Thanh Phong
Editor
Nhiều nhà sản xuất Trung Quốc hiện có kế hoạch tiếp tục hoạt động tại Việt Nam, sau khi Mỹ đồng ý giảm thuế đối với hàng hóa của quốc gia này xuống còn 20%.
Theo tờ SCMP, các nhà sản xuất Trung Quốc tại Việt Nam đã thở phào nhẹ nhõm sau khi Washington và Hà Nội đồng ý một thỏa thuận thương mại "tốt hơn mong đợi" sẽ giảm thuế quan của Mỹ xuống còn 20% và chấm dứt ba tháng bất ổn.
Hầu hết các nhà xuất khẩu Trung Quốc có khả năng sẽ tiếp tục hoạt động tại Việt Nam sau thỏa thuận. Nhiều công ty coi mức thuế quan cuối cùng giữa Mỹ và Việt Nam là có thể quản lý được, theo các nhà phân tích và doanh nhân tại Trung Quốc chia sẻ với tờ SCMP.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố vào ngày 2/7 qua một bài đăng trên mạng xã hội rằng Mỹ sẽ áp dụng mức thuế 20% đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam và 40% đối với hàng hóa được coi là trung chuyển.
Đây là mức thuế mới thấp hơn đáng kể so với mức thuế 46% được gọi là thuế "có đi có lại" đối với hàng hóa Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ công bố vào đầu tháng 4, trước khi tạm dừng trong 90 ngày.
Việt Nam và Mỹ đã tổ chức ba vòng đàm phán để đạt được thỏa thuận, trong đó cũng cắt giảm thuế của Việt Nam đối với hàng hóa Mỹ xuống 0%.
Mỹ vẫn đang bị kẹt trong các cuộc đàm phán thương mại với một loạt các quốc gia bao gồm Canada, Nhật Bản và Ấn Độ, sau khi đạt được một thỏa thuận sớm với Vương quốc Anh. Mỹ cũng đã đạt được các thỏa thuận với Trung Quốc về kiểm soát xuất khẩu và dỡ bỏ thuế quan trong 90 ngày, mặc dù hai bên vẫn chưa xác nhận một thỏa thuận lâu dài.
Thỏa thuận mới nhất của Mỹ với Việt Nam không chỉ có tác động sâu rộng đến Việt Nam mà còn đối với số lượng lớn các nhà sản xuất Trung Quốc đã thiết lập hoạt động sản xuất tại quốc gia này trong những năm gần đây, thường là để tránh các đợt thuế quan trước đó của Mỹ nhắm vào Trung Quốc.
Peng, một công dân Trung Quốc điều hành một nhà máy in hộp các tông ở miền bắc Việt Nam, cho biết kết quả áp thuế tốt hơn mong đợi và sẽ cho phép doanh nghiệp của ông tiếp tục hoạt động.
Ban đầu, ông chuyển nhà máy của mình từ tỉnh Quảng Đông ở miền nam Trung Quốc đến thành phố Hải Phòng của Việt Nam vào năm 2018, khi nhiều khách hàng của ông cũng bắt đầu chuyển đến khu vực này để tránh thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc do ông Trump áp dụng trong nhiệm tổng thống kỳ đầu tiên.
Sau khi đầu tư 20 triệu nhân dân tệ (2,8 triệu USD) để thành lập cơ sở mới, Peng cho biết công ty của ông cuối cùng đã bắt đầu tạo ra lợi nhuận tốt vào năm ngoái. Các đơn đặt hàng tăng vọt trong ba tháng qua khi các khách hàng Mỹ lo lắng vội vã chuyển các lô hàng trước khi áp dụng mức thuế quan 46%.
"Tôi đã đầu tư đáng kể để chuyển đến Việt Nam nhờ ông Trump, và ngay cả khi ông ấy có kế hoạch tăng thuế quan lên 46%, tôi sẽ không chuyển đi nữa", Peng, người từ chối cung cấp tên đầy đủ vì lý do riêng tư, cho biết. "Tôi sẽ chỉ chia sẻ chi phí thuế quan với các khách hàng người Mỹ của mình".
Liu Jie, cố vấn kinh doanh tại công ty tư vấn Seamakes có trụ sở tại Việt Nam, cho biết hầu hết các công ty Trung Quốc đang hoạt động tại Việt Nam đã quyết định ở lại sau khi Mỹ công bố kế hoạch áp thuế quan qua lại vào tháng 4.
"Nhiều nhà xuất khẩu rời khỏi Việt Nam là những đơn vị tham gia vào hoạt động trung chuyển hàng hóa đơn giản", Liu cho biết.
Theo Liu, chính phủ Việt Nam đã đưa ra các quy định chặt chẽ hơn đối với các nhà sản xuất Trung Quốc theo đúng các cam kết với Mỹ. Các quy định này bao gồm các yêu cầu về việc sản xuất cốt lõi phải diễn ra tại Việt Nam và hàm lượng giá trị gia tăng tại địa phương đối với các sản phẩm phải vượt quá 31%.
"Đây là tin tốt cho các nhà sản xuất Trung Quốc có nhà máy đã đăng ký tại Việt Nam, vì họ đã có những đóng góp thực sự cho nền kinh tế và ngành công nghiệp của Việt Nam", Liu nói thêm. "Mức thuế quan 20% cũng là kết quả tốt nhất mà họ mong đợi".
Việt Nam là một trong những quốc gia chiến thắng sớm trong cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung nổ ra trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, thu hút một làn sóng các nhà sản xuất Trung Quốc trong lĩnh vực may mặc, điện tử và đồ gia dụng tìm cách tránh thuế quan của Mỹ.
Sự thay đổi đó đã giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam và biến đất nước này thành một cường quốc xuất khẩu. Nhưng nó cũng khiến đất nước này trở thành mục tiêu gây sức ép của Mỹ, với các quan chức phàn nàn về thặng dư thương mại lớn của Việt Nam với Mỹ và cáo buộc quốc gia này cho phép chuyển tải hàng hóa do Trung Quốc sản xuất trên quy mô lớn.
Thỏa thuận mới nhất giữa Mỹ và Việt Nam đưa ra mức thuế 40% đối với hàng hóa được coi là chuyển tải qua Việt Nam đến Mỹ, mặc dù hiện tại vẫn chưa rõ điều khoản này sẽ được thực hiện như thế nào trên thực tế.
Ông Trump cho biết Việt Nam cũng sẽ mở cửa thị trường cho hàng xuất khẩu của Mỹ, mô tả xe SUV và xe động cơ lớn của Mỹ là "một sự bổ sung tuyệt vời cho nhiều dòng sản phẩm khác nhau tại Việt Nam". Tất cả hàng hóa của Mỹ sẽ được hưởng mức thuế suất bằng 0 khi nhập khẩu vào Việt Nam theo thỏa thuận.
Mary Lovely, một thành viên cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, cho biết kết quả cuối cùng có thể khiến người mua Mỹ thất vọng và không có khả năng gây áp lực đáng kể lên các nhà xuất khẩu Việt Nam.
"Nhiều mặt hàng xuất khẩu của Mỹ không phù hợp với thị trường Việt Nam, do khoảng cách lớn về tổng sản phẩm quốc nội (GDP) bình quân đầu người, và tôi nghi ngờ rằng người Việt Nam quá lo lắng về việc xuất khẩu tăng đột biến từ Mỹ sẽ tác động đến các nhà máy trong nước của họ", bà nói.
"Điều này có thể giải thích tại sao họ chấp nhận yêu cầu của Mỹ về mức thuế suất bằng 0 đối với hàng xuất khẩu của Mỹ vào nước họ".
Lovely nói thêm rằng những lo ngại về việc hàng trung chuyển từ Việt Nam có thể đã bị cường điệu hóa. "Xuất khẩu từ Trung Quốc sang Việt Nam đã tăng, nhưng phần lớn trong số đó hỗ trợ sản xuất của Việt Nam và không phải là hàng trung chuyển theo nghĩa trốn thuế đơn thuần", bà nói.
Theo Lovely, thách thức chính đối với Việt Nam sẽ là xác định và thực thi các quy tắc về hàng trung chuyển, mặc dù việc thực thi có thể đơn giản hơn vẻ bề ngoài vì nghiên cứu cho thấy hầu hết các hoạt động chuyển hướng đều do các công ty do Trung Quốc sở hữu thực hiện.
Theo số liệu của chính phủ Việt Nam, thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ đã tăng lên 12,2 tỷ đô la Mỹ vào tháng 5, tăng gần 42% so với cùng kỳ năm ngoái.
Năm ngoái, Mỹ đã nhập khẩu 136,6 tỷ USD hàng hóa từ Việt Nam, chiếm gần một phần ba tổng kim ngạch xuất khẩu của quốc gia Đông Nam Á này.
Theo tờ SCMP, các nhà sản xuất Trung Quốc tại Việt Nam đã thở phào nhẹ nhõm sau khi Washington và Hà Nội đồng ý một thỏa thuận thương mại "tốt hơn mong đợi" sẽ giảm thuế quan của Mỹ xuống còn 20% và chấm dứt ba tháng bất ổn.
Hầu hết các nhà xuất khẩu Trung Quốc có khả năng sẽ tiếp tục hoạt động tại Việt Nam sau thỏa thuận. Nhiều công ty coi mức thuế quan cuối cùng giữa Mỹ và Việt Nam là có thể quản lý được, theo các nhà phân tích và doanh nhân tại Trung Quốc chia sẻ với tờ SCMP.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố vào ngày 2/7 qua một bài đăng trên mạng xã hội rằng Mỹ sẽ áp dụng mức thuế 20% đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam và 40% đối với hàng hóa được coi là trung chuyển.
Đây là mức thuế mới thấp hơn đáng kể so với mức thuế 46% được gọi là thuế "có đi có lại" đối với hàng hóa Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ công bố vào đầu tháng 4, trước khi tạm dừng trong 90 ngày.
Việt Nam và Mỹ đã tổ chức ba vòng đàm phán để đạt được thỏa thuận, trong đó cũng cắt giảm thuế của Việt Nam đối với hàng hóa Mỹ xuống 0%.
Mỹ vẫn đang bị kẹt trong các cuộc đàm phán thương mại với một loạt các quốc gia bao gồm Canada, Nhật Bản và Ấn Độ, sau khi đạt được một thỏa thuận sớm với Vương quốc Anh. Mỹ cũng đã đạt được các thỏa thuận với Trung Quốc về kiểm soát xuất khẩu và dỡ bỏ thuế quan trong 90 ngày, mặc dù hai bên vẫn chưa xác nhận một thỏa thuận lâu dài.
Thỏa thuận mới nhất của Mỹ với Việt Nam không chỉ có tác động sâu rộng đến Việt Nam mà còn đối với số lượng lớn các nhà sản xuất Trung Quốc đã thiết lập hoạt động sản xuất tại quốc gia này trong những năm gần đây, thường là để tránh các đợt thuế quan trước đó của Mỹ nhắm vào Trung Quốc.
Peng, một công dân Trung Quốc điều hành một nhà máy in hộp các tông ở miền bắc Việt Nam, cho biết kết quả áp thuế tốt hơn mong đợi và sẽ cho phép doanh nghiệp của ông tiếp tục hoạt động.
Ban đầu, ông chuyển nhà máy của mình từ tỉnh Quảng Đông ở miền nam Trung Quốc đến thành phố Hải Phòng của Việt Nam vào năm 2018, khi nhiều khách hàng của ông cũng bắt đầu chuyển đến khu vực này để tránh thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc do ông Trump áp dụng trong nhiệm tổng thống kỳ đầu tiên.
Sau khi đầu tư 20 triệu nhân dân tệ (2,8 triệu USD) để thành lập cơ sở mới, Peng cho biết công ty của ông cuối cùng đã bắt đầu tạo ra lợi nhuận tốt vào năm ngoái. Các đơn đặt hàng tăng vọt trong ba tháng qua khi các khách hàng Mỹ lo lắng vội vã chuyển các lô hàng trước khi áp dụng mức thuế quan 46%.
"Tôi đã đầu tư đáng kể để chuyển đến Việt Nam nhờ ông Trump, và ngay cả khi ông ấy có kế hoạch tăng thuế quan lên 46%, tôi sẽ không chuyển đi nữa", Peng, người từ chối cung cấp tên đầy đủ vì lý do riêng tư, cho biết. "Tôi sẽ chỉ chia sẻ chi phí thuế quan với các khách hàng người Mỹ của mình".
Liu Jie, cố vấn kinh doanh tại công ty tư vấn Seamakes có trụ sở tại Việt Nam, cho biết hầu hết các công ty Trung Quốc đang hoạt động tại Việt Nam đã quyết định ở lại sau khi Mỹ công bố kế hoạch áp thuế quan qua lại vào tháng 4.
"Nhiều nhà xuất khẩu rời khỏi Việt Nam là những đơn vị tham gia vào hoạt động trung chuyển hàng hóa đơn giản", Liu cho biết.
Theo Liu, chính phủ Việt Nam đã đưa ra các quy định chặt chẽ hơn đối với các nhà sản xuất Trung Quốc theo đúng các cam kết với Mỹ. Các quy định này bao gồm các yêu cầu về việc sản xuất cốt lõi phải diễn ra tại Việt Nam và hàm lượng giá trị gia tăng tại địa phương đối với các sản phẩm phải vượt quá 31%.
"Đây là tin tốt cho các nhà sản xuất Trung Quốc có nhà máy đã đăng ký tại Việt Nam, vì họ đã có những đóng góp thực sự cho nền kinh tế và ngành công nghiệp của Việt Nam", Liu nói thêm. "Mức thuế quan 20% cũng là kết quả tốt nhất mà họ mong đợi".
Việt Nam là một trong những quốc gia chiến thắng sớm trong cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung nổ ra trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, thu hút một làn sóng các nhà sản xuất Trung Quốc trong lĩnh vực may mặc, điện tử và đồ gia dụng tìm cách tránh thuế quan của Mỹ.
Sự thay đổi đó đã giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam và biến đất nước này thành một cường quốc xuất khẩu. Nhưng nó cũng khiến đất nước này trở thành mục tiêu gây sức ép của Mỹ, với các quan chức phàn nàn về thặng dư thương mại lớn của Việt Nam với Mỹ và cáo buộc quốc gia này cho phép chuyển tải hàng hóa do Trung Quốc sản xuất trên quy mô lớn.
Thỏa thuận mới nhất giữa Mỹ và Việt Nam đưa ra mức thuế 40% đối với hàng hóa được coi là chuyển tải qua Việt Nam đến Mỹ, mặc dù hiện tại vẫn chưa rõ điều khoản này sẽ được thực hiện như thế nào trên thực tế.
Ông Trump cho biết Việt Nam cũng sẽ mở cửa thị trường cho hàng xuất khẩu của Mỹ, mô tả xe SUV và xe động cơ lớn của Mỹ là "một sự bổ sung tuyệt vời cho nhiều dòng sản phẩm khác nhau tại Việt Nam". Tất cả hàng hóa của Mỹ sẽ được hưởng mức thuế suất bằng 0 khi nhập khẩu vào Việt Nam theo thỏa thuận.
Mary Lovely, một thành viên cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, cho biết kết quả cuối cùng có thể khiến người mua Mỹ thất vọng và không có khả năng gây áp lực đáng kể lên các nhà xuất khẩu Việt Nam.
"Nhiều mặt hàng xuất khẩu của Mỹ không phù hợp với thị trường Việt Nam, do khoảng cách lớn về tổng sản phẩm quốc nội (GDP) bình quân đầu người, và tôi nghi ngờ rằng người Việt Nam quá lo lắng về việc xuất khẩu tăng đột biến từ Mỹ sẽ tác động đến các nhà máy trong nước của họ", bà nói.
"Điều này có thể giải thích tại sao họ chấp nhận yêu cầu của Mỹ về mức thuế suất bằng 0 đối với hàng xuất khẩu của Mỹ vào nước họ".
Lovely nói thêm rằng những lo ngại về việc hàng trung chuyển từ Việt Nam có thể đã bị cường điệu hóa. "Xuất khẩu từ Trung Quốc sang Việt Nam đã tăng, nhưng phần lớn trong số đó hỗ trợ sản xuất của Việt Nam và không phải là hàng trung chuyển theo nghĩa trốn thuế đơn thuần", bà nói.
Theo Lovely, thách thức chính đối với Việt Nam sẽ là xác định và thực thi các quy tắc về hàng trung chuyển, mặc dù việc thực thi có thể đơn giản hơn vẻ bề ngoài vì nghiên cứu cho thấy hầu hết các hoạt động chuyển hướng đều do các công ty do Trung Quốc sở hữu thực hiện.
Theo số liệu của chính phủ Việt Nam, thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ đã tăng lên 12,2 tỷ đô la Mỹ vào tháng 5, tăng gần 42% so với cùng kỳ năm ngoái.
Năm ngoái, Mỹ đã nhập khẩu 136,6 tỷ USD hàng hóa từ Việt Nam, chiếm gần một phần ba tổng kim ngạch xuất khẩu của quốc gia Đông Nam Á này.
