From Beijing with Love
Cháu đã lớn thế này rồi à. Lại đây chú ôm cái coi.
Vào khoảng nửa đêm tại văn phòng bán dẫn của Samsung Electronics ở Hwaseong, ngoại ô Seoul, kỹ sư thiết kế chip Han Ki-bak chứng kiến một đồng nghiệp nữ gục ngã sau nhiều tháng làm việc thâu đêm vào năm 2020. “Tôi bị mất trí vì những đêm thức trắng liên tục. Thay vì chạy đến giúp cô ấy, tôi chỉ ngồi đó, tự hỏi: ‘Mình phải làm gì?’”, Han kể lại với Rest of World. Khi nhân viên y tế đến, Han chỉ biết nhìn trong trạng thái hoang mang.
Hiện nay, sau 14 năm làm việc, Han vẫn phải kéo dài những ca làm việc thâu đêm trong các giai đoạn cao điểm. Tuy nhiên, đội ngũ kỹ sư của anh ngày càng thu hẹp, trong khi chip ngày càng phức tạp do cuộc đua bán dẫn toàn cầu. “Trước đây, mỗi kỹ sư chỉ phụ trách một phần thiết kế chip, giờ phải đảm nhận hai hoặc ba phần. Với tốc độ này, tôi cảm thấy mình sắp chết”, Han nói.
Theo Rest of World, 10 kỹ sư hiện tại và cựu kỹ sư Samsung tiết lộ rằng giờ làm dài, khối lượng công việc nặng, thưởng thấp so với đối thủ đang khiến nhiều người rời bỏ công ty. Điểm đến của họ bao gồm SK Hynix (Hàn Quốc), Micron, Intel (Mỹ) và các công ty Trung Quốc như CXMT, YMTC. Tình trạng kiệt sức ngày càng trầm trọng trong các đội ngũ thiếu nhân lực, đẩy Samsung vào “khủng hoảng sống còn” theo lời Chủ tịch Lee Jae-yong.
Samsung từng là nhà sản xuất chip nhớ số 1 thế giới trong hơn ba thập kỷ. Tuy nhiên, năm 2025, SK Hynix đã vượt mặt Samsung nhờ đầu tư mạnh vào HBM cho AI, theo Reuters. Mảng foundry (sản xuất chip theo hợp đồng) của Samsung cũng thua xa TSMC, vốn chiếm hơn 2/3 thị trường, lỗ ròng 3,18 nghìn tỷ won (2,4 tỷ USD) chỉ trong năm 2023.
Lãnh đạo Samsung đổ lỗi cho văn hóa doanh nghiệp cứng nhắc và không giao tiếp. Ông Jun Young-hyun lãnh đạo bán dẫn viết trong một bản ghi nhớ nội bộ tháng 8/2024: “Văn hóa che giấu vấn đề, tránh né khó khăn, báo cáo kế hoạch thiếu thực tế đã lan rộng, làm trầm trọng thêm khủng hoảng”.
Samsung có 70.000 nhân viên trong mảng bán dẫn, làm việc tại các khu phức hợp ở Hwaseong, Giheung, và Pyeongtaek – những “thành phố công nghệ” ngoài Seoul. Từng là giấc mơ nghề nghiệp, Samsung giờ mất sức hút. “Chúng tôi từng nói mình có ‘máu xanh’ (màu logo Samsung). Giờ không còn nữa”, kỹ sư Jin nói. Nhảy việc sang SK Hynix từng là điều cấm kỵ nhưng nay đã thành “văn hóa”, theo kỹ sư Cho.
Các kỹ sư trẻ tại Samsung đang tìm kiếm cơ hội trên Blind (website đánh giá nơi làm việc) và trao đổi mẹo ứng tuyển qua Kakao Talk. Kỹ sư Cho, 29 tuổi, kiệt sức sau nhiều tháng làm ca cuối tuần để bù cho 4 vị trí trống trong đội. Anh đang chuẩn bị thư ứng tuyển SK Hynix được chính quản lý khuyến khích: “Sao không nộp đơn vào SK Hynix? Rời khỏi đây nhanh đi!”.
Năm 2024, Samsung tụt xuống hạng 6 trong bảng xếp hạng nhà tuyển dụng tại Hàn Quốc từ vị trí thứ 2 năm trước. Việc thiếu nhân lực khiến đội ngũ còn lại phải gánh thêm trách nhiệm nguy hiểm. Một kỹ sư thiết bị cho biết anh làm ca đêm một mình, vi phạm quy tắc an toàn (yêu cầu 2 người/ca), phải chạy khắp nhà máy để kiểm tra thiết bị: “Đó là lúc tai nạn xảy ra và lỗi sản phẩm xuất hiện”.
Kỹ sư Han và 5 người khác tiết lộ rằng Samsung yêu cầu ghi giờ làm thêm là “giờ không làm việc” để tránh vi phạm luật 52 giờ/tuần của Hàn Quốc. “Tôi làm nhiều giờ không công”, Han nói. Bộ Lao động Hàn Quốc biết về các cáo buộc tương tự ở mảng khác của Samsung nhưng chưa nhận khiếu nại từ kỹ sư bán dẫn.
Năm 2025, Samsung được phê duyệt tăng giờ làm lên 64 giờ/tuần cho đội R&D bán dẫn nhằm cạnh tranh trong cuộc đua chip AI. Tuy nhiên, động thái này gây tranh cãi. Một nhà phân tích lao động cảnh báo: “Chúng ta đang tiến gần đến ranh giới giữa khẩn cấp cạnh tranh và làm việc quá sức có tổ chức”.
Các kỹ sư mô tả văn hóa Samsung là “quân đội” và “phân cấp”, nhân viên chịu áp lực từ quản lý. Quản lý lại bị đánh giá hiệu suất hàng năm dựa trên các chỉ số như tỷ lệ sản phẩm đạt chuẩn (yield rate), chi phí sản xuất, lỗi sản phẩm. Nhiều quản lý được thăng chức nhờ kỹ năng xử lý giấy tờ hơn là năng lực kỹ thuật, dẫn đến các dự án ngắn hạn để đạt mục tiêu thay vì đổi mới dài hạn, theo giáo sư Kim Yong-jin.
Bốn kỹ sư cho biết họ bị ép làm giả dữ liệu để đạt mục tiêu, như thổi phồng tỷ lệ sản phẩm đạt chuẩn hoặc che giấu lỗi. Kỹ sư Im nhớ lời quản lý: “Viết lại báo cáo đi, rồi chúng ta ‘mát-xa’ dữ liệu”. Một cựu kỹ sư thiết kế kể rằng quản lý áp dụng script tự động hóa lỗi, nhưng báo cáo là cải tiến thiết kế chip.
Văn hóa này được gọi là “Samsung way” – che giấu vấn đề thay vì giải quyết. “Khi có vấn đề, chúng tôi xử lý kiểu quân đội, thay vì tìm giải pháp thực sự”, kỹ sư Jin nói. Suy ngẫm về những rắc rối trong công việc, kỹ sư thiết bị Im cho biết văn hóa áp đặt của công ty đã phản tác dụng đối với hiệu suất và tinh thần các kỹ sư. “Có lẽ đó là điều khiến Samsung dần mất đi lợi thế cạnh tranh”, ông nói.
Hiện nay, sau 14 năm làm việc, Han vẫn phải kéo dài những ca làm việc thâu đêm trong các giai đoạn cao điểm. Tuy nhiên, đội ngũ kỹ sư của anh ngày càng thu hẹp, trong khi chip ngày càng phức tạp do cuộc đua bán dẫn toàn cầu. “Trước đây, mỗi kỹ sư chỉ phụ trách một phần thiết kế chip, giờ phải đảm nhận hai hoặc ba phần. Với tốc độ này, tôi cảm thấy mình sắp chết”, Han nói.
Theo Rest of World, 10 kỹ sư hiện tại và cựu kỹ sư Samsung tiết lộ rằng giờ làm dài, khối lượng công việc nặng, thưởng thấp so với đối thủ đang khiến nhiều người rời bỏ công ty. Điểm đến của họ bao gồm SK Hynix (Hàn Quốc), Micron, Intel (Mỹ) và các công ty Trung Quốc như CXMT, YMTC. Tình trạng kiệt sức ngày càng trầm trọng trong các đội ngũ thiếu nhân lực, đẩy Samsung vào “khủng hoảng sống còn” theo lời Chủ tịch Lee Jae-yong.
Văn hóa doanh nghiệp độc hại
Samsung từng là nhà sản xuất chip nhớ số 1 thế giới trong hơn ba thập kỷ. Tuy nhiên, năm 2025, SK Hynix đã vượt mặt Samsung nhờ đầu tư mạnh vào HBM cho AI, theo Reuters. Mảng foundry (sản xuất chip theo hợp đồng) của Samsung cũng thua xa TSMC, vốn chiếm hơn 2/3 thị trường, lỗ ròng 3,18 nghìn tỷ won (2,4 tỷ USD) chỉ trong năm 2023.
Lãnh đạo Samsung đổ lỗi cho văn hóa doanh nghiệp cứng nhắc và không giao tiếp. Ông Jun Young-hyun lãnh đạo bán dẫn viết trong một bản ghi nhớ nội bộ tháng 8/2024: “Văn hóa che giấu vấn đề, tránh né khó khăn, báo cáo kế hoạch thiếu thực tế đã lan rộng, làm trầm trọng thêm khủng hoảng”.
Samsung có 70.000 nhân viên trong mảng bán dẫn, làm việc tại các khu phức hợp ở Hwaseong, Giheung, và Pyeongtaek – những “thành phố công nghệ” ngoài Seoul. Từng là giấc mơ nghề nghiệp, Samsung giờ mất sức hút. “Chúng tôi từng nói mình có ‘máu xanh’ (màu logo Samsung). Giờ không còn nữa”, kỹ sư Jin nói. Nhảy việc sang SK Hynix từng là điều cấm kỵ nhưng nay đã thành “văn hóa”, theo kỹ sư Cho.
Chảy máu chất xám nghiêm trọng
Các kỹ sư trẻ tại Samsung đang tìm kiếm cơ hội trên Blind (website đánh giá nơi làm việc) và trao đổi mẹo ứng tuyển qua Kakao Talk. Kỹ sư Cho, 29 tuổi, kiệt sức sau nhiều tháng làm ca cuối tuần để bù cho 4 vị trí trống trong đội. Anh đang chuẩn bị thư ứng tuyển SK Hynix được chính quản lý khuyến khích: “Sao không nộp đơn vào SK Hynix? Rời khỏi đây nhanh đi!”.
Năm 2024, Samsung tụt xuống hạng 6 trong bảng xếp hạng nhà tuyển dụng tại Hàn Quốc từ vị trí thứ 2 năm trước. Việc thiếu nhân lực khiến đội ngũ còn lại phải gánh thêm trách nhiệm nguy hiểm. Một kỹ sư thiết bị cho biết anh làm ca đêm một mình, vi phạm quy tắc an toàn (yêu cầu 2 người/ca), phải chạy khắp nhà máy để kiểm tra thiết bị: “Đó là lúc tai nạn xảy ra và lỗi sản phẩm xuất hiện”.
Kỹ sư Han và 5 người khác tiết lộ rằng Samsung yêu cầu ghi giờ làm thêm là “giờ không làm việc” để tránh vi phạm luật 52 giờ/tuần của Hàn Quốc. “Tôi làm nhiều giờ không công”, Han nói. Bộ Lao động Hàn Quốc biết về các cáo buộc tương tự ở mảng khác của Samsung nhưng chưa nhận khiếu nại từ kỹ sư bán dẫn.
Năm 2025, Samsung được phê duyệt tăng giờ làm lên 64 giờ/tuần cho đội R&D bán dẫn nhằm cạnh tranh trong cuộc đua chip AI. Tuy nhiên, động thái này gây tranh cãi. Một nhà phân tích lao động cảnh báo: “Chúng ta đang tiến gần đến ranh giới giữa khẩn cấp cạnh tranh và làm việc quá sức có tổ chức”.
Văn hóa che giấu thực trạng
Các kỹ sư mô tả văn hóa Samsung là “quân đội” và “phân cấp”, nhân viên chịu áp lực từ quản lý. Quản lý lại bị đánh giá hiệu suất hàng năm dựa trên các chỉ số như tỷ lệ sản phẩm đạt chuẩn (yield rate), chi phí sản xuất, lỗi sản phẩm. Nhiều quản lý được thăng chức nhờ kỹ năng xử lý giấy tờ hơn là năng lực kỹ thuật, dẫn đến các dự án ngắn hạn để đạt mục tiêu thay vì đổi mới dài hạn, theo giáo sư Kim Yong-jin.
Bốn kỹ sư cho biết họ bị ép làm giả dữ liệu để đạt mục tiêu, như thổi phồng tỷ lệ sản phẩm đạt chuẩn hoặc che giấu lỗi. Kỹ sư Im nhớ lời quản lý: “Viết lại báo cáo đi, rồi chúng ta ‘mát-xa’ dữ liệu”. Một cựu kỹ sư thiết kế kể rằng quản lý áp dụng script tự động hóa lỗi, nhưng báo cáo là cải tiến thiết kế chip.
Văn hóa này được gọi là “Samsung way” – che giấu vấn đề thay vì giải quyết. “Khi có vấn đề, chúng tôi xử lý kiểu quân đội, thay vì tìm giải pháp thực sự”, kỹ sư Jin nói. Suy ngẫm về những rắc rối trong công việc, kỹ sư thiết bị Im cho biết văn hóa áp đặt của công ty đã phản tác dụng đối với hiệu suất và tinh thần các kỹ sư. “Có lẽ đó là điều khiến Samsung dần mất đi lợi thế cạnh tranh”, ông nói.
