Bui Nhat Minh
Intern Writer
Các nhà khoa học từ Đại học Stanford và Viện Arc (California) vừa công bố một nghiên cứu táo bạo: họ đã sử dụng trí tuệ nhân tạo để thiết kế virus tổng hợp có khả năng tiêu diệt vi khuẩn E. coli mở ra hướng điều trị mới cho các bệnh nhiễm trùng kháng thuốc.
Virus vốn không được coi là sinh vật sống, nhưng có khả năng xâm nhập tế bào và buộc chúng nhân bản vô hạn. Lợi dụng đặc tính này, nhóm nghiên cứu đã tạo ra 302 virus tổng hợp, trong đó 16 mẫu tiêu diệt thành công tế bào vi khuẩn E. coli trong môi trường thí nghiệm. Mô hình AI được huấn luyện bằng bộ gen của hàng triệu thể thực khuẩn loại virus chuyên tấn công vi khuẩn để tìm ra cấu trúc gene tối ưu giúp tiêu diệt mục tiêu.
Nhà nghiên cứu Niko McCarty cho biết, các virus được tạo ra có cấu trúc gen độc đáo đến mức có thể coi là “loài mới”. E. coli được chọn làm đối tượng thử nghiệm vì đây là tác nhân gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như tiêu chảy, viêm màng não và nhiễm trùng đường tiết niệu, với hàng trăm nghìn ca nhiễm mỗi năm tại Mỹ.
Theo nhóm nghiên cứu, mục tiêu lâu dài là phát triển “hỗn hợp phage” tập hợp các virus nhân tạo chuyên tiêu diệt vi khuẩn kháng đa thuốc. Tuy nhiên, bước tiến này cũng làm dấy lên lo ngại đạo đức và an toàn sinh học, vì công nghệ tương tự có thể bị lạm dụng để tạo ra các chủng virus nguy hiểm.
Nhà di truyền học Craig Venter cảnh báo rằng bất kỳ nỗ lực nào nhằm tăng cường virus mà không kiểm soát có thể tiềm ẩn rủi ro lớn. Dù vậy, ông thừa nhận đây là bước quan trọng hướng tới việc tạo ra sinh vật nhân tạo lĩnh vực từng được chính ông mở đầu khi tạo ra vi khuẩn tổng hợp đầu tiên năm 2010.
Brian Hie, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết bước tiếp theo là thiết kế các tế bào tổng hợp tối giản, có thể ứng dụng trong sản xuất sinh học, vận chuyển thuốc, hoặc nghiên cứu tiến hóa. Dù còn xa mới đạt đến khả năng tạo ra sinh vật sống hoàn chỉnh, AI đang giúp rút ngắn khoảng cách đó từng bước.
Nếu thành công, những “sát thủ virus nhân tạo” này có thể trở thành công cụ mới đầy hứa hẹn trong y học hiện đại thay thế kháng sinh trong cuộc chiến chống vi khuẩn kháng thuốc.
www.popularmechanics.com
Virus vốn không được coi là sinh vật sống, nhưng có khả năng xâm nhập tế bào và buộc chúng nhân bản vô hạn. Lợi dụng đặc tính này, nhóm nghiên cứu đã tạo ra 302 virus tổng hợp, trong đó 16 mẫu tiêu diệt thành công tế bào vi khuẩn E. coli trong môi trường thí nghiệm. Mô hình AI được huấn luyện bằng bộ gen của hàng triệu thể thực khuẩn loại virus chuyên tấn công vi khuẩn để tìm ra cấu trúc gene tối ưu giúp tiêu diệt mục tiêu.
Nhà nghiên cứu Niko McCarty cho biết, các virus được tạo ra có cấu trúc gen độc đáo đến mức có thể coi là “loài mới”. E. coli được chọn làm đối tượng thử nghiệm vì đây là tác nhân gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như tiêu chảy, viêm màng não và nhiễm trùng đường tiết niệu, với hàng trăm nghìn ca nhiễm mỗi năm tại Mỹ.
Tiềm năng và rủi ro của công nghệ tạo virus bằng AI
Theo nhóm nghiên cứu, mục tiêu lâu dài là phát triển “hỗn hợp phage” tập hợp các virus nhân tạo chuyên tiêu diệt vi khuẩn kháng đa thuốc. Tuy nhiên, bước tiến này cũng làm dấy lên lo ngại đạo đức và an toàn sinh học, vì công nghệ tương tự có thể bị lạm dụng để tạo ra các chủng virus nguy hiểm.
Nhà di truyền học Craig Venter cảnh báo rằng bất kỳ nỗ lực nào nhằm tăng cường virus mà không kiểm soát có thể tiềm ẩn rủi ro lớn. Dù vậy, ông thừa nhận đây là bước quan trọng hướng tới việc tạo ra sinh vật nhân tạo lĩnh vực từng được chính ông mở đầu khi tạo ra vi khuẩn tổng hợp đầu tiên năm 2010.
Brian Hie, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết bước tiếp theo là thiết kế các tế bào tổng hợp tối giản, có thể ứng dụng trong sản xuất sinh học, vận chuyển thuốc, hoặc nghiên cứu tiến hóa. Dù còn xa mới đạt đến khả năng tạo ra sinh vật sống hoàn chỉnh, AI đang giúp rút ngắn khoảng cách đó từng bước.
Nếu thành công, những “sát thủ virus nhân tạo” này có thể trở thành công cụ mới đầy hứa hẹn trong y học hiện đại thay thế kháng sinh trong cuộc chiến chống vi khuẩn kháng thuốc.
Custom Viruses Are on the Way—And Scientists Are Already Printing Them for You
We swear, it’s a good thing!
www.popularmechanics.com
