A-Train The Seven
...'cause for once, I didn't hate myself.
Sự chờ đợi cuối cùng đã kết thúc khi Oxford chính thức công bố Từ của Năm 2025 là "Rage bait". Để đi đến quyết định này, các chuyên gia ngôn ngữ đã rút gọn danh sách xuống còn ba ứng cử viên sáng giá bao gồm "rage bait", "aura farming" và "biohack" - những từ ngữ phản ánh rõ nét nhất các cuộc hội thoại và mối bận tâm của chúng ta trong suốt năm qua. Sau ba ngày bình chọn sôi nổi với hơn 30.000 người tham gia đóng góp ý kiến, các chuyên gia đã đi đến kết luận cuối cùng chọn "rage bait" dựa trên sự tổng hòa giữa số phiếu bầu, cảm xúc từ các bình luận công khai và những phân tích chuyên sâu từ dữ liệu từ vựng của họ.
Lý giải cho sự lựa chọn này, Oxford định nghĩa "rage bait" là "nội dung trực tuyến được thiết kế có chủ đích nhằm khơi dậy sự tức giận hoặc phẫn nộ bằng cách gây ức chế, khiêu khích hoặc xúc phạm, thường được đăng tải để tăng lưu lượng truy cập hoặc tương tác cho một trang web hay nội dung mạng xã hội cụ thể". Trong bối cảnh chu kỳ tin tức năm 2025 bị chi phối bởi những bất ổn xã hội, các cuộc tranh luận về quy định nội dung trực tuyến và những lo ngại về sức khỏe kỹ thuật số, các chuyên gia nhận thấy việc sử dụng thuật ngữ này đã gia tăng đột biến (gấp ba lần trong 12 tháng) để báo hiệu một sự thay đổi sâu sắc trong cách chúng ta nói về sự chú ý, tương tác và đạo đức trên mạng.
Về mặt lịch sử, thuật ngữ này xuất hiện lần đầu trên internet vào năm 2002 để chỉ phản ứng tức giận của tài xế, nhưng sau đó đã phát triển thành tiếng lóng dùng để mô tả các bài đăng lan truyền nhằm phê phán cách các nền tảng và người sáng tạo nội dung hoạt động. Giờ đây, nó đã trở thành thuật ngữ chính thống toàn cầu, ám chỉ một chiến thuật thao túng cảm xúc để "câu" tương tác, thậm chí biến tướng thành hành vi "nuôi dưỡng sự phẫn nộ" bằng cách gieo rắc thông tin sai lệch hoặc thuyết âm mưu.
Chia sẻ về người chiến thắng năm nay, Chủ tịch Casper Grathwohl của Oxford Languages, cho biết: "Khi công nghệ và trí tuệ nhân tạo ngày càng ăn sâu vào cuộc sống hàng ngày, từ người nổi tiếng bị làm giả (deepfake) đến những người có ảnh hưởng do AI tạo ra, không thể phủ nhận rằng năm 2025 được định nghĩa bởi những câu hỏi về việc chúng ta thực sự là ai, cả trên mạng và ngoài đời thực".
Ông nhấn mạnh thêm: "Việc từ 'rage bait' tồn tại và được sử dụng bùng nổ có nghĩa là chúng ta ngày càng nhận thức rõ hơn về các chiến thuật thao túng trực tuyến. Trước đây, internet tập trung vào việc thu hút sự chú ý bằng sự tò mò để đổi lấy những cú nhấp chuột, nhưng giờ đây chúng ta thấy một sự chuyển dịch mạnh mẽ sang việc chiếm đoạt và tác động vào cảm xúc của người dùng. Nếu từ khóa năm ngoái là 'brain rot' (thối não) mô tả sự kiệt quệ tinh thần do lướt mạng vô tận, thì 'rage bait' chiếu rọi vào những nội dung được cố tình dàn dựng để kích động sự phẫn nộ. Hai điều này tạo thành một vòng luẩn quẩn khiến chúng ta kiệt sức về mặt tinh thần".
Lý giải cho sự lựa chọn này, Oxford định nghĩa "rage bait" là "nội dung trực tuyến được thiết kế có chủ đích nhằm khơi dậy sự tức giận hoặc phẫn nộ bằng cách gây ức chế, khiêu khích hoặc xúc phạm, thường được đăng tải để tăng lưu lượng truy cập hoặc tương tác cho một trang web hay nội dung mạng xã hội cụ thể". Trong bối cảnh chu kỳ tin tức năm 2025 bị chi phối bởi những bất ổn xã hội, các cuộc tranh luận về quy định nội dung trực tuyến và những lo ngại về sức khỏe kỹ thuật số, các chuyên gia nhận thấy việc sử dụng thuật ngữ này đã gia tăng đột biến (gấp ba lần trong 12 tháng) để báo hiệu một sự thay đổi sâu sắc trong cách chúng ta nói về sự chú ý, tương tác và đạo đức trên mạng.
Về mặt lịch sử, thuật ngữ này xuất hiện lần đầu trên internet vào năm 2002 để chỉ phản ứng tức giận của tài xế, nhưng sau đó đã phát triển thành tiếng lóng dùng để mô tả các bài đăng lan truyền nhằm phê phán cách các nền tảng và người sáng tạo nội dung hoạt động. Giờ đây, nó đã trở thành thuật ngữ chính thống toàn cầu, ám chỉ một chiến thuật thao túng cảm xúc để "câu" tương tác, thậm chí biến tướng thành hành vi "nuôi dưỡng sự phẫn nộ" bằng cách gieo rắc thông tin sai lệch hoặc thuyết âm mưu.
Chia sẻ về người chiến thắng năm nay, Chủ tịch Casper Grathwohl của Oxford Languages, cho biết: "Khi công nghệ và trí tuệ nhân tạo ngày càng ăn sâu vào cuộc sống hàng ngày, từ người nổi tiếng bị làm giả (deepfake) đến những người có ảnh hưởng do AI tạo ra, không thể phủ nhận rằng năm 2025 được định nghĩa bởi những câu hỏi về việc chúng ta thực sự là ai, cả trên mạng và ngoài đời thực".
Ông nhấn mạnh thêm: "Việc từ 'rage bait' tồn tại và được sử dụng bùng nổ có nghĩa là chúng ta ngày càng nhận thức rõ hơn về các chiến thuật thao túng trực tuyến. Trước đây, internet tập trung vào việc thu hút sự chú ý bằng sự tò mò để đổi lấy những cú nhấp chuột, nhưng giờ đây chúng ta thấy một sự chuyển dịch mạnh mẽ sang việc chiếm đoạt và tác động vào cảm xúc của người dùng. Nếu từ khóa năm ngoái là 'brain rot' (thối não) mô tả sự kiệt quệ tinh thần do lướt mạng vô tận, thì 'rage bait' chiếu rọi vào những nội dung được cố tình dàn dựng để kích động sự phẫn nộ. Hai điều này tạo thành một vòng luẩn quẩn khiến chúng ta kiệt sức về mặt tinh thần".
