Mạnh Quân
Writer
“Bất kể là mèo đen hay mèo trắng, mèo nào bắt được chuột thì đều là mèo giỏi" - có nghĩa không quan trọng phương pháp hay hệ tư tưởng là gì, miễn sao giải quyết được vấn đề và đạt kết quả thì đều chấp nhận được; khi bị phong tỏa, không nên chỉ có một cách làm đúng, mà nên có nhiều con đường để tìm ra lối thoát.
Ngày 19/5 vừa qua có thể xem là cột mốc đáng nhớ đối với ngành công nghiệp bán dẫn Trung Quốc. Trong bối cảnh bị phong tỏa công nghệ toàn diện từ phương Tây, hai tin vui liên tiếp đã khiến giới công nghệ nước này phấn khởi: Huawei trình làng dòng máy tính mới chạy hệ điều hành Hongmeng do hãng tự phát triển, còn Xiaomi công bố bước tiến lớn với chip di động 3nm đầu tiên do chính mình thiết kế.
Huawei ra mắt "máy tính Hongmeng", được tích hợp hệ điều hành Hongmeng và CPU do hãng tự phát triển. Điều này cho thấy khả năng kiểm soát độc lập về công nghệ đang dần thành hình, đặc biệt là trong mảng thiết bị đầu cuối.
Cùng ngày, Xiaomi chia sẻ thêm thông tin về con chip SoC 3nm dành cho điện thoại di động mà hãng công bố lần đầu hôm 15/5. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc thiết kế thành công chip 3nm, một dấu mốc quan trọng giúp rút ngắn khoảng cách với các ông lớn quốc tế trong lĩnh vực công nghệ cao.
“Đi bằng hai chân” – thiết kế và sản xuất cùng phát triển
Từ lâu, thế giới vẫn chú ý nhiều hơn đến khả năng sản xuất chip – vốn là khâu phức tạp và phụ thuộc nặng vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, thiết kế chip mới là nơi tạo ra giá trị cốt lõi và quyền kiểm soát chiến lược. Những tên tuổi như Apple, Qualcomm hay AMD chỉ thiết kế mà không trực tiếp sản xuất chip, nhưng lại nắm giữ vị thế rất lớn trong ngành.
Chính vì vậy, việc Xiaomi thiết kế thành công chip 3nm có ý nghĩa chiến lược: Trung Quốc không chỉ đẩy mạnh năng lực sản xuất mà còn từng bước làm chủ khâu thiết kế, vốn là nơi đòi hỏi trình độ công nghệ và sáng tạo cao nhất. Đây là bước đi mang tính nền tảng cho tham vọng tự chủ công nghệ bán dẫn.
Kể từ năm 2018, các biện pháp siết chặt của Mỹ và đồng minh trong lĩnh vực bán dẫn ngày càng toàn diện, bao trùm cả AI, vật liệu, thiết bị sản xuất và phần mềm thiết kế. Dưới áp lực đó, Trung Quốc không có lựa chọn nào khác ngoài việc tăng tốc tự lực cánh sinh – từ việc củng cố chuỗi cung ứng nội địa đến tích lũy thiết bị và vật tư chiến lược.
Tuy nhiên, việc phát triển công nghệ bán dẫn không phải chuyện một sớm một chiều. Với quy trình sản xuất dưới 7nm, Trung Quốc từng bị đánh giá là “tụt hậu”, nhưng hiện nay khoảng cách đang dần thu hẹp. Một chuyên gia từng so sánh: “Nếu như điểm số công nghệ của nước ngoài là 100, chúng ta trước đây chỉ ở mức 40-50, nhưng giờ đã tiến gần mốc 70-80. Và càng lên cao, việc vượt qua trở ngại càng khó khăn.”
Dù vậy, lịch sử đã chứng minh: không ai có thể chặn được con đường của những người đi sau nếu họ đủ kiên trì và dũng cảm.
Những điểm sáng đang hiện rõ
Huawei và Xiaomi không phải là hai cái tên duy nhất. SMIC – nhà sản xuất chip hàng đầu của Trung Quốc – đang chuẩn bị sản xuất hàng loạt theo quy trình N+2 tiên tiến. Ở lĩnh vực thiết kế, Trung Quốc đã có chip 5nm cho ô tô và máy chủ, và giờ là 3nm cho điện thoại thông minh – nhờ bước tiến của Xiaomi. Như vậy, Trung Quốc đang vươn lên ở cả hai khía cạnh quan trọng: sản xuất và thiết kế.
Thiết kế chip đòi hỏi tích hợp hàng tỷ bóng bán dẫn trên diện tích siêu nhỏ, với các yêu cầu khắt khe về hiệu năng, điện năng và chi phí. Chu kỳ R&D dài và đầu tư cực lớn khiến lĩnh vực này trở thành “chướng ngại công nghệ” mà chỉ ít công ty có thể vượt qua. Nhưng nếu thành công, đây chính là nền tảng cho các công nghệ tương lai như AI, 5G hay xe tự hành.
Với nỗ lực từ nhiều hướng, bức tranh về một ngành công nghiệp chip “đi bằng hai chân” của Trung Quốc đang dần hiện rõ.
Mặc dù Mỹ và Trung Quốc đã có tín hiệu hòa hoãn trong cuộc chiến thuế quan gần đây, nhưng các lệnh kiểm soát với chip vẫn được giữ nguyên. Điều này cho thấy: cạnh tranh công nghệ vẫn là cuộc chơi dài hạn và khốc liệt.
Trong cuộc chơi đó, thời gian không đứng về phía Trung Quốc. Nhưng như Xiaomi đã chứng minh, chỉ cần không từ bỏ, thì dù thất bại tạm thời, bạn vẫn đang đi đúng hướng.
Ít ai nhớ rằng Xiaomi đã khởi động hành trình phát triển chip từ năm 2014, và ra mắt sản phẩm đầu tiên vào năm 2017. Tuy không thành công vang dội khi ấy, nhưng Xiaomi đã không dừng lại. Sau một thời gian chuyển hướng sang các dòng chip chuyên dụng như sạc nhanh, chip hình ảnh, hãng đã quay lại với tham vọng lớn: chip SoC cao cấp.
Năm 2021, Xiaomi khởi động lại dự án SoC với đội ngũ hơn 2.500 kỹ sư và khoản đầu tư hơn 13 tỷ nhân dân tệ. Trong dài hạn, hãng dự kiến sẽ đầu tư ít nhất 50 tỷ nhân dân tệ trong vòng 10 năm để theo đuổi mục tiêu này.
Chính nhà sáng lập Lei Jun đã nói: “Chỉ cần bạn bắt đầu theo đuổi, bạn đã ở trên con đường chiến thắng.”
Phong tỏa tạo ra áp lực, và áp lực buộc các doanh nghiệp Trung Quốc phải sáng tạo, phải tìm cách tồn tại bằng mọi giá. Trong hành trình đó, hệ sinh thái sản xuất công nghiệp của Trung Quốc – vốn là hoàn chỉnh nhất thế giới – đã phát huy tác dụng. Từ ngành vũ khí cho đến công nghệ dân dụng, Trung Quốc đã nhiều lần biến thách thức thành động lực phát triển.
Công nghệ bán dẫn chắc chắn sẽ không phải là ngoại lệ. Dù đây là lĩnh vực “khó hơn cả chế tạo bom nguyên tử”, nhưng sự kiên cường, bền bỉ và đầu tư lâu dài sẽ là yếu tố quyết định. Và Huawei, Xiaomi đang trở thành những ví dụ điển hình cho tinh thần đó – một tinh thần không quay đầu dù phía trước là bức tường.
Lịch sử sẽ nhớ đến những kẻ tiên phong như họ – không chỉ vì thành công, mà vì đã dám bắt đầu. (Tencent)
Ngày 19/5 vừa qua có thể xem là cột mốc đáng nhớ đối với ngành công nghiệp bán dẫn Trung Quốc. Trong bối cảnh bị phong tỏa công nghệ toàn diện từ phương Tây, hai tin vui liên tiếp đã khiến giới công nghệ nước này phấn khởi: Huawei trình làng dòng máy tính mới chạy hệ điều hành Hongmeng do hãng tự phát triển, còn Xiaomi công bố bước tiến lớn với chip di động 3nm đầu tiên do chính mình thiết kế.
Huawei ra mắt "máy tính Hongmeng", được tích hợp hệ điều hành Hongmeng và CPU do hãng tự phát triển. Điều này cho thấy khả năng kiểm soát độc lập về công nghệ đang dần thành hình, đặc biệt là trong mảng thiết bị đầu cuối.
Cùng ngày, Xiaomi chia sẻ thêm thông tin về con chip SoC 3nm dành cho điện thoại di động mà hãng công bố lần đầu hôm 15/5. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc thiết kế thành công chip 3nm, một dấu mốc quan trọng giúp rút ngắn khoảng cách với các ông lớn quốc tế trong lĩnh vực công nghệ cao.
“Đi bằng hai chân” – thiết kế và sản xuất cùng phát triển
Từ lâu, thế giới vẫn chú ý nhiều hơn đến khả năng sản xuất chip – vốn là khâu phức tạp và phụ thuộc nặng vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, thiết kế chip mới là nơi tạo ra giá trị cốt lõi và quyền kiểm soát chiến lược. Những tên tuổi như Apple, Qualcomm hay AMD chỉ thiết kế mà không trực tiếp sản xuất chip, nhưng lại nắm giữ vị thế rất lớn trong ngành.
Chính vì vậy, việc Xiaomi thiết kế thành công chip 3nm có ý nghĩa chiến lược: Trung Quốc không chỉ đẩy mạnh năng lực sản xuất mà còn từng bước làm chủ khâu thiết kế, vốn là nơi đòi hỏi trình độ công nghệ và sáng tạo cao nhất. Đây là bước đi mang tính nền tảng cho tham vọng tự chủ công nghệ bán dẫn.
Kể từ năm 2018, các biện pháp siết chặt của Mỹ và đồng minh trong lĩnh vực bán dẫn ngày càng toàn diện, bao trùm cả AI, vật liệu, thiết bị sản xuất và phần mềm thiết kế. Dưới áp lực đó, Trung Quốc không có lựa chọn nào khác ngoài việc tăng tốc tự lực cánh sinh – từ việc củng cố chuỗi cung ứng nội địa đến tích lũy thiết bị và vật tư chiến lược.
Tuy nhiên, việc phát triển công nghệ bán dẫn không phải chuyện một sớm một chiều. Với quy trình sản xuất dưới 7nm, Trung Quốc từng bị đánh giá là “tụt hậu”, nhưng hiện nay khoảng cách đang dần thu hẹp. Một chuyên gia từng so sánh: “Nếu như điểm số công nghệ của nước ngoài là 100, chúng ta trước đây chỉ ở mức 40-50, nhưng giờ đã tiến gần mốc 70-80. Và càng lên cao, việc vượt qua trở ngại càng khó khăn.”
Dù vậy, lịch sử đã chứng minh: không ai có thể chặn được con đường của những người đi sau nếu họ đủ kiên trì và dũng cảm.
Những điểm sáng đang hiện rõ
Huawei và Xiaomi không phải là hai cái tên duy nhất. SMIC – nhà sản xuất chip hàng đầu của Trung Quốc – đang chuẩn bị sản xuất hàng loạt theo quy trình N+2 tiên tiến. Ở lĩnh vực thiết kế, Trung Quốc đã có chip 5nm cho ô tô và máy chủ, và giờ là 3nm cho điện thoại thông minh – nhờ bước tiến của Xiaomi. Như vậy, Trung Quốc đang vươn lên ở cả hai khía cạnh quan trọng: sản xuất và thiết kế.
Thiết kế chip đòi hỏi tích hợp hàng tỷ bóng bán dẫn trên diện tích siêu nhỏ, với các yêu cầu khắt khe về hiệu năng, điện năng và chi phí. Chu kỳ R&D dài và đầu tư cực lớn khiến lĩnh vực này trở thành “chướng ngại công nghệ” mà chỉ ít công ty có thể vượt qua. Nhưng nếu thành công, đây chính là nền tảng cho các công nghệ tương lai như AI, 5G hay xe tự hành.
Với nỗ lực từ nhiều hướng, bức tranh về một ngành công nghiệp chip “đi bằng hai chân” của Trung Quốc đang dần hiện rõ.
Mặc dù Mỹ và Trung Quốc đã có tín hiệu hòa hoãn trong cuộc chiến thuế quan gần đây, nhưng các lệnh kiểm soát với chip vẫn được giữ nguyên. Điều này cho thấy: cạnh tranh công nghệ vẫn là cuộc chơi dài hạn và khốc liệt.
Trong cuộc chơi đó, thời gian không đứng về phía Trung Quốc. Nhưng như Xiaomi đã chứng minh, chỉ cần không từ bỏ, thì dù thất bại tạm thời, bạn vẫn đang đi đúng hướng.
Ít ai nhớ rằng Xiaomi đã khởi động hành trình phát triển chip từ năm 2014, và ra mắt sản phẩm đầu tiên vào năm 2017. Tuy không thành công vang dội khi ấy, nhưng Xiaomi đã không dừng lại. Sau một thời gian chuyển hướng sang các dòng chip chuyên dụng như sạc nhanh, chip hình ảnh, hãng đã quay lại với tham vọng lớn: chip SoC cao cấp.
Năm 2021, Xiaomi khởi động lại dự án SoC với đội ngũ hơn 2.500 kỹ sư và khoản đầu tư hơn 13 tỷ nhân dân tệ. Trong dài hạn, hãng dự kiến sẽ đầu tư ít nhất 50 tỷ nhân dân tệ trong vòng 10 năm để theo đuổi mục tiêu này.
Chính nhà sáng lập Lei Jun đã nói: “Chỉ cần bạn bắt đầu theo đuổi, bạn đã ở trên con đường chiến thắng.”
Phong tỏa tạo ra áp lực, và áp lực buộc các doanh nghiệp Trung Quốc phải sáng tạo, phải tìm cách tồn tại bằng mọi giá. Trong hành trình đó, hệ sinh thái sản xuất công nghiệp của Trung Quốc – vốn là hoàn chỉnh nhất thế giới – đã phát huy tác dụng. Từ ngành vũ khí cho đến công nghệ dân dụng, Trung Quốc đã nhiều lần biến thách thức thành động lực phát triển.
Công nghệ bán dẫn chắc chắn sẽ không phải là ngoại lệ. Dù đây là lĩnh vực “khó hơn cả chế tạo bom nguyên tử”, nhưng sự kiên cường, bền bỉ và đầu tư lâu dài sẽ là yếu tố quyết định. Và Huawei, Xiaomi đang trở thành những ví dụ điển hình cho tinh thần đó – một tinh thần không quay đầu dù phía trước là bức tường.
Lịch sử sẽ nhớ đến những kẻ tiên phong như họ – không chỉ vì thành công, mà vì đã dám bắt đầu. (Tencent)
