404 Not Found
Writer
Chính phủ vừa trình Quốc hội dự thảo Luật Thương mại điện tử, trong đó lần đầu tiên đề xuất người bán hàng trực tuyến phải định danh bằng VNeID. Theo dự thảo, mọi cá nhân kinh doanh online trong nước cần xác thực danh tính thông qua hệ thống định danh điện tử quốc gia, còn người bán hàng nước ngoài phải cung cấp giấy tờ chứng minh tính hợp pháp. Quy định này nhằm kiểm soát rõ nguồn gốc giao dịch, hạn chế gian lận và thất thu thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử.
Luật cũng đặt ra yêu cầu với hoạt động livestream bán hàng, buộc các nền tảng phải xác thực danh tính người phát sóng và lưu trữ dữ liệu hình ảnh, âm thanh của phiên live ít nhất một năm. Người livestream cần tuân thủ quy định về nội dung, trang phục, ngôn ngữ, không gây nhầm lẫn về công dụng, xuất xứ hay chất lượng sản phẩm. Trước khi lên sóng, họ phải được người bán cung cấp giấy tờ pháp lý và chứng nhận chất lượng hàng hóa. Đây được xem là bước đi mạnh tay để lập lại trật tự trong môi trường kinh doanh trực tuyến, vốn đang phát triển nóng và tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Thực tế, thương mại điện tử Việt Nam đã đạt quy mô hơn 25 tỷ USD, chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ và dịch vụ tiêu dùng cả nước. Sự bùng nổ ấy đi kèm với hàng loạt vấn đề khó kiểm soát như hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ, gian lận thuế và lạm dụng niềm tin người tiêu dùng. Không ít buổi livestream có doanh thu hàng tỷ đồng nhưng Nhà nước không thu được thuế, trong khi người mua bị bỏ mặc khi xảy ra tranh chấp. Mô hình kinh doanh mới khiến trách nhiệm pháp lý giữa người bán, nền tảng và người quảng bá trở nên chồng chéo, tạo khoảng trống cho hành vi vi phạm.
Việc áp dụng định danh điện tử VNeID cho người bán được kỳ vọng sẽ thu hẹp khoảng trống đó. Mỗi tài khoản kinh doanh sẽ gắn liền với một danh tính xác thực, giúp các cơ quan chức năng dễ dàng quản lý hoạt động thương mại, đồng thời tạo niềm tin cho người tiêu dùng. Khi mọi giao dịch đều truy xuất được nguồn gốc, việc nộp thuế và xử lý vi phạm cũng trở nên minh bạch hơn. Sự minh bạch này không chỉ bảo vệ quyền lợi người mua mà còn tạo môi trường cạnh tranh công bằng cho các doanh nghiệp chân chính.
Để chính sách đi vào thực tế, cần song song triển khai các biện pháp bảo vệ dữ liệu cá nhân và quy trình chia sẻ thông tin an toàn giữa các bên. Việc phối hợp giữa Bộ Công Thương, Bộ Công an và các nền tảng thương mại điện tử sẽ quyết định hiệu quả của định danh điện tử trong đời sống. Nếu được thực hiện đúng hướng, đây có thể là bước ngoặt giúp thị trường trực tuyến Việt Nam chuyển từ giai đoạn tự phát sang phát triển bền vững dựa trên niềm tin và trách nhiệm.
Khi mỗi người bán đều có danh tính rõ ràng và mỗi giao dịch đều minh bạch, thương mại điện tử sẽ không chỉ là nơi buôn bán tiện lợi mà còn trở thành phần tất yếu của nền kinh tế số an toàn và văn minh.
Luật cũng đặt ra yêu cầu với hoạt động livestream bán hàng, buộc các nền tảng phải xác thực danh tính người phát sóng và lưu trữ dữ liệu hình ảnh, âm thanh của phiên live ít nhất một năm. Người livestream cần tuân thủ quy định về nội dung, trang phục, ngôn ngữ, không gây nhầm lẫn về công dụng, xuất xứ hay chất lượng sản phẩm. Trước khi lên sóng, họ phải được người bán cung cấp giấy tờ pháp lý và chứng nhận chất lượng hàng hóa. Đây được xem là bước đi mạnh tay để lập lại trật tự trong môi trường kinh doanh trực tuyến, vốn đang phát triển nóng và tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Thực tế, thương mại điện tử Việt Nam đã đạt quy mô hơn 25 tỷ USD, chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ và dịch vụ tiêu dùng cả nước. Sự bùng nổ ấy đi kèm với hàng loạt vấn đề khó kiểm soát như hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ, gian lận thuế và lạm dụng niềm tin người tiêu dùng. Không ít buổi livestream có doanh thu hàng tỷ đồng nhưng Nhà nước không thu được thuế, trong khi người mua bị bỏ mặc khi xảy ra tranh chấp. Mô hình kinh doanh mới khiến trách nhiệm pháp lý giữa người bán, nền tảng và người quảng bá trở nên chồng chéo, tạo khoảng trống cho hành vi vi phạm.
Việc áp dụng định danh điện tử VNeID cho người bán được kỳ vọng sẽ thu hẹp khoảng trống đó. Mỗi tài khoản kinh doanh sẽ gắn liền với một danh tính xác thực, giúp các cơ quan chức năng dễ dàng quản lý hoạt động thương mại, đồng thời tạo niềm tin cho người tiêu dùng. Khi mọi giao dịch đều truy xuất được nguồn gốc, việc nộp thuế và xử lý vi phạm cũng trở nên minh bạch hơn. Sự minh bạch này không chỉ bảo vệ quyền lợi người mua mà còn tạo môi trường cạnh tranh công bằng cho các doanh nghiệp chân chính.
Để chính sách đi vào thực tế, cần song song triển khai các biện pháp bảo vệ dữ liệu cá nhân và quy trình chia sẻ thông tin an toàn giữa các bên. Việc phối hợp giữa Bộ Công Thương, Bộ Công an và các nền tảng thương mại điện tử sẽ quyết định hiệu quả của định danh điện tử trong đời sống. Nếu được thực hiện đúng hướng, đây có thể là bước ngoặt giúp thị trường trực tuyến Việt Nam chuyển từ giai đoạn tự phát sang phát triển bền vững dựa trên niềm tin và trách nhiệm.
Khi mỗi người bán đều có danh tính rõ ràng và mỗi giao dịch đều minh bạch, thương mại điện tử sẽ không chỉ là nơi buôn bán tiện lợi mà còn trở thành phần tất yếu của nền kinh tế số an toàn và văn minh.
Tổng hợp
Được phối hợp thực hiện bởi các chuyên gia của Bkav,
cộng đồng An ninh mạng Việt Nam WhiteHat
và cộng đồng Khoa học công nghệ VnReview
