Tổ tiên loài người từng ngủ đông trong hang động?

Một nghiên cứu mới đã đưa ra giả thuyết gây tò mò: tổ tiên xa xưa của loài người có thể đã từng ngủ đông để sống sót qua mùa đông khắc nghiệt. Bằng chứng đến từ các dấu vết bệnh lý để lại trên xương hóa thạch, cho thấy nhóm vượn người cổ đại này có thể đã trú ẩn dài ngày trong những hang động tối tăm, nơi an toàn nhưng thiếu ánh sáng mặt trời và dinh dưỡng.

Các nhà khoa học từ Hy Lạp và Tây Ban Nha đã phân tích hóa thạch ở khu vực Atapuerca, Tây Ban Nha nơi lưu giữ hơn 1.600 mảnh xương người tiền sử. Kết quả cho thấy những dấu hiệu bệnh lý như còi xương, loãng xương hay rối loạn chuyển hóa khoáng chất, vốn thường xuất hiện khi cơ thể bị thiếu vitamin D và dinh dưỡng theo mùa. Điều này trùng khớp với kịch bản những nhóm hominin cổ đại đã “ngủ đông” trong hang để tránh thời tiết khắc nghiệt, nhưng phải đánh đổi sức khỏe và sự phát triển.

Những dấu vết còn lại trên xương

Trong hồ sơ hóa thạch, các nhà nghiên cứu tìm thấy những bằng chứng rõ ràng: xương xốp, biến dạng, thậm chí hoại tử sọ. Đặc biệt, tổn thương xuất hiện theo chu kỳ, lặp lại hằng năm, gợi ý rằng đây không phải bệnh ngẫu nhiên mà là hệ quả của một chiến lược sinh tồn. Tổ tiên loài người dường như đã chọn cách ngủ đông trong giai đoạn khó khăn nhất, hy sinh nguồn dinh dưỡng và ánh nắng mặt trời để đổi lấy sự an toàn trong bóng tối.

Ngày nay, chúng ta biết rằng ngủ đông là quá trình sinh học phức tạp, đòi hỏi cơ thể tích trữ mỡ và điều chỉnh trao đổi chất để duy trì sự sống trong thời gian dài. Con người hiện đại không còn khả năng này, nhưng những bằng chứng khảo cổ học cho thấy quá khứ có thể khác. Việc khám phá liệu tổ tiên của chúng ta có từng ngủ đông hay không không chỉ giúp hiểu rõ hơn về tiến hóa loài người, mà còn có thể gợi mở những hướng nghiên cứu y học trong tương lai, chẳng hạn như áp dụng “ngủ đông nhân tạo” để chữa bệnh hay phục vụ hành trình vũ trụ. (popularmechanics)