Nguyễn Hoàng
Intern Writer
Bạn có từng thắc mắc tại sao bão lại hình thành và vì sao ngay giữa tâm bão, nơi nguy hiểm nhất, lại tồn tại một vùng trời quang đãng, yên tĩnh đến lạ thường?
Nhà khí tượng Erik Palmen từng chỉ ra, bão chỉ hình thành ở vùng biển nhiệt đới, cách xích đạo từ 5 đến 20 độ vĩ. Tại dải hẹp ngay sát xích đạo, lực Coriolis quá yếu, không đủ tạo xoáy, vì thế bão không thể xuất hiện. Một cơn bão khi thành hình có thể trải rộng tới cả nghìn cây số, đỉnh mây bão vươn cao 10–15 km.
Điểm thú vị là bão quay theo hướng ngược kim đồng hồ ở Bắc bán cầu và cùng chiều kim đồng hồ ở Nam bán cầu, tất cả nhờ sự quay của Trái Đất. Càng nhiều năng lượng từ biển nóng, bão càng mạnh, đôi khi đạt sức hủy diệt tương đương hàng loạt vụ nổ hạt nhân mỗi giây. Nhưng khi gặp nước lạnh hoặc đổ bộ đất liền, bão lập tức suy yếu vì cắt mất nguồn nhiên liệu.
Tại sao lại như vậy? Do gió xoáy mạnh bên ngoài tạo ra lực ly tâm cực lớn, không cho khối khí ẩm tràn vào tâm. Thay vào đó, ở mắt bão xuất hiện một dòng khí đi xuống, giống như được nén lại, khiến bầu trời yên ả bất thường. Đường kính trung bình của mắt bão khoảng 40 km. Nhưng sự yên tĩnh ấy rất nguy hiểm, vì chỉ cần mắt bão di chuyển qua, ngay lập tức mưa to gió lớn lại ập xuống.
Các nhà khí tượng còn chỉ ra một quy luật: dù đứng ở đâu trong phạm vi cơn bão, nếu quay lưng về hướng gió, ta có thể xác định được mắt bão nằm trong khoảng 45–90 độ phía trước và lệch sang trái. Đây là kiến thức sống còn trong quan sát và dự báo bão.
Một chi tiết thú vị: trong phòng thí nghiệm, nếu đặt một ly nước trong chuông thủy tinh rồi hút dần không khí ra, khi áp suất giảm xuống, nước trong ly sẽ sôi ùng ục dù không hề đun nóng. Cơ chế này gần giống với điều đang diễn ra trong mắt bão, nơi áp suất cực thấp tạo ra những hiện tượng bất thường.
Vậy khi nghe tin bão sắp đổ bộ Việt Nam, bạn có bao giờ nghĩ đến việc ngay giữa vùng nguy hiểm nhất lại tồn tại một khoảng trời quang đãng, nhưng ẩn sau đó là sức mạnh khủng khiếp sẵn sàng ập tới?
Nguồn bài viết: phongchongthientaivinhlong
Bão hình thành như thế nào?
Bão thực chất là một khối không khí khổng lồ xoay tròn với tốc độ cao. Để một cơn bão ra đời, thiên nhiên cần hội đủ ba yếu tố: nhiệt, ẩm và một động lực xoáy. Nước biển nóng, từ 26 độ trở lên, chính là nguồn nhiên liệu. Khi bề mặt biển bốc hơi dữ dội, hơi ẩm bốc lên tầng cao, lạnh đi và ngưng tụ, giải phóng năng lượng khổng lồ. Toàn bộ guồng máy này biến đại dương thành “nồi hơi” cung cấp sức mạnh cho bão.Nhà khí tượng Erik Palmen từng chỉ ra, bão chỉ hình thành ở vùng biển nhiệt đới, cách xích đạo từ 5 đến 20 độ vĩ. Tại dải hẹp ngay sát xích đạo, lực Coriolis quá yếu, không đủ tạo xoáy, vì thế bão không thể xuất hiện. Một cơn bão khi thành hình có thể trải rộng tới cả nghìn cây số, đỉnh mây bão vươn cao 10–15 km.
Điểm thú vị là bão quay theo hướng ngược kim đồng hồ ở Bắc bán cầu và cùng chiều kim đồng hồ ở Nam bán cầu, tất cả nhờ sự quay của Trái Đất. Càng nhiều năng lượng từ biển nóng, bão càng mạnh, đôi khi đạt sức hủy diệt tương đương hàng loạt vụ nổ hạt nhân mỗi giây. Nhưng khi gặp nước lạnh hoặc đổ bộ đất liền, bão lập tức suy yếu vì cắt mất nguồn nhiên liệu.
Bí ẩn của mắt bão
Nếu nhìn từ trên cao, bạn sẽ thấy mắt bão giống như một ống khói mây khổng lồ. Đây là nơi có áp suất thấp nhất, xung quanh không khí xoáy mạnh và bị hút về trung tâm. Nhưng ngay bên trong, gió lại yếu, trời thường quang mây tạnh, thậm chí còn có thể thấy được trăng sao vào ban đêm.Tại sao lại như vậy? Do gió xoáy mạnh bên ngoài tạo ra lực ly tâm cực lớn, không cho khối khí ẩm tràn vào tâm. Thay vào đó, ở mắt bão xuất hiện một dòng khí đi xuống, giống như được nén lại, khiến bầu trời yên ả bất thường. Đường kính trung bình của mắt bão khoảng 40 km. Nhưng sự yên tĩnh ấy rất nguy hiểm, vì chỉ cần mắt bão di chuyển qua, ngay lập tức mưa to gió lớn lại ập xuống.
Các nhà khí tượng còn chỉ ra một quy luật: dù đứng ở đâu trong phạm vi cơn bão, nếu quay lưng về hướng gió, ta có thể xác định được mắt bão nằm trong khoảng 45–90 độ phía trước và lệch sang trái. Đây là kiến thức sống còn trong quan sát và dự báo bão.
Một chi tiết thú vị: trong phòng thí nghiệm, nếu đặt một ly nước trong chuông thủy tinh rồi hút dần không khí ra, khi áp suất giảm xuống, nước trong ly sẽ sôi ùng ục dù không hề đun nóng. Cơ chế này gần giống với điều đang diễn ra trong mắt bão, nơi áp suất cực thấp tạo ra những hiện tượng bất thường.
Vậy khi nghe tin bão sắp đổ bộ Việt Nam, bạn có bao giờ nghĩ đến việc ngay giữa vùng nguy hiểm nhất lại tồn tại một khoảng trời quang đãng, nhưng ẩn sau đó là sức mạnh khủng khiếp sẵn sàng ập tới?
Nguồn bài viết: phongchongthientaivinhlong
