Trong những ngày cuối tháng 8 và đầu tháng 9/2025, Tổng thống Donald Trump đã làm dấy lên nhiều tranh cãi khi tuyên bố muốn đưa Bộ Quốc phòng Mỹ trở lại tên gọi cũ là Bộ Chiến tranh. Đây không chỉ là một thay đổi về mặt danh xưng mà còn phản ánh tư duy chính trị, chiến lược và cả thông điệp mà ông muốn gửi đi trong bối cảnh quốc tế căng thẳng.
Theo Trump và các cộng sự thân cận như Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, cái tên “Department of War” mang trong mình ký ức lịch sử hào hùng. Trước khi được đổi thành Bộ Quốc phòng năm 1949, quân đội Mỹ đã chiến thắng trong những cuộc chiến lớn như Thế chiến I và Thế chiến II dưới danh nghĩa Bộ Chiến tranh. Trump cho rằng việc khôi phục tên gọi này đồng nghĩa với việc nhắc nhở thế giới về sức mạnh và truyền thống chiến thắng “không thể tin nổi” của Hoa Kỳ, thay vì một hình ảnh phòng thủ thụ động.
Bên cạnh yếu tố lịch sử, việc thay đổi tên gọi cũng được xem như một tín hiệu chiến lược. Trong khi thế giới đang chứng kiến sự gia tăng đối đầu giữa các cường quốc, việc quay lại “Department of War” có thể được hiểu như một tuyên bố: nước Mỹ sẵn sàng hành động quyết liệt và chủ động hơn. Nó phù hợp với phong cách “America First” của Trump, nhấn mạnh sức mạnh quân sự và vị thế cứng rắn trên trường quốc tế.
Tổng thống Donald Trump, cùng với Ngoại trưởng Marco Rubio, bên trái, và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, bên phải, phát biểu trong cuộc họp Nội các tại Phòng Nội các của Nhà Trắng ở Washington ngày 26/8/2025. Ảnh: Fox News
Không ít người ủng hộ còn coi động thái này là cách loại bỏ “sự ngụy biện” trong ngôn ngữ chính trị. Cái tên “Department of Defense”, theo một số quan điểm, mang tính che giấu vì trên thực tế quân đội Mỹ đã tiến hành nhiều hoạt động tấn công và can thiệp ở nước ngoài. Với họ, “Department of War” thể hiện sự minh bạch hơn, thừa nhận đúng bản chất của sức mạnh quân sự Mỹ.
Tuy nhiên, không thể bỏ qua yếu tố chính trị nội bộ. Việc đổi tên còn được nhìn nhận như một dấu ấn cá nhân mà Trump muốn để lại đối với bộ máy lớn nhất chính phủ liên bang. Thông qua một lệnh hành pháp, ông có thể thay đổi tức thời cách gọi, dù để duy trì lâu dài vẫn cần Quốc hội thông qua. Động thái này cũng rõ ràng hướng tới khối cử tri trung thành với phong trào MAGA, vốn ủng hộ cách tiếp cận cứng rắn đối với các mối đe dọa an ninh.
Dĩ nhiên, đề xuất này không tránh khỏi phản ứng trái chiều. Một số người như Pete Hegseth hay những tài khoản ủng hộ Trump trên mạng xã hội hoan nghênh ý tưởng, cho rằng nó loại bỏ sự mập mờ và thể hiện rõ ràng hơn vai trò của quân đội. Nhưng nhiều người khác lại lo ngại nó phá vỡ hình ảnh mà chính Trump từng quảng bá – một “Tổng thống Hòa bình” – đồng thời có thể kéo nước Mỹ vào vòng xoáy căng thẳng mới.
Nếu nhìn lại lịch sử, việc đổi tên từ “Department of War” thành “Department of Defense” năm 1949 không phải ngẫu nhiên. Dưới thời Tổng thống Harry S. Truman, cái tên mới được lựa chọn nhằm nhấn mạnh đến sự phối hợp và phòng thủ trong kỷ nguyên hạt nhân, khi thế giới bước vào Chiến tranh Lạnh. Đối với nhiều nhà quan sát, việc quay lại tên cũ là một bước lùi, ít nhiều đi ngược lại tinh thần kiềm chế và hợp tác mà nước Mỹ từng theo đuổi sau Thế chiến II.
Quyết định của Trump, nếu chính thức được ký vào ngày 5/9/2025 như dự kiến, sẽ còn vấp phải nhiều tranh cãi cả trong và ngoài nước. Nó vừa là một thông điệp biểu tượng, vừa là một tính toán chính trị, nhưng đồng thời cũng đặt ra câu hỏi về tính hợp pháp, hiệu quả và cách nước Mỹ muốn định nghĩa vai trò quân sự của mình trong thế kỷ XXI.
Theo Trump và các cộng sự thân cận như Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, cái tên “Department of War” mang trong mình ký ức lịch sử hào hùng. Trước khi được đổi thành Bộ Quốc phòng năm 1949, quân đội Mỹ đã chiến thắng trong những cuộc chiến lớn như Thế chiến I và Thế chiến II dưới danh nghĩa Bộ Chiến tranh. Trump cho rằng việc khôi phục tên gọi này đồng nghĩa với việc nhắc nhở thế giới về sức mạnh và truyền thống chiến thắng “không thể tin nổi” của Hoa Kỳ, thay vì một hình ảnh phòng thủ thụ động.
Bên cạnh yếu tố lịch sử, việc thay đổi tên gọi cũng được xem như một tín hiệu chiến lược. Trong khi thế giới đang chứng kiến sự gia tăng đối đầu giữa các cường quốc, việc quay lại “Department of War” có thể được hiểu như một tuyên bố: nước Mỹ sẵn sàng hành động quyết liệt và chủ động hơn. Nó phù hợp với phong cách “America First” của Trump, nhấn mạnh sức mạnh quân sự và vị thế cứng rắn trên trường quốc tế.
Tổng thống Donald Trump, cùng với Ngoại trưởng Marco Rubio, bên trái, và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, bên phải, phát biểu trong cuộc họp Nội các tại Phòng Nội các của Nhà Trắng ở Washington ngày 26/8/2025. Ảnh: Fox News
Không ít người ủng hộ còn coi động thái này là cách loại bỏ “sự ngụy biện” trong ngôn ngữ chính trị. Cái tên “Department of Defense”, theo một số quan điểm, mang tính che giấu vì trên thực tế quân đội Mỹ đã tiến hành nhiều hoạt động tấn công và can thiệp ở nước ngoài. Với họ, “Department of War” thể hiện sự minh bạch hơn, thừa nhận đúng bản chất của sức mạnh quân sự Mỹ.
Tuy nhiên, không thể bỏ qua yếu tố chính trị nội bộ. Việc đổi tên còn được nhìn nhận như một dấu ấn cá nhân mà Trump muốn để lại đối với bộ máy lớn nhất chính phủ liên bang. Thông qua một lệnh hành pháp, ông có thể thay đổi tức thời cách gọi, dù để duy trì lâu dài vẫn cần Quốc hội thông qua. Động thái này cũng rõ ràng hướng tới khối cử tri trung thành với phong trào MAGA, vốn ủng hộ cách tiếp cận cứng rắn đối với các mối đe dọa an ninh.
Dĩ nhiên, đề xuất này không tránh khỏi phản ứng trái chiều. Một số người như Pete Hegseth hay những tài khoản ủng hộ Trump trên mạng xã hội hoan nghênh ý tưởng, cho rằng nó loại bỏ sự mập mờ và thể hiện rõ ràng hơn vai trò của quân đội. Nhưng nhiều người khác lại lo ngại nó phá vỡ hình ảnh mà chính Trump từng quảng bá – một “Tổng thống Hòa bình” – đồng thời có thể kéo nước Mỹ vào vòng xoáy căng thẳng mới.
Nếu nhìn lại lịch sử, việc đổi tên từ “Department of War” thành “Department of Defense” năm 1949 không phải ngẫu nhiên. Dưới thời Tổng thống Harry S. Truman, cái tên mới được lựa chọn nhằm nhấn mạnh đến sự phối hợp và phòng thủ trong kỷ nguyên hạt nhân, khi thế giới bước vào Chiến tranh Lạnh. Đối với nhiều nhà quan sát, việc quay lại tên cũ là một bước lùi, ít nhiều đi ngược lại tinh thần kiềm chế và hợp tác mà nước Mỹ từng theo đuổi sau Thế chiến II.
Quyết định của Trump, nếu chính thức được ký vào ngày 5/9/2025 như dự kiến, sẽ còn vấp phải nhiều tranh cãi cả trong và ngoài nước. Nó vừa là một thông điệp biểu tượng, vừa là một tính toán chính trị, nhưng đồng thời cũng đặt ra câu hỏi về tính hợp pháp, hiệu quả và cách nước Mỹ muốn định nghĩa vai trò quân sự của mình trong thế kỷ XXI.
