Ngọc Yến
Writer
Người dùng phản ánh đang gặp tình trạng đồ thủy tinh sau khi rửa bằng máy bị mờ, xuất hiện các vết lốm đốm trắng và cảm giác ngày càng “xước”, không còn trong vắt, dù bát đĩa rửa rất sạch, đã xếp đồ cẩn thận, không va chạm cơ học, thử nhiều loại viên rửa, chỉnh mức muối khác nhau và chủ yếu rửa ở chế độ nhiệt cao 70 độ nhưng không sử dụng nước trợ xả.
Hiện tượng “xước” và mờ thủy tinh sau khi rửa bằng máy rửa bát, dù bát đĩa rửa rất sạch và không hề có va chạm cơ học, thực chất không phải là xước theo nghĩa bị cọ xát, mà là ăn mòn bề mặt thủy tinh do hóa học.
Thủy tinh nhìn cứng và trơn láng, nhưng về mặt vật liệu học, bề mặt của nó gồm mạng silica pha với các oxit kiềm. Khi đặt thủy tinh vào môi trường nhiệt độ cao khoảng 70 độ C, độ kiềm mạnh từ viên rửa, và thời gian tiếp xúc dài, lớp bề mặt vi mô này bắt đầu bị phá vỡ. Quá trình này diễn ra ở mức rất nhỏ, từng lớp cực mỏng, nên mắt thường không thấy ngay sau một hai lần rửa, nhưng càng dùng lâu thì bề mặt càng bị “ăn” nhiều hơn.
Khi bề mặt thủy tinh không còn nhẵn tuyệt đối, ánh sáng đi qua sẽ bị tán xạ thay vì truyền thẳng. Hệ quả là đồ thủy tinh nhìn mờ đục, kém trong, xuất hiện các đốm trắng li ti và cảm giác như bị xước dày lên theo thời gian. Những vết này không phải cặn bẩn nên không thể lau sạch, và cũng không phải do xếp đồ chạm nhau.
Việc thử nhiều loại viên rửa hay chỉnh mức muối khác nhau không giải quyết được vấn đề, vì muối chỉ có nhiệm vụ làm mềm nước, không bảo vệ bề mặt thủy tinh. Ngược lại, các viên rửa mạnh, đặc biệt là dòng “ultimate”, “max” hoặc “all in one”, thường có độ kiềm cao, càng làm tăng tốc độ ăn mòn khi kết hợp với nhiệt độ 70 độ.
Một yếu tố rất quan trọng nhưng lại bị bỏ qua là không sử dụng nước trợ xả. Nước trợ xả không phải để “làm bóng cho đẹp”, mà để giảm sức căng bề mặt nước ở giai đoạn xả cuối. Khi không có trợ xả, nước đọng lại trên bề mặt thủy tinh lâu hơn, mang theo kiềm và khoáng chất. Điều này khiến bề mặt kính bị tấn công lâu hơn trước khi bước vào giai đoạn sấy, làm hư hại nhanh hơn.
Vì vậy, dù bát đĩa rửa rất sạch, không có dầu mỡ hay cặn thức ăn, thủy tinh vẫn ngày càng mờ và “xước”. Đây là hậu quả của tổ hợp sử dụng quá khắc nghiệt so với vật liệu thủy tinh, chứ không phải lỗi của máy rửa bát hay lỗi thao tác xếp đồ. Hiểu đúng bản chất này mới có thể điều chỉnh cách dùng để bảo vệ đồ thủy tinh lâu dài.
Hiện tượng “xước” và mờ thủy tinh sau khi rửa bằng máy rửa bát, dù bát đĩa rửa rất sạch và không hề có va chạm cơ học, thực chất không phải là xước theo nghĩa bị cọ xát, mà là ăn mòn bề mặt thủy tinh do hóa học.
Thủy tinh nhìn cứng và trơn láng, nhưng về mặt vật liệu học, bề mặt của nó gồm mạng silica pha với các oxit kiềm. Khi đặt thủy tinh vào môi trường nhiệt độ cao khoảng 70 độ C, độ kiềm mạnh từ viên rửa, và thời gian tiếp xúc dài, lớp bề mặt vi mô này bắt đầu bị phá vỡ. Quá trình này diễn ra ở mức rất nhỏ, từng lớp cực mỏng, nên mắt thường không thấy ngay sau một hai lần rửa, nhưng càng dùng lâu thì bề mặt càng bị “ăn” nhiều hơn.
Khi bề mặt thủy tinh không còn nhẵn tuyệt đối, ánh sáng đi qua sẽ bị tán xạ thay vì truyền thẳng. Hệ quả là đồ thủy tinh nhìn mờ đục, kém trong, xuất hiện các đốm trắng li ti và cảm giác như bị xước dày lên theo thời gian. Những vết này không phải cặn bẩn nên không thể lau sạch, và cũng không phải do xếp đồ chạm nhau.
Việc thử nhiều loại viên rửa hay chỉnh mức muối khác nhau không giải quyết được vấn đề, vì muối chỉ có nhiệm vụ làm mềm nước, không bảo vệ bề mặt thủy tinh. Ngược lại, các viên rửa mạnh, đặc biệt là dòng “ultimate”, “max” hoặc “all in one”, thường có độ kiềm cao, càng làm tăng tốc độ ăn mòn khi kết hợp với nhiệt độ 70 độ.
Một yếu tố rất quan trọng nhưng lại bị bỏ qua là không sử dụng nước trợ xả. Nước trợ xả không phải để “làm bóng cho đẹp”, mà để giảm sức căng bề mặt nước ở giai đoạn xả cuối. Khi không có trợ xả, nước đọng lại trên bề mặt thủy tinh lâu hơn, mang theo kiềm và khoáng chất. Điều này khiến bề mặt kính bị tấn công lâu hơn trước khi bước vào giai đoạn sấy, làm hư hại nhanh hơn.
Vì vậy, dù bát đĩa rửa rất sạch, không có dầu mỡ hay cặn thức ăn, thủy tinh vẫn ngày càng mờ và “xước”. Đây là hậu quả của tổ hợp sử dụng quá khắc nghiệt so với vật liệu thủy tinh, chứ không phải lỗi của máy rửa bát hay lỗi thao tác xếp đồ. Hiểu đúng bản chất này mới có thể điều chỉnh cách dùng để bảo vệ đồ thủy tinh lâu dài.
