Trương Quang
Writer
Nếu một ngày nào đó trí tuệ nhân tạo không xóa sổ loài người như cảnh báo trong phim viễn tưởng, mà lặng lẽ khiến bộ não chúng ta nhỏ đi thì sao?
Trong một tập podcast của The Conversation Weekly, nhà sinh học tiến hóa Rob Brooks từ Đại học New South Wales (Úc) chia sẻ một góc nhìn khá bất ngờ: AI không cần trở thành siêu trí tuệ hủy diệt thế giới để tác động lớn đến con người, bởi nó có thể ảnh hưởng đến tiến hóa của loài người theo cách âm thầm hơn nhiều thông qua chọn lọc tự nhiên trong hàng nghìn năm.
Brooks bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc về vấn đề này sau khi nghiên cứu mối quan hệ giữa con người và chatbot AI. Ông đặt câu hỏi: Nếu chúng ta ngày càng dựa vào AI để suy nghĩ, giao tiếp, ghi nhớ và thậm chí thay thế bạn bè, thì cơ thể và bộ não của chúng ta sẽ thích nghi thế nào qua thời gian?
Ở góc độ tích cực, AI đang làm giúp con người những việc tốn nhiều công sức như tính toán phức tạp hay ghi nhớ thông tin. Đó là dạng hợp tác cùng có lợi.
Nhưng theo Brooks, không phải mối quan hệ cộng sinh nào cũng mãi tích cực. Điện thoại thông minh là ví dụ rõ nhất của sự “cộng sinh bị lệch” thành ký sinh khi nó chiếm quá nhiều sự chú ý và thời gian, đặc biệt với giới trẻ, làm suy giảm các tương tác giữa người với người.
Nếu AI tiếp tục chiếm lấy sự chú ý của con người theo cách tương tự, tiến hóa tự nhiên có thể dần chọn lọc ra những người phụ thuộc vào máy móc để suy nghĩ, giao tiếp và gắn kết xã hội. Điều đó có thể dẫn đến những thay đổi cơ bản như:
Vậy theo bạn, nếu một đứa trẻ lớn lên trong môi trường AI luôn sẵn sàng trả lời mọi câu hỏi còn nhanh hơn cả bố mẹ, liệu nó có còn muốn hỏi người thật nữa không? Nếu tương lai đó xảy ra, chúng ta nên hào hứng hay lo lắng?
Nguồn: theconversation
Trong một tập podcast của The Conversation Weekly, nhà sinh học tiến hóa Rob Brooks từ Đại học New South Wales (Úc) chia sẻ một góc nhìn khá bất ngờ: AI không cần trở thành siêu trí tuệ hủy diệt thế giới để tác động lớn đến con người, bởi nó có thể ảnh hưởng đến tiến hóa của loài người theo cách âm thầm hơn nhiều thông qua chọn lọc tự nhiên trong hàng nghìn năm.
Brooks bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc về vấn đề này sau khi nghiên cứu mối quan hệ giữa con người và chatbot AI. Ông đặt câu hỏi: Nếu chúng ta ngày càng dựa vào AI để suy nghĩ, giao tiếp, ghi nhớ và thậm chí thay thế bạn bè, thì cơ thể và bộ não của chúng ta sẽ thích nghi thế nào qua thời gian?
Khi con người và máy móc trở thành sinh vật cộng sinh
Brooks cho rằng mối quan hệ giữa chúng ta với công nghệ, đặc biệt là AI, giống như các quan hệ cộng sinh trong tự nhiên nơi hai loài dựa vào nhau để sinh tồn.Ở góc độ tích cực, AI đang làm giúp con người những việc tốn nhiều công sức như tính toán phức tạp hay ghi nhớ thông tin. Đó là dạng hợp tác cùng có lợi.
Nhưng theo Brooks, không phải mối quan hệ cộng sinh nào cũng mãi tích cực. Điện thoại thông minh là ví dụ rõ nhất của sự “cộng sinh bị lệch” thành ký sinh khi nó chiếm quá nhiều sự chú ý và thời gian, đặc biệt với giới trẻ, làm suy giảm các tương tác giữa người với người.
Nếu AI tiếp tục chiếm lấy sự chú ý của con người theo cách tương tự, tiến hóa tự nhiên có thể dần chọn lọc ra những người phụ thuộc vào máy móc để suy nghĩ, giao tiếp và gắn kết xã hội. Điều đó có thể dẫn đến những thay đổi cơ bản như:
- Giảm nhu cầu ghi nhớ → giảm kích thước não bộ
- Ít giao tiếp trực tiếp hơn → thu hẹp kỹ năng xã hội
- Thậm chí ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, nếu con người bắt đầu hình thành mối quan hệ tình cảm với AI thay vì người thật.
Vậy theo bạn, nếu một đứa trẻ lớn lên trong môi trường AI luôn sẵn sàng trả lời mọi câu hỏi còn nhanh hơn cả bố mẹ, liệu nó có còn muốn hỏi người thật nữa không? Nếu tương lai đó xảy ra, chúng ta nên hào hứng hay lo lắng?
Nguồn: theconversation
