Bỉ Ngạn Hoa
Writer
Ông Phạm Nhật Vượng đã chi hàng tỷ đô la nhằm biến nhà sản xuất ô tô điện mới thành lập của mình thành một đối thủ lớn ở Mỹ và châu Âu nhưng không thành công.
Ông Phạm Nhật Vượng
Giờ đây, người giàu nhất Việt Nam đang thay đổi chiến lược - đặt cược vào các thị trường châu Á như Ấn Độ, Indonesia và Philippines nhằm ngăn chặn đà thua lỗ.
Đây là bước ngoặt mới nhất trong hành trình đầy thách thức của ông trùm bất động sản 57 tuổi nhằm xây dựng một nhà sản xuất ô tô toàn cầu. Ít nhất 14 tỷ đô la đã được rót vào VinFast, bao gồm vốn từ tập đoàn Vingroup JSC của ông Vượng, các công ty con và các bên cho vay bên ngoài - cũng như hơn 2 tỷ đô la tài sản cá nhân của ông. Ông cho biết sẵn sàng hỗ trợ VinFast cho đến khi hết tiền.
Cam kết của ông Vượng đã giúp công ty duy trì hoạt động ngay cả khi thua lỗ ngày càng tăng. Năm ngoái, công ty ghi nhận 1,57 đô la chi phí cho mỗi 1 đô la doanh thu và lỗ 3,2 tỷ đô la.
Đây là một cuộc chạy đua với thời gian, Tu Le, nhà sáng lập công ty tư vấn ô tô Sino Auto Insights có trụ sở tại Detroit, cho biết. Mặc dù VinFast hiện đang thu hút được sự chú ý tại Việt Nam, nhưng vẫn chưa rõ liệu hãng có thể xây dựng sự hiện diện ở châu Á đủ nhanh để cạnh tranh với các đối thủ từ Trung Quốc và các nơi khác hay không.
Việc khai trương nhà máy lắp ráp đầu tiên ở nước ngoài tại Ấn Độ vào đầu tháng này là một bước đi quan trọng trong chiến lược xoay trục sang châu Á của ông Vượng. Nhà máy gần Thoothukudi, thành phố cảng của Ấn Độ, sẽ có khả năng sản xuất 150.000 xe mỗi năm cho khu vực Nam Á, Trung Đông và Châu Phi. Đây là một phần trong khoản đầu tư 500 triệu đô la mà VinFast sẽ chi cho bước tiến đầu tiên vào Ấn Độ - khoản đầu tư mà công ty kỳ vọng sẽ tăng lên 2 tỷ đô la.
Vào tháng 6, công ty đã khánh thành nhà máy thứ hai tại Việt Nam, ban đầu có thể sản xuất 200.000 xe mỗi năm, và chỉ còn vài tháng nữa là đến thời điểm khai trương một nhà máy nhỏ hơn tại Indonesia.
Xe điện VinFast VF 6 lăn bánh khỏi dây chuyền lắp ráp tại một nhà máy ở Tamil Nadu, Ấn Độ.
Các thị trường mục tiêu mới là những "thị trường nở muộn" về doanh số xe điện "nhưng có tiềm năng to lớn và hiện đang bước vào giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ", VinFast cho biết.
Nửa phía Nam của châu Á là nơi có các nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng với hơn 2 tỷ người tiêu dùng. Tỷ lệ sở hữu ô tô thấp hơn so với phương Tây và có ít thương hiệu nội địa đã thành danh hơn. Tuy nhiên, khu vực này lại kém phát triển hơn, đồng nghĩa với việc nhu cầu có thể sẽ tập trung vào những chiếc xe nhỏ hơn với biên lợi nhuận thấp hơn.
"Giống như nhiều công ty khác, VinFast thực hiện các điều chỉnh ngắn hạn cho các kế hoạch kinh doanh của mình để ứng phó với những thay đổi của hoàn cảnh", công ty cho biết trong một tuyên bố.
Kể từ khi VinFast bắt đầu hoạt động vào năm 2017, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc có giá cả phải chăng và cạnh tranh đã xuất hiện, tạo ra mối đe dọa không chỉ đối với các công ty khởi nghiệp mà còn cả những gã khổng lồ như Volkswagen AG và Tesla.
Mặc dù Đông Nam Á ít cạnh tranh hơn so với phương Tây, nhưng "điều đó sẽ thay đổi khi Trung Quốc khởi động cuộc chiến giá cả", ông Tu Le nói. Nếu VinFast không thể khẳng định vị thế trước thời điểm này, "tôi không biết tương lai của họ sẽ ra sao ngoài Việt Nam".
Ông Vượng kỳ vọng VinFast sẽ hòa vốn vào cuối năm sau.
Các hồ sơ cho thấy 92% doanh thu tích lũy của công ty trong bốn năm qua đến từ Việt Nam. Một phần ba trong số đó đến từ các bên liên quan. Công ty Cổ phần Di động Thông minh và Xanh GSM, một công ty taxi mà ông Vượng nắm giữ 95% cổ phần, đã mua hàng nghìn xe VinFast. Nói cách khác: Ông Vượng đang chuyển tiền từ túi này sang túi khác.
Doanh thu của VinFast hiện tại vẫn chủ yếu đến từ thị trường trong nước
Việc xây dựng một thương hiệu xe hơi mới không hề dễ dàng. Thanachai Vorachaivanich, giám đốc điều hành của công ty phân tích ô tô Proliance, cho biết cần có thời gian để xây dựng nhận diện thương hiệu và lòng tin của khách hàng, cũng như xây dựng mạng lưới trung tâm dịch vụ và trạm sạc. Một số nhà phân tích cho rằng VinFast sẽ tốt hơn nếu thành lập tại Việt Nam trước thay vì theo đuổi chiến lược "mọi lúc mọi nơi", vốn tốn kém và không chắc chắn.
VinFast được phát triển từ Vingroup, một tập đoàn kinh doanh đa ngành, từ bất động sản đến khách sạn, với doanh thu chiếm khoảng 1% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Việt Nam. Mảng phát triển bất động sản của VinFast là mảng sinh lời nhất và đã giúp tài trợ cho nhà sản xuất xe điện này. Ông Vượng đã rót ít nhất 8 tỷ đô la từ tập đoàn của mình vào VinFast dưới dạng tài trợ, cho vay và chuyển đổi nợ thành vốn chủ sở hữu.
VinFast vẫn là một lực cản tài chính đối với kết quả kinh doanh của Vingroup, Ken Foong, nhà phân tích của Bloomberg Intelligence, cho biết. Tuy nhiên, điều đó có thể không quá quan trọng đối với ông Vượng, người nắm quyền kiểm soát Vingroup và sở hữu khối tài sản trị giá 11 tỷ đô la, theo Chỉ số Tỷ phú Bloomberg. Trừ khi kinh tế Việt Nam suy thoái hoặc Vingroup có sự thay đổi mạnh mẽ trong khả năng tiếp cận vốn, mảng kinh doanh bất động sản có thể tạo ra đủ nguồn tiền để duy trì nhà sản xuất ô tô này miễn là ông Vượng muốn, Foong nói.
Dan Gittleman, đối tác quản lý tại công ty tư vấn phần mềm ô tô SanBoca Insights, đã chuyển từ hoài nghi sang tin tưởng vào tầm nhìn của ông Vượng.
Hai đến ba năm trước, "Tôi đã nói: 'Không có khả năng nào anh chàng này có thể làm được'", Gittleman nói. Nhưng công ty đã rút kinh nghiệm từ những sai lầm, phát triển tốt ở Việt Nam và hiện đang ở vị thế thuận lợi để mở rộng ra nước ngoài, theo Gittleman.
"Cái tên này xuất hiện nhiều hơn bạn nghĩ trong giới ô tô", ông nói. "Ngay cả ở Florida, tôi cũng đã thấy một vài chiếc trên đường."
Ông Phạm Nhật Vượng
Giờ đây, người giàu nhất Việt Nam đang thay đổi chiến lược - đặt cược vào các thị trường châu Á như Ấn Độ, Indonesia và Philippines nhằm ngăn chặn đà thua lỗ.
Đây là bước ngoặt mới nhất trong hành trình đầy thách thức của ông trùm bất động sản 57 tuổi nhằm xây dựng một nhà sản xuất ô tô toàn cầu. Ít nhất 14 tỷ đô la đã được rót vào VinFast, bao gồm vốn từ tập đoàn Vingroup JSC của ông Vượng, các công ty con và các bên cho vay bên ngoài - cũng như hơn 2 tỷ đô la tài sản cá nhân của ông. Ông cho biết sẵn sàng hỗ trợ VinFast cho đến khi hết tiền.
Cam kết của ông Vượng đã giúp công ty duy trì hoạt động ngay cả khi thua lỗ ngày càng tăng. Năm ngoái, công ty ghi nhận 1,57 đô la chi phí cho mỗi 1 đô la doanh thu và lỗ 3,2 tỷ đô la.
Đây là một cuộc chạy đua với thời gian, Tu Le, nhà sáng lập công ty tư vấn ô tô Sino Auto Insights có trụ sở tại Detroit, cho biết. Mặc dù VinFast hiện đang thu hút được sự chú ý tại Việt Nam, nhưng vẫn chưa rõ liệu hãng có thể xây dựng sự hiện diện ở châu Á đủ nhanh để cạnh tranh với các đối thủ từ Trung Quốc và các nơi khác hay không.
Việc khai trương nhà máy lắp ráp đầu tiên ở nước ngoài tại Ấn Độ vào đầu tháng này là một bước đi quan trọng trong chiến lược xoay trục sang châu Á của ông Vượng. Nhà máy gần Thoothukudi, thành phố cảng của Ấn Độ, sẽ có khả năng sản xuất 150.000 xe mỗi năm cho khu vực Nam Á, Trung Đông và Châu Phi. Đây là một phần trong khoản đầu tư 500 triệu đô la mà VinFast sẽ chi cho bước tiến đầu tiên vào Ấn Độ - khoản đầu tư mà công ty kỳ vọng sẽ tăng lên 2 tỷ đô la.
Vào tháng 6, công ty đã khánh thành nhà máy thứ hai tại Việt Nam, ban đầu có thể sản xuất 200.000 xe mỗi năm, và chỉ còn vài tháng nữa là đến thời điểm khai trương một nhà máy nhỏ hơn tại Indonesia.
Xe điện VinFast VF 6 lăn bánh khỏi dây chuyền lắp ráp tại một nhà máy ở Tamil Nadu, Ấn Độ.
Các thị trường mục tiêu mới là những "thị trường nở muộn" về doanh số xe điện "nhưng có tiềm năng to lớn và hiện đang bước vào giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ", VinFast cho biết.
Nửa phía Nam của châu Á là nơi có các nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng với hơn 2 tỷ người tiêu dùng. Tỷ lệ sở hữu ô tô thấp hơn so với phương Tây và có ít thương hiệu nội địa đã thành danh hơn. Tuy nhiên, khu vực này lại kém phát triển hơn, đồng nghĩa với việc nhu cầu có thể sẽ tập trung vào những chiếc xe nhỏ hơn với biên lợi nhuận thấp hơn.
"Giống như nhiều công ty khác, VinFast thực hiện các điều chỉnh ngắn hạn cho các kế hoạch kinh doanh của mình để ứng phó với những thay đổi của hoàn cảnh", công ty cho biết trong một tuyên bố.
Kể từ khi VinFast bắt đầu hoạt động vào năm 2017, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc có giá cả phải chăng và cạnh tranh đã xuất hiện, tạo ra mối đe dọa không chỉ đối với các công ty khởi nghiệp mà còn cả những gã khổng lồ như Volkswagen AG và Tesla.
Mặc dù Đông Nam Á ít cạnh tranh hơn so với phương Tây, nhưng "điều đó sẽ thay đổi khi Trung Quốc khởi động cuộc chiến giá cả", ông Tu Le nói. Nếu VinFast không thể khẳng định vị thế trước thời điểm này, "tôi không biết tương lai của họ sẽ ra sao ngoài Việt Nam".
Ông Vượng kỳ vọng VinFast sẽ hòa vốn vào cuối năm sau.
Các hồ sơ cho thấy 92% doanh thu tích lũy của công ty trong bốn năm qua đến từ Việt Nam. Một phần ba trong số đó đến từ các bên liên quan. Công ty Cổ phần Di động Thông minh và Xanh GSM, một công ty taxi mà ông Vượng nắm giữ 95% cổ phần, đã mua hàng nghìn xe VinFast. Nói cách khác: Ông Vượng đang chuyển tiền từ túi này sang túi khác.
Doanh thu của VinFast hiện tại vẫn chủ yếu đến từ thị trường trong nước
Việc xây dựng một thương hiệu xe hơi mới không hề dễ dàng. Thanachai Vorachaivanich, giám đốc điều hành của công ty phân tích ô tô Proliance, cho biết cần có thời gian để xây dựng nhận diện thương hiệu và lòng tin của khách hàng, cũng như xây dựng mạng lưới trung tâm dịch vụ và trạm sạc. Một số nhà phân tích cho rằng VinFast sẽ tốt hơn nếu thành lập tại Việt Nam trước thay vì theo đuổi chiến lược "mọi lúc mọi nơi", vốn tốn kém và không chắc chắn.
VinFast được phát triển từ Vingroup, một tập đoàn kinh doanh đa ngành, từ bất động sản đến khách sạn, với doanh thu chiếm khoảng 1% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Việt Nam. Mảng phát triển bất động sản của VinFast là mảng sinh lời nhất và đã giúp tài trợ cho nhà sản xuất xe điện này. Ông Vượng đã rót ít nhất 8 tỷ đô la từ tập đoàn của mình vào VinFast dưới dạng tài trợ, cho vay và chuyển đổi nợ thành vốn chủ sở hữu.
VinFast vẫn là một lực cản tài chính đối với kết quả kinh doanh của Vingroup, Ken Foong, nhà phân tích của Bloomberg Intelligence, cho biết. Tuy nhiên, điều đó có thể không quá quan trọng đối với ông Vượng, người nắm quyền kiểm soát Vingroup và sở hữu khối tài sản trị giá 11 tỷ đô la, theo Chỉ số Tỷ phú Bloomberg. Trừ khi kinh tế Việt Nam suy thoái hoặc Vingroup có sự thay đổi mạnh mẽ trong khả năng tiếp cận vốn, mảng kinh doanh bất động sản có thể tạo ra đủ nguồn tiền để duy trì nhà sản xuất ô tô này miễn là ông Vượng muốn, Foong nói.
Dan Gittleman, đối tác quản lý tại công ty tư vấn phần mềm ô tô SanBoca Insights, đã chuyển từ hoài nghi sang tin tưởng vào tầm nhìn của ông Vượng.
Hai đến ba năm trước, "Tôi đã nói: 'Không có khả năng nào anh chàng này có thể làm được'", Gittleman nói. Nhưng công ty đã rút kinh nghiệm từ những sai lầm, phát triển tốt ở Việt Nam và hiện đang ở vị thế thuận lợi để mở rộng ra nước ngoài, theo Gittleman.
"Cái tên này xuất hiện nhiều hơn bạn nghĩ trong giới ô tô", ông nói. "Ngay cả ở Florida, tôi cũng đã thấy một vài chiếc trên đường."
Nguồn: Bloomberg
