Bùi Minh Nhật
Intern Writer
Tỷ phú Elon Musk vừa khiến chính trường Mỹ thêm náo loạn khi tuyên bố thành lập một đảng chính trị mới mang tên “America Party” (Đảng Mỹ) sau màn đấu khẩu căng thẳng với Tổng thống Trump về dự luật chi tiêu khổng lồ. Nhưng dù giàu nhất thế giới, Musk sẽ phải vượt qua một mê cung luật bầu cử rắc rối ở 50 bang nếu muốn biến tham vọng đảng mới thành hiện thực.
Musk lần đầu nêu ý tưởng thành lập “America Party” hồi đầu tháng này, khi ông chỉ trích gói chi tiêu “One Big Beautiful Bill Act” mà Quốc hội chuẩn bị gửi cho ông Trump ký ban hành. Tỷ phú khẳng định sẽ lập đảng nếu dự luật mà ông cho là “điên rồ” được thông qua. Và đúng như lời đe dọa, chỉ một ngày sau khi ông Trump ký luật, Musk đăng trên mạng xã hội X: “Hôm nay, America Party chính thức được thành lập để trao lại tự do cho các bạn.”
Tổng thống Trump không để yên: ông viết trên Truth Social rằng đảng mới của Musk sẽ gây “hỗn loạn và đổ vỡ”, đồng thời gọi Musk là “tàu hỏa trật bánh” trong vài tuần gần đây.
Thành lập đảng mới khó hơn bạn nghĩ
Theo các chuyên gia, ngay cả người giàu nhất thế giới cũng phải vượt qua vô số rào cản pháp lý nếu muốn lập một đảng chính trị có khả năng cạnh tranh toàn quốc.
Mỗi bang ở Mỹ có luật riêng để công nhận một chính đảng hợp pháp. Ví dụ, ở California, Musk sẽ phải đăng ký ít nhất 75.000 cử tri làm thành viên đảng hoặc thu thập hơn 1,1 triệu chữ ký. Sau đó, đảng phải duy trì tỷ lệ cử tri đăng ký tối thiểu hoặc giành ít nhất 2% phiếu trong một cuộc bầu cử toàn bang để tiếp tục tồn tại hợp pháp.
Chuyên gia luật bầu cử Brett Kappel nhận định: “Luật ở tất cả các bang đều ưu ái hai đảng lớn, khiến việc thành lập đảng thứ ba gần như bất khả thi. Ngay cả các đảng như Green hay Libertarian tồn tại hàng thập kỷ vẫn phải chật vật để có tên trên lá phiếu.”
Tiền không phải vấn đề, nhưng thời gian và luật mới là rào cản
Với khối tài sản hơn 350 tỷ USD, Musk có thể đủ tiền để thử sức. Ông từng chi 277 triệu USD hỗ trợ ông Trump và các ứng viên Cộng hòa năm 2024, phần lớn qua America PAC siêu ủy ban hành động chính trị do Musk lập.
Tuy nhiên, để xây dựng một đảng tầm quốc gia, Musk cần ít nhất vài năm và hàng trăm triệu USD để thuê luật sư, thu thập chữ ký, đối mặt với kiện tụng từ hai đảng lớn.
Musk cũng úp mở chiến lược khác: tập trung trước vào vài ghế Thượng viện và khoảng 8-10 ghế Hạ viện, đủ để nắm cán cân quyền lực. “Hỗ trợ một ứng viên tổng thống cũng không phải không thể,” Musk viết.
Trump: “Musk nổi giận vì Tesla bị ảnh hưởng”
Tổng thống Trump thì cho rằng Musk nổi giận chỉ vì dự luật mới sẽ loại bỏ ưu đãi thuế xe điện điều có thể khiến Tesla mất hàng tỷ USD. Trong khi đó, Musk khẳng định ông phản đối dự luật vì chi tiêu “quá lố” và cắt giảm mạnh khuyến khích năng lượng xanh.
“Anh ấy hơi tức giận, và điều đó không thích hợp,” Trump chia sẻ trên Fox News cuối tháng 6.
Dù vậy, nếu Musk thực sự theo đuổi dự án “America Party”, chính trường Mỹ chắc chắn sẽ còn nhiều bất ngờ. Nhưng như lịch sử chứng minh, đảng thứ ba ở Mỹ rất hiếm khi thành công, do hệ thống pháp luật gần như “khóa cửa” với họ. (Yahoo)
Musk lần đầu nêu ý tưởng thành lập “America Party” hồi đầu tháng này, khi ông chỉ trích gói chi tiêu “One Big Beautiful Bill Act” mà Quốc hội chuẩn bị gửi cho ông Trump ký ban hành. Tỷ phú khẳng định sẽ lập đảng nếu dự luật mà ông cho là “điên rồ” được thông qua. Và đúng như lời đe dọa, chỉ một ngày sau khi ông Trump ký luật, Musk đăng trên mạng xã hội X: “Hôm nay, America Party chính thức được thành lập để trao lại tự do cho các bạn.”
Tổng thống Trump không để yên: ông viết trên Truth Social rằng đảng mới của Musk sẽ gây “hỗn loạn và đổ vỡ”, đồng thời gọi Musk là “tàu hỏa trật bánh” trong vài tuần gần đây.
Thành lập đảng mới khó hơn bạn nghĩ
Theo các chuyên gia, ngay cả người giàu nhất thế giới cũng phải vượt qua vô số rào cản pháp lý nếu muốn lập một đảng chính trị có khả năng cạnh tranh toàn quốc.
Mỗi bang ở Mỹ có luật riêng để công nhận một chính đảng hợp pháp. Ví dụ, ở California, Musk sẽ phải đăng ký ít nhất 75.000 cử tri làm thành viên đảng hoặc thu thập hơn 1,1 triệu chữ ký. Sau đó, đảng phải duy trì tỷ lệ cử tri đăng ký tối thiểu hoặc giành ít nhất 2% phiếu trong một cuộc bầu cử toàn bang để tiếp tục tồn tại hợp pháp.
Chuyên gia luật bầu cử Brett Kappel nhận định: “Luật ở tất cả các bang đều ưu ái hai đảng lớn, khiến việc thành lập đảng thứ ba gần như bất khả thi. Ngay cả các đảng như Green hay Libertarian tồn tại hàng thập kỷ vẫn phải chật vật để có tên trên lá phiếu.”
Tiền không phải vấn đề, nhưng thời gian và luật mới là rào cản
Với khối tài sản hơn 350 tỷ USD, Musk có thể đủ tiền để thử sức. Ông từng chi 277 triệu USD hỗ trợ ông Trump và các ứng viên Cộng hòa năm 2024, phần lớn qua America PAC siêu ủy ban hành động chính trị do Musk lập.
Tuy nhiên, để xây dựng một đảng tầm quốc gia, Musk cần ít nhất vài năm và hàng trăm triệu USD để thuê luật sư, thu thập chữ ký, đối mặt với kiện tụng từ hai đảng lớn.
Musk cũng úp mở chiến lược khác: tập trung trước vào vài ghế Thượng viện và khoảng 8-10 ghế Hạ viện, đủ để nắm cán cân quyền lực. “Hỗ trợ một ứng viên tổng thống cũng không phải không thể,” Musk viết.
Trump: “Musk nổi giận vì Tesla bị ảnh hưởng”
Tổng thống Trump thì cho rằng Musk nổi giận chỉ vì dự luật mới sẽ loại bỏ ưu đãi thuế xe điện điều có thể khiến Tesla mất hàng tỷ USD. Trong khi đó, Musk khẳng định ông phản đối dự luật vì chi tiêu “quá lố” và cắt giảm mạnh khuyến khích năng lượng xanh.
“Anh ấy hơi tức giận, và điều đó không thích hợp,” Trump chia sẻ trên Fox News cuối tháng 6.
Dù vậy, nếu Musk thực sự theo đuổi dự án “America Party”, chính trường Mỹ chắc chắn sẽ còn nhiều bất ngờ. Nhưng như lịch sử chứng minh, đảng thứ ba ở Mỹ rất hiếm khi thành công, do hệ thống pháp luật gần như “khóa cửa” với họ. (Yahoo)
