiêu cải thiện tính công thái học của công nhân, với một quy trình ít phải vặn xoắn, với và cúi người hơn. Điều này bao gồm việc sử dụng nhiều robot hơn và tự động hóa — mặc dù Ford từ chối so sánh nó với quy trình sản xuất hiện tại của mình.
“Đây là một bước giảm thiểu chức năng đáng kể”, Giám đốc điều hành của Ford, Kumar Galhotra, cho biết. “Hiện tại, một phần trong số đó sẽ được tự động hóa, nhưng phần lớn chỉ được tích hợp vào thiết kế của xe.”
Ford cho biết hãng sẽ đầu tư 2 tỷ đô la vốn mới vào nhà máy lắp ráp tại Louisville, Kentucky, nơi sẽ lắp ráp mẫu xe tải hạng trung mới. Đây là một phần trong khoản đầu tư 5 tỷ đô la lớn hơn nhằm tạo ra hoặc đảm bảo 4.000 việc làm, bao gồm cả việc làm tại Công viên Pin BlueOval ở Michigan.
Quy trình này sẽ yêu cầu ít máy trạm hơn và ít công nhân hơn. Ford cho biết hiện tại hãng có 2.800 công nhân làm việc theo giờ tại Louisville, cùng với 200 nhân viên hưởng lương. Dự án nền tảng xe điện phổ thông mới sẽ chỉ cần 2.200 công nhân làm việc theo giờ hoặc ít hơn 600 công nhân so với mức hiện tại. Một số công nhân có thể chuyển sang các cơ sở khác gần đó, trong khi những người khác có thể chấp nhận các đề nghị mua lại. Ford cho biết họ không dự đoán sẽ có bất kỳ sự sa thải nào do dự án này.
Đội ngũ “skunkworks” của Ford
Nền tảng xe điện "phổ thông" thế hệ tiếp theo là sản phẩm của đội ngũ skunkworks có trụ sở tại Thung lũng Silicon của Ford, do Alan Clarke, giám đốc điều hành sản xuất xe điện tiên tiến và là cựu chiến binh 12 năm của Tesla, dẫn dắt. Đội ngũ này có trụ sở tại Irvine, California, bao gồm các kỹ sư từ Auto Motive Power (AMP), một công ty khởi nghiệp về quản lý năng lượng được Ford mua lại vào năm ngoái. Nhà sáng lập AMP, Anil Paryani, hiện đang giữ chức vụ giám đốc điều hành kỹ thuật tại Ford và đã từng làm việc cùng Alan Clarke tại Tesla trong nhiều năm.
Alan Clarke cho biết quy trình sản xuất mới sẽ cung cấp cho công nhân nhà máy mọi thứ họ cần dưới dạng một "bộ dụng cụ" được giao đến tận nơi làm việc. Ông dự đoán đây sẽ là một thay đổi "sâu sắc" trong cách bố trí kho bãi và sản xuất tại dây chuyền sản xuất phía sau mỗi công nhân, giúp giảm 84% việc với tay qua chắn bùn và giảm 63% việc ngồi trong xe để lắp đặt các bộ phận.
"Cuối cùng, đây là một cuộc cách mạng trong cách chúng tôi xây dựng sản phẩm, được thúc đẩy bởi và vì đội ngũ tuyệt vời của chúng tôi", Alan Clarke nói thêm.
Khái niệm về một chiếc xe điện giá rẻ đóng vai trò quan trọng đối với tương lai của Ford. Công ty dự kiến sẽ lỗ tới 5,5 tỷ đô la cho hoạt động xe điện và phần mềm trong năm nay, tương tự như năm ngoái và là dấu hiệu cho thấy những khó khăn nghiêm trọng trong việc cắt giảm chi phí cho các mẫu xe chạy bằng pin.
Ford đã thu hẹp một số kế hoạch sản xuất xe điện (EV) do nhu cầu đối với xe PHEV của hãng chậm lại và một số đại lý đã ngần ngại trước những cải tiến cơ sở hạ tầng tốn kém cần thiết để bán được chúng. Năm 2023, công ty cho biết sẽ hoãn khoản đầu tư 12 tỷ đô la. Đầu tháng này, trang tin Automotive News đưa tin Ford đã một lần nữa trì hoãn kế hoạch sản xuất xe bán tải điện cỡ lớn, dự kiến là phiên bản kế nhiệm của F-150 Lighting, cho đến năm 2028. Hãng cũng đã lùi kế hoạch sản xuất xe tải điện thế hệ tiếp theo. Ford cần bắt đầu kiếm lời từ các mẫu xe của mình nếu muốn cạnh tranh, không chỉ với Tesla và GM, mà còn với các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc như BYD.
Những hành động gần đây của Tổng thống Donald Trump cũng không giúp ích gì cho ngành công nghiệp xe điện, khi chính quyền có kế hoạch cắt giảm tín dụng thuế xe điện vào tháng 9 này. Thuế quan của ông Trump cũng gây ảnh hưởng nặng nề đến các nhà sản xuất ô tô, khi Ford cho biết họ dự kiến mức thuế này sẽ làm giảm 2 tỷ đô la lợi nhuận hàng năm của mình.
