Mạnh Quân
Writer
Chỉ hơn một tuần sau khi ra mắt, Sora 2, ứng dụng chuyển văn bản thành video mới nhất của OpenAI, đã trở thành tâm điểm tranh cãi. Được thiết kế giống trải nghiệm TikTok, ứng dụng này nhanh chóng lan truyền nhờ khả năng biến những dòng mô tả ngắn thành các video ngắn đầy hình ảnh, nhưng chính sự sáng tạo không giới hạn ấy lại khiến OpenAI vướng vào cuộc khủng hoảng bản quyền lớn nhất từ trước đến nay.
Ngay sau khi phát hành, người dùng đã tận dụng Sora 2 để tạo ra đủ loại nội dung “meme hóa” các nhân vật nổi tiếng: từ CEO Sam Altman nướng Pikachu, SpongeBob chế tạo tinh thể meth theo phong cách Breaking Bad, cho đến Super Mario tham gia truy đuổi tốc độ cao. Lượng tải tăng vọt khiến Sora nhanh chóng leo lên vị trí dẫn đầu App Store chỉ sau hai ngày. Tuy nhiên, sự hào hứng ấy không kéo dài lâu.
Vài ngày trước khi ra mắt, Wall Street Journal tiết lộ rằng OpenAI dự định để chủ sở hữu bản quyền “tự từ chối” việc cho phép sử dụng nhân vật của họ trong ứng dụng. Sau khi bị phản ứng dữ dội, công ty đã đổi hướng. Sam Altman thông báo trên blog rằng OpenAI sẽ “trao quyền kiểm soát chi tiết hơn cho các chủ sở hữu bản quyền”, cho phép họ lựa chọn mức độ xuất hiện của nhân vật, tương tự cơ chế “opt-in” đã áp dụng với hình ảnh.
Nhưng lời trấn an đó không đủ để xoa dịu Hollywood. Hiệp hội Điện ảnh Hoa Kỳ (MPAA) nhanh chóng ra tuyên bố yêu cầu OpenAI phải “hành động ngay lập tức và dứt khoát” để ngăn ứng dụng vi phạm bản quyền. Ngay sau đó, công ty bắt đầu siết chặt các lệnh cấm, chặn những lời nhắc văn bản liên quan tới nhân vật có bản quyền, động thái được xem là nhằm tránh rắc rối pháp lý.
Việc kiểm duyệt gấp gáp khiến cộng đồng người dùng phản ứng gay gắt. “Sora 2 giờ nhàm chán và vô dụng với các giới hạn mới này,” một người dùng Reddit viết. Ứng dụng hiện chỉ đạt 2,9 sao trên App Store, con số phản ánh sự thất vọng của người dùng, đặc biệt là những người từng hào hứng với khả năng sáng tạo ban đầu.
Trong khi đó, nhiều người lại xem đây là “chiêu trò quen thuộc” của OpenAI: tung ra sản phẩm đầy tự do để thu hút người dùng, rồi sau đó siết chặt kiểm duyệt. Dù vậy, không ít người vẫn tìm cách vượt qua hàng rào mới của công ty, tạo ra các video Super Mario cứu công chúa Peach hay Courage the Cowardly Dog xuất hiện trong cảnh quay chuông cửa Ring – trò “mèo vờn chuột” gợi nhớ thời kỳ đầu của ChatGPT.
Altman cho biết công ty đang cố gắng cân bằng giữa tự do sáng tạo và quyền lợi bản quyền. “Chúng tôi muốn áp dụng cùng một tiêu chuẩn cho tất cả mọi người, và để chủ sở hữu bản quyền quyết định cách thức tiến hành,” ông viết. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận vẫn sẽ có những trường hợp vượt rào cần điều chỉnh dần qua thời gian.
Cách tiếp cận “xin lỗi sau” của OpenAI đang bị nhiều người trong ngành xem là con dao hai lưỡi. Hollywood không phải chưa từng hành động – chỉ tháng trước, Warner Bros. Discovery, Disney và NBCUniversal đã kiện công ty Midjourney vì vi phạm bản quyền hình ảnh. Trước đó, Anthropic phải chi 1,5 tỷ USD để dàn xếp vụ kiện tương tự.
Trong một nỗ lực cứu vãn hình ảnh, Altman nói rằng nhiều chủ sở hữu bản quyền thực ra muốn nhân vật của họ xuất hiện trên Sora hơn là bị loại bỏ hoàn toàn. “Tôi có thể hình dung một thế giới nơi họ còn phàn nàn rằng chúng tôi không tạo ra nhân vật của họ đủ nhiều,” ông chia sẻ trong podcast a16z.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy OpenAI dường như vẫn đang xoay xở giữa sự hỗn loạn thay vì có chiến lược rõ ràng. Sau chưa đầy hai tuần, Sora 2 đã trở thành ví dụ mới nhất cho thấy ranh giới mong manh giữa sáng tạo bằng AI và quyền sở hữu trí tuệ, một bài học đắt giá mà OpenAI có vẻ vẫn đang học dở.
Nguồn: Futurism
Ngay sau khi phát hành, người dùng đã tận dụng Sora 2 để tạo ra đủ loại nội dung “meme hóa” các nhân vật nổi tiếng: từ CEO Sam Altman nướng Pikachu, SpongeBob chế tạo tinh thể meth theo phong cách Breaking Bad, cho đến Super Mario tham gia truy đuổi tốc độ cao. Lượng tải tăng vọt khiến Sora nhanh chóng leo lên vị trí dẫn đầu App Store chỉ sau hai ngày. Tuy nhiên, sự hào hứng ấy không kéo dài lâu.
Vài ngày trước khi ra mắt, Wall Street Journal tiết lộ rằng OpenAI dự định để chủ sở hữu bản quyền “tự từ chối” việc cho phép sử dụng nhân vật của họ trong ứng dụng. Sau khi bị phản ứng dữ dội, công ty đã đổi hướng. Sam Altman thông báo trên blog rằng OpenAI sẽ “trao quyền kiểm soát chi tiết hơn cho các chủ sở hữu bản quyền”, cho phép họ lựa chọn mức độ xuất hiện của nhân vật, tương tự cơ chế “opt-in” đã áp dụng với hình ảnh.
Nhưng lời trấn an đó không đủ để xoa dịu Hollywood. Hiệp hội Điện ảnh Hoa Kỳ (MPAA) nhanh chóng ra tuyên bố yêu cầu OpenAI phải “hành động ngay lập tức và dứt khoát” để ngăn ứng dụng vi phạm bản quyền. Ngay sau đó, công ty bắt đầu siết chặt các lệnh cấm, chặn những lời nhắc văn bản liên quan tới nhân vật có bản quyền, động thái được xem là nhằm tránh rắc rối pháp lý.
Việc kiểm duyệt gấp gáp khiến cộng đồng người dùng phản ứng gay gắt. “Sora 2 giờ nhàm chán và vô dụng với các giới hạn mới này,” một người dùng Reddit viết. Ứng dụng hiện chỉ đạt 2,9 sao trên App Store, con số phản ánh sự thất vọng của người dùng, đặc biệt là những người từng hào hứng với khả năng sáng tạo ban đầu.
Trong khi đó, nhiều người lại xem đây là “chiêu trò quen thuộc” của OpenAI: tung ra sản phẩm đầy tự do để thu hút người dùng, rồi sau đó siết chặt kiểm duyệt. Dù vậy, không ít người vẫn tìm cách vượt qua hàng rào mới của công ty, tạo ra các video Super Mario cứu công chúa Peach hay Courage the Cowardly Dog xuất hiện trong cảnh quay chuông cửa Ring – trò “mèo vờn chuột” gợi nhớ thời kỳ đầu của ChatGPT.
Altman cho biết công ty đang cố gắng cân bằng giữa tự do sáng tạo và quyền lợi bản quyền. “Chúng tôi muốn áp dụng cùng một tiêu chuẩn cho tất cả mọi người, và để chủ sở hữu bản quyền quyết định cách thức tiến hành,” ông viết. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận vẫn sẽ có những trường hợp vượt rào cần điều chỉnh dần qua thời gian.
Cách tiếp cận “xin lỗi sau” của OpenAI đang bị nhiều người trong ngành xem là con dao hai lưỡi. Hollywood không phải chưa từng hành động – chỉ tháng trước, Warner Bros. Discovery, Disney và NBCUniversal đã kiện công ty Midjourney vì vi phạm bản quyền hình ảnh. Trước đó, Anthropic phải chi 1,5 tỷ USD để dàn xếp vụ kiện tương tự.
Trong một nỗ lực cứu vãn hình ảnh, Altman nói rằng nhiều chủ sở hữu bản quyền thực ra muốn nhân vật của họ xuất hiện trên Sora hơn là bị loại bỏ hoàn toàn. “Tôi có thể hình dung một thế giới nơi họ còn phàn nàn rằng chúng tôi không tạo ra nhân vật của họ đủ nhiều,” ông chia sẻ trong podcast a16z.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy OpenAI dường như vẫn đang xoay xở giữa sự hỗn loạn thay vì có chiến lược rõ ràng. Sau chưa đầy hai tuần, Sora 2 đã trở thành ví dụ mới nhất cho thấy ranh giới mong manh giữa sáng tạo bằng AI và quyền sở hữu trí tuệ, một bài học đắt giá mà OpenAI có vẻ vẫn đang học dở.
Nguồn: Futurism
