Dũng Đỗ
Writer
Tin tức về việc sư trụ trì Thích Vĩnh Tín, người được mệnh danh là "CEO khoác áo cà sa", bị điều tra vì các nghi ngờ phạm tội hình sự và bị tước tư cách tu sĩ đang gây chấn động dư luận Trung Quốc. Vụ việc này đã một lần nữa làm dấy lên những cuộc tranh cãi gay gắt về đế chế kinh doanh khổng lồ mà ông đã xây dựng tại Thiếu Lâm Tự trong gần 30 năm qua, và ranh giới mong manh giữa đức tin và tiền bạc.
Một nhà sư bán đồ lưu niệm và đồ trang sức tôn giáo tại chùa Thiếu Lâm hồi năm 2015
Vào ngày 27 tháng 7, chùa Thiếu Lâm đã xác nhận sư trụ trì Thích Vĩnh Tín bị đình chỉ chức vụ và đang bị điều tra vì các cáo buộc phạm tội hình sự, bao gồm biển thủ tài sản của chùa và vi phạm nghiêm trọng giới luật nhà Phật. Một ngày sau đó, Hiệp hội Phật giáo Trung Quốc đã ra thông báo tước Giấy chứng điệp Thọ Giới của ông, về cơ bản là khai trừ ông ra khỏi giới tăng lữ. "Những hành vi của Thích Vĩnh Tín vô cùng nghiêm trọng, làm băng hoại danh dự của giới Phật giáo," thông báo có đoạn.
Đây không phải là lần đầu tiên ông Thích Vĩnh Tín đối mặt với những cáo buộc tương tự. Vào năm 2015, ông cũng đã bị điều tra vì các tố cáo có quan hệ bất chính với phụ nữ và chiếm đoạt tài sản, nhưng sau đó đã được minh oan. Tuy nhiên, lần này, với phản ứng mạnh mẽ từ các cơ quan quản lý, tương lai của ông dường như đã được định đoạt.
Trụ trì Thiếu Lâm Tự Thích Vĩnh Tín
Để hiểu được sự chấn động của vụ việc này, cần nhìn lại hành trình của ông Thích Vĩnh Tín, tên thật là Lưu Ứng Thành. Khi ông đến Thiếu Lâm Tự vào năm 1981 ở tuổi 16, nơi đây chỉ là một ngôi chùa cũ kỹ, hoang vu với hơn 10 vị lão tăng.
Mọi thứ bắt đầu thay đổi sau thành công vang dội của bộ phim điện ảnh Thiếu Lâm Tự vào năm 1982. Nhận thấy tiềm năng từ "kinh tế sức chú ý", Thích Vĩnh Tín, sau khi trở thành người nắm thực quyền tại chùa, đã bắt đầu một quá trình thương mại hóa chưa từng có.
Năm 1994, ông khởi kiện một thương hiệu xúc xích sử dụng tên "Thiếu Lâm Tự", trở thành vụ kiện bản quyền đầu tiên trong giới tôn giáo Trung Quốc. Sau khi thắng kiện, ông đã cho đăng ký hàng trăm nhãn hiệu cho chùa. Năm 1996, ông đưa Thiếu Lâm Tự lên Internet. Năm 1997, ông thành lập công ty kinh doanh đầu tiên.
Dưới sự dẫn dắt của Thích Vĩnh Tín, bản đồ kinh doanh của Thiếu Lâm Tự đã không ngừng mở rộng, bao trùm nhiều lĩnh vực.
"Hòa thượng cũng phải ăn cơm," đó là câu trả lời của Thích Vĩnh Tín cho những lời chỉ trích về việc thương mại hóa cửa Phật. Ông lập luận rằng các hoạt động kinh doanh là cần thiết để có thể truyền bá Phật pháp và bảo vệ di sản của chùa tốt hơn.
Tuy nhiên, khi giá vé vào chùa ngày càng đắt đỏ, khi các nhà sư nhắn tin trên điện thoại di động và công việc quét dọn hàng ngày được giao cho các nhân viên làm theo giờ, công chúng đã bắt đầu đặt câu hỏi: "Liệu chốn thanh tịnh này có còn là nơi tu hành hay đã biến thành một công cụ kiếm lời?"
Dù kết luận cuối cùng của cuộc điều tra vẫn còn ở phía trước, nhưng sự sụp đổ của Thích Vĩnh Tín là một hồi chuông cảnh báo về những thách thức mà các tổ chức tôn giáo phải đối mặt trong thời hiện đại, nơi ranh giới giữa việc duy trì đức tin và sự cám dỗ của tiền bạc ngày càng trở nên mong manh.
Một nhà sư bán đồ lưu niệm và đồ trang sức tôn giáo tại chùa Thiếu Lâm hồi năm 2015
Sự sụp đổ của một "CEO khoác áo cà sa"
Vào ngày 27 tháng 7, chùa Thiếu Lâm đã xác nhận sư trụ trì Thích Vĩnh Tín bị đình chỉ chức vụ và đang bị điều tra vì các cáo buộc phạm tội hình sự, bao gồm biển thủ tài sản của chùa và vi phạm nghiêm trọng giới luật nhà Phật. Một ngày sau đó, Hiệp hội Phật giáo Trung Quốc đã ra thông báo tước Giấy chứng điệp Thọ Giới của ông, về cơ bản là khai trừ ông ra khỏi giới tăng lữ. "Những hành vi của Thích Vĩnh Tín vô cùng nghiêm trọng, làm băng hoại danh dự của giới Phật giáo," thông báo có đoạn.
Đây không phải là lần đầu tiên ông Thích Vĩnh Tín đối mặt với những cáo buộc tương tự. Vào năm 2015, ông cũng đã bị điều tra vì các tố cáo có quan hệ bất chính với phụ nữ và chiếm đoạt tài sản, nhưng sau đó đã được minh oan. Tuy nhiên, lần này, với phản ứng mạnh mẽ từ các cơ quan quản lý, tương lai của ông dường như đã được định đoạt.
Trụ trì Thiếu Lâm Tự Thích Vĩnh Tín
Hành trình biến ngôi chùa suy tàn thành một đế chế kinh doanh
Để hiểu được sự chấn động của vụ việc này, cần nhìn lại hành trình của ông Thích Vĩnh Tín, tên thật là Lưu Ứng Thành. Khi ông đến Thiếu Lâm Tự vào năm 1981 ở tuổi 16, nơi đây chỉ là một ngôi chùa cũ kỹ, hoang vu với hơn 10 vị lão tăng.
Mọi thứ bắt đầu thay đổi sau thành công vang dội của bộ phim điện ảnh Thiếu Lâm Tự vào năm 1982. Nhận thấy tiềm năng từ "kinh tế sức chú ý", Thích Vĩnh Tín, sau khi trở thành người nắm thực quyền tại chùa, đã bắt đầu một quá trình thương mại hóa chưa từng có.
Năm 1994, ông khởi kiện một thương hiệu xúc xích sử dụng tên "Thiếu Lâm Tự", trở thành vụ kiện bản quyền đầu tiên trong giới tôn giáo Trung Quốc. Sau khi thắng kiện, ông đã cho đăng ký hàng trăm nhãn hiệu cho chùa. Năm 1996, ông đưa Thiếu Lâm Tự lên Internet. Năm 1997, ông thành lập công ty kinh doanh đầu tiên.
Đế chế thương mại "hái ra tiền"
Dưới sự dẫn dắt của Thích Vĩnh Tín, bản đồ kinh doanh của Thiếu Lâm Tự đã không ngừng mở rộng, bao trùm nhiều lĩnh vực.
- Du lịch và biểu diễn: Đây là nguồn thu chủ yếu. Vào năm 2019, lượng khách du lịch đến chùa đã đạt đỉnh 4,2 triệu lượt, mang về tổng doanh thu ước tính hơn 1,2 tỷ nhân dân tệ (khoảng 168 triệu USD). Các đoàn võ tăng lưu diễn trên toàn cầu cũng mang về hàng trăm nghìn USD cho mỗi buổi diễn.
- Y học dưỡng sinh: Thiếu Lâm Dược Cục, được ông tái khởi động vào năm 2003, đã phát triển các sản phẩm dựa trên các bài thuốc bí truyền, với doanh thu năm 2019 vượt 80 triệu nhân dân tệ (11,2 triệu USD).
- Thương mại điện tử và bán lẻ: Cửa hàng "Thiếu Lâm Hoan Hỷ Địa" trên Taobao và các kênh livestream trên Douyin đã bán mọi thứ, từ tràng hạt, đồ lưu niệm cho đến các sản phẩm văn hóa, mang về hàng chục triệu nhân dân tệ mỗi năm.
- Bất động sản và đầu tư: Công ty quản lý tài sản của chùa đã đầu tư vào hơn 10 công ty khác, và từng gây xôn xao khi trúng thầu một lô đất thương mại tại Trịnh Châu với giá 452 triệu nhân dân tệ (63,3 triệu USD) vào năm 2022.
Khủng hoảng về đức tin
"Hòa thượng cũng phải ăn cơm," đó là câu trả lời của Thích Vĩnh Tín cho những lời chỉ trích về việc thương mại hóa cửa Phật. Ông lập luận rằng các hoạt động kinh doanh là cần thiết để có thể truyền bá Phật pháp và bảo vệ di sản của chùa tốt hơn.
Tuy nhiên, khi giá vé vào chùa ngày càng đắt đỏ, khi các nhà sư nhắn tin trên điện thoại di động và công việc quét dọn hàng ngày được giao cho các nhân viên làm theo giờ, công chúng đã bắt đầu đặt câu hỏi: "Liệu chốn thanh tịnh này có còn là nơi tu hành hay đã biến thành một công cụ kiếm lời?"
Dù kết luận cuối cùng của cuộc điều tra vẫn còn ở phía trước, nhưng sự sụp đổ của Thích Vĩnh Tín là một hồi chuông cảnh báo về những thách thức mà các tổ chức tôn giáo phải đối mặt trong thời hiện đại, nơi ranh giới giữa việc duy trì đức tin và sự cám dỗ của tiền bạc ngày càng trở nên mong manh.
