Khôi Nguyên
Writer
Trung tâm Tự động hóa Việt Nam ACE (Vietnam Automation Center of Excellence) vừa chính thức được khai trương tại "siêu" phường Bình Dương, TP.HCM. Đây là mô hình tiên phong tại Việt Nam, được kỳ vọng sẽ trở thành một "hạt nhân" kết nối, giúp các doanh nghiệp sản xuất trong nước tiếp cận và triển khai các giải pháp tự động hóa, robot và trí tuệ nhân tạo (AI) vào vận hành thực tế.
Lời giải cho bài toán thiếu hụt lao động tay nghề cao và áp lực quốc tế
Trung tâm ACE ra đời trong bối cảnh ngành công nghiệp sản xuất của Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn. Theo các báo cáo, có tới 85% các nhà máy trong nước vẫn đang vận hành theo phương thức thủ công, trong khi tình trạng thiếu hụt lao động có tay nghề cao ngày càng trở nên nghiêm trọng, với dự báo thiếu hơn 2,1 triệu lao động kỹ thuật vào năm 2030.
Trên thực tế, còn nhiều nhà máy hiện vẫn đang vận hành theo phương thức thủ công, trong khi nguồn cung lao động kỹ thuật ngày càng khan hiếm. Hiện nay có tới 53% doanh nghiệp trong nước gặp khó khăn khi tuyển dụng lao động tay nghề cao. Hơn nữa, dòng vốn FDI vào các ngành công nghiệp tại Việt Nam đang tăng mạnh, khiến tình trạng thiếu hụt lao động có tay nghề cao ngày càng tăng.
Bên cạnh đó, áp lực từ thị trường quốc tế cũng ngày càng tăng, với các yêu cầu khắt khe hơn về tiêu chuẩn sản xuất và các rào cản thương mại mới như Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của Liên minh châu Âu, mức thuế cao từ Hoa Kỳ, đang đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc tái cấu trúc mô hình sản xuất.
"Trung tâm ACE là nền tảng tiên phong hỗ trợ hành trình phát triển công nghiệp bền vững và là cầu nối giữa các nhà máy, nhà cung cấp robot và các đối tác công nghệ," ông Kiên Nguyễn, Trưởng bộ phận Giải pháp Công nghiệp tại Gradion, đơn vị vận hành trung tâm ACE, chia sẻ tại lễ ra mắt.
Ông Kiên Nguyễn, Trưởng bộ phận Giải pháp Công nghiệp tại Gradion, đơn vị vận hành trung tâm ACE
Phân tích về tiềm năng của thị trường tự động hóa tại Việt Nam, ông Kiên Nguyễn cho rằng, hiện nay tỉ lệ tự động hóa tại các nhà máy của Việt Nam còn thấp so với khu vực. Tại Việt Nam mới chỉ đạt 30 con robot/10.000 công nhân, trong khi Singapore là 485 con robot/10.000 công nhân và Malaysia là 175/10.000.
Một hệ sinh thái mở cho thử nghiệm và triển khai
Được đặt tại Đại học Quốc tế Miền Đông (EIU) - Bình Dương, Trung tâm ACE được thiết kế như một hệ sinh thái mở, nơi các doanh nghiệp sản xuất có thể tiếp cận, thử nghiệm và đánh giá các giải pháp công nghệ mới nhất trong một môi trường mô phỏng thực tế trước khi quyết định đầu tư và triển khai trên quy mô lớn.
Mô hình này giúp các doanh nghiệp có thể giảm thiểu chi phí và rủi ro, đồng thời rút ngắn khoảng cách từ chiến lược đến việc triển khai thực tiễn. Trung tâm sẽ kết nối các nhà cung cấp robot hàng đầu, các đơn vị tích hợp giải pháp và các nhà sản xuất trong nhiều ngành, từ điện tử, ô tô cho đến logistics.
Hiện thực hóa chiến lược chuyển đổi số quốc gia
Sự ra đời của Trung tâm ACE được xem là một bước đi quan trọng, song hành cùng các định hướng chiến lược của Chính phủ về chuyển đổi số và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Theo ông Kiên Nguyễn trong những năm qua Chính phủ Việt Nam đã quyết tâm thúc đẩy tốc độ tự động hóa, công nghiệp hóa và điều đó được khẳng định qua Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết 59-NQ/TW ngày 24/1/2025 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học công nghệ và hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó, tốc độ phát triển nhanh, vững chắc của nền kinh tế Việt Nam nói chung và ngành công nghiệp nói riêng sẽ mở ra một thị trường đầy tiềm năng về tự động hóa cho các nhà đầu tư tại Việt Nam trong lĩnh vực này. Đây chính là dư địa lớn cho các doanh nghiệp tích cực đầu tư vào tự động hoá và chuyển đổi số, tối ưu hóa nguồn lực và thúc đẩy dây chuyền sản xuất.
Với sứ mệnh thúc đẩy công nghiệp 4.0 từ nền tảng thực tế, Trung tâm Tự động hóa Việt Nam ACE được kỳ vọng sẽ đóng một vai trò đầu tàu, giúp các doanh nghiệp Việt Nam có thể tăng năng suất, giảm sự phụ thuộc vào lao động thủ công và đảm bảo các tiêu chuẩn xuất khẩu, từ đó bước vào kỷ nguyên sản xuất hiện đại một cách tự tin hơn.

Lời giải cho bài toán thiếu hụt lao động tay nghề cao và áp lực quốc tế
Trung tâm ACE ra đời trong bối cảnh ngành công nghiệp sản xuất của Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn. Theo các báo cáo, có tới 85% các nhà máy trong nước vẫn đang vận hành theo phương thức thủ công, trong khi tình trạng thiếu hụt lao động có tay nghề cao ngày càng trở nên nghiêm trọng, với dự báo thiếu hơn 2,1 triệu lao động kỹ thuật vào năm 2030.

Trên thực tế, còn nhiều nhà máy hiện vẫn đang vận hành theo phương thức thủ công, trong khi nguồn cung lao động kỹ thuật ngày càng khan hiếm. Hiện nay có tới 53% doanh nghiệp trong nước gặp khó khăn khi tuyển dụng lao động tay nghề cao. Hơn nữa, dòng vốn FDI vào các ngành công nghiệp tại Việt Nam đang tăng mạnh, khiến tình trạng thiếu hụt lao động có tay nghề cao ngày càng tăng.

Bên cạnh đó, áp lực từ thị trường quốc tế cũng ngày càng tăng, với các yêu cầu khắt khe hơn về tiêu chuẩn sản xuất và các rào cản thương mại mới như Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của Liên minh châu Âu, mức thuế cao từ Hoa Kỳ, đang đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc tái cấu trúc mô hình sản xuất.
"Trung tâm ACE là nền tảng tiên phong hỗ trợ hành trình phát triển công nghiệp bền vững và là cầu nối giữa các nhà máy, nhà cung cấp robot và các đối tác công nghệ," ông Kiên Nguyễn, Trưởng bộ phận Giải pháp Công nghiệp tại Gradion, đơn vị vận hành trung tâm ACE, chia sẻ tại lễ ra mắt.

Ông Kiên Nguyễn, Trưởng bộ phận Giải pháp Công nghiệp tại Gradion, đơn vị vận hành trung tâm ACE
Phân tích về tiềm năng của thị trường tự động hóa tại Việt Nam, ông Kiên Nguyễn cho rằng, hiện nay tỉ lệ tự động hóa tại các nhà máy của Việt Nam còn thấp so với khu vực. Tại Việt Nam mới chỉ đạt 30 con robot/10.000 công nhân, trong khi Singapore là 485 con robot/10.000 công nhân và Malaysia là 175/10.000.
Một hệ sinh thái mở cho thử nghiệm và triển khai
Được đặt tại Đại học Quốc tế Miền Đông (EIU) - Bình Dương, Trung tâm ACE được thiết kế như một hệ sinh thái mở, nơi các doanh nghiệp sản xuất có thể tiếp cận, thử nghiệm và đánh giá các giải pháp công nghệ mới nhất trong một môi trường mô phỏng thực tế trước khi quyết định đầu tư và triển khai trên quy mô lớn.

Mô hình này giúp các doanh nghiệp có thể giảm thiểu chi phí và rủi ro, đồng thời rút ngắn khoảng cách từ chiến lược đến việc triển khai thực tiễn. Trung tâm sẽ kết nối các nhà cung cấp robot hàng đầu, các đơn vị tích hợp giải pháp và các nhà sản xuất trong nhiều ngành, từ điện tử, ô tô cho đến logistics.

Hiện thực hóa chiến lược chuyển đổi số quốc gia
Sự ra đời của Trung tâm ACE được xem là một bước đi quan trọng, song hành cùng các định hướng chiến lược của Chính phủ về chuyển đổi số và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Theo ông Kiên Nguyễn trong những năm qua Chính phủ Việt Nam đã quyết tâm thúc đẩy tốc độ tự động hóa, công nghiệp hóa và điều đó được khẳng định qua Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết 59-NQ/TW ngày 24/1/2025 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học công nghệ và hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó, tốc độ phát triển nhanh, vững chắc của nền kinh tế Việt Nam nói chung và ngành công nghiệp nói riêng sẽ mở ra một thị trường đầy tiềm năng về tự động hóa cho các nhà đầu tư tại Việt Nam trong lĩnh vực này. Đây chính là dư địa lớn cho các doanh nghiệp tích cực đầu tư vào tự động hoá và chuyển đổi số, tối ưu hóa nguồn lực và thúc đẩy dây chuyền sản xuất.

Với sứ mệnh thúc đẩy công nghiệp 4.0 từ nền tảng thực tế, Trung tâm Tự động hóa Việt Nam ACE được kỳ vọng sẽ đóng một vai trò đầu tàu, giúp các doanh nghiệp Việt Nam có thể tăng năng suất, giảm sự phụ thuộc vào lao động thủ công và đảm bảo các tiêu chuẩn xuất khẩu, từ đó bước vào kỷ nguyên sản xuất hiện đại một cách tự tin hơn.