Bui Nhat Minh
Intern Writer
Không phải mọi binh sĩ Mỹ đều di chuyển bằng Bradley hay Stryker hầm hố. Thay vào đó, ngày càng nhiều lính bộ binh sẽ được đưa ra chiến trường bằng xe bán tải Chevrolet Colorado ZR2 Bison, phiên bản quân sự hóa mang tên M1301 ISV (Infantry Squad Vehicle). Đây là mẫu xe từng được Popular Mechanics gọi là “chiếc bán tải địa hình cỡ trung tối ưu”.
Điểm khác biệt lớn nhất của ISV nằm ở việc gần như loại bỏ hoàn toàn giáp bảo vệ, vũ khí và các trang bị nặng nề. Nhờ đó, xe chỉ nặng khoảng 2,5 tấn nhưng có thể chở được cả một tiểu đội chín người. Xe cũng có ưu thế về tiết kiệm nhiên liệu, khả năng cơ động trong địa hình khó và dễ dàng vận chuyển bằng máy bay hoặc trực thăng. Tuy nhiên, chi phí lại là một vấn đề: trong khi bản dân sự có giá khoảng 50.000–60.000 USD, thì phiên bản quân sự hóa được giao cho Lầu Năm Góc lại đội lên tới 330.000–370.000 USD.
Một số sĩ quan kỳ cựu cho rằng đây là ý tưởng tồi: xe không chịu nổi hỏa lực, chỗ chứa đồ hạn chế và hoàn toàn không có lớp giáp bảo vệ. Dù vậy, Bộ Quốc phòng Mỹ vẫn xem ISV là hướng đi tương lai, thay thế nhiều dòng xe quân sự khác như Humvee, JLTV hay Stryker vốn đã được trang bị đủ số lượng.
Theo lý thuyết, ISV chỉ dùng để đưa binh lính ra vào khu vực chiến đấu mà không chạm trán đối phương. Nhưng nhiều chuyên gia cảnh báo, với sự phát triển của máy bay không người lái cảm tử và pháo tầm xa, việc “đánh đổi giáp lấy tốc độ” là không thực tế. Các đơn vị sử dụng ISV trong diễn tập cũng báo cáo rằng xe không thể tránh khỏi phát hiện hay phục kích, dẫn tới thương vong cao.
Một số sĩ quan cho rằng thay vì gắn ISV trực tiếp vào các tiểu đoàn chiến đấu, nên tách chúng thành lực lượng hậu cần riêng. Nếu không, quân đội Mỹ có nguy cơ lặp lại bài học đau đớn từ Iraq, nơi lính Mỹ từng bị thiệt hại nặng vì phải di chuyển trên xe tải không bọc thép.
Dù còn gây tranh cãi, ISV vẫn được triển khai rộng rãi. Những người ủng hộ tin rằng tốc độ và khả năng cơ động sẽ giúp xe sống sót trong môi trường chiến tranh hiện đại, nơi ngay cả xe bọc thép cũng khó thoát khỏi tên lửa và máy bay không người lái. Ngược lại, các ý kiến phản đối lo ngại việc thiếu giáp sẽ biến ISV thành “quan tài di động” trên chiến trường. (Popularmechanics)
Điểm khác biệt lớn nhất của ISV nằm ở việc gần như loại bỏ hoàn toàn giáp bảo vệ, vũ khí và các trang bị nặng nề. Nhờ đó, xe chỉ nặng khoảng 2,5 tấn nhưng có thể chở được cả một tiểu đội chín người. Xe cũng có ưu thế về tiết kiệm nhiên liệu, khả năng cơ động trong địa hình khó và dễ dàng vận chuyển bằng máy bay hoặc trực thăng. Tuy nhiên, chi phí lại là một vấn đề: trong khi bản dân sự có giá khoảng 50.000–60.000 USD, thì phiên bản quân sự hóa được giao cho Lầu Năm Góc lại đội lên tới 330.000–370.000 USD.
Một số sĩ quan kỳ cựu cho rằng đây là ý tưởng tồi: xe không chịu nổi hỏa lực, chỗ chứa đồ hạn chế và hoàn toàn không có lớp giáp bảo vệ. Dù vậy, Bộ Quốc phòng Mỹ vẫn xem ISV là hướng đi tương lai, thay thế nhiều dòng xe quân sự khác như Humvee, JLTV hay Stryker vốn đã được trang bị đủ số lượng.
Tranh cãi quanh tính sống còn của ISV
Trong thử nghiệm, ISV từng bộc lộ nhiều điểm yếu: tỷ lệ hỏng hóc cao, ghế ngồi kém thoải mái, hệ thống liên lạc yếu và đặc biệt là khả năng bảo vệ gần như bằng không. Sau khi Chevrolet cải tiến, độ bền được cải thiện, nhưng các vấn đề về hỏa lực, liên lạc và an toàn vẫn chưa được giải quyết triệt để.
Theo lý thuyết, ISV chỉ dùng để đưa binh lính ra vào khu vực chiến đấu mà không chạm trán đối phương. Nhưng nhiều chuyên gia cảnh báo, với sự phát triển của máy bay không người lái cảm tử và pháo tầm xa, việc “đánh đổi giáp lấy tốc độ” là không thực tế. Các đơn vị sử dụng ISV trong diễn tập cũng báo cáo rằng xe không thể tránh khỏi phát hiện hay phục kích, dẫn tới thương vong cao.
Một số sĩ quan cho rằng thay vì gắn ISV trực tiếp vào các tiểu đoàn chiến đấu, nên tách chúng thành lực lượng hậu cần riêng. Nếu không, quân đội Mỹ có nguy cơ lặp lại bài học đau đớn từ Iraq, nơi lính Mỹ từng bị thiệt hại nặng vì phải di chuyển trên xe tải không bọc thép.
Dù còn gây tranh cãi, ISV vẫn được triển khai rộng rãi. Những người ủng hộ tin rằng tốc độ và khả năng cơ động sẽ giúp xe sống sót trong môi trường chiến tranh hiện đại, nơi ngay cả xe bọc thép cũng khó thoát khỏi tên lửa và máy bay không người lái. Ngược lại, các ý kiến phản đối lo ngại việc thiếu giáp sẽ biến ISV thành “quan tài di động” trên chiến trường. (Popularmechanics)
