MinhSec
Writer
Năm 2025 được xem là một bước ngoặt lớn của an ninh mạng toàn cầu, khi các kỹ thuật khai thác “không cần nhấp chuột” (zero-click exploit) phát triển mạnh mẽ và lan rộng chưa từng có. Khác với những cuộc tấn công truyền thống vốn cần người dùng nhấp vào liên kết độc hại hay tải tệp bị nhiễm, các hình thức tấn công mới này diễn ra hoàn toàn âm thầm, xâm nhập thiết bị mà nạn nhân không hề hay biết.
Thực tế đáng lo ngại là bề mặt tấn công không còn phụ thuộc vào sai sót của con người, mà đã mở rộng sang chính các quy trình tự động và tính năng tiện lợi được thiết kế để tối ưu trải nghiệm người dùng. Trong năm nay, giới chuyên gia ghi nhận hàng chục lỗ hổng nghiêm trọng có thể bị khai thác chỉ với một hành động tối thiểu, ảnh hưởng đến hàng tỷ thiết bị trên toàn thế giới.
Tốc độ khai thác cũng tăng nhanh đáng báo động. Khoảng thời gian từ lúc lỗ hổng bị phát hiện đến khi bị tấn công thực tế đã rút ngắn xuống chỉ còn vài ngày, khiến mô hình vá lỗi theo chu kỳ truyền thống trở nên kém hiệu quả. Điều này cho thấy các quy trình khai thác đã được tự động hóa ở mức cao, cho phép tin tặc triển khai tấn công với quy mô và tốc độ công nghiệp.
Điểm chung của các cuộc tấn công này là tận dụng các thành phần “vô hình” trong hệ điều hành, như xử lý hình ảnh, đồng bộ dữ liệu, hoặc phân tích nội dung tự động. Chỉ cần một tệp đa phương tiện được tạo đặc biệt hoặc một tin nhắn được gửi đến, mã độc có thể kích hoạt ngay lập tức mà không yêu cầu bất kỳ thao tác nào từ người dùng.
Không chỉ thiết bị cá nhân, hạ tầng doanh nghiệp cũng chịu áp lực ngày càng lớn. Nhiều lỗ hổng nghiêm trọng cho phép thực thi mã từ xa thông qua email, tài liệu hoặc thậm chí chỉ bằng thao tác xem trước nội dung. Đáng chú ý hơn, năm 2025 còn ghi nhận các lỗ hổng không cần nhấp chuột đầu tiên nhắm vào các hệ thống AI hỗ trợ công việc, nơi dữ liệu nội bộ có thể bị rò rỉ chỉ thông qua một email được soạn thảo khéo léo.
Bên cạnh đó, các giao thức mạng phổ biến cũng bộc lộ những điểm yếu nguy hiểm. Một số lỗ hổng có khả năng lây lan theo kiểu sâu máy tính, cho phép mã độc tự động lan truyền trong cùng mạng nội bộ mà không cần sự can thiệp của con người. Điều này làm gia tăng nguy cơ bùng phát các sự cố an ninh trên diện rộng chỉ trong thời gian ngắn.
Doanh nghiệp và người dùng cần chuyển sang cách tiếp cận phòng thủ nhiều lớp, ưu tiên vá các lỗ hổng đang bị khai thác, giảm thiểu quyền truy cập không cần thiết và giám sát hành vi bất thường sau khi xâm nhập. Trong bối cảnh mới, mọi quy trình tự động dù được thiết kế để mang lại sự tiện lợi đều có thể trở thành một điểm tấn công tiềm tàng.
Khi năm 2025 khép lại, thông điệp trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết: các lỗ hổng không cần nhấp chuột đã chuyển từ công cụ tấn công tinh vi sang xu hướng phổ biến. Để đối phó, an ninh mạng cần được xây dựng lại từ những nguyên tắc cơ bản, nơi sự tin tưởng luôn đi kèm với kiểm chứng liên tục.(cybersecuritynews)
cybersecuritynews.com
Thực tế đáng lo ngại là bề mặt tấn công không còn phụ thuộc vào sai sót của con người, mà đã mở rộng sang chính các quy trình tự động và tính năng tiện lợi được thiết kế để tối ưu trải nghiệm người dùng. Trong năm nay, giới chuyên gia ghi nhận hàng chục lỗ hổng nghiêm trọng có thể bị khai thác chỉ với một hành động tối thiểu, ảnh hưởng đến hàng tỷ thiết bị trên toàn thế giới.
Tốc độ khai thác cũng tăng nhanh đáng báo động. Khoảng thời gian từ lúc lỗ hổng bị phát hiện đến khi bị tấn công thực tế đã rút ngắn xuống chỉ còn vài ngày, khiến mô hình vá lỗi theo chu kỳ truyền thống trở nên kém hiệu quả. Điều này cho thấy các quy trình khai thác đã được tự động hóa ở mức cao, cho phép tin tặc triển khai tấn công với quy mô và tốc độ công nghiệp.
Thiết bị di động và nền tảng doanh nghiệp trở thành mục tiêu chính
Trong năm 2025, các nền tảng di động cao cấp liên tục trở thành mục tiêu của những chuỗi tấn công không cần nhấp chuột tinh vi. Nhiều lỗ hổng nghiêm trọng cho phép thực thi mã từ xa thông qua hình ảnh, tin nhắn hoặc liên kết chia sẻ, ngay cả khi thiết bị đã được cập nhật đầy đủ.
Điểm chung của các cuộc tấn công này là tận dụng các thành phần “vô hình” trong hệ điều hành, như xử lý hình ảnh, đồng bộ dữ liệu, hoặc phân tích nội dung tự động. Chỉ cần một tệp đa phương tiện được tạo đặc biệt hoặc một tin nhắn được gửi đến, mã độc có thể kích hoạt ngay lập tức mà không yêu cầu bất kỳ thao tác nào từ người dùng.
Không chỉ thiết bị cá nhân, hạ tầng doanh nghiệp cũng chịu áp lực ngày càng lớn. Nhiều lỗ hổng nghiêm trọng cho phép thực thi mã từ xa thông qua email, tài liệu hoặc thậm chí chỉ bằng thao tác xem trước nội dung. Đáng chú ý hơn, năm 2025 còn ghi nhận các lỗ hổng không cần nhấp chuột đầu tiên nhắm vào các hệ thống AI hỗ trợ công việc, nơi dữ liệu nội bộ có thể bị rò rỉ chỉ thông qua một email được soạn thảo khéo léo.
Bên cạnh đó, các giao thức mạng phổ biến cũng bộc lộ những điểm yếu nguy hiểm. Một số lỗ hổng có khả năng lây lan theo kiểu sâu máy tính, cho phép mã độc tự động lan truyền trong cùng mạng nội bộ mà không cần sự can thiệp của con người. Điều này làm gia tăng nguy cơ bùng phát các sự cố an ninh trên diện rộng chỉ trong thời gian ngắn.
Những bài học an ninh mạng quan trọng từ năm 2025
Năm 2025 mang lại nhiều bài học đắt giá. Trước hết, các cuộc tấn công không cần nhấp chuột không còn là kịch bản hiếm gặp mà đã trở thành mối đe dọa thực tế, liên tục tiến hóa. Thứ hai, tốc độ vá lỗi đóng vai trò sống còn khi thời gian khai thác ngày càng bị rút ngắn. Cuối cùng, các mô hình phòng thủ truyền thống là chưa đủ.
Doanh nghiệp và người dùng cần chuyển sang cách tiếp cận phòng thủ nhiều lớp, ưu tiên vá các lỗ hổng đang bị khai thác, giảm thiểu quyền truy cập không cần thiết và giám sát hành vi bất thường sau khi xâm nhập. Trong bối cảnh mới, mọi quy trình tự động dù được thiết kế để mang lại sự tiện lợi đều có thể trở thành một điểm tấn công tiềm tàng.
Khi năm 2025 khép lại, thông điệp trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết: các lỗ hổng không cần nhấp chuột đã chuyển từ công cụ tấn công tinh vi sang xu hướng phổ biến. Để đối phó, an ninh mạng cần được xây dựng lại từ những nguyên tắc cơ bản, nơi sự tin tưởng luôn đi kèm với kiểm chứng liên tục.(cybersecuritynews)
One Year Of Zero-Click Exploits: What 2025 Taught Us About Modern Malware
The year 2025 represents a pivotal moment in cybersecurity, showcasing a remarkable evolution in zero-click exploitation techniques that significantly challenge our understanding of digital security.
cybersecuritynews.com
Được phối hợp thực hiện bởi các chuyên gia của Bkav,
cộng đồng An ninh mạng Việt Nam WhiteHat
và cộng đồng Khoa học công nghệ VnReview
