From Beijing with Love
Cháu đã lớn thế này rồi à. Lại đây chú ôm cái coi.
Bộ phim hoạt hình mới nhất Elio của Pixar ra mắt ngày 22/06/2025 nhưng đã trở thành cú sốc lớn khi chỉ thu về 21 triệu USD mở màn ở Bắc Mỹ. Đây là mức thấp nhất trong lịch sử hãng phim này. Đằng sau con số đáng thất vọng là câu chuyện hậu trường sản xuất đầy biến động, từ thay đổi bản sắc nhân vật chính đến sự ra đi của đạo diễn gốc Adrian Molina.
Khi Elio còn trong giai đoạn phát triển, các nhân viên Pixar từng rất hào hứng với những cảnh quay ban đầu khoảng hai năm trước. Một khoảnh khắc được yêu thích là cảnh cậu bé Elio, 11 tuổi, nhặt rác trên bãi biển và biến chúng thành trang phục tự chế gồm 1 chiếc áo ba lỗ hồng phấn được đội ngũ gọi vui là “trash-ion show” (trình diễn thời trang rác). Elio còn khoe bộ sưu tập này với 1 con ốc mượn hồn, thể hiện đam mê thời trang và bảo vệ môi trường. Theo The Hollywood Reporter, nhân vật Elio ban đầu được xây dựng như một nhân vật queer-coded (đồng tính) nhằm phản ánh bản sắc của đạo diễn Adrian Molina – nhà làm phim công khai đồng tính nổi tiếng với Coco (2017).
Một cảnh khác trong phòng ngủ Elio có những bức ảnh gợi ý về “tình cảm đồng tính nam” nhưng theo nguồn tin, Molina không định biến Elio thành một câu chuyện coming-out vì nhân vật còn quá nhỏ. Tuy nhiên, các yếu tố này dần bị loại bỏ sau phản hồi từ ban lãnh đạo Pixar, khiến Elio trở nên “nam tính” hơn và mất đi nét độc đáo. Trong phiên bản cuối cùng, chỉ còn dấu vết của ý tưởng thời trang rác qua chiếc áo choàng trang trí bằng dao kéo bỏ đi và nắp lon nhưng không có lời giải thích rõ ràng. Một cựu họa sĩ Pixar giấu tên chia sẻ với The Hollywood Reporter: “Ban lãnh đạo liên tục làm mờ những khoảnh khắc gợi lên bản sắc queer của Elio, khiến nhân vật trở nên chung chung.”
Rắc rối của Elio bắt đầu từ mùa hè 2023 khi phim được chiếu thử tại Arizona. Dù khán giả phản hồi tích cực về nội dung, không một ai giơ tay khi được hỏi liệu họ có mua vé xem tại rạp không, theo một nguồn tin nội bộ. Kết quả này làm dấy lên lo ngại trong ban lãnh đạo Pixar. Cùng thời điểm, Adrian Molina trình bày bản dựng mới nhất của mình cho trưởng phòng sáng tạo Pete Docter. Một số tin đồn trong nội bộ Pixar cho rằng cuộc thảo luận sau buổi chiếu khiến Molina tổn thương, dù chi tiết phản hồi không được tiết lộ rõ ràng.
Không lâu sau, Molina rời dự án, Pixar bổ nhiệm Madeline Sharafian làm đạo diễn với Domee Shi (Turning Red) tham gia đồng đạo diễn. Theo The Wrap, Molina được mời tiếp tục đồng đạo diễn với Sharafian nhưng từ chối do tầm nhìn ban đầu của anh đã bị thay đổi quá nhiều. Một cựu trợ lý biên tập Pixar, Sarah Ligatich (thành viên nhóm PixPRIDE hỗ trợ cộng đồng LGBTQ+), bày tỏ: “Tôi rất buồn vì những thay đổi được thực hiện. Nhiều người đã rời dự án sau bản dựng đầu tiên của Sharafian và Shi, vì họ cảm thấy tác phẩm tuyệt đẹp của Molina bị phá hủy.” Tuy nhiên, một nguồn tin khác phủ nhận rằng có làn sóng nghỉ việc lớn liên quan đến sự ra đi của Molina, cho rằng đó chỉ là một số trường hợp cá nhân.
Molina sau đó chuyển sang dự án Coco 2 được Disney công bố vào tháng 3/2025, vai trò đồng đạo diễn. Trong khi đó, Elio trải qua 1 năm trì hoãn và được làm lại đáng kể dưới sự dẫn dắt của Sharafian và Shi. Một cựu nhân viên Pixar nhận xét: “Loại bỏ yếu tố bản sắc khiến Elio trở thành một bộ phim chẳng nói về điều gì cả. Phiên bản hiện tại kém xa bản tốt nhất của Adrian.”
Với ngân sách sản xuất được báo cáo là 150 triệu USD, 1 cựu họa sĩ Pixar ước tính con số thực tế có thể vượt 200 triệu USD vì phiên bản của Molina gần như hoàn thiện trước khi bị làm lại. Doanh thu tuần mở màn 21 triệu USD tại Bắc Mỹ là mức thấp nhất trong lịch sử Pixar, thấp hơn cả Onward (39 triệu USD) và Lightyear (50,8 triệu USD). Theo Variety, chiến dịch quảng bá yếu, thiếu nhận diện công chúng và cạnh tranh từ các phim như 28 Years Later (103 triệu USD) cùng thời điểm đã khiến Elio thất bại.
Sự thay đổi của Elio làm dấy lên câu hỏi về cam kết của Pixar đối với tính đa dạng. Theo The Hollywood Reporter, một số nhân viên cho rằng quyết định làm mờ bản sắc queer của Elio xuất phát từ nội bộ Pixar chứ không hẳn công ty mẹ Disney. Một cựu họa sĩ nhận xét: “Mọi người hay đổ lỗi cho Disney, nhưng quyết định đến từ chính các lãnh đạo cấp cao của Pixar.” Họ gọi đây là hành vi “tuân thủ trước” (obeying-in-advance) khi Pixar tự kiểm duyệt để tránh tranh cãi. Năm 2024, Pete Docter từng gây tranh cãi khi nói Pixar cần làm phim “dễ tiếp cận nhất”, bị hiểu là muốn tránh các nhân vật hoặc câu chuyện từ cộng đồng thiểu số.
Bối cảnh này càng nổi bật sau các sự kiện như:
Khi Elio được công bố tại D23 2022, America Ferrera xuất hiện với vai Olga – mẹ của Elio. Tuy nhiên, tại D23 2024, cô bị thay thế bởi Zoe Saldaña trong vai Olga giờ là dì của Elio, với lý do “xung đột lịch trình”. Theo The Hollywood Reporter, Ferrera đã ghi âm thoại nhưng quyết định rời dự án sau khi Molina ra đi. Một cựu họa sĩ tiết lộ: “America không hài lòng vì không còn đại diện Latinx trong vai trò lãnh đạo.” Việc phải ghi lại thoại nhiều lần do kịch bản thay đổi cũng có thể góp phần vào quyết định này.
Năm 2024, Pixar đạt đỉnh cao với Inside Out 2 thu về 1,6 tỷ USD toàn cầu, trở thành phim có doanh thu cao nhất năm. Toy Story 5 do Andrew Stanton đạo diễn cũng được kỳ vọng sẽ tiếp tục thành công vào mùa hè 2026. Tuy nhiên, Elio là một lời cảnh báo về rủi ro khi thay đổi tầm nhìn sáng tạo giữa chừng. Theo Screen Daily, Pixar đang ưu tiên các phần tiếp theo (Toy Story 5, Coco 2) để đảm bảo doanh thu, nhưng thất bại của Elio cho thấy nguy cơ khi đánh mất bản sắc độc đáo của một dự án kịch bản gốc.
Một số nhân viên Pixar hy vọng các “hackathon 48 giờ” – nơi nhân viên được tự do sáng tạo – sẽ mang lại ý tưởng mới. Tuy nhiên, một cựu nhân viên nhận xét: “Không rõ những ý tưởng đó có được hiện thực hóa hay không, khi Pixar dường như đang ưu tiên an toàn hơn là mạo hiểm.”
Khi Elio còn trong giai đoạn phát triển, các nhân viên Pixar từng rất hào hứng với những cảnh quay ban đầu khoảng hai năm trước. Một khoảnh khắc được yêu thích là cảnh cậu bé Elio, 11 tuổi, nhặt rác trên bãi biển và biến chúng thành trang phục tự chế gồm 1 chiếc áo ba lỗ hồng phấn được đội ngũ gọi vui là “trash-ion show” (trình diễn thời trang rác). Elio còn khoe bộ sưu tập này với 1 con ốc mượn hồn, thể hiện đam mê thời trang và bảo vệ môi trường. Theo The Hollywood Reporter, nhân vật Elio ban đầu được xây dựng như một nhân vật queer-coded (đồng tính) nhằm phản ánh bản sắc của đạo diễn Adrian Molina – nhà làm phim công khai đồng tính nổi tiếng với Coco (2017).
Một cảnh khác trong phòng ngủ Elio có những bức ảnh gợi ý về “tình cảm đồng tính nam” nhưng theo nguồn tin, Molina không định biến Elio thành một câu chuyện coming-out vì nhân vật còn quá nhỏ. Tuy nhiên, các yếu tố này dần bị loại bỏ sau phản hồi từ ban lãnh đạo Pixar, khiến Elio trở nên “nam tính” hơn và mất đi nét độc đáo. Trong phiên bản cuối cùng, chỉ còn dấu vết của ý tưởng thời trang rác qua chiếc áo choàng trang trí bằng dao kéo bỏ đi và nắp lon nhưng không có lời giải thích rõ ràng. Một cựu họa sĩ Pixar giấu tên chia sẻ với The Hollywood Reporter: “Ban lãnh đạo liên tục làm mờ những khoảnh khắc gợi lên bản sắc queer của Elio, khiến nhân vật trở nên chung chung.”
Rắc rối của Elio bắt đầu từ mùa hè 2023 khi phim được chiếu thử tại Arizona. Dù khán giả phản hồi tích cực về nội dung, không một ai giơ tay khi được hỏi liệu họ có mua vé xem tại rạp không, theo một nguồn tin nội bộ. Kết quả này làm dấy lên lo ngại trong ban lãnh đạo Pixar. Cùng thời điểm, Adrian Molina trình bày bản dựng mới nhất của mình cho trưởng phòng sáng tạo Pete Docter. Một số tin đồn trong nội bộ Pixar cho rằng cuộc thảo luận sau buổi chiếu khiến Molina tổn thương, dù chi tiết phản hồi không được tiết lộ rõ ràng.
Không lâu sau, Molina rời dự án, Pixar bổ nhiệm Madeline Sharafian làm đạo diễn với Domee Shi (Turning Red) tham gia đồng đạo diễn. Theo The Wrap, Molina được mời tiếp tục đồng đạo diễn với Sharafian nhưng từ chối do tầm nhìn ban đầu của anh đã bị thay đổi quá nhiều. Một cựu trợ lý biên tập Pixar, Sarah Ligatich (thành viên nhóm PixPRIDE hỗ trợ cộng đồng LGBTQ+), bày tỏ: “Tôi rất buồn vì những thay đổi được thực hiện. Nhiều người đã rời dự án sau bản dựng đầu tiên của Sharafian và Shi, vì họ cảm thấy tác phẩm tuyệt đẹp của Molina bị phá hủy.” Tuy nhiên, một nguồn tin khác phủ nhận rằng có làn sóng nghỉ việc lớn liên quan đến sự ra đi của Molina, cho rằng đó chỉ là một số trường hợp cá nhân.
Molina sau đó chuyển sang dự án Coco 2 được Disney công bố vào tháng 3/2025, vai trò đồng đạo diễn. Trong khi đó, Elio trải qua 1 năm trì hoãn và được làm lại đáng kể dưới sự dẫn dắt của Sharafian và Shi. Một cựu nhân viên Pixar nhận xét: “Loại bỏ yếu tố bản sắc khiến Elio trở thành một bộ phim chẳng nói về điều gì cả. Phiên bản hiện tại kém xa bản tốt nhất của Adrian.”
Với ngân sách sản xuất được báo cáo là 150 triệu USD, 1 cựu họa sĩ Pixar ước tính con số thực tế có thể vượt 200 triệu USD vì phiên bản của Molina gần như hoàn thiện trước khi bị làm lại. Doanh thu tuần mở màn 21 triệu USD tại Bắc Mỹ là mức thấp nhất trong lịch sử Pixar, thấp hơn cả Onward (39 triệu USD) và Lightyear (50,8 triệu USD). Theo Variety, chiến dịch quảng bá yếu, thiếu nhận diện công chúng và cạnh tranh từ các phim như 28 Years Later (103 triệu USD) cùng thời điểm đã khiến Elio thất bại.
Sự thay đổi của Elio làm dấy lên câu hỏi về cam kết của Pixar đối với tính đa dạng. Theo The Hollywood Reporter, một số nhân viên cho rằng quyết định làm mờ bản sắc queer của Elio xuất phát từ nội bộ Pixar chứ không hẳn công ty mẹ Disney. Một cựu họa sĩ nhận xét: “Mọi người hay đổ lỗi cho Disney, nhưng quyết định đến từ chính các lãnh đạo cấp cao của Pixar.” Họ gọi đây là hành vi “tuân thủ trước” (obeying-in-advance) khi Pixar tự kiểm duyệt để tránh tranh cãi. Năm 2024, Pete Docter từng gây tranh cãi khi nói Pixar cần làm phim “dễ tiếp cận nhất”, bị hiểu là muốn tránh các nhân vật hoặc câu chuyện từ cộng đồng thiểu số.
Bối cảnh này càng nổi bật sau các sự kiện như:
- Phản ứng tiêu cực với nụ hôn đồng giới trong Lightyear (2023) khiến phim chỉ đạt 226 triệu USD toàn cầu.
- Việc loại bỏ cốt truyện nhân vật chuyển giới trong series Win or Lose trên Disney+ (2024).
- Yêu cầu giảm yếu tố bảo vệ môi trường trong Hoppers (ra mắt tháng 3/2026) và một ghi chú cấm đề cập ly hôn trong một dự án khác, dù một nguồn tin cho rằng đây chỉ là ý kiến thông thường trong giai đoạn phát triển sớm.
Khi Elio được công bố tại D23 2022, America Ferrera xuất hiện với vai Olga – mẹ của Elio. Tuy nhiên, tại D23 2024, cô bị thay thế bởi Zoe Saldaña trong vai Olga giờ là dì của Elio, với lý do “xung đột lịch trình”. Theo The Hollywood Reporter, Ferrera đã ghi âm thoại nhưng quyết định rời dự án sau khi Molina ra đi. Một cựu họa sĩ tiết lộ: “America không hài lòng vì không còn đại diện Latinx trong vai trò lãnh đạo.” Việc phải ghi lại thoại nhiều lần do kịch bản thay đổi cũng có thể góp phần vào quyết định này.
Năm 2024, Pixar đạt đỉnh cao với Inside Out 2 thu về 1,6 tỷ USD toàn cầu, trở thành phim có doanh thu cao nhất năm. Toy Story 5 do Andrew Stanton đạo diễn cũng được kỳ vọng sẽ tiếp tục thành công vào mùa hè 2026. Tuy nhiên, Elio là một lời cảnh báo về rủi ro khi thay đổi tầm nhìn sáng tạo giữa chừng. Theo Screen Daily, Pixar đang ưu tiên các phần tiếp theo (Toy Story 5, Coco 2) để đảm bảo doanh thu, nhưng thất bại của Elio cho thấy nguy cơ khi đánh mất bản sắc độc đáo của một dự án kịch bản gốc.
Một số nhân viên Pixar hy vọng các “hackathon 48 giờ” – nơi nhân viên được tự do sáng tạo – sẽ mang lại ý tưởng mới. Tuy nhiên, một cựu nhân viên nhận xét: “Không rõ những ý tưởng đó có được hiện thực hóa hay không, khi Pixar dường như đang ưu tiên an toàn hơn là mạo hiểm.”
