Bùi Minh Nhật
Intern Writer
Bất chấp những lo ngại về môi trường và nguy cơ căng thẳng địa chính trị, Trung Quốc đã chính thức khởi công siêu dự án thủy điện trị giá 1,2 nghìn tỷ nhân dân tệ (tương đương 167 tỷ USD) tại Tây Tạng. Dự án này được kỳ vọng sẽ tạo cú hích kinh tế mạnh mẽ và đóng vai trò then chốt trong mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2060 của quốc gia này.
Điểm đáng chú ý là tổng vốn đầu tư của siêu đập này lên tới gấp 4 lần chi phí của Đập Tam Hiệp, công trình thủy điện lớn nhất thế giới hiện nay. Dự kiến khi hoàn thành, đập sẽ sản xuất tới 70 gigawatt điện gấp hơn 3 lần công suất Tam Hiệp và vượt tổng công suất điện của cả Ba Lan.
Cấu trúc công trình sẽ bao gồm năm đập bậc thang, trải dài quanh thành phố Nyingchi ở phía đông nam Tây Tạng. Các kỹ sư có kế hoạch nắn thẳng dòng sông và dẫn nước qua các hệ thống hầm ngầm, một thách thức kỹ thuật không nhỏ do địa hình hiểm trở.
Cổ phiếu của các tập đoàn xây dựng năng lượng như Power Construction Corp. of China và China Energy Engineering tăng trần 10% tại Thượng Hải.
China Energy Engineering tại Hồng Kông tăng vọt tới 51%.
Các công ty xi măng như Huaxin Cement và Anhui Conch Cement cũng tăng mạnh.
Giá thép tại Trung Quốc đồng loạt bật tăng.
Tuy nhiên, siêu đập cũng gây lo ngại trên nhiều mặt:
Về chính trị: Sông Yarlung Tsangpo chảy vào Ấn Độ và Bangladesh, nơi nó là nguồn nước chính cho hàng triệu người. Việc kiểm soát dòng chảy từ phía Trung Quốc có thể làm gia tăng căng thẳng với Ấn Độ.
Về môi trường: Khu vực xây đập nằm trong hẻm núi sâu nơi được đánh giá là "điểm nóng đa dạng sinh học hàng đầu" của Trung Quốc. Các nhà môi trường cảnh báo về nguy cơ phá vỡ hệ sinh thái không thể phục hồi.
Về kỹ thuật và tài chính: Việc vận chuyển thiết bị và nhân lực đến khu vực hẻo lánh là một thách thức lớn. Chi phí xây dựng đường dây truyền tải điện cũng sẽ tăng đáng kể. Hiện vẫn chưa rõ nguồn tài chính chính thức cho dự án, dù Trung Quốc có kinh nghiệm và chiến lược dài hạn về thu hồi vốn qua bán điện.
Dù vẫn còn nhiều ẩn số, nhưng rõ ràng siêu đập này đang trở thành biểu tượng cho tham vọng năng lượng sạch và ảnh hưởng chiến lược của Trung Quốc trong khu vực bất chấp những rủi ro đi kèm. (Yahoo)
Dự án khổng lồ vượt xa cả Tam Hiệp
Theo hãng thông tấn Tân Hoa Xã, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã trực tiếp phát lệnh khởi công công trình vào cuối tuần qua tại hạ lưu sông Yarlung Tsangpo. Dự án sẽ do Tập đoàn Yajiang Trung Quốc một doanh nghiệp mới được thành lập phụ trách triển khai và vận hành.
Điểm đáng chú ý là tổng vốn đầu tư của siêu đập này lên tới gấp 4 lần chi phí của Đập Tam Hiệp, công trình thủy điện lớn nhất thế giới hiện nay. Dự kiến khi hoàn thành, đập sẽ sản xuất tới 70 gigawatt điện gấp hơn 3 lần công suất Tam Hiệp và vượt tổng công suất điện của cả Ba Lan.
Cấu trúc công trình sẽ bao gồm năm đập bậc thang, trải dài quanh thành phố Nyingchi ở phía đông nam Tây Tạng. Các kỹ sư có kế hoạch nắn thẳng dòng sông và dẫn nước qua các hệ thống hầm ngầm, một thách thức kỹ thuật không nhỏ do địa hình hiểm trở.
Thúc đẩy kinh tế, gây rủi ro địa chính trị và môi trường
Thông tin về dự án đã tác động mạnh đến thị trường chứng khoán:Cổ phiếu của các tập đoàn xây dựng năng lượng như Power Construction Corp. of China và China Energy Engineering tăng trần 10% tại Thượng Hải.
China Energy Engineering tại Hồng Kông tăng vọt tới 51%.
Các công ty xi măng như Huaxin Cement và Anhui Conch Cement cũng tăng mạnh.
Giá thép tại Trung Quốc đồng loạt bật tăng.
Tuy nhiên, siêu đập cũng gây lo ngại trên nhiều mặt:
Về chính trị: Sông Yarlung Tsangpo chảy vào Ấn Độ và Bangladesh, nơi nó là nguồn nước chính cho hàng triệu người. Việc kiểm soát dòng chảy từ phía Trung Quốc có thể làm gia tăng căng thẳng với Ấn Độ.
Về môi trường: Khu vực xây đập nằm trong hẻm núi sâu nơi được đánh giá là "điểm nóng đa dạng sinh học hàng đầu" của Trung Quốc. Các nhà môi trường cảnh báo về nguy cơ phá vỡ hệ sinh thái không thể phục hồi.
Về kỹ thuật và tài chính: Việc vận chuyển thiết bị và nhân lực đến khu vực hẻo lánh là một thách thức lớn. Chi phí xây dựng đường dây truyền tải điện cũng sẽ tăng đáng kể. Hiện vẫn chưa rõ nguồn tài chính chính thức cho dự án, dù Trung Quốc có kinh nghiệm và chiến lược dài hạn về thu hồi vốn qua bán điện.
Mục tiêu xanh, nhưng không xanh?
Chính phủ Trung Quốc khẳng định dự án sẽ không gây hại cho khu vực hạ lưu, đồng thời hứa sẽ tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn và bảo vệ môi trường. Tuy vậy, giới quan sát cho rằng cam kết này khó có thể xóa tan nghi ngờ trong bối cảnh lo ngại địa chính trị và sinh thái ngày càng tăng.Dù vẫn còn nhiều ẩn số, nhưng rõ ràng siêu đập này đang trở thành biểu tượng cho tham vọng năng lượng sạch và ảnh hưởng chiến lược của Trung Quốc trong khu vực bất chấp những rủi ro đi kèm. (Yahoo)
