Sasha
Writer
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông sẽ áp thuế bổ sung 100% lên hàng hóa Trung Quốc cũng như kiểm soát xuất khẩu đối với "bất kỳ và tất cả các phần mềm quan trọng" bắt đầu từ ngày 1/11, vài giờ sau khi đe dọa hủy cuộc gặp sắp tới với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
"Vừa được biết Trung Quốc đã thể hiện lập trường cực kỳ hung hăng về thương mại khi gửi một bức thư cực kỳ thù địch tới thế giới, tuyên bố rằng họ sẽ áp đặt Kiểm soát xuất khẩu trên quy mô lớn đối với hầu hết mọi sản phẩm mà họ sản xuất, và một số sản phẩm thậm chí không phải do họ sản xuất, kể từ ngày 1 tháng 11 năm 2025", ông Trump viết trong một bài đăng trên mạng xã hội.
Động thái này làm dấy lên lo ngại về sự gián đoạn thương mại toàn cầu, có thể khiến hai nền kinh tế lớn nhất thế giới cắt đứt quan hệ, và làm gia tăng đáng kể rủi ro cho ông Trump và ông Tập Cận Bình khi họ điều hướng các cuộc đàm phán thương mại có rủi ro cao.
Tuy nhiên, hôm 10/10, ông Trump thừa nhận rằng ông có thể rút lại quyết định tăng thuế quan ồ ạt nếu Trung Quốc rút lại các biện pháp hạn chế đối với đất hiếm, đồng thời cho biết ông vẫn có thể gặp ông Tập Cận Bình vào cuối tháng này.
"Đó là lý do tại sao tôi chọn ngày 1 tháng 11", Trump nói. "Chúng ta hãy chờ xem điều gì sẽ xảy ra."
Ông Trump công bố sẽ tăng thuế nhập khẩu đối với nhiều hàng hóa Trung Quốc lên 130% bắt đầu từ tháng tới. Mức thuế này sẽ thấp hơn một chút so với mức 145% được áp dụng hồi đầu năm nay, trước khi cả hai nước giảm thuế trong một thỏa thuận đình chiến để thúc đẩy các cuộc đàm phán thương mại.
Thị trường đã giảm điểm sau khi ông Trump bóng gió về động thái này vào đầu ngày thứ Sáu (10/10) trong một bài đăng trên mạng xã hội. Chỉ số S&P 500 đã xóa sạch mức tăng hàng tuần sau khi giảm 2,7%, ngày tồi tệ nhất kể từ ngày 10 tháng 4. Chỉ số Nasdaq 100 giảm 3,5%. Giá đậu nành tương lai tại Chicago giảm tới 1,9%.
Trước thềm hội nghị thượng đỉnh giữa ông Tập-Trump dự kiến diễn ra, cả Mỹ và Trung Quốc đều có động thái nhằm hạn chế dòng chảy công nghệ và vật liệu giữa hai nước. Trong động thái gần đây nhất, Trung Quốc đã áp dụng mức phí cảng mới đối với các tàu của Mỹ và bắt đầu một cuộc điều tra chống độc quyền đối với Qualcomm sau những nỗ lực mới nhằm hạn chế dòng chảy khoáng sản đất hiếm cần thiết để sản xuất nhiều sản phẩm tiêu dùng, bao gồm động cơ, chất bán dẫn và máy bay chiến đấu.
Những mối đe dọa leo thang có thể chỉ đơn giản là một cách để Bắc Kinh và Washington giành lợi thế trong các cuộc đàm phán. Một số biện pháp mới nhất do Bắc Kinh công bố dự kiến sẽ có hiệu lực vào ngày 8 tháng 11, do đó cũng sẽ không có hiệu lực trước cuộc đàm phán dự kiến giữa Tập-Trump.
Nhưng các công ty hiện phải ứng phó với môi trường thương mại đang thay đổi nhanh chóng — và mối đe dọa từ ông Trump về việc leo thang hơn nữa.
“Những động thái qua lại này cho thấy sự mong manh của mối quan hệ song phương,” Wendy Cutler, cựu chuyên gia đàm phán thương mại Mỹ, nhận định. “Không có gì chắc chắn rằng sự bình tĩnh sẽ thắng thế, dẫn đến việc hạ nhiệt căng thẳng kịp thời” cho cuộc gặp dự kiến giữa các nhà lãnh đạo.
Tại Phòng Bầu dục, ông Trump bóng gió rằng ông có thể áp đặt các hạn chế xuất khẩu đối với máy bay và phụ tùng máy bay. Và Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ hôm 10/10 đã thông báo sẽ áp thuế 100% đối với một số cần cẩu tàu-bờ và thiết bị xử lý hàng hóa, một động thái nhắm vào thiết bị cảng do Trung Quốc sản xuất.
Động thái này tiếp nối kế hoạch của Đại diện Thương mại Hoa Kỳ hồi đầu năm nay về việc áp thuế đối với tàu do Trung Quốc đóng. Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ cũng cho biết họ đang đề xuất rằng một số thiết bị xử lý hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ phải chịu "mức thuế bổ sung lên tới 150%".
Những thông báo hôm 10/10 không chỉ đặt ra nghi ngờ về chương trình nghị sự cho chuyến công du châu Á dự kiến của ông Trump mà còn cả tương lai của các cuộc đàm phán về việc Trung Quốc từ chối mua đậu nành của Mỹ, điều đã gây khó khăn cho nông dân Mỹ. Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Fox News hôm 10/10 rằng văn phòng của ông đang tìm kiếm các biện pháp để "tìm ra cách vượt qua điều này" cho người trồng trọt Mỹ.
"Ví dụ, Việt Nam đã hạ thuế đối với đậu nành. Campuchia cũng đã hạ thuế đối với đậu nành. Chúng tôi đang đàm phán với một số quốc gia châu Á khác để làm điều đó", Greer nói. "Chúng tôi cũng đang thảo luận trong Nhà Trắng về việc sử dụng đậu nành trong nước."
Vật liệu đất hiếm đã là tâm điểm của cuộc chiến thương mại giữa Washington và Bắc Kinh. Sau khi ông Trump tăng thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào đầu năm nay, chính phủ Trung Quốc đã đáp trả bằng cách cắt giảm xuất khẩu khoáng sản cho các công ty Mỹ. Các quan chức của cả hai bên đã đồng ý một thỏa thuận đình chiến vào mùa xuân, theo đó ông Trump đã hạ thuế và chính phủ Trung Quốc đã đồng ý nối lại dòng chảy khoáng sản.
Tuy nhiên, hôm 9/10, Trung Quốc yêu cầu các nhà xuất khẩu nước ngoài sử dụng dù chỉ một lượng nhỏ đất hiếm nhất định phải xin giấy phép xuất khẩu, viện dẫn lý do lo ngại về an ninh quốc gia. Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết trong một thông cáo riêng rằng một số thiết bị và công nghệ chế biến đất hiếm và sản xuất nam châm cũng sẽ phải chịu sự kiểm soát.
"Vừa được biết Trung Quốc đã thể hiện lập trường cực kỳ hung hăng về thương mại khi gửi một bức thư cực kỳ thù địch tới thế giới, tuyên bố rằng họ sẽ áp đặt Kiểm soát xuất khẩu trên quy mô lớn đối với hầu hết mọi sản phẩm mà họ sản xuất, và một số sản phẩm thậm chí không phải do họ sản xuất, kể từ ngày 1 tháng 11 năm 2025", ông Trump viết trong một bài đăng trên mạng xã hội.
Động thái này làm dấy lên lo ngại về sự gián đoạn thương mại toàn cầu, có thể khiến hai nền kinh tế lớn nhất thế giới cắt đứt quan hệ, và làm gia tăng đáng kể rủi ro cho ông Trump và ông Tập Cận Bình khi họ điều hướng các cuộc đàm phán thương mại có rủi ro cao.
Tuy nhiên, hôm 10/10, ông Trump thừa nhận rằng ông có thể rút lại quyết định tăng thuế quan ồ ạt nếu Trung Quốc rút lại các biện pháp hạn chế đối với đất hiếm, đồng thời cho biết ông vẫn có thể gặp ông Tập Cận Bình vào cuối tháng này.
"Đó là lý do tại sao tôi chọn ngày 1 tháng 11", Trump nói. "Chúng ta hãy chờ xem điều gì sẽ xảy ra."
Ông Trump công bố sẽ tăng thuế nhập khẩu đối với nhiều hàng hóa Trung Quốc lên 130% bắt đầu từ tháng tới. Mức thuế này sẽ thấp hơn một chút so với mức 145% được áp dụng hồi đầu năm nay, trước khi cả hai nước giảm thuế trong một thỏa thuận đình chiến để thúc đẩy các cuộc đàm phán thương mại.
Thị trường đã giảm điểm sau khi ông Trump bóng gió về động thái này vào đầu ngày thứ Sáu (10/10) trong một bài đăng trên mạng xã hội. Chỉ số S&P 500 đã xóa sạch mức tăng hàng tuần sau khi giảm 2,7%, ngày tồi tệ nhất kể từ ngày 10 tháng 4. Chỉ số Nasdaq 100 giảm 3,5%. Giá đậu nành tương lai tại Chicago giảm tới 1,9%.
Trước thềm hội nghị thượng đỉnh giữa ông Tập-Trump dự kiến diễn ra, cả Mỹ và Trung Quốc đều có động thái nhằm hạn chế dòng chảy công nghệ và vật liệu giữa hai nước. Trong động thái gần đây nhất, Trung Quốc đã áp dụng mức phí cảng mới đối với các tàu của Mỹ và bắt đầu một cuộc điều tra chống độc quyền đối với Qualcomm sau những nỗ lực mới nhằm hạn chế dòng chảy khoáng sản đất hiếm cần thiết để sản xuất nhiều sản phẩm tiêu dùng, bao gồm động cơ, chất bán dẫn và máy bay chiến đấu.
Những mối đe dọa leo thang có thể chỉ đơn giản là một cách để Bắc Kinh và Washington giành lợi thế trong các cuộc đàm phán. Một số biện pháp mới nhất do Bắc Kinh công bố dự kiến sẽ có hiệu lực vào ngày 8 tháng 11, do đó cũng sẽ không có hiệu lực trước cuộc đàm phán dự kiến giữa Tập-Trump.
Nhưng các công ty hiện phải ứng phó với môi trường thương mại đang thay đổi nhanh chóng — và mối đe dọa từ ông Trump về việc leo thang hơn nữa.
“Những động thái qua lại này cho thấy sự mong manh của mối quan hệ song phương,” Wendy Cutler, cựu chuyên gia đàm phán thương mại Mỹ, nhận định. “Không có gì chắc chắn rằng sự bình tĩnh sẽ thắng thế, dẫn đến việc hạ nhiệt căng thẳng kịp thời” cho cuộc gặp dự kiến giữa các nhà lãnh đạo.
Tại Phòng Bầu dục, ông Trump bóng gió rằng ông có thể áp đặt các hạn chế xuất khẩu đối với máy bay và phụ tùng máy bay. Và Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ hôm 10/10 đã thông báo sẽ áp thuế 100% đối với một số cần cẩu tàu-bờ và thiết bị xử lý hàng hóa, một động thái nhắm vào thiết bị cảng do Trung Quốc sản xuất.
Động thái này tiếp nối kế hoạch của Đại diện Thương mại Hoa Kỳ hồi đầu năm nay về việc áp thuế đối với tàu do Trung Quốc đóng. Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ cũng cho biết họ đang đề xuất rằng một số thiết bị xử lý hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ phải chịu "mức thuế bổ sung lên tới 150%".
Những thông báo hôm 10/10 không chỉ đặt ra nghi ngờ về chương trình nghị sự cho chuyến công du châu Á dự kiến của ông Trump mà còn cả tương lai của các cuộc đàm phán về việc Trung Quốc từ chối mua đậu nành của Mỹ, điều đã gây khó khăn cho nông dân Mỹ. Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Fox News hôm 10/10 rằng văn phòng của ông đang tìm kiếm các biện pháp để "tìm ra cách vượt qua điều này" cho người trồng trọt Mỹ.
"Ví dụ, Việt Nam đã hạ thuế đối với đậu nành. Campuchia cũng đã hạ thuế đối với đậu nành. Chúng tôi đang đàm phán với một số quốc gia châu Á khác để làm điều đó", Greer nói. "Chúng tôi cũng đang thảo luận trong Nhà Trắng về việc sử dụng đậu nành trong nước."
Vật liệu đất hiếm đã là tâm điểm của cuộc chiến thương mại giữa Washington và Bắc Kinh. Sau khi ông Trump tăng thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào đầu năm nay, chính phủ Trung Quốc đã đáp trả bằng cách cắt giảm xuất khẩu khoáng sản cho các công ty Mỹ. Các quan chức của cả hai bên đã đồng ý một thỏa thuận đình chiến vào mùa xuân, theo đó ông Trump đã hạ thuế và chính phủ Trung Quốc đã đồng ý nối lại dòng chảy khoáng sản.
Tuy nhiên, hôm 9/10, Trung Quốc yêu cầu các nhà xuất khẩu nước ngoài sử dụng dù chỉ một lượng nhỏ đất hiếm nhất định phải xin giấy phép xuất khẩu, viện dẫn lý do lo ngại về an ninh quốc gia. Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết trong một thông cáo riêng rằng một số thiết bị và công nghệ chế biến đất hiếm và sản xuất nam châm cũng sẽ phải chịu sự kiểm soát.
Nguồn: Bloomberg
