Sasha
Writer
Các công việc lao động chân tay đang trở nên hấp dẫn hơn khi nhân viên văn phòng ngày càng dễ bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo.
Trong báo cáo mới có tiêu đề "Những tác động nghề nghiệp của AI tạo sinh" (Occupational Implications of AI) của Microsoft, Microsoft đã xem xét mối liên hệ giữa mức độ phụ thuộc của một số người lao động vào các công cụ AI và tác động tiềm ẩn đến nghề nghiệp của họ.
Các nhà nghiên cứu của Microsoft đã phân tích dữ liệu từ 200.000 cuộc trò chuyện ẩn danh và được bảo mật quyền riêng tư tại Mỹ giữa người dùng và Microsoft Bing Copilot, chatbot AI của gã khổng lồ công nghệ được thu thập trong hơn chín tháng, từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2024.
Phân tích được công bố tuần trước tập trung vào những người dùng tìm kiếm sự hỗ trợ từ Copilot để hoàn thành một nhiệm vụ, được các nhà nghiên cứu định nghĩa là "mục tiêu của người dùng". Trong khi đó, AI thực hiện một nhiệm vụ trong cuộc trò chuyện được gắn nhãn "hành động AI". Điều này xác định hoạt động công việc nào mà AI tạo sinh đang thực hiện. Trong một số trường hợp, AI cung cấp hướng dẫn về cách thực hiện một nhiệm vụ.
“Để minh họa cho sự khác biệt này, nếu người dùng đang cố gắng tìm cách in một tài liệu, mục tiêu của người dùng là vận hành thiết bị văn phòng, trong khi hành động của AI là hướng dẫn người khác sử dụng thiết bị”, báo cáo cho biết.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng người dùng chủ động tìm kiếm sự trợ giúp từ AI nhất để “thu thập thông tin, viết và giao tiếp với người khác”, và những hành động này cũng là những nhiệm vụ được AI hoàn thành thành công nhất.
“Về mặt hành động của AI, chúng tôi thấy rằng AI thường đóng vai trò hỗ trợ con người như một huấn luyện viên, cố vấn hoặc giáo viên thu thập thông tin và giải thích cho người dùng.”
Điều này khiến các nghề nghiệp như phiên dịch viên, biên dịch viên, sử gia và nhà văn có nguy cơ cao nhất bị AI tác động nhiều nhất.
Tuy nhiên, những người lao động chân tay, nhiều người trong số họ làm công việc chân tay với con người hoặc máy móc, ít có khả năng tìm kiếm sự trợ giúp từ AI nhất, và do đó được phân loại là những nghề nghiệp ít bị ảnh hưởng nhất bởi AI.
Điều này bao gồm các nghề như thợ rửa bát, nhân viên mát-xa, thợ lợp mái, người giúp việc và nhân viên vệ sinh.
Một báo cáo gần đây của Gallup cho thấy chủ yếu nhân viên văn phòng đang gia tăng việc sử dụng AI với 27% thường xuyên sử dụng AI tại nơi làm việc, tăng 12% kể từ năm 2024. Các ngành có tỷ lệ người dùng AI cao nhất là công nghệ (50%), dịch vụ chuyên nghiệp (34%) và tài chính (32%).
Trong khi đó, tỷ lệ sử dụng AI thường xuyên của nhân viên sản xuất và nhân viên tuyến đầu không thay đổi trong hai năm, từ 11% năm 2023 xuống còn 9% năm 2025, theo Gallup.
Các nhà nghiên cứu của Microsoft lưu ý rằng các phép đo của họ hoàn toàn tập trung vào các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), và các ứng dụng khác của AI có thể ảnh hưởng đến các nghề nghiệp liên quan đến vận hành và giám sát máy móc, chẳng hạn như lái xe tải.
“AI đã thực sự thay đổi công việc văn phòng và mức lương thưởng cho các kỹ năng đang giảm đáng kể”, chuyên gia về tương lai việc làm Ravin Jesuthasan nói với hãng tin CNBC trong một cuộc phỏng vấn. “Mọi người cần nâng cao và đào tạo lại kỹ năng ở quy mô và tốc độ thực tế.”
Ông nói thêm: “Nếu tôi là thợ sửa ống nước, chúng ta còn lâu mới có thể để máy móc thay thế tôi, bởi vì bộ thiết bị ống nước tôi có trong nhà trông hoàn toàn khác so với của bạn, và do đó, khả năng một robot có thể làm được điều đó [là rất nhỏ]. Vì vậy, nó ổn định hơn rất nhiều.”
Dưới đây là 10 công việc ít bị tác động bởi AI nhất, theo nghiên cứu của Microsoft:
“Hai điều: Thứ nhất, nhu cầu về [việc làm lao động chân tay] đang ngày càng tăng, và chúng ổn định hơn rất nhiều. Nhưng chúng cũng ngày càng đòi hỏi nhiều kiến thức công nghệ hơn, vì vậy những người có được những kỹ năng đó đều nói rằng: 'Tôi không phải làm việc trong xưởng, nâng và mang vác hàng hóa. Thực ra, tôi đang vận hành một số thiết bị rất phức tạp ở đây.'
“Công việc sản xuất trước đây rất bẩn thỉu, dơ dáy và tồi tàn thì giờ đây lại được trả lương rất cao vì nó mang tính kỹ thuật hơn nhiều.”
Trong báo cáo mới có tiêu đề "Những tác động nghề nghiệp của AI tạo sinh" (Occupational Implications of AI) của Microsoft, Microsoft đã xem xét mối liên hệ giữa mức độ phụ thuộc của một số người lao động vào các công cụ AI và tác động tiềm ẩn đến nghề nghiệp của họ.
Các nhà nghiên cứu của Microsoft đã phân tích dữ liệu từ 200.000 cuộc trò chuyện ẩn danh và được bảo mật quyền riêng tư tại Mỹ giữa người dùng và Microsoft Bing Copilot, chatbot AI của gã khổng lồ công nghệ được thu thập trong hơn chín tháng, từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2024.
Phân tích được công bố tuần trước tập trung vào những người dùng tìm kiếm sự hỗ trợ từ Copilot để hoàn thành một nhiệm vụ, được các nhà nghiên cứu định nghĩa là "mục tiêu của người dùng". Trong khi đó, AI thực hiện một nhiệm vụ trong cuộc trò chuyện được gắn nhãn "hành động AI". Điều này xác định hoạt động công việc nào mà AI tạo sinh đang thực hiện. Trong một số trường hợp, AI cung cấp hướng dẫn về cách thực hiện một nhiệm vụ.
“Để minh họa cho sự khác biệt này, nếu người dùng đang cố gắng tìm cách in một tài liệu, mục tiêu của người dùng là vận hành thiết bị văn phòng, trong khi hành động của AI là hướng dẫn người khác sử dụng thiết bị”, báo cáo cho biết.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng người dùng chủ động tìm kiếm sự trợ giúp từ AI nhất để “thu thập thông tin, viết và giao tiếp với người khác”, và những hành động này cũng là những nhiệm vụ được AI hoàn thành thành công nhất.
“Về mặt hành động của AI, chúng tôi thấy rằng AI thường đóng vai trò hỗ trợ con người như một huấn luyện viên, cố vấn hoặc giáo viên thu thập thông tin và giải thích cho người dùng.”
Điều này khiến các nghề nghiệp như phiên dịch viên, biên dịch viên, sử gia và nhà văn có nguy cơ cao nhất bị AI tác động nhiều nhất.
Tuy nhiên, những người lao động chân tay, nhiều người trong số họ làm công việc chân tay với con người hoặc máy móc, ít có khả năng tìm kiếm sự trợ giúp từ AI nhất, và do đó được phân loại là những nghề nghiệp ít bị ảnh hưởng nhất bởi AI.
Điều này bao gồm các nghề như thợ rửa bát, nhân viên mát-xa, thợ lợp mái, người giúp việc và nhân viên vệ sinh.
Một báo cáo gần đây của Gallup cho thấy chủ yếu nhân viên văn phòng đang gia tăng việc sử dụng AI với 27% thường xuyên sử dụng AI tại nơi làm việc, tăng 12% kể từ năm 2024. Các ngành có tỷ lệ người dùng AI cao nhất là công nghệ (50%), dịch vụ chuyên nghiệp (34%) và tài chính (32%).
Trong khi đó, tỷ lệ sử dụng AI thường xuyên của nhân viên sản xuất và nhân viên tuyến đầu không thay đổi trong hai năm, từ 11% năm 2023 xuống còn 9% năm 2025, theo Gallup.
Các nhà nghiên cứu của Microsoft lưu ý rằng các phép đo của họ hoàn toàn tập trung vào các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), và các ứng dụng khác của AI có thể ảnh hưởng đến các nghề nghiệp liên quan đến vận hành và giám sát máy móc, chẳng hạn như lái xe tải.
“AI đã thực sự thay đổi công việc văn phòng và mức lương thưởng cho các kỹ năng đang giảm đáng kể”, chuyên gia về tương lai việc làm Ravin Jesuthasan nói với hãng tin CNBC trong một cuộc phỏng vấn. “Mọi người cần nâng cao và đào tạo lại kỹ năng ở quy mô và tốc độ thực tế.”
Ông nói thêm: “Nếu tôi là thợ sửa ống nước, chúng ta còn lâu mới có thể để máy móc thay thế tôi, bởi vì bộ thiết bị ống nước tôi có trong nhà trông hoàn toàn khác so với của bạn, và do đó, khả năng một robot có thể làm được điều đó [là rất nhỏ]. Vì vậy, nó ổn định hơn rất nhiều.”
Dưới đây là 10 công việc ít bị tác động bởi AI nhất, theo nghiên cứu của Microsoft:
- Nhân viên lấy máu
- Trợ lý điều dưỡng
- Công nhân vận chuyển vật liệu nguy hiểm
- Người giúp việc, thợ sơn, thợ xây
- Thợ ướp xác
- Người vận hành nhà máy và hệ thống
- Bác sĩ phẫu thuật răng hàm mặt
- Thợ lắp đặt và sửa chữa kính ô tô
- Kỹ sư tàu thủy
- Thợ sửa chữa và thay lốp xe ô tô.
“Hai điều: Thứ nhất, nhu cầu về [việc làm lao động chân tay] đang ngày càng tăng, và chúng ổn định hơn rất nhiều. Nhưng chúng cũng ngày càng đòi hỏi nhiều kiến thức công nghệ hơn, vì vậy những người có được những kỹ năng đó đều nói rằng: 'Tôi không phải làm việc trong xưởng, nâng và mang vác hàng hóa. Thực ra, tôi đang vận hành một số thiết bị rất phức tạp ở đây.'
“Công việc sản xuất trước đây rất bẩn thỉu, dơ dáy và tồi tàn thì giờ đây lại được trả lương rất cao vì nó mang tính kỹ thuật hơn nhiều.”
