From Beijing with Love
Cháu đã lớn thế này rồi à. Lại đây chú ôm cái coi.
Vào năm 2023, phán quyết của tòa án phúc thẩm liên bang Mỹ yêu cầu Apple nới lỏng kiểm soát đối với các nhà phát triển trên App Store, buộc cho phép sử dụng hệ thống thanh toán bên ngoài và bỏ khoản hoa hồng 30%. Tuy nhiên, Apple dưới sự dẫn dắt của Tim Cook đã áp dụng mức phí 27% mới, dẫn đến cáo buộc từ Epic Games rằng hãng không tuân thủ lệnh tòa. Ngày 8 tháng 5 năm 2025, Thẩm phán Yvonne Gonzalez Rogers tuyên bố Apple đã “cố tình bất tuân” và sử dụng “mánh khóe” như báo cáo kinh tế giả mạo và khai man trước tòa. Vụ việc này cùng với 6 vụ kiện khác đang đe dọa uy tín và kinh doanh dịch vụ của Apple.
Năm 2020, Epic Games kiện Apple, cáo buộc chính sách App Store vi phạm luật chống độc quyền bằng cách ép nhà phát triển sử dụng hệ thống thanh toán App Store với mức hoa hồng 30%. Thẩm phán Yvonne Gonzalez Rogers phần lớn đứng về phía Apple, bác bỏ cáo buộc độc quyền nhưng kết luận Apple vi phạm luật cạnh tranh California bằng cách cấm liên kết thanh toán bên ngoài. Phán quyết năm 2023 yêu cầu Apple cho phép các ứng dụng iOS tích hợp liên kết hoặc nút dẫn đến hệ thống thanh toán bên ngoài. Apple thành lập nhóm “Project Wisconsin” để đối phó nhưng quyết định áp dụng hoa hồng 27% cho thanh toán bên ngoài dẫn đến tranh cãi pháp lý mới.
Sau phán quyết, Apple xem xét hai lựa chọn: miễn hoa hồng cho thanh toán bên ngoài hoặc áp dụng mức phí mới. Giám đốc App Store Phil Schiller lo ngại phí mới có thể bất hợp pháp và ủng hộ miễn hoa hồng, nhưng giám đốc tài chính Luca Maestri đề xuất mức 27% để bảo vệ doanh thu. Tim Cook đồng ý với Maestri, chọn mức 27% sau khi phân tích rằng ít nhà phát triển sẽ rời hệ thống thanh toán của Apple. Apple thuê Analysis Group tạo báo cáo kinh tế, tuyên bố dịch vụ App Store đáng giá hơn 30% doanh thu để biện minh trước tòa, theo The Verge. Ngoài ra, Apple thiết kế cảnh báo trên iPhone, như “Apple không chịu trách nhiệm về quyền riêng tư hoặc bảo mật của giao dịch trên web”, nhằm ngăn người dùng sử dụng thanh toán bên ngoài.
Tháng 1 năm 2024, Epic cáo buộc Apple không tuân thủ lệnh tòa với mức phí 27% và cảnh báo người dùng. Thẩm phán Gonzalez Rogers triệu tập Apple và Epic, phát hiện Apple che giấu tài liệu và khai man. Phó chủ tịch tài chính Alex Roman khai báo sai rằng quyết định phí 27% được đưa ra vào tháng 1 năm 2024 dù tài liệu nội bộ cho thấy, Tim Cook phê duyệt từ tháng 6 năm 2023. Tòa buộc Apple cung cấp hơn 30.000 tài liệu bị giữ lại với lý do “đặc quyền luật sư-khách hàng” và kết luận báo cáo Analysis Group là “mánh khóe” để hợp pháp hóa phí.
Phán quyết đe dọa mảng dịch vụ của Apple đóng góp 85 tỷ USD doanh thu năm 2024 (22% tổng doanh thu) với App Store là trụ cột. Nếu miễn hoa hồng, Apple có thể mất 1 tỷ USD mỗi năm. Vụ kiện làm suy yếu uy tín của Apple trước các cơ quan quản lý và tòa án, đặc biệt khi hãng đối mặt với sáu vụ kiện khác gồm vụ chống độc quyền của Bộ Tư pháp Mỹ và điều tra tại EU, Anh, Tây Ban Nha. Giáo sư luật Mark A. Lemley tại Stanford cho rằng “mất uy tín trước tòa sẽ khiến Apple khó được khoan hồng trong các vụ kiện tương lai”, theo The Verge. Một báo cáo từ The Financial Times dự đoán Apple có thể phải giảm hoa hồng xuống 15-20% để tuân thủ luật toàn cầu, ảnh hưởng lợi nhuận.
Phán quyết tại Mỹ có thể ảnh hưởng đến các cuộc điều tra App Store tại EU, Anh, Tây Ban Nha và có thể cả Trung Quốc. EU đã phạt Apple 1,8 tỷ EUR năm 2024 vì chính sách App Store và yêu cầu hỗ trợ thanh toán bên ngoài theo Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA). Anh và Tây Ban Nha cũng đang điều tra Apple về hành vi phản cạnh tranh. Rebecca Haw Allensworth, giáo sư luật tại Vanderbilt, cho rằng phán quyết của Thẩm phán Gonzalez Rogers sẽ “làm cứng rắn” lập trường của các nhà quản lý toàn cầu. Một báo cáo từ The Wall Street Journal dự đoán Apple có thể phải thay đổi toàn bộ mô hình App Store để tuân thủ luật quốc tế.
Năm 2020, Epic Games kiện Apple, cáo buộc chính sách App Store vi phạm luật chống độc quyền bằng cách ép nhà phát triển sử dụng hệ thống thanh toán App Store với mức hoa hồng 30%. Thẩm phán Yvonne Gonzalez Rogers phần lớn đứng về phía Apple, bác bỏ cáo buộc độc quyền nhưng kết luận Apple vi phạm luật cạnh tranh California bằng cách cấm liên kết thanh toán bên ngoài. Phán quyết năm 2023 yêu cầu Apple cho phép các ứng dụng iOS tích hợp liên kết hoặc nút dẫn đến hệ thống thanh toán bên ngoài. Apple thành lập nhóm “Project Wisconsin” để đối phó nhưng quyết định áp dụng hoa hồng 27% cho thanh toán bên ngoài dẫn đến tranh cãi pháp lý mới.
Sau phán quyết, Apple xem xét hai lựa chọn: miễn hoa hồng cho thanh toán bên ngoài hoặc áp dụng mức phí mới. Giám đốc App Store Phil Schiller lo ngại phí mới có thể bất hợp pháp và ủng hộ miễn hoa hồng, nhưng giám đốc tài chính Luca Maestri đề xuất mức 27% để bảo vệ doanh thu. Tim Cook đồng ý với Maestri, chọn mức 27% sau khi phân tích rằng ít nhà phát triển sẽ rời hệ thống thanh toán của Apple. Apple thuê Analysis Group tạo báo cáo kinh tế, tuyên bố dịch vụ App Store đáng giá hơn 30% doanh thu để biện minh trước tòa, theo The Verge. Ngoài ra, Apple thiết kế cảnh báo trên iPhone, như “Apple không chịu trách nhiệm về quyền riêng tư hoặc bảo mật của giao dịch trên web”, nhằm ngăn người dùng sử dụng thanh toán bên ngoài.
Tháng 1 năm 2024, Epic cáo buộc Apple không tuân thủ lệnh tòa với mức phí 27% và cảnh báo người dùng. Thẩm phán Gonzalez Rogers triệu tập Apple và Epic, phát hiện Apple che giấu tài liệu và khai man. Phó chủ tịch tài chính Alex Roman khai báo sai rằng quyết định phí 27% được đưa ra vào tháng 1 năm 2024 dù tài liệu nội bộ cho thấy, Tim Cook phê duyệt từ tháng 6 năm 2023. Tòa buộc Apple cung cấp hơn 30.000 tài liệu bị giữ lại với lý do “đặc quyền luật sư-khách hàng” và kết luận báo cáo Analysis Group là “mánh khóe” để hợp pháp hóa phí.
Phán quyết đe dọa mảng dịch vụ của Apple đóng góp 85 tỷ USD doanh thu năm 2024 (22% tổng doanh thu) với App Store là trụ cột. Nếu miễn hoa hồng, Apple có thể mất 1 tỷ USD mỗi năm. Vụ kiện làm suy yếu uy tín của Apple trước các cơ quan quản lý và tòa án, đặc biệt khi hãng đối mặt với sáu vụ kiện khác gồm vụ chống độc quyền của Bộ Tư pháp Mỹ và điều tra tại EU, Anh, Tây Ban Nha. Giáo sư luật Mark A. Lemley tại Stanford cho rằng “mất uy tín trước tòa sẽ khiến Apple khó được khoan hồng trong các vụ kiện tương lai”, theo The Verge. Một báo cáo từ The Financial Times dự đoán Apple có thể phải giảm hoa hồng xuống 15-20% để tuân thủ luật toàn cầu, ảnh hưởng lợi nhuận.
Phán quyết tại Mỹ có thể ảnh hưởng đến các cuộc điều tra App Store tại EU, Anh, Tây Ban Nha và có thể cả Trung Quốc. EU đã phạt Apple 1,8 tỷ EUR năm 2024 vì chính sách App Store và yêu cầu hỗ trợ thanh toán bên ngoài theo Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA). Anh và Tây Ban Nha cũng đang điều tra Apple về hành vi phản cạnh tranh. Rebecca Haw Allensworth, giáo sư luật tại Vanderbilt, cho rằng phán quyết của Thẩm phán Gonzalez Rogers sẽ “làm cứng rắn” lập trường của các nhà quản lý toàn cầu. Một báo cáo từ The Wall Street Journal dự đoán Apple có thể phải thay đổi toàn bộ mô hình App Store để tuân thủ luật quốc tế.
