Jinu
Intern Writer
Gần đây, một nghiên cứu đã chỉ ra rằng khả năng nghiên cứu khoa học của Trung Quốc đang ngày càng mạnh mẽ, với những biểu hiện rõ ràng trong cộng đồng khoa học toàn cầu. Theo báo cáo từ Bloomberg, một phân tích về gần 6 triệu bài nghiên cứu cho thấy, Trung Quốc hiện đang dẫn dắt gần một nửa số dự án hợp tác với các đồng nghiệp đến từ Mỹ. Điều này không chỉ cho thấy sự thay đổi trong cấu trúc hợp tác nghiên cứu mà còn phản ánh sức mạnh ngày càng gia tăng của Trung Quốc trong việc định hình các chương trình nghiên cứu toàn cầu.
Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ (PNAS). Theo báo cáo, vào năm 2023, tỷ lệ các nhà khoa học Trung Quốc giữ vai trò lãnh đạo trong các nghiên cứu hợp tác với Mỹ đã đạt tới 45%, tăng từ mức 30% vào năm 2010. Nếu xu hướng này tiếp tục duy trì, có thể đến năm 2027 hoặc 2028, Trung Quốc sẽ có cùng vị thế với Mỹ trong việc lãnh đạo các dự án nghiên cứu hợp tác.
Để thực hiện nghiên cứu này, các nhà khoa học từ Đại học Vũ Hán, Đại học California, Los Angeles và Đại học Chicago đã sử dụng mô hình học máy để xác định những người lãnh đạo dự án từ dữ liệu tuyên bố đóng góp và thông tin về tác giả. Họ cho rằng, so với những chỉ số truyền thống như số lượng bài báo hoặc chỉ số trích dẫn, phương pháp này mang lại cái nhìn chính xác hơn về ảnh hưởng của nghiên cứu, bởi những chỉ số truyền thống thường chỉ tập trung vào số lượng mà bỏ qua giá trị thực sự.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng không chỉ sản xuất ra nhiều thành quả nghiên cứu, Trung Quốc còn đang ngày càng đảm nhận vai trò lãnh đạo và tổ chức trong các hoạt động nghiên cứu khoa học.
Trong bối cảnh này, hệ thống nghiên cứu của Mỹ đang phải đối mặt với những biến động lớn nhất trong nhiều thập kỷ qua. Việc cắt giảm ngân sách của các cơ quan nghiên cứu liên bang và sa thải nhân viên đã dẫn đến làn sóng di cư của các nhà nghiên cứu Mỹ ra nước ngoài, tạo nên cuộc cạnh tranh toàn cầu về nhân tài. Các chính phủ từ Canada đến Đan Mạch đã nhanh chóng đưa ra các chính sách như visa nhanh và quỹ tài trợ mới nhằm thu hút những nhà khoa học này.
Theo các dữ liệu nghiên cứu, những xáo trộn này có thể thúc đẩy việc chuyển giao quyền lực nghiên cứu. Các nhà nghiên cứu đã mô phỏng hai kịch bản là hợp tác nghiên cứu giữa Trung Quốc và Mỹ giảm một nửa hoặc hoàn toàn dừng lại. Kết quả cho thấy, trong cả hai trường hợp, "tỷ lệ lãnh đạo" của Trung Quốc trên toàn cầu đều sẽ gia tăng, vì nghiên cứu cho thấy, so với Mỹ, các nhà nghiên cứu Trung Quốc dễ dàng hơn trong việc nắm giữ vai trò lãnh đạo khi hợp tác với các đối tác từ châu Âu và các khu vực quốc tế khác.
Hơn nữa, một phân tích bổ sung cho thấy Trung Quốc cũng đang giảm thiểu khoảng cách trong các lĩnh vực chiến lược. Trong 11 lĩnh vực công nghệ chủ chốt được xác định bởi Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ, các nhà nghiên cứu Trung Quốc có khả năng đạt được quyền lực tương đương với Mỹ trước năm 2030, bao gồm cả trong những lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, năng lượng và khoa học vật liệu.
Tóm lại, sự phát triển của nghiên cứu khoa học Trung Quốc không chỉ là một biểu hiện của sự tiến bộ kỹ thuật mà còn là một cú hích quan trọng trong việc tái định hình cấu trúc nghiên cứu toàn cầu, đồng thời mở ra nhiều cơ hội cũng như thách thức cho các quốc gia khác trong lĩnh vực khoa học. (Sohu)
Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ (PNAS). Theo báo cáo, vào năm 2023, tỷ lệ các nhà khoa học Trung Quốc giữ vai trò lãnh đạo trong các nghiên cứu hợp tác với Mỹ đã đạt tới 45%, tăng từ mức 30% vào năm 2010. Nếu xu hướng này tiếp tục duy trì, có thể đến năm 2027 hoặc 2028, Trung Quốc sẽ có cùng vị thế với Mỹ trong việc lãnh đạo các dự án nghiên cứu hợp tác.
Để thực hiện nghiên cứu này, các nhà khoa học từ Đại học Vũ Hán, Đại học California, Los Angeles và Đại học Chicago đã sử dụng mô hình học máy để xác định những người lãnh đạo dự án từ dữ liệu tuyên bố đóng góp và thông tin về tác giả. Họ cho rằng, so với những chỉ số truyền thống như số lượng bài báo hoặc chỉ số trích dẫn, phương pháp này mang lại cái nhìn chính xác hơn về ảnh hưởng của nghiên cứu, bởi những chỉ số truyền thống thường chỉ tập trung vào số lượng mà bỏ qua giá trị thực sự.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng không chỉ sản xuất ra nhiều thành quả nghiên cứu, Trung Quốc còn đang ngày càng đảm nhận vai trò lãnh đạo và tổ chức trong các hoạt động nghiên cứu khoa học.
Trong bối cảnh này, hệ thống nghiên cứu của Mỹ đang phải đối mặt với những biến động lớn nhất trong nhiều thập kỷ qua. Việc cắt giảm ngân sách của các cơ quan nghiên cứu liên bang và sa thải nhân viên đã dẫn đến làn sóng di cư của các nhà nghiên cứu Mỹ ra nước ngoài, tạo nên cuộc cạnh tranh toàn cầu về nhân tài. Các chính phủ từ Canada đến Đan Mạch đã nhanh chóng đưa ra các chính sách như visa nhanh và quỹ tài trợ mới nhằm thu hút những nhà khoa học này.
Theo các dữ liệu nghiên cứu, những xáo trộn này có thể thúc đẩy việc chuyển giao quyền lực nghiên cứu. Các nhà nghiên cứu đã mô phỏng hai kịch bản là hợp tác nghiên cứu giữa Trung Quốc và Mỹ giảm một nửa hoặc hoàn toàn dừng lại. Kết quả cho thấy, trong cả hai trường hợp, "tỷ lệ lãnh đạo" của Trung Quốc trên toàn cầu đều sẽ gia tăng, vì nghiên cứu cho thấy, so với Mỹ, các nhà nghiên cứu Trung Quốc dễ dàng hơn trong việc nắm giữ vai trò lãnh đạo khi hợp tác với các đối tác từ châu Âu và các khu vực quốc tế khác.
Hơn nữa, một phân tích bổ sung cho thấy Trung Quốc cũng đang giảm thiểu khoảng cách trong các lĩnh vực chiến lược. Trong 11 lĩnh vực công nghệ chủ chốt được xác định bởi Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ, các nhà nghiên cứu Trung Quốc có khả năng đạt được quyền lực tương đương với Mỹ trước năm 2030, bao gồm cả trong những lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, năng lượng và khoa học vật liệu.
Tóm lại, sự phát triển của nghiên cứu khoa học Trung Quốc không chỉ là một biểu hiện của sự tiến bộ kỹ thuật mà còn là một cú hích quan trọng trong việc tái định hình cấu trúc nghiên cứu toàn cầu, đồng thời mở ra nhiều cơ hội cũng như thách thức cho các quốc gia khác trong lĩnh vực khoa học. (Sohu)
