Sussie
Intern Writer
Trong thời gian gần đây, máy bay không người lái (drone) cỡ nhỏ đã trở thành một vũ khí ngày càng phổ biến trên chiến trường. Một trong số đó là Shahed-136, một thiết kế drone của Iran, đã được Nga sử dụng trong cuộc chiến Ukraine. Những chiếc drone nhỏ, linh hoạt và có khả năng hoạt động theo bầy đàn này đã tạo ra một mối đe dọa mới không chỉ đối với các lực lượng quân đội mà còn đối với cả dân thường. Sự xuất hiện của các máy bay không người lái đã yêu cầu một cách tiếp cận mới và những công nghệ tiên tiến để đối phó.
Mới đây, vấn đề này càng trở nên nghiêm trọng khi có nhiều báo cáo về việc nhìn thấy drone trên bầu trời New Jersey bắt đầu từ giữa tháng 11. Nhiều người chứng kiến cho biết đã thấy các drone bay gần kho vũ khí Picatinny và Trạm vũ khí hải quân Earle ở bang này. Chính quyền đã phải ban hành lệnh cấm tạm thời đối với các chuyến bay drone tại đây, bao gồm cả một sân golf thuộc sở hữu của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Những báo cáo về drone đã nhanh chóng lan rộng ra toàn bang và cả nước, với ít nhất mười bang ghi nhận những phương tiện hàng không hoạt động một cách kỳ lạ, gây ra sự hoang mang trong dư luận.
Theo thông tin từ FBI, tổ chức đang tiến hành điều tra về các vụ nhìn thấy drone này, các drone không gây nguy hiểm cho người dân. Trong tổng số 5.000 vụ báo cáo về drone trong thời gian gần đây, FBI chỉ cần theo dõi khoảng 100 vụ. Đại diện an ninh quốc gia của Nhà Trắng, John Kirby, đã nhấn mạnh trong một buổi họp báo rằng người dân nên kiềm chế không bắn hạ các drone, vì nhiều vụ nhìn thấy trên thực tế không phải là drone mà là những vật thể bình thường như máy bay thương mại, drone dân dụng, hành tinh hoặc thậm chí là chòm sao.
Dù chính quyền Mỹ đã khẳng định rằng các drone được nhìn thấy trên bầu trời New Jersey không phải là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia, song khả năng của drone trong việc được chuyển đổi nhanh chóng từ sản phẩm tiêu dùng thành vũ khí có thể vượt qua các hệ thống phòng thủ truyền thống là chưa từng có. Vì vậy, trong suốt thập kỷ qua, quân đội Mỹ đã đầu tư mạnh mẽ vào các chương trình nhằm bảo vệ các lực lượng chiến đấu khỏi sự giám sát và tấn công bằng drone. Nếu các đối thủ nước ngoài muốn làm yếu đi khả năng của Lầu Năm Góc trong việc triển khai lực lượng ra nước ngoài, thì tấn công vào các căn cứ quân sự trên lãnh thổ Mỹ là một cách hiệu quả.
Chính vì lý do đó, các vũ khí chống drone của Mỹ có thể được sử dụng để bảo vệ các căn cứ cả ở nước ngoài và trong nước, và điều này chỉ còn là vấn đề thời gian. Trong những năm 2010, khi mối đe dọa từ drone bắt đầu xuất hiện, quân đội đã quay trở lại với những giải pháp truyền thống. Các pháo tự động, thường là loại 20-30mm, đã là tiêu chuẩn cho việc đối phó với các mối đe dọa từ trên không ở độ cao thấp trong suốt 100 năm qua. Từ những năm 1960, các quân đội đã bắt đầu áp dụng các tên lửa phòng không tầm ngắn, được biết đến với tên gọi hệ thống phòng không di động (MANPADS), đã chứng minh hiệu quả chết người trong các cuộc chiến, đặc biệt là cuộc chiến Ukraine.
Xe phòng không tầm ngắn mới nhất của quân đội, được biết đến với tên gọi M-SHORAD hoặc Sgt. Stout, là một trong những xe bọc thép trang bị vũ khí hạng nặng nhất hiện nay. Dựa trên khung gầm xe chiến đấu bộ binh Stryker, Sgt. Stout được trang bị một bệ phóng tên lửa Raytheon Stinger Vehicle Universal Launcher (SVUL) mang bốn tên lửa phòng không FIM-92, một bệ phóng M299 mang hai tên lửa AGM-144L Hellfire Longbow, một khẩu pháo tự động XM914 30mm và một súng máy M240 7.62mm. Tên lửa Stinger có thể tiêu diệt các mối đe dọa trên không ở khoảng cách lên đến tám kilômét. Khẩu pháo XM914 sẽ phát nổ khi gần các drone, làm rải mảnh vụn chết người vào chúng. Tên lửa Hellfire có thể tấn công cả mục tiêu trên không lẫn dưới mặt đất, trong khi súng máy 7.62mm cung cấp khả năng tự bảo vệ cho Stout chống lại bộ binh và các mục tiêu khác.
Một trong những cách hiệu quả nhất để tiêu diệt drone là sử dụng tên lửa đất đối không. Một tên lửa được dẫn đường tới mục tiêu thông qua một bộ chiếu radar có độ chính xác cao, thường yêu cầu ít interceptor hơn để tiêu diệt drone. Điều này cũng có thể làm giảm khối lượng logistic cần thiết cho một đơn vị chống drone—điều rất quan trọng cho các lực lượng quân đội Mỹ hiện đại thường xuyên phải triển khai ở nước ngoài.
RTX Coyote là một tên lửa đất đối không cỡ nhỏ. Khi nhận lệnh tấn công drone, Coyote rời khỏi container phóng nhờ động cơ tên lửa, nhanh chóng đạt tốc độ mà động cơ tuabin hỗ trợ. Sau khi lên không trung, Coyote được dẫn đường đến mục tiêu bởi radar Ku-band trên mặt đất. Coyote có thể bay trên không trong khoảng một giờ và nhiều chiếc Coyote có thể kết nối với nhau để đánh bại các bầy drone.
Vào tháng 12 năm 2023, quân đội Mỹ đã đặt hàng 6.700 chiếc Coyote—6.000 chiếc được trang bị đầu đạn nổ để tiêu diệt drone đối phương và 700 chiếc với đầu đạn "không có tính nổ", có thể là bộ vô tuyến làm gián đoạn kết nối giữa drone và người điều khiển. Coyote đã được sử dụng trong các cuộc chiến ở Iraq, bảo vệ lực lượng Mỹ khỏi drone ******.
Drone là một mối đe dọa đang không ngừng phát triển. Trong thập kỷ qua, các giải pháp mới để đối phó với drone đã bao gồm cả những chú chim được huấn luyện và ngay cả súng tiểu liên. Sự phát triển của drone từ những phương tiện tấn công đơn lẻ đến các bầy lớn phối hợp đã làm gia tăng mối đe dọa, yêu cầu một biện pháp đối phó có khả năng xử lý nhanh nhiều mục tiêu và có kho đạn dược lớn. Tên lửa là vũ khí lý tưởng để chống drone nhưng lại đắt đỏ; trong khi khẩu súng máy và pháo tự động rẻ hơn nhưng lại kém chính xác hơn. Các vũ khí laser sử dụng máy phát điện diesel có thể bắn không giới hạn miễn là nguồn nhiên liệu còn, với lợi ích rằng chi phí cho mỗi phát bắn chỉ bằng giá của nhiên liệu.
Hệ thống phòng không cỡ nhỏ dựa trên năng lượng định hướng (DE M-SHORAD) thay thế súng và tên lửa của M-SHORAD bằng một chiếc laser công suất 50 kilowatt để hạ gục các drone đối phương. Bằng cách sử dụng các chùm ánh sáng laser tập trung, DE M-SHORAD làm nóng bề mặt drone, làm chảy nhựa và kim loại, hoặc thiêu cháy các cánh quạt của drone. Ngay cả những drone chống cháy nhất cũng có thể bị tổn thương ở cảm biến quang học, làm cháy nhiên liệu hoặc kích nổ trước thời hạn các đầu đạn. Tương tự như Sgt. Stout, DE M-SHORAD cũng được gắn trên xe bọc thép Stryker. DE M-SHORAD hiện đang gặp một số vấn đề khi triển khai, nhưng có thể vấn đề sẽ được khắc phục theo thời gian; vũ khí laser chắc chắn sẽ trở thành một phần trong kho vũ khí tương lai.
Một trong những vũ khí có thiết kế độc đáo trong lĩnh vực chống hệ thống bay không người lái là Leonidas. Khác với các vũ khí truyền thống sử dụng ống phóng, Leonidas sử dụng một dàn ăng-ten lớn đứng thẳng, trông như một cái vợt ruồi khổng lồ. Không phải ngẫu nhiên khi hệ thống này sử dụng các chùm sóng điện từ vô hình để "vợt" các bầy drone ra khỏi bầu trời.
Trong những ngày đầu thử nghiệm vũ khí hạt nhân, quân đội Mỹ nhận thấy rằng các vụ nổ hạt nhân đã tạo ra một xung điện từ (EMP) có thể làm "thui chột" các thiết bị điện tử hiện đại. Các thiết bị điện tử chịu ảnh hưởng của EMP sẽ lập tức ngừng hoạt động. Leonidas sử dụng một bộ phát sóng vi sóng công suất cao để tác động vào các drone bằng EMP. Xung EMP sẽ tấn công vào điện tử điều khiển drone, khiến chúng mất tất cả nguồn điện và rơi xuống đất. Với ăng-ten phẳng rộng, hệ thống có khả năng tấn công nhiều bầy drone cùng lúc.
Leonidas là một trong những vũ khí dựa trên sóng vi sóng đầu tiên trong quân đội Mỹ, bên cạnh hệ thống phòng thủ căn cứ không quân THOR của không quân Mỹ. Leonidas có sẵn dưới dạng hệ thống đặt trên xe kéo và xe pod, và gần đây đã được trang bị trên chiếc xe bọc thép Stryker cho quân đội Mỹ. Epirus, nhà phát triển và sản xuất Leonidas, đã bàn giao bốn hệ thống cho quân đội để thử nghiệm vào năm 2023.
Các drone—nhỏ, nhanh và có khả năng di chuyển theo bầy đàn—đã chứng minh là một mối đe dọa khó khăn ngay cả đối với những quân đội công nghệ tiên tiến nhất. May mắn thay, những nỗ lực chống lại chúng đã bắt đầu tạo ra một số hệ thống phòng thủ rất hiệu quả, cùng với những công nghệ tiên tiến như laser đã mất hàng thập kỷ để phát triển. Các vũ khí laser và vi sóng, khác với đạn pháo và tên lửa, sẽ không rơi xuống nếu chúng không trúng mục tiêu, và có thể triển khai một cách an toàn hơn ở các khu vực dân cư.
Nếu có bất kỳ mối liên hệ nào với kẻ thù nước ngoài hoặc khủng bố đối với một số vụ nhìn thấy trên bầu trời New Jersey, hay trong tương lai, và nếu chúng thực sự là mối đe dọa an ninh quốc gia, Lầu Năm Góc hoàn toàn có khả năng ứng phó với mối đe dọa này.
Nguồn tham khảo: https://www.popularmechanics.com/military/weapons/a63228727/anti-drone-weapons/
Mới đây, vấn đề này càng trở nên nghiêm trọng khi có nhiều báo cáo về việc nhìn thấy drone trên bầu trời New Jersey bắt đầu từ giữa tháng 11. Nhiều người chứng kiến cho biết đã thấy các drone bay gần kho vũ khí Picatinny và Trạm vũ khí hải quân Earle ở bang này. Chính quyền đã phải ban hành lệnh cấm tạm thời đối với các chuyến bay drone tại đây, bao gồm cả một sân golf thuộc sở hữu của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Những báo cáo về drone đã nhanh chóng lan rộng ra toàn bang và cả nước, với ít nhất mười bang ghi nhận những phương tiện hàng không hoạt động một cách kỳ lạ, gây ra sự hoang mang trong dư luận.

Theo thông tin từ FBI, tổ chức đang tiến hành điều tra về các vụ nhìn thấy drone này, các drone không gây nguy hiểm cho người dân. Trong tổng số 5.000 vụ báo cáo về drone trong thời gian gần đây, FBI chỉ cần theo dõi khoảng 100 vụ. Đại diện an ninh quốc gia của Nhà Trắng, John Kirby, đã nhấn mạnh trong một buổi họp báo rằng người dân nên kiềm chế không bắn hạ các drone, vì nhiều vụ nhìn thấy trên thực tế không phải là drone mà là những vật thể bình thường như máy bay thương mại, drone dân dụng, hành tinh hoặc thậm chí là chòm sao.
Dù chính quyền Mỹ đã khẳng định rằng các drone được nhìn thấy trên bầu trời New Jersey không phải là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia, song khả năng của drone trong việc được chuyển đổi nhanh chóng từ sản phẩm tiêu dùng thành vũ khí có thể vượt qua các hệ thống phòng thủ truyền thống là chưa từng có. Vì vậy, trong suốt thập kỷ qua, quân đội Mỹ đã đầu tư mạnh mẽ vào các chương trình nhằm bảo vệ các lực lượng chiến đấu khỏi sự giám sát và tấn công bằng drone. Nếu các đối thủ nước ngoài muốn làm yếu đi khả năng của Lầu Năm Góc trong việc triển khai lực lượng ra nước ngoài, thì tấn công vào các căn cứ quân sự trên lãnh thổ Mỹ là một cách hiệu quả.

Chính vì lý do đó, các vũ khí chống drone của Mỹ có thể được sử dụng để bảo vệ các căn cứ cả ở nước ngoài và trong nước, và điều này chỉ còn là vấn đề thời gian. Trong những năm 2010, khi mối đe dọa từ drone bắt đầu xuất hiện, quân đội đã quay trở lại với những giải pháp truyền thống. Các pháo tự động, thường là loại 20-30mm, đã là tiêu chuẩn cho việc đối phó với các mối đe dọa từ trên không ở độ cao thấp trong suốt 100 năm qua. Từ những năm 1960, các quân đội đã bắt đầu áp dụng các tên lửa phòng không tầm ngắn, được biết đến với tên gọi hệ thống phòng không di động (MANPADS), đã chứng minh hiệu quả chết người trong các cuộc chiến, đặc biệt là cuộc chiến Ukraine.
Xe phòng không tầm ngắn mới nhất của quân đội, được biết đến với tên gọi M-SHORAD hoặc Sgt. Stout, là một trong những xe bọc thép trang bị vũ khí hạng nặng nhất hiện nay. Dựa trên khung gầm xe chiến đấu bộ binh Stryker, Sgt. Stout được trang bị một bệ phóng tên lửa Raytheon Stinger Vehicle Universal Launcher (SVUL) mang bốn tên lửa phòng không FIM-92, một bệ phóng M299 mang hai tên lửa AGM-144L Hellfire Longbow, một khẩu pháo tự động XM914 30mm và một súng máy M240 7.62mm. Tên lửa Stinger có thể tiêu diệt các mối đe dọa trên không ở khoảng cách lên đến tám kilômét. Khẩu pháo XM914 sẽ phát nổ khi gần các drone, làm rải mảnh vụn chết người vào chúng. Tên lửa Hellfire có thể tấn công cả mục tiêu trên không lẫn dưới mặt đất, trong khi súng máy 7.62mm cung cấp khả năng tự bảo vệ cho Stout chống lại bộ binh và các mục tiêu khác.

Một trong những cách hiệu quả nhất để tiêu diệt drone là sử dụng tên lửa đất đối không. Một tên lửa được dẫn đường tới mục tiêu thông qua một bộ chiếu radar có độ chính xác cao, thường yêu cầu ít interceptor hơn để tiêu diệt drone. Điều này cũng có thể làm giảm khối lượng logistic cần thiết cho một đơn vị chống drone—điều rất quan trọng cho các lực lượng quân đội Mỹ hiện đại thường xuyên phải triển khai ở nước ngoài.
RTX Coyote là một tên lửa đất đối không cỡ nhỏ. Khi nhận lệnh tấn công drone, Coyote rời khỏi container phóng nhờ động cơ tên lửa, nhanh chóng đạt tốc độ mà động cơ tuabin hỗ trợ. Sau khi lên không trung, Coyote được dẫn đường đến mục tiêu bởi radar Ku-band trên mặt đất. Coyote có thể bay trên không trong khoảng một giờ và nhiều chiếc Coyote có thể kết nối với nhau để đánh bại các bầy drone.

Vào tháng 12 năm 2023, quân đội Mỹ đã đặt hàng 6.700 chiếc Coyote—6.000 chiếc được trang bị đầu đạn nổ để tiêu diệt drone đối phương và 700 chiếc với đầu đạn "không có tính nổ", có thể là bộ vô tuyến làm gián đoạn kết nối giữa drone và người điều khiển. Coyote đã được sử dụng trong các cuộc chiến ở Iraq, bảo vệ lực lượng Mỹ khỏi drone ******.
Drone là một mối đe dọa đang không ngừng phát triển. Trong thập kỷ qua, các giải pháp mới để đối phó với drone đã bao gồm cả những chú chim được huấn luyện và ngay cả súng tiểu liên. Sự phát triển của drone từ những phương tiện tấn công đơn lẻ đến các bầy lớn phối hợp đã làm gia tăng mối đe dọa, yêu cầu một biện pháp đối phó có khả năng xử lý nhanh nhiều mục tiêu và có kho đạn dược lớn. Tên lửa là vũ khí lý tưởng để chống drone nhưng lại đắt đỏ; trong khi khẩu súng máy và pháo tự động rẻ hơn nhưng lại kém chính xác hơn. Các vũ khí laser sử dụng máy phát điện diesel có thể bắn không giới hạn miễn là nguồn nhiên liệu còn, với lợi ích rằng chi phí cho mỗi phát bắn chỉ bằng giá của nhiên liệu.

Hệ thống phòng không cỡ nhỏ dựa trên năng lượng định hướng (DE M-SHORAD) thay thế súng và tên lửa của M-SHORAD bằng một chiếc laser công suất 50 kilowatt để hạ gục các drone đối phương. Bằng cách sử dụng các chùm ánh sáng laser tập trung, DE M-SHORAD làm nóng bề mặt drone, làm chảy nhựa và kim loại, hoặc thiêu cháy các cánh quạt của drone. Ngay cả những drone chống cháy nhất cũng có thể bị tổn thương ở cảm biến quang học, làm cháy nhiên liệu hoặc kích nổ trước thời hạn các đầu đạn. Tương tự như Sgt. Stout, DE M-SHORAD cũng được gắn trên xe bọc thép Stryker. DE M-SHORAD hiện đang gặp một số vấn đề khi triển khai, nhưng có thể vấn đề sẽ được khắc phục theo thời gian; vũ khí laser chắc chắn sẽ trở thành một phần trong kho vũ khí tương lai.
Một trong những vũ khí có thiết kế độc đáo trong lĩnh vực chống hệ thống bay không người lái là Leonidas. Khác với các vũ khí truyền thống sử dụng ống phóng, Leonidas sử dụng một dàn ăng-ten lớn đứng thẳng, trông như một cái vợt ruồi khổng lồ. Không phải ngẫu nhiên khi hệ thống này sử dụng các chùm sóng điện từ vô hình để "vợt" các bầy drone ra khỏi bầu trời.
Trong những ngày đầu thử nghiệm vũ khí hạt nhân, quân đội Mỹ nhận thấy rằng các vụ nổ hạt nhân đã tạo ra một xung điện từ (EMP) có thể làm "thui chột" các thiết bị điện tử hiện đại. Các thiết bị điện tử chịu ảnh hưởng của EMP sẽ lập tức ngừng hoạt động. Leonidas sử dụng một bộ phát sóng vi sóng công suất cao để tác động vào các drone bằng EMP. Xung EMP sẽ tấn công vào điện tử điều khiển drone, khiến chúng mất tất cả nguồn điện và rơi xuống đất. Với ăng-ten phẳng rộng, hệ thống có khả năng tấn công nhiều bầy drone cùng lúc.
Leonidas là một trong những vũ khí dựa trên sóng vi sóng đầu tiên trong quân đội Mỹ, bên cạnh hệ thống phòng thủ căn cứ không quân THOR của không quân Mỹ. Leonidas có sẵn dưới dạng hệ thống đặt trên xe kéo và xe pod, và gần đây đã được trang bị trên chiếc xe bọc thép Stryker cho quân đội Mỹ. Epirus, nhà phát triển và sản xuất Leonidas, đã bàn giao bốn hệ thống cho quân đội để thử nghiệm vào năm 2023.
Các drone—nhỏ, nhanh và có khả năng di chuyển theo bầy đàn—đã chứng minh là một mối đe dọa khó khăn ngay cả đối với những quân đội công nghệ tiên tiến nhất. May mắn thay, những nỗ lực chống lại chúng đã bắt đầu tạo ra một số hệ thống phòng thủ rất hiệu quả, cùng với những công nghệ tiên tiến như laser đã mất hàng thập kỷ để phát triển. Các vũ khí laser và vi sóng, khác với đạn pháo và tên lửa, sẽ không rơi xuống nếu chúng không trúng mục tiêu, và có thể triển khai một cách an toàn hơn ở các khu vực dân cư.
Nếu có bất kỳ mối liên hệ nào với kẻ thù nước ngoài hoặc khủng bố đối với một số vụ nhìn thấy trên bầu trời New Jersey, hay trong tương lai, và nếu chúng thực sự là mối đe dọa an ninh quốc gia, Lầu Năm Góc hoàn toàn có khả năng ứng phó với mối đe dọa này.
Nguồn tham khảo: https://www.popularmechanics.com/military/weapons/a63228727/anti-drone-weapons/