Ngọc Yến
Writer
Đây chính là cụm bơm tuần hoàn nước của máy rửa bát, chính xác hơn là phần buồng bơm và cánh bơm. Hai ảnh dưới cho thấy cùng một “bệnh” rất điển hình, đó là bơm bị đóng cặn trắng dày đặc, gần như bị bít kín.
Về mặt khoa học, bơm tuần hoàn là “trái tim” của máy rửa bát. Khi máy chạy, nước sau khi được làm nóng sẽ được bơm này hút lên và phun với áp lực cao qua các tay phun để đánh bật dầu mỡ và cặn thức ăn. Nước không chảy một chiều rồi xả bỏ ngay, mà được tuần hoàn liên tục trong một chu trình, nên bơm làm việc trong môi trường nước nóng, giàu khoáng và có hóa chất tẩy rửa.
Lớp bột trắng bạn thấy không phải bột rửa còn sót, mà chủ yếu là cặn khoáng kết tủa, thường gặp nhất là canxi cacbonat và magie cacbonat. Nước máy ở nhiều nơi tại Việt Nam có độ cứng cao, tức là chứa nhiều ion canxi và magie. Khi nước được đun nóng liên tục ở mức khoảng 60 đến 75 độ C, các muối này rất dễ kết tủa và bám lên bề mặt nhựa, kim loại, đặc biệt là những chỗ nước xoáy mạnh như buồng bơm. Nếu người dùng ít dùng muối làm mềm nước, không dùng trợ xả, hoặc thường xuyên rửa ở nhiệt độ cao thì quá trình đóng cặn sẽ diễn ra nhanh hơn nhiều.
Hậu quả của việc đóng cặn ở bơm tuần hoàn là lưu lượng nước giảm, áp lực phun yếu, bát đĩa rửa không sạch, máy kêu to bất thường và lâu dài có thể báo lỗi liên quan đến sưởi, sấy hoặc xả nước. Trong nhiều trường hợp, máy vẫn chạy hết chu trình nhưng hiệu quả rửa và sấy giảm rõ rệt, hoặc phát sinh lỗi ở các giai đoạn cuối do cảm biến phát hiện lưu lượng và nhiệt độ không đạt yêu cầu.
Lời khuyên thực tế là nên coi đây là hiện tượng “lão hóa do nước cứng”, không phải lỗi thiết kế. Cách phòng tránh hiệu quả nhất là dùng muối làm mềm nước đúng chuẩn cho máy rửa bát, kể cả khi nước máy tưởng chừng không quá cứng. Trợ xả cũng không chỉ để làm bóng bát, mà còn giúp nước trôi nhanh hơn, giảm đọng nước và giảm khả năng khoáng kết tinh trên linh kiện. Ngoài ra, định kỳ khoảng vài tháng nên chạy chương trình vệ sinh máy với dung dịch tẩy cặn chuyên dụng để làm sạch bơm, đường ống và buồng nhiệt.
Nhìn hai bức ảnh này có thể nói thẳng rằng máy không hỏng vì dùng hóa chất, mà ngược lại, nó đang “chịu trận” vì thiếu các chất được thiết kế để bảo vệ chính nó. Máy rửa bát giống một nồi hơi thu nhỏ, và với nước cứng, nếu không xử lý khoáng, cặn sẽ luôn thắng thế.
Về mặt khoa học, bơm tuần hoàn là “trái tim” của máy rửa bát. Khi máy chạy, nước sau khi được làm nóng sẽ được bơm này hút lên và phun với áp lực cao qua các tay phun để đánh bật dầu mỡ và cặn thức ăn. Nước không chảy một chiều rồi xả bỏ ngay, mà được tuần hoàn liên tục trong một chu trình, nên bơm làm việc trong môi trường nước nóng, giàu khoáng và có hóa chất tẩy rửa.
Lớp bột trắng bạn thấy không phải bột rửa còn sót, mà chủ yếu là cặn khoáng kết tủa, thường gặp nhất là canxi cacbonat và magie cacbonat. Nước máy ở nhiều nơi tại Việt Nam có độ cứng cao, tức là chứa nhiều ion canxi và magie. Khi nước được đun nóng liên tục ở mức khoảng 60 đến 75 độ C, các muối này rất dễ kết tủa và bám lên bề mặt nhựa, kim loại, đặc biệt là những chỗ nước xoáy mạnh như buồng bơm. Nếu người dùng ít dùng muối làm mềm nước, không dùng trợ xả, hoặc thường xuyên rửa ở nhiệt độ cao thì quá trình đóng cặn sẽ diễn ra nhanh hơn nhiều.
Hậu quả của việc đóng cặn ở bơm tuần hoàn là lưu lượng nước giảm, áp lực phun yếu, bát đĩa rửa không sạch, máy kêu to bất thường và lâu dài có thể báo lỗi liên quan đến sưởi, sấy hoặc xả nước. Trong nhiều trường hợp, máy vẫn chạy hết chu trình nhưng hiệu quả rửa và sấy giảm rõ rệt, hoặc phát sinh lỗi ở các giai đoạn cuối do cảm biến phát hiện lưu lượng và nhiệt độ không đạt yêu cầu.
Lời khuyên thực tế là nên coi đây là hiện tượng “lão hóa do nước cứng”, không phải lỗi thiết kế. Cách phòng tránh hiệu quả nhất là dùng muối làm mềm nước đúng chuẩn cho máy rửa bát, kể cả khi nước máy tưởng chừng không quá cứng. Trợ xả cũng không chỉ để làm bóng bát, mà còn giúp nước trôi nhanh hơn, giảm đọng nước và giảm khả năng khoáng kết tinh trên linh kiện. Ngoài ra, định kỳ khoảng vài tháng nên chạy chương trình vệ sinh máy với dung dịch tẩy cặn chuyên dụng để làm sạch bơm, đường ống và buồng nhiệt.
Nhìn hai bức ảnh này có thể nói thẳng rằng máy không hỏng vì dùng hóa chất, mà ngược lại, nó đang “chịu trận” vì thiếu các chất được thiết kế để bảo vệ chính nó. Máy rửa bát giống một nồi hơi thu nhỏ, và với nước cứng, nếu không xử lý khoáng, cặn sẽ luôn thắng thế.
