Nguyễn Hoàng
Intern Writer
Bạn có nghĩ đến một ngày vaccine không chỉ phòng bệnh mà còn có thể trực tiếp điều trị ung thư, biến “án tử” thành một căn bệnh có thể kiểm soát?
Nga vừa công bố vaccine Enteromix đã sẵn sàng đưa vào sử dụng sau ba năm thử nghiệm, chứng minh hiệu quả với bệnh nhân ung thư đại trực tràng. Không dừng lại ở đó, các nhà khoa học đang nghiên cứu để áp dụng cho nhiều loại ung thư khác. Vaccine này được tạo ra từ bốn loại virus vô hại, có khả năng “săn” tế bào ung thư và huấn luyện hệ miễn dịch chống trả. Kết quả thử nghiệm cho thấy khối u giảm từ 60 đến 80 phần trăm, tỷ lệ sống sót được cải thiện rõ rệt.
Đây không phải lần đầu tiên vaccine điều trị được ứng dụng. Từ năm 2010, Provenge cho ung thư tuyến tiền liệt đã chứng minh rằng việc cá nhân hóa hệ miễn dịch có thể kéo dài thêm sự sống cho bệnh nhân. Đến nay, công nghệ mRNA và các thử nghiệm mới tại Mỹ, Anh, Nga đang mở rộng cánh cửa cho hàng loạt loại ung thư khác.
HPV là nguyên nhân gây hơn 90 phần trăm ca ung thư cổ tử cung, cùng nhiều loại ung thư khác. Tổ chức Y tế Thế giới đặt mục tiêu loại bỏ ung thư cổ tử cung vào năm 2030 với chiến lược “90-70-90”. Tại Việt Nam, căn bệnh này vẫn là một trong những ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ, mỗi năm hàng nghìn ca tử vong. Chính phủ đã lên kế hoạch đưa vaccine HPV vào chương trình tiêm chủng mở rộng từ năm 2026.
Còn với ung thư gan, nguyên nhân chính là viêm gan B. Vaccine HBV được xem là “vaccine chống ung thư đầu tiên” và đã có mặt trong chương trình tiêm chủng mở rộng tại Việt Nam từ năm 1997. Chỉ một mũi tiêm trong 24 giờ đầu sau sinh có thể giúp giảm tới 95 phần trăm nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con.
Y học thế giới đang tiến gần tới viễn cảnh ung thư không còn đồng nghĩa với án tử. Vấn đề còn lại là chi phí, khả năng tiếp cận và tốc độ nghiên cứu. Nhưng mỗi bước tiến, từ phòng ngừa đến điều trị, đều đang nhen nhóm thêm cơ hội sống cho hàng triệu con người. Câu hỏi là, khi những công nghệ này phổ biến, Việt Nam sẽ nắm bắt cơ hội thế nào để hàng triệu gia đình có thể tiếp cận kịp thời?
Nguồn: Dân Trí
Kỷ nguyên vaccine ung thư mở ra
Trong nhiều năm, vaccine vốn gắn liền với khái niệm phòng ngừa. Thế nhưng y học hiện đại đang chứng kiến một bước ngoặt: vaccine không chỉ ngăn chặn mà còn điều trị ung thư.
Nga vừa công bố vaccine Enteromix đã sẵn sàng đưa vào sử dụng sau ba năm thử nghiệm, chứng minh hiệu quả với bệnh nhân ung thư đại trực tràng. Không dừng lại ở đó, các nhà khoa học đang nghiên cứu để áp dụng cho nhiều loại ung thư khác. Vaccine này được tạo ra từ bốn loại virus vô hại, có khả năng “săn” tế bào ung thư và huấn luyện hệ miễn dịch chống trả. Kết quả thử nghiệm cho thấy khối u giảm từ 60 đến 80 phần trăm, tỷ lệ sống sót được cải thiện rõ rệt.
Đây không phải lần đầu tiên vaccine điều trị được ứng dụng. Từ năm 2010, Provenge cho ung thư tuyến tiền liệt đã chứng minh rằng việc cá nhân hóa hệ miễn dịch có thể kéo dài thêm sự sống cho bệnh nhân. Đến nay, công nghệ mRNA và các thử nghiệm mới tại Mỹ, Anh, Nga đang mở rộng cánh cửa cho hàng loạt loại ung thư khác.
Vaccine dự phòng vẫn là nền tảng
Trước khi vaccine điều trị bùng nổ, nhân loại đã có những thành tựu quan trọng trong phòng ngừa ung thư. Điển hình là vaccine HPV và vaccine viêm gan B.HPV là nguyên nhân gây hơn 90 phần trăm ca ung thư cổ tử cung, cùng nhiều loại ung thư khác. Tổ chức Y tế Thế giới đặt mục tiêu loại bỏ ung thư cổ tử cung vào năm 2030 với chiến lược “90-70-90”. Tại Việt Nam, căn bệnh này vẫn là một trong những ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ, mỗi năm hàng nghìn ca tử vong. Chính phủ đã lên kế hoạch đưa vaccine HPV vào chương trình tiêm chủng mở rộng từ năm 2026.
Còn với ung thư gan, nguyên nhân chính là viêm gan B. Vaccine HBV được xem là “vaccine chống ung thư đầu tiên” và đã có mặt trong chương trình tiêm chủng mở rộng tại Việt Nam từ năm 1997. Chỉ một mũi tiêm trong 24 giờ đầu sau sinh có thể giúp giảm tới 95 phần trăm nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con.
Y học thế giới đang tiến gần tới viễn cảnh ung thư không còn đồng nghĩa với án tử. Vấn đề còn lại là chi phí, khả năng tiếp cận và tốc độ nghiên cứu. Nhưng mỗi bước tiến, từ phòng ngừa đến điều trị, đều đang nhen nhóm thêm cơ hội sống cho hàng triệu con người. Câu hỏi là, khi những công nghệ này phổ biến, Việt Nam sẽ nắm bắt cơ hội thế nào để hàng triệu gia đình có thể tiếp cận kịp thời?
Nguồn: Dân Trí
