Hoàng Khang
Writer
Trong cuộc bùng nổ của trí tuệ nhân tạo, những cái tên như Nvidia hay AMD luôn là tâm điểm. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, đằng sau sự thành công của những con chip AI mạnh mẽ nhất là sự phụ thuộc vào một vật liệu ít được biết đến từ Nittobo, một công ty Nhật Bản. Hiện tại, Nittobo đang trở thành một nút thắt cổ chai quan trọng, nắm giữ "yết hầu" của toàn bộ chuỗi cung ứng chip AI toàn cầu.
Vật liệu mà Nittobo cung cấp có tên là vải thủy tinh T-glass. Đây là một loại vải thủy tinh cao cấp có hệ số giãn nở nhiệt (CTE) thấp, mang lại sự ổn định và độ cứng vượt trội. Trong quy trình đóng gói chip AI tiên tiến, T-glass đóng một vai trò cực kỳ quan trọng. "Nhu cầu về T-glass đang tăng vọt, vì độ cứng của nó giúp ngăn chất nền bị uốn cong, một yếu tố rất quan trọng để đảm bảo tỷ lệ sản xuất chip AI đạt chuẩn," một giám đốc cấp cao từ Unimicron, một nhà cung cấp chất nền chip, giải thích với Nikkei Asia.
Chuỗi cung ứng diễn ra như sau: Nittobo cung cấp T-glass cho các nhà sản xuất vật liệu như Resonac và Mitsubishi Gas Chemical để tạo ra tấm phủ đồng (CCL). Sau đó, các công ty chuyên về chất nền như Ibiden và Unimicron sẽ sử dụng CCL để sản xuất các chất nền cao cấp, nơi các con chip AI của Nvidia và các hãng khác được gắn vào.
Sự bùng nổ của các máy chủ AI từ cuối năm 2024 đã khiến nhu cầu về T-glass tăng vọt, gây áp lực cực lớn lên Nittobo. Công ty này không thể tăng sản lượng đủ nhanh, dẫn đến tình trạng tắc nghẽn nguồn cung nghiêm trọng. "Nếu bạn mua chừng này vật liệu từ Nittobo vào năm ngoái, số lượng bạn nhận được trong năm nay và năm sau nữa vẫn sẽ giữ nguyên," một giám đốc tại Kinsus, nhà cung cấp cho Nvidia, cho biết. "Không phải chỉ cần mang rất nhiều tiền đến là có thể mua thêm". Thời gian chờ đợi để được giao các đơn hàng vật liệu cao cấp đã tăng lên 6-8 tuần.
Trong bối cảnh đó, trong năm qua, hàng loạt giám đốc cấp cao từ Nvidia, AMD và Microsoft đều đã phải ghé thăm Nittobo để thảo luận về vấn đề nguồn cung. Nhận thấy sự thiếu hụt, Nittobo đã cam kết đầu tư 80 tỷ yen (550 triệu USD) để mở rộng sản xuất. Tuy nhiên, CEO Hiroyuki Tada cho biết công ty không muốn tăng năng lực quá nhanh do lo ngại về sự biến động của thị trường và những "trải nghiệm đau thương" trong quá khứ khi nhu cầu đột ngột biến mất.
Sự thiếu hụt nguồn cung đã tạo ra một cơ hội lớn cho các đối thủ. Taiwan Glass, nhà sản xuất thủy tinh lớn nhất Đài Loan, đang tăng cường công suất và dự kiến sẽ đưa dây chuyền mới vào hoạt động vào cuối năm 2025, sớm hơn nhiều so với lộ trình của Nittobo. "Công ty Nhật Bản đang mở rộng quá chậm," Giám đốc của Taiwan Glass nhận định. Các giám đốc từ Nvidia và Unimicron cũng đã thường xuyên ghé thăm Taiwan Glass để thúc đẩy sản xuất.
Các công ty Trung Quốc như Taishan Fiberglass cũng đang tích cực tham gia cuộc đua. Tuy nhiên, do thuộc một tập đoàn nhà nước Trung Quốc, công ty này khó có thể tham gia vào chuỗi cung ứng AI của Mỹ, vốn đang tìm cách giảm sự phụ thuộc vào các linh kiện từ Trung Quốc.
Mặc dù các đối thủ mới đang xuất hiện, việc thay thế Nittobo không phải là điều dễ dàng. Các loại vật liệu mới sẽ cần phải được các nhà sản xuất chất nền và khách hàng cuối cùng như Nvidia kiểm định và xác nhận chất lượng, một quá trình tốn nhiều thời gian và công sức. "T-glass cao cấp không phải thứ ai cũng có thể sản xuất ngay lập tức," Chủ tịch Unimicron, ông T. J. Tseng, nhận định. Ông cho rằng Nittobo có thể sẽ còn giữ vững vị trí quan trọng của mình trong chuỗi cung ứng thêm một thời gian nữa.
Câu chuyện của Nittobo là một minh chứng rõ ràng cho thấy trong một chuỗi cung ứng công nghệ cao phức tạp, đôi khi những công ty ít tên tuổi nhất lại nắm giữ một vai trò không thể thiếu, có khả năng định đoạt tốc độ phát triển của cả một ngành công nghiệp.
T-glass: Vật liệu không thể thiếu trong chip AI
Vật liệu mà Nittobo cung cấp có tên là vải thủy tinh T-glass. Đây là một loại vải thủy tinh cao cấp có hệ số giãn nở nhiệt (CTE) thấp, mang lại sự ổn định và độ cứng vượt trội. Trong quy trình đóng gói chip AI tiên tiến, T-glass đóng một vai trò cực kỳ quan trọng. "Nhu cầu về T-glass đang tăng vọt, vì độ cứng của nó giúp ngăn chất nền bị uốn cong, một yếu tố rất quan trọng để đảm bảo tỷ lệ sản xuất chip AI đạt chuẩn," một giám đốc cấp cao từ Unimicron, một nhà cung cấp chất nền chip, giải thích với Nikkei Asia.
Chuỗi cung ứng diễn ra như sau: Nittobo cung cấp T-glass cho các nhà sản xuất vật liệu như Resonac và Mitsubishi Gas Chemical để tạo ra tấm phủ đồng (CCL). Sau đó, các công ty chuyên về chất nền như Ibiden và Unimicron sẽ sử dụng CCL để sản xuất các chất nền cao cấp, nơi các con chip AI của Nvidia và các hãng khác được gắn vào.
Sự thiếu hụt và áp lực lên chuỗi cung ứng
Sự bùng nổ của các máy chủ AI từ cuối năm 2024 đã khiến nhu cầu về T-glass tăng vọt, gây áp lực cực lớn lên Nittobo. Công ty này không thể tăng sản lượng đủ nhanh, dẫn đến tình trạng tắc nghẽn nguồn cung nghiêm trọng. "Nếu bạn mua chừng này vật liệu từ Nittobo vào năm ngoái, số lượng bạn nhận được trong năm nay và năm sau nữa vẫn sẽ giữ nguyên," một giám đốc tại Kinsus, nhà cung cấp cho Nvidia, cho biết. "Không phải chỉ cần mang rất nhiều tiền đến là có thể mua thêm". Thời gian chờ đợi để được giao các đơn hàng vật liệu cao cấp đã tăng lên 6-8 tuần.
Trong bối cảnh đó, trong năm qua, hàng loạt giám đốc cấp cao từ Nvidia, AMD và Microsoft đều đã phải ghé thăm Nittobo để thảo luận về vấn đề nguồn cung. Nhận thấy sự thiếu hụt, Nittobo đã cam kết đầu tư 80 tỷ yen (550 triệu USD) để mở rộng sản xuất. Tuy nhiên, CEO Hiroyuki Tada cho biết công ty không muốn tăng năng lực quá nhanh do lo ngại về sự biến động của thị trường và những "trải nghiệm đau thương" trong quá khứ khi nhu cầu đột ngột biến mất.
Những đối thủ mới và cuộc đua giành thị phần
Sự thiếu hụt nguồn cung đã tạo ra một cơ hội lớn cho các đối thủ. Taiwan Glass, nhà sản xuất thủy tinh lớn nhất Đài Loan, đang tăng cường công suất và dự kiến sẽ đưa dây chuyền mới vào hoạt động vào cuối năm 2025, sớm hơn nhiều so với lộ trình của Nittobo. "Công ty Nhật Bản đang mở rộng quá chậm," Giám đốc của Taiwan Glass nhận định. Các giám đốc từ Nvidia và Unimicron cũng đã thường xuyên ghé thăm Taiwan Glass để thúc đẩy sản xuất.
Các công ty Trung Quốc như Taishan Fiberglass cũng đang tích cực tham gia cuộc đua. Tuy nhiên, do thuộc một tập đoàn nhà nước Trung Quốc, công ty này khó có thể tham gia vào chuỗi cung ứng AI của Mỹ, vốn đang tìm cách giảm sự phụ thuộc vào các linh kiện từ Trung Quốc.
Mặc dù các đối thủ mới đang xuất hiện, việc thay thế Nittobo không phải là điều dễ dàng. Các loại vật liệu mới sẽ cần phải được các nhà sản xuất chất nền và khách hàng cuối cùng như Nvidia kiểm định và xác nhận chất lượng, một quá trình tốn nhiều thời gian và công sức. "T-glass cao cấp không phải thứ ai cũng có thể sản xuất ngay lập tức," Chủ tịch Unimicron, ông T. J. Tseng, nhận định. Ông cho rằng Nittobo có thể sẽ còn giữ vững vị trí quan trọng của mình trong chuỗi cung ứng thêm một thời gian nữa.
Câu chuyện của Nittobo là một minh chứng rõ ràng cho thấy trong một chuỗi cung ứng công nghệ cao phức tạp, đôi khi những công ty ít tên tuổi nhất lại nắm giữ một vai trò không thể thiếu, có khả năng định đoạt tốc độ phát triển của cả một ngành công nghiệp.
