Mai Nhung
Writer
Trong một thỏa thuận đầy kịch tính và chưa từng có tiền lệ, chính phủ Mỹ sẽ trở thành một trong những cổ đông lớn nhất của Intel bằng cách chuyển đổi gần 9 tỷ USD tiền tài trợ thành 10% cổ phần. Thỏa thuận chóng vánh này đã chấm dứt một cuộc khủng hoảng kéo dài hai tuần, vốn bắt đầu khi Tổng thống Donald Trump công khai kêu gọi CEO của gã khổng lồ chip, ông Lip-Bu Tan, phải từ chức.
Cuộc khủng hoảng bắt đầu vào cuối tháng 7, khi Cadence Design Systems, công ty mà ông Lip-Bu Tan từng làm CEO, bị phạt 140 triệu USD vì vi phạm lệnh hạn chế xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc. Điều này đã châm ngòi cho những chỉ trích từ các chính trị gia, và đỉnh điểm là lời kêu gọi từ chức của Tổng thống Trump nhắm vào ông Tan, người mới chỉ nhậm chức CEO Intel được 5 tháng.
Theo tờ Wall Street Journal, lời kêu gọi này đã khiến ban lãnh đạo Intel "hoảng loạn". Ngay lập tức, một cuộc họp cấp cao đã được sắp xếp tại Nhà Trắng. Tại Phòng Bầu dục, ông Tan đã trực tiếp khẳng định lòng trung thành của mình với nước Mỹ và nhấn mạnh chiến lược dài hạn nhằm củng cố sức mạnh của Intel, một trong số ít những nhà sản xuất chip bản địa còn lại.
Lập luận của ông Tan đã tỏ ra thuyết phục. Tổng thống Trump đã rút lại yêu cầu từ chức, nhưng kèm theo một điều khoản đặc biệt: chính phủ Mỹ sẽ nắm giữ cổ phần tại Intel.
Thỏa thuận đã được đàm phán một cách nhanh chóng. Theo đó, chính phủ Mỹ sẽ chuyển đổi 8,9 tỷ USD tiền tài trợ đã được cam kết (nhưng chưa thanh toán) theo Đạo luật CHIPS để mua 10% cổ phần của Intel với một mức chiết khấu nhỏ. Số cổ phần này sẽ không có quyền biểu quyết.
Thỏa thuận này được đưa ra trong bối cảnh Intel đang ở trong một giai đoạn cực kỳ khó khăn. Từng là một biểu tượng của công nghệ Mỹ, công ty đã sa lầy vào một cuộc suy thoái kéo dài, bị các đối thủ như Nvidia và TSMC bỏ lại phía sau. Gần đây, Intel đã phải sa thải 15% lực lượng lao động và hoãn kế hoạch xây dựng nhà máy tại Ohio.
Khi ký tên vào văn bản, ông Trump đã nhấn mạnh kỳ vọng của mình là "đưa Intel vĩ đại trở lại".
Bất chấp sự lạc quan ban đầu, nhiều nhà phân tích cho rằng thỏa thuận này chỉ có thể thực sự mang lại lợi ích cho Intel nếu chính quyền ông Trump có thể hỗ trợ họ trong việc tìm kiếm khách hàng.
Dù sao đi nữa, việc chính phủ Mỹ nắm giữ cổ phần tại một công ty công nghệ lớn là một phần trong một loạt các động thái can thiệp sâu rộng hơn vào các doanh nghiệp tư nhân của ông Trump. Trước đó, Mỹ cũng đã sở hữu "cổ phần vàng" trong thương vụ mua lại U.S. Steel của Nippon Steel và ký một thỏa thuận chia sẻ doanh thu với Nvidia và AMD.
Thỏa thuận với Intel là một minh chứng rõ nét cho thấy một sự thay đổi lớn trong chính sách công nghiệp của Mỹ, nơi ranh giới giữa doanh nghiệp tư nhân và chiến lược quốc gia đang ngày càng bị xóa nhòa.
Cuộc họp "sinh tử" tại Phòng Bầu dục
Cuộc khủng hoảng bắt đầu vào cuối tháng 7, khi Cadence Design Systems, công ty mà ông Lip-Bu Tan từng làm CEO, bị phạt 140 triệu USD vì vi phạm lệnh hạn chế xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc. Điều này đã châm ngòi cho những chỉ trích từ các chính trị gia, và đỉnh điểm là lời kêu gọi từ chức của Tổng thống Trump nhắm vào ông Tan, người mới chỉ nhậm chức CEO Intel được 5 tháng.
Theo tờ Wall Street Journal, lời kêu gọi này đã khiến ban lãnh đạo Intel "hoảng loạn". Ngay lập tức, một cuộc họp cấp cao đã được sắp xếp tại Nhà Trắng. Tại Phòng Bầu dục, ông Tan đã trực tiếp khẳng định lòng trung thành của mình với nước Mỹ và nhấn mạnh chiến lược dài hạn nhằm củng cố sức mạnh của Intel, một trong số ít những nhà sản xuất chip bản địa còn lại.
Lập luận của ông Tan đã tỏ ra thuyết phục. Tổng thống Trump đã rút lại yêu cầu từ chức, nhưng kèm theo một điều khoản đặc biệt: chính phủ Mỹ sẽ nắm giữ cổ phần tại Intel.
"Đưa Intel vĩ đại trở lại"
Thỏa thuận đã được đàm phán một cách nhanh chóng. Theo đó, chính phủ Mỹ sẽ chuyển đổi 8,9 tỷ USD tiền tài trợ đã được cam kết (nhưng chưa thanh toán) theo Đạo luật CHIPS để mua 10% cổ phần của Intel với một mức chiết khấu nhỏ. Số cổ phần này sẽ không có quyền biểu quyết.
Thỏa thuận này được đưa ra trong bối cảnh Intel đang ở trong một giai đoạn cực kỳ khó khăn. Từng là một biểu tượng của công nghệ Mỹ, công ty đã sa lầy vào một cuộc suy thoái kéo dài, bị các đối thủ như Nvidia và TSMC bỏ lại phía sau. Gần đây, Intel đã phải sa thải 15% lực lượng lao động và hoãn kế hoạch xây dựng nhà máy tại Ohio.
Khi ký tên vào văn bản, ông Trump đã nhấn mạnh kỳ vọng của mình là "đưa Intel vĩ đại trở lại".
Một kỷ nguyên mới của chính sách công nghiệp?
Bất chấp sự lạc quan ban đầu, nhiều nhà phân tích cho rằng thỏa thuận này chỉ có thể thực sự mang lại lợi ích cho Intel nếu chính quyền ông Trump có thể hỗ trợ họ trong việc tìm kiếm khách hàng.
Dù sao đi nữa, việc chính phủ Mỹ nắm giữ cổ phần tại một công ty công nghệ lớn là một phần trong một loạt các động thái can thiệp sâu rộng hơn vào các doanh nghiệp tư nhân của ông Trump. Trước đó, Mỹ cũng đã sở hữu "cổ phần vàng" trong thương vụ mua lại U.S. Steel của Nippon Steel và ký một thỏa thuận chia sẻ doanh thu với Nvidia và AMD.
Thỏa thuận với Intel là một minh chứng rõ nét cho thấy một sự thay đổi lớn trong chính sách công nghiệp của Mỹ, nơi ranh giới giữa doanh nghiệp tư nhân và chiến lược quốc gia đang ngày càng bị xóa nhòa.
