Trường Sơn
Writer
Trong buổi loạn thế, anh hùng nổi lên như mây nổi giữa trời thu, kẻ thành danh khắp thiên hạ, người bị vùi dập nơi bụi đất. Nhưng giữa muôn ngàn ánh hào quang của Quan Vũ, Trương Phi, Triệu Vân, hay Lữ Bố, Mã Siêu... vẫn có một người, khí độ hơn người, võ dũng tuyệt luân, lập chiến công hiển hách, vậy mà lịch sử lại ngoảnh mặt làm ngơ. Người ấy chính là Từ Hoảng, tự Lệnh Minh, mãnh tướng của Tào Ngụy, trung nghĩa suốt một đời, cuối cùng chết một cái chết lặng lẽ hơn cả tiếng kêu của loài chim lẻ bóng giữa rừng hoang.
Từ Hoảng, không phải kẻ khua chiêng gõ trống mà được người đời nhớ mặt. Bởi ông không phải vai chính trong vở tuồng lịch sử thiên vị ấy. "Tam Quốc Diễn Nghĩa" vốn thiên trọng ba huynh đệ Lưu - Quan - Trương, khiến cho những võ tướng bên Ngụy dù tài năng đến mấy cũng phải chịu phận làm nền. Song, nếu giở lại chính sử, đối chiếu chiến công, thì Từ Hoảng chẳng hề thua kém bất kỳ một ai trong hàng ngũ Ngũ Hổ Tướng của Thục Hán. Thậm chí, còn là cái gai lớn trong mắt Quan Vũ, là cơn ác mộng của Mã Siêu, là hòn đá tảng khiến Tào Tháo luôn yên tâm nơi chiến địa.
Quan Vũ từng là ngôi sao sáng nhất trời nam. Một lần phá Vu Cấm, chém Bàng Đức, khiến thành Lâm Dĩnh như muốn đổ, Tào Tháo hồn vía lên mây, suýt nữa dời đô chạy loạn. Vậy mà giữa cơn phong ba ấy, chính Từ Hoảng được lệnh mang quân nghênh chiến, mà trong tay chỉ toàn quân ô hợp, lính mới ra trận chưa sạch mùi đất. Ấy thế mà ông lại đột phá thế bao vây, dẹp tan cơn sóng dữ, đánh cho Quan Vũ thua chạy, tháo lui về tận Mạch Thành, rồi sau đó uất tử trong cô thế.
Người đời nhắc đến trận ấy, thường chỉ biết Quan Vũ bị thua, chứ ít ai chịu hỏi: ai là người khiến Vân Trường thua? Khi hai người xưa từng là chỗ quen biết, lại đứng hai đầu chiến tuyến, Quan Vũ còn nửa phần thân tình cất tiếng hỏi: “Hiền huynh, sao nay lại giương đao tương tàn?” Từ Hoảng khi ấy không rút gươm, mà chỉ nói lớn giữa ba quân: “Ai chém được Quan Vân Trường, thưởng nghìn lạng vàng!” Câu nói vừa dứt, Quan Vũ giật mình kinh hãi, mắt tròn miệng cứng. Nhưng Từ Hoảng lại chỉ ôn tồn nói thêm: “Lúc trước là tư giao, nay là công sự. Đừng trách.”
Trên chiến trường, thân tình nào sánh được quốc sự? Từ Hoảng hiểu điều ấy, nên mới có thể bỏ riêng theo chung, nhẫn tâm mà làm điều phải. Bởi lẽ nếu ai cũng vì tình riêng mà buông đao, thì thiên hạ biết bao giờ thái bình?
Không chỉ có Quan Vũ từng nếm đòn dưới tay Từ Hoảng, mà cả Mã Siêu, người từng khiến Tào Tháo xanh mặt ở Đồng Quan, cũng từng bị ông bày mưu phá trận. Khi ấy Mã Siêu hợp lực với Hàn Toại, vây ép Tào quân, thế như núi đè sông lấp. Chính Từ Hoảng đã dẫn vài nghìn quân vượt Hoàng Hà, đánh sau lưng đại trại, khiến Mã Siêu cuống cuồng ứng phó. Một lần khác, Mã Siêu phái năm nghìn quân tinh nhuệ nghênh chiến, lại bị Từ Hoảng đánh tan như rơm rạ, phá được đường tiếp viện, mở đường cho Tào Tháo phản công.
Nếu Trương Phi có thể đánh nhau ba trăm hiệp với Mã Siêu mà chưa phân thắng bại, thì Từ Hoảng không cần ba trăm hiệp, chỉ cần một thế đánh đúng chỗ, đã khiến Mã Mạnh Khởi lâm vào thế bị động. Chừng ấy cũng đủ thấy võ nghệ và mưu lược của ông đáng sánh ngang hàng đầu thiên hạ.
Một tướng như vậy, lẽ ra nên chết nơi sa trường, gươm gãy giáo cùn, xác vùi giữa vạn binh, hồn thiêng nhập vào núi sông. Nhưng số phận trớ trêu thay. Đến cuối đời, ông theo Tư Mã Ý đi đánh Mạnh Đạt, một tên phản tướng tầm thường. Vốn không phải trận lớn, ông cũng chẳng phải người chủ lực. Ấy thế mà, giữa lúc quân chưa khai chiến, ông bị tên lạc bắn trúng đầu, gục xuống giữa doanh trại, không kèn không trống, không vinh không thẹn. Cái chết của ông, nếu không đọc kỹ sử sách, e rằng chẳng ai nhớ.
So với cái chết của Ngụy Diên, một võ tướng từng đánh nam dẹp bắc cho nhà Thục, nhưng cuối cùng bị gán tội “mưu phản”, bị Mã Đại chém đầu trong một chiều u ám, thì cái chết của Từ Hoảng còn cô quạnh và cay đắng gấp mười lần. Ngụy Diên ít nhất còn có người bênh vực, hậu thế còn tranh luận đúng sai. Còn Từ Hoảng? Chết là chết. Chẳng ai nói một câu, chẳng ai ghi một dòng. Lặng lẽ như một chiếc lá rụng giữa mùa thu cũ.
Song, đừng tưởng ông chỉ biết cầm thương đánh trận. Từ Hoảng còn là bậc trung thần có cốt khí. Khi Man Sùng khuyên ông giết Dương Phụng để đầu hàng Tào Tháo, ông thẳng thừng từ chối: “Làm tôi mà giết chúa, đó là điều đại bất nghĩa. Ta thà chết chứ không làm điều ấy.” Khí tiết ấy, hỏi trong thiên hạ có mấy ai sánh bằng? So với Lữ Bố giết Đinh Nguyên, phản Đổng Trác, ba lần phản chủ như thay áo, thì Từ Hoảng quả là ngọn tùng vững gốc giữa núi cao.
Tào Tháo vì trọng nghĩa khí và tài năng của ông, đã từng đích thân rót rượu ban thưởng sau trận thắng Quan Vũ, miệng khen: “Từ Lệnh Minh, dũng lược hơn cả Tôn Tẫn!” Khen như thế, thử hỏi có mấy ai từng được Tào công tán tụng đến vậy?
Nhưng tiếc thay, lịch sử vốn không công bằng với những người không phô trương. Quan Vũ có “rượu ấm chém Hoa Hùng”, Trương Phi có “một tiếng hét tan quân vạn mã”, Lữ Bố thì ba quốc đều tranh. Còn Từ Hoảng? Người kết liễu huyền thoại Quan Vân Trường, người phá trận Mã Mạnh Khởi, người xông pha biết bao chiến trường, cuối cùng chỉ được lịch sử nhớ bằng… một dòng khô cứng trong sử cũ.
Người đời ca tụng kẻ phản phúc vì võ dũng, khóc thương kẻ thua trận vì nghĩa tình, mà lại bỏ quên một người trung dũng suốt một đời, chết giữa chiến hào mà không ai khắc tên vào bia đá. Thật là đáng tiếc thay!
Từ Hoảng một đời oanh liệt, một cái chết lặng lẽ đầy oan khuất. Kẻ đánh bại cả Quan Vũ, lấn át cả Mã Siêu, có lẽ nếu gặp Lữ Bố thời đỉnh cao, chưa chắc đã chịu thua. Bởi lẽ Lữ Bố tuy mạnh, nhưng tâm thuật bất chính. Còn Từ Hoảng, tâm có chính, chí có ngời, lòng có kiên trung, ấy mới là anh hùng vẹn toàn.
Tam Quốc qua rồi, chỉ còn lại tiếng gươm vang trong trang sách cũ. Nhưng nếu có thể, xin hãy một lần gọi tên Từ Lệnh Minh, để người trung liệt ấy không phải mãi mãi vùi thân trong lãng quên.
Từ Hoảng, không phải kẻ khua chiêng gõ trống mà được người đời nhớ mặt. Bởi ông không phải vai chính trong vở tuồng lịch sử thiên vị ấy. "Tam Quốc Diễn Nghĩa" vốn thiên trọng ba huynh đệ Lưu - Quan - Trương, khiến cho những võ tướng bên Ngụy dù tài năng đến mấy cũng phải chịu phận làm nền. Song, nếu giở lại chính sử, đối chiếu chiến công, thì Từ Hoảng chẳng hề thua kém bất kỳ một ai trong hàng ngũ Ngũ Hổ Tướng của Thục Hán. Thậm chí, còn là cái gai lớn trong mắt Quan Vũ, là cơn ác mộng của Mã Siêu, là hòn đá tảng khiến Tào Tháo luôn yên tâm nơi chiến địa.
Quan Vũ từng là ngôi sao sáng nhất trời nam. Một lần phá Vu Cấm, chém Bàng Đức, khiến thành Lâm Dĩnh như muốn đổ, Tào Tháo hồn vía lên mây, suýt nữa dời đô chạy loạn. Vậy mà giữa cơn phong ba ấy, chính Từ Hoảng được lệnh mang quân nghênh chiến, mà trong tay chỉ toàn quân ô hợp, lính mới ra trận chưa sạch mùi đất. Ấy thế mà ông lại đột phá thế bao vây, dẹp tan cơn sóng dữ, đánh cho Quan Vũ thua chạy, tháo lui về tận Mạch Thành, rồi sau đó uất tử trong cô thế.
Người đời nhắc đến trận ấy, thường chỉ biết Quan Vũ bị thua, chứ ít ai chịu hỏi: ai là người khiến Vân Trường thua? Khi hai người xưa từng là chỗ quen biết, lại đứng hai đầu chiến tuyến, Quan Vũ còn nửa phần thân tình cất tiếng hỏi: “Hiền huynh, sao nay lại giương đao tương tàn?” Từ Hoảng khi ấy không rút gươm, mà chỉ nói lớn giữa ba quân: “Ai chém được Quan Vân Trường, thưởng nghìn lạng vàng!” Câu nói vừa dứt, Quan Vũ giật mình kinh hãi, mắt tròn miệng cứng. Nhưng Từ Hoảng lại chỉ ôn tồn nói thêm: “Lúc trước là tư giao, nay là công sự. Đừng trách.”
Trên chiến trường, thân tình nào sánh được quốc sự? Từ Hoảng hiểu điều ấy, nên mới có thể bỏ riêng theo chung, nhẫn tâm mà làm điều phải. Bởi lẽ nếu ai cũng vì tình riêng mà buông đao, thì thiên hạ biết bao giờ thái bình?
Không chỉ có Quan Vũ từng nếm đòn dưới tay Từ Hoảng, mà cả Mã Siêu, người từng khiến Tào Tháo xanh mặt ở Đồng Quan, cũng từng bị ông bày mưu phá trận. Khi ấy Mã Siêu hợp lực với Hàn Toại, vây ép Tào quân, thế như núi đè sông lấp. Chính Từ Hoảng đã dẫn vài nghìn quân vượt Hoàng Hà, đánh sau lưng đại trại, khiến Mã Siêu cuống cuồng ứng phó. Một lần khác, Mã Siêu phái năm nghìn quân tinh nhuệ nghênh chiến, lại bị Từ Hoảng đánh tan như rơm rạ, phá được đường tiếp viện, mở đường cho Tào Tháo phản công.
Nếu Trương Phi có thể đánh nhau ba trăm hiệp với Mã Siêu mà chưa phân thắng bại, thì Từ Hoảng không cần ba trăm hiệp, chỉ cần một thế đánh đúng chỗ, đã khiến Mã Mạnh Khởi lâm vào thế bị động. Chừng ấy cũng đủ thấy võ nghệ và mưu lược của ông đáng sánh ngang hàng đầu thiên hạ.
Một tướng như vậy, lẽ ra nên chết nơi sa trường, gươm gãy giáo cùn, xác vùi giữa vạn binh, hồn thiêng nhập vào núi sông. Nhưng số phận trớ trêu thay. Đến cuối đời, ông theo Tư Mã Ý đi đánh Mạnh Đạt, một tên phản tướng tầm thường. Vốn không phải trận lớn, ông cũng chẳng phải người chủ lực. Ấy thế mà, giữa lúc quân chưa khai chiến, ông bị tên lạc bắn trúng đầu, gục xuống giữa doanh trại, không kèn không trống, không vinh không thẹn. Cái chết của ông, nếu không đọc kỹ sử sách, e rằng chẳng ai nhớ.
So với cái chết của Ngụy Diên, một võ tướng từng đánh nam dẹp bắc cho nhà Thục, nhưng cuối cùng bị gán tội “mưu phản”, bị Mã Đại chém đầu trong một chiều u ám, thì cái chết của Từ Hoảng còn cô quạnh và cay đắng gấp mười lần. Ngụy Diên ít nhất còn có người bênh vực, hậu thế còn tranh luận đúng sai. Còn Từ Hoảng? Chết là chết. Chẳng ai nói một câu, chẳng ai ghi một dòng. Lặng lẽ như một chiếc lá rụng giữa mùa thu cũ.
Song, đừng tưởng ông chỉ biết cầm thương đánh trận. Từ Hoảng còn là bậc trung thần có cốt khí. Khi Man Sùng khuyên ông giết Dương Phụng để đầu hàng Tào Tháo, ông thẳng thừng từ chối: “Làm tôi mà giết chúa, đó là điều đại bất nghĩa. Ta thà chết chứ không làm điều ấy.” Khí tiết ấy, hỏi trong thiên hạ có mấy ai sánh bằng? So với Lữ Bố giết Đinh Nguyên, phản Đổng Trác, ba lần phản chủ như thay áo, thì Từ Hoảng quả là ngọn tùng vững gốc giữa núi cao.
Tào Tháo vì trọng nghĩa khí và tài năng của ông, đã từng đích thân rót rượu ban thưởng sau trận thắng Quan Vũ, miệng khen: “Từ Lệnh Minh, dũng lược hơn cả Tôn Tẫn!” Khen như thế, thử hỏi có mấy ai từng được Tào công tán tụng đến vậy?
Nhưng tiếc thay, lịch sử vốn không công bằng với những người không phô trương. Quan Vũ có “rượu ấm chém Hoa Hùng”, Trương Phi có “một tiếng hét tan quân vạn mã”, Lữ Bố thì ba quốc đều tranh. Còn Từ Hoảng? Người kết liễu huyền thoại Quan Vân Trường, người phá trận Mã Mạnh Khởi, người xông pha biết bao chiến trường, cuối cùng chỉ được lịch sử nhớ bằng… một dòng khô cứng trong sử cũ.
Người đời ca tụng kẻ phản phúc vì võ dũng, khóc thương kẻ thua trận vì nghĩa tình, mà lại bỏ quên một người trung dũng suốt một đời, chết giữa chiến hào mà không ai khắc tên vào bia đá. Thật là đáng tiếc thay!
Từ Hoảng một đời oanh liệt, một cái chết lặng lẽ đầy oan khuất. Kẻ đánh bại cả Quan Vũ, lấn át cả Mã Siêu, có lẽ nếu gặp Lữ Bố thời đỉnh cao, chưa chắc đã chịu thua. Bởi lẽ Lữ Bố tuy mạnh, nhưng tâm thuật bất chính. Còn Từ Hoảng, tâm có chính, chí có ngời, lòng có kiên trung, ấy mới là anh hùng vẹn toàn.
Tam Quốc qua rồi, chỉ còn lại tiếng gươm vang trong trang sách cũ. Nhưng nếu có thể, xin hãy một lần gọi tên Từ Lệnh Minh, để người trung liệt ấy không phải mãi mãi vùi thân trong lãng quên.
