ThanhDat
Intern Writer
Tháng 12 năm 2019, Trung Quốc lần đầu thử nghiệm tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm JL-3 trên vùng biển Bột Hải. Vụ thử được truyền thông Trung Quốc mô tả như một bước ngoặt thay đổi cán cân răn đe hạt nhân toàn cầu. Gần đây, khi JL-3 xuất hiện trong cuộc duyệt binh tại Bắc Kinh cùng các vũ khí chiến lược khác, báo chí Trung Quốc càng đẩy mạnh luận điệu về một năng lực hạt nhân “có thể đánh tới mọi nơi trên thế giới ngay từ vùng biển ven bờ”. Tuy nhiên, đằng sau lớp vỏ tuyên truyền này, vẫn còn nhiều điểm chưa được xác thực, khiến giới quan sát nghi ngờ rằng sức mạnh của JL-3 đang bị thổi phồng.
Trước hết, các bài báo thường đặt JL-3 như bước nhảy vọt sau JL-2, nhấn mạnh rằng JL-2 chỉ có tầm bắn 8.000 km, trong khi JL-3 đạt ít nhất 11.000 km và có thể mang nhiều đầu đạn hạt nhân tách biệt, thậm chí cả tàu lượn siêu thanh. Tuy nhiên, số liệu về JL-2 đã bị làm mờ ranh giới thực tế: đa số báo cáo quốc phòng phương Tây ước tính JL-2 chỉ có tầm bắn khoảng 7.200–8.000 km và mang tối đa 1–3 đầu đạn, trong khi chưa có bất cứ tài liệu độc lập nào xác nhận JL-3 đã đạt đến 11.000–13.000 km như tuyên bố. Càng không có bằng chứng công khai nào cho thấy JL-3 mang được phương tiện lượn siêu thanh, một công nghệ phức tạp mà ngay cả các cường quốc hạt nhân hàng đầu cũng mới đang thử nghiệm. Sự mập mờ này khiến các tuyên bố về JL-3 mang màu sắc nhiều hơn là một thông điệp kỹ thuật khách quan.
Thứ hai, bài viết của Sohu nhấn mạnh JL-3 là kết quả của ba đột phá công nghệ, động cơ nhiên liệu rắn tiên tiến, vật liệu nhẹ và hệ thống dẫn đường chính xác, nhưng lại không đưa ra bằng chứng kiểm chứng độc lập. Về lý thuyết, những yếu tố này đúng là chìa khóa để tăng tầm bắn, song việc thu nhỏ một động cơ mạnh như DF-41 để lắp lên tên lửa phóng từ tàu ngầm là thách thức cực lớn, và chưa có thông tin xác nhận Trung Quốc đã vượt qua giới hạn kỹ thuật đó. Nói cách khác, đây có thể chỉ là những khẳng định có tính suy đoán, được trình bày như sự thật nhằm tạo ấn tượng rằng Trung Quốc đã đạt trình độ ngang bằng Mỹ.
Một điểm khác cũng đáng chú ý là cách truyền thông gắn JL-3 với chiến lược “pháo đài”: cho rằng tàu ngầm Trung Quốc giờ có thể ẩn mình trong vùng biển ven bờ, nằm dưới lớp lưới bảo vệ chống ngầm và phòng không, nhưng vẫn tấn công được các mục tiêu toàn cầu. Ý tưởng này đúng về mặt lý thuyết, song chỉ khả thi nếu JL-3 thực sự có tầm bắn trên 11.000 km và nếu tàu ngầm Trung Quốc đủ yên lặng để tránh bị phát hiện. Trong khi đó, các đánh giá quốc tế vẫn coi tàu ngầm Type 094, bệ phóng hiện tại của JL-3, là tương đối ồn và dễ bị truy dấu. Điều này khiến cho bức tranh “bất khả xâm phạm” mà truyền thông mô tả trở nên thiếu thực tế.
Cuối cùng, việc JL-3 xuất hiện trong duyệt binh được xem như dấu hiệu đã biên chế, nhưng truyền thông Trung Quốc nhiều lần từng trưng bày mô hình hoặc nguyên mẫu chưa hoàn thiện như thể đã sẵn sàng chiến đấu. Không có dữ liệu độc lập nào chứng minh JL-3 đã được triển khai hàng loạt, có đầu đạn lắp sẵn hoặc đã vượt qua toàn bộ quy trình thử nghiệm khắt khe để đạt khả năng trực chiến. Sự xuất hiện mang tính biểu tượng này vì thế khó thể coi là bằng chứng xác đáng cho tuyên bố về một năng lực hạt nhân biển ngang hàng Mỹ.
Tổng hợp những yếu tố trên, có thể thấy bài viết của truyền thông Trung Quốc đã trình bày một bức tranh rất tham vọng về JL-3, nhưng lại thiếu các bằng chứng kỹ thuật độc lập để hậu thuẫn. Những chi tiết then chốt như tầm bắn, số đầu đạn, công nghệ dẫn đường, hay mức độ triển khai thực tế đều mập mờ, trong khi được diễn đạt như những thành tựu đã hoàn tất. Điều đó khiến lập luận về một năng lực răn đe “vươn tới toàn cầu từ gần bờ” mang màu sắc tuyên truyền nhiều hơn là phản ánh trung thực thực lực hiện có.
Vì vậy, thay vì coi các tuyên bố này như dấu hiệu chắc chắn của một bước nhảy vọt, có lẽ cần thận trọng nhìn nhận chúng như một phần trong chiến lược truyền thông của Bắc Kinh nhằm củng cố hình ảnh cường quốc hạt nhân, hơn là bằng chứng cho thấy Trung Quốc đã thực sự đạt tới trình độ đó.
Bạn nghĩ sao?
Trước hết, các bài báo thường đặt JL-3 như bước nhảy vọt sau JL-2, nhấn mạnh rằng JL-2 chỉ có tầm bắn 8.000 km, trong khi JL-3 đạt ít nhất 11.000 km và có thể mang nhiều đầu đạn hạt nhân tách biệt, thậm chí cả tàu lượn siêu thanh. Tuy nhiên, số liệu về JL-2 đã bị làm mờ ranh giới thực tế: đa số báo cáo quốc phòng phương Tây ước tính JL-2 chỉ có tầm bắn khoảng 7.200–8.000 km và mang tối đa 1–3 đầu đạn, trong khi chưa có bất cứ tài liệu độc lập nào xác nhận JL-3 đã đạt đến 11.000–13.000 km như tuyên bố. Càng không có bằng chứng công khai nào cho thấy JL-3 mang được phương tiện lượn siêu thanh, một công nghệ phức tạp mà ngay cả các cường quốc hạt nhân hàng đầu cũng mới đang thử nghiệm. Sự mập mờ này khiến các tuyên bố về JL-3 mang màu sắc nhiều hơn là một thông điệp kỹ thuật khách quan.
Thứ hai, bài viết của Sohu nhấn mạnh JL-3 là kết quả của ba đột phá công nghệ, động cơ nhiên liệu rắn tiên tiến, vật liệu nhẹ và hệ thống dẫn đường chính xác, nhưng lại không đưa ra bằng chứng kiểm chứng độc lập. Về lý thuyết, những yếu tố này đúng là chìa khóa để tăng tầm bắn, song việc thu nhỏ một động cơ mạnh như DF-41 để lắp lên tên lửa phóng từ tàu ngầm là thách thức cực lớn, và chưa có thông tin xác nhận Trung Quốc đã vượt qua giới hạn kỹ thuật đó. Nói cách khác, đây có thể chỉ là những khẳng định có tính suy đoán, được trình bày như sự thật nhằm tạo ấn tượng rằng Trung Quốc đã đạt trình độ ngang bằng Mỹ.
Một điểm khác cũng đáng chú ý là cách truyền thông gắn JL-3 với chiến lược “pháo đài”: cho rằng tàu ngầm Trung Quốc giờ có thể ẩn mình trong vùng biển ven bờ, nằm dưới lớp lưới bảo vệ chống ngầm và phòng không, nhưng vẫn tấn công được các mục tiêu toàn cầu. Ý tưởng này đúng về mặt lý thuyết, song chỉ khả thi nếu JL-3 thực sự có tầm bắn trên 11.000 km và nếu tàu ngầm Trung Quốc đủ yên lặng để tránh bị phát hiện. Trong khi đó, các đánh giá quốc tế vẫn coi tàu ngầm Type 094, bệ phóng hiện tại của JL-3, là tương đối ồn và dễ bị truy dấu. Điều này khiến cho bức tranh “bất khả xâm phạm” mà truyền thông mô tả trở nên thiếu thực tế.
Cuối cùng, việc JL-3 xuất hiện trong duyệt binh được xem như dấu hiệu đã biên chế, nhưng truyền thông Trung Quốc nhiều lần từng trưng bày mô hình hoặc nguyên mẫu chưa hoàn thiện như thể đã sẵn sàng chiến đấu. Không có dữ liệu độc lập nào chứng minh JL-3 đã được triển khai hàng loạt, có đầu đạn lắp sẵn hoặc đã vượt qua toàn bộ quy trình thử nghiệm khắt khe để đạt khả năng trực chiến. Sự xuất hiện mang tính biểu tượng này vì thế khó thể coi là bằng chứng xác đáng cho tuyên bố về một năng lực hạt nhân biển ngang hàng Mỹ.
Tổng hợp những yếu tố trên, có thể thấy bài viết của truyền thông Trung Quốc đã trình bày một bức tranh rất tham vọng về JL-3, nhưng lại thiếu các bằng chứng kỹ thuật độc lập để hậu thuẫn. Những chi tiết then chốt như tầm bắn, số đầu đạn, công nghệ dẫn đường, hay mức độ triển khai thực tế đều mập mờ, trong khi được diễn đạt như những thành tựu đã hoàn tất. Điều đó khiến lập luận về một năng lực răn đe “vươn tới toàn cầu từ gần bờ” mang màu sắc tuyên truyền nhiều hơn là phản ánh trung thực thực lực hiện có.
Vì vậy, thay vì coi các tuyên bố này như dấu hiệu chắc chắn của một bước nhảy vọt, có lẽ cần thận trọng nhìn nhận chúng như một phần trong chiến lược truyền thông của Bắc Kinh nhằm củng cố hình ảnh cường quốc hạt nhân, hơn là bằng chứng cho thấy Trung Quốc đã thực sự đạt tới trình độ đó.
Bạn nghĩ sao?
