Bùi Minh Nhật
Intern Writer
Theo Liên Hợp Quốc, dân số toàn cầu dự kiến sẽ đạt đỉnh khoảng 10,3 tỷ người vào năm 2080 trước khi giảm dần và kết thúc thế kỷ ở mức thấp hơn 100 triệu người. Xu hướng này khiến nhiều chính trị gia lo ngại, nhưng các chuyên gia cho rằng việc sinh thêm con không phải là giải pháp duy nhất và gần như bất khả thi. Giải pháp quan trọng hơn là áp dụng ngay các chính sách thân thiện với gia đình để làm chậm quá trình suy giảm, đồng thời cho xã hội đủ thời gian thích nghi.
Lo lắng về dân số không phải là chuyện mới. Từ thời Athens cổ đại, triết gia Plato đã cảnh báo về tình trạng đất đai bạc màu do con người khai thác quá mức, thậm chí ông còn cho rằng 5.040 người là quy mô lý tưởng cho một thành phố. Ngày nay, dân số đã vượt mốc 8 tỷ, gấp hơn bốn lần so với một thế kỷ trước. Đi kèm với sự gia tăng đó là tác động nặng nề lên môi trường: nhựa hình thành lớp đá mới, nguy cơ tuyệt chủng hàng loạt, và nhân loại tiêu thụ tài nguyên nhanh đến mức năm 2025, “Ngày Vượt ngưỡng Trái Đất” đã rơi vào 24/7, khi hơn nửa năm vẫn còn ở phía trước.
Điều đáng chú ý là sự suy giảm dân số hiện tại chủ yếu diễn ra ở các nước giàu. Nguyên nhân bao gồm chi phí nuôi dạy con quá cao, áp lực cuộc sống hiện đại, cùng với sự gia tăng giáo dục và quyền bình đẳng cho phụ nữ. Tỷ lệ sinh thấp phản ánh những hệ thống xã hội chưa đủ mạnh để hỗ trợ người dân có được số con như họ mong muốn.
Một trong những lo ngại lớn là dân số giảm sẽ kéo theo lực lượng lao động và đổi mới sáng tạo suy giảm, đồng thời gây áp lực lên hệ thống phúc lợi khi dân số già đi. Một số quốc gia từng đề xuất chính sách cực đoan như đánh thuế người không có con, nhưng các nhà khoa học cho rằng đây chỉ là giải pháp đơn giản cho một vấn đề phức tạp hơn.
Giải pháp khả thi hơn là cải thiện chính sách xã hội: tạo điều kiện nghỉ phép có lương cho cha mẹ, giảm chi phí chăm sóc trẻ, xóa bỏ tình trạng nghèo đói ở trẻ em và cởi mở hơn với nhập cư. Những biện pháp này không chỉ giúp duy trì lực lượng lao động mà còn mang lại một xã hội khỏe mạnh, hạnh phúc hơn. Khi con người có nhiều cơ hội và hy vọng hơn, họ sẽ sẵn sàng sinh con theo mong muốn của mình.
Ngay cả khi những chính sách này không thể đảo ngược hoàn toàn xu hướng suy giảm, chúng vẫn giúp các quốc gia có đủ thời gian để thích nghi với thực tế mới một thế giới nơi thịnh vượng không nhất thiết gắn liền với sự tăng trưởng dân số.
www.popularmechanics.com
Nỗi lo dân số và áp lực môi trường
Lo lắng về dân số không phải là chuyện mới. Từ thời Athens cổ đại, triết gia Plato đã cảnh báo về tình trạng đất đai bạc màu do con người khai thác quá mức, thậm chí ông còn cho rằng 5.040 người là quy mô lý tưởng cho một thành phố. Ngày nay, dân số đã vượt mốc 8 tỷ, gấp hơn bốn lần so với một thế kỷ trước. Đi kèm với sự gia tăng đó là tác động nặng nề lên môi trường: nhựa hình thành lớp đá mới, nguy cơ tuyệt chủng hàng loạt, và nhân loại tiêu thụ tài nguyên nhanh đến mức năm 2025, “Ngày Vượt ngưỡng Trái Đất” đã rơi vào 24/7, khi hơn nửa năm vẫn còn ở phía trước.
Điều đáng chú ý là sự suy giảm dân số hiện tại chủ yếu diễn ra ở các nước giàu. Nguyên nhân bao gồm chi phí nuôi dạy con quá cao, áp lực cuộc sống hiện đại, cùng với sự gia tăng giáo dục và quyền bình đẳng cho phụ nữ. Tỷ lệ sinh thấp phản ánh những hệ thống xã hội chưa đủ mạnh để hỗ trợ người dân có được số con như họ mong muốn.
Thích nghi với thực tế mới
Một trong những lo ngại lớn là dân số giảm sẽ kéo theo lực lượng lao động và đổi mới sáng tạo suy giảm, đồng thời gây áp lực lên hệ thống phúc lợi khi dân số già đi. Một số quốc gia từng đề xuất chính sách cực đoan như đánh thuế người không có con, nhưng các nhà khoa học cho rằng đây chỉ là giải pháp đơn giản cho một vấn đề phức tạp hơn.
Giải pháp khả thi hơn là cải thiện chính sách xã hội: tạo điều kiện nghỉ phép có lương cho cha mẹ, giảm chi phí chăm sóc trẻ, xóa bỏ tình trạng nghèo đói ở trẻ em và cởi mở hơn với nhập cư. Những biện pháp này không chỉ giúp duy trì lực lượng lao động mà còn mang lại một xã hội khỏe mạnh, hạnh phúc hơn. Khi con người có nhiều cơ hội và hy vọng hơn, họ sẽ sẵn sàng sinh con theo mong muốn của mình.
Ngay cả khi những chính sách này không thể đảo ngược hoàn toàn xu hướng suy giảm, chúng vẫn giúp các quốc gia có đủ thời gian để thích nghi với thực tế mới một thế giới nơi thịnh vượng không nhất thiết gắn liền với sự tăng trưởng dân số.
Humanity Will Stop Growing Within 55 Years—After That, It’ll Start Shrinking
Population estimates say the Earth’s human population may pass 10 billion people in 2080. But what goes up must come down.
www.popularmechanics.com
