Linh Pham
Intern Writer
Vài ngày trước, hệ thống internet vệ tinh Starlink thuộc sở hữu của Tập đoàn Công nghệ Thám hiểm Không gian Hoa Kỳ (SpaceX) đã đột ngột gặp sự cố ngừng hoạt động trên diện rộng, gây gián đoạn thông tin liên lạc cho 61.000 người dùng trên toàn thế giới và ảnh hưởng đến hoạt động triển khai chiến đấu và điều động chỉ huy của quân đội Ukraine.
Thật trùng hợp, theo một báo cáo của tờ Hoàn cầu Thời báo dẫn nguồn tin từ Reuters, ngay từ cuối tháng 9 năm 2022, khi Ukraine phát động cuộc phản công chống lại Nga, tín hiệu Starlink đã bị gián đoạn ở một số khu vực tiền tuyến của Ukraine. Người ta nói rằng động thái này được thực hiện theo lệnh của nhà sáng lập công ty Musk, không chỉ can thiệp trực tiếp vào cuộc phản công của Ukraine mà còn phơi bày điểm yếu của cơ sở hạ tầng quan trọng trong các trò chơi địa chính trị.
Theo những người hiểu rõ sự việc, nhân viên SpaceX đã làm theo hướng dẫn và tắt ít nhất 100 thiết bị đầu cuối Starlink. Các thiết bị này sau đó đã "ngoại tuyến" trong hệ thống nội bộ của công ty.
Hậu quả là hệ thống liên lạc của quân đội Ukraine bị gián đoạn, máy bay không người lái trinh sát mất liên lạc, và pháo binh tầm xa dựa trên dẫn đường Starlink mất khả năng tấn công chính xác, khiến một số binh sĩ tiền tuyến hoảng loạn. Cuộc vây hãm thị trấn Berislav ở phía đông Kherson của quân đội Ukraine đã thất bại, và một số khu vực của Donetsk cũng bị ảnh hưởng.
Mặc dù quân đội Ukraine cuối cùng đã thành công trong việc kiểm soát Kherson, sự cố "mất kết nối mạng" này vẫn được coi là trường hợp đầu tiên được biết đến về việc Musk chủ động tắt dịch vụ Starlink trong vùng chiến sự. Mặc dù sự cố này chưa được công bố rộng rãi, nhưng nó được cho là đã gây chấn động trong SpaceX và phần nào ảnh hưởng đến tình hình chiến trường.
Sau khi tin tức được đưa ra, cả Musk và kỹ sư Starlink Michael Nichols đều không đưa ra bình luận gì.
Theo nhiều nguồn tin thân cận, Musk lo ngại một cuộc phản công của Ukraine có thể kích hoạt đòn trả đũa hạt nhân từ Nga, nên đã quyết định tạm dừng dịch vụ. Một cựu nhân viên Nhà Trắng cũng cho biết chính phủ Hoa Kỳ vào thời điểm đó cũng có những lo ngại tương tự.
Bất chấp sự cố "mất kết nối", Starlink vẫn là trụ cột quan trọng của hệ thống thông tin liên lạc quân sự Ukraine. Các quan chức Ukraine đã công khai cảm ơn Musk vì sự hỗ trợ của ông trong giai đoạn đầu của cuộc chiến.
Năm 2023, Lầu Năm Góc đã ký thỏa thuận với SpaceX để chi trả cho các dịch vụ Starlink của Ukraine. Tính đến tháng 4 năm nay, Ukraine đã nhận được hơn 50.000 bộ thiết bị đầu cuối Starlink, một phần do SpaceX tài trợ và phần còn lại do Ba Lan, Hoa Kỳ, Đức và các nước khác cung cấp.
Có thông tin cho rằng Ukraine đang tìm kiếm các giải pháp thay thế cho Starlink, chẳng hạn như dự án dịch vụ truyền thông vệ tinh GOVSATCOM của EU, nhưng Starlink vẫn là một trong những hệ thống đáng tin cậy nhất.
Là một trong những nhà tài trợ thiết bị Starlink lớn nhất cho Ukraine, chính phủ Ba Lan cũng nhấn mạnh rằng họ không thể chỉ dựa vào một hệ thống thông tin liên lạc duy nhất trong chiến tranh và cần phải thiết lập hệ thống dự phòng để ngăn chặn tình trạng tê liệt thông tin liên lạc do sự gián đoạn của Starlink.
Musk đã phát biểu trên mạng xã hội vào tháng 3 năm nay: "Hệ thống Starlink là xương sống của quân đội Ukraine. Nếu tôi đóng cửa nó, toàn bộ tiền tuyến của họ sẽ sụp đổ."
Tuyên bố này đã khiến tất cả các bên cảnh giác.
Tính đến giữa tháng 7, Starlink đã phóng khoảng 9.215 vệ tinh, trong đó khoảng 7.995 vệ tinh đang hoạt động bình thường, trở thành mạng lưới vệ tinh quỹ đạo thấp lớn nhất thế giới. Tính đến nay, Starlink có khoảng 6 triệu người dùng đã đăng ký trên toàn thế giới, với doanh thu hàng năm khoảng 7,7 tỷ đô la Mỹ, chiếm gần 60% tổng doanh thu của SpaceX. Nhiều tổ chức dự đoán doanh thu năm nay của công ty sẽ tăng lên 11,8 tỷ đô la Mỹ.
Trong ngành, người ta thường tin rằng hiện tại không có hệ thống nào có thể sánh được với Starlink về phạm vi phủ sóng toàn cầu, độ trễ thấp và độ tin cậy cao. Các đối thủ cạnh tranh như OneWeb và "Dự án Kuiper" của Amazon vẫn chưa tạo ra mối đe dọa đáng kể nào đối với Starlink. Sự cố "mất kết nối Internet" này làm nổi bật tầm ảnh hưởng chưa từng có của "Starlink" trong chiến tranh hiện đại và cũng khiến công chúng phải suy nghĩ về vai trò của Musk trong địa chính trị.
Là người điều khiển Starlink, một mình anh ta điều khiển hàng ngàn vệ tinh liên lạc, có khả năng can thiệp vào chiến tranh, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, thậm chí định hình lại chiến trường. Điều này cũng phơi bày sự mất cân bằng giữa công nghệ hiện đại và cấu trúc quyền lực toàn cầu.
Ngoài Ukraine, các nước châu Âu khác như Vương quốc Anh và Tây Ban Nha cũng đang sử dụng dịch vụ Starlink, chủ yếu cho mục đích liên lạc phúc lợi quân sự và chưa được áp dụng cho các mục đích liên lạc quân sự nhạy cảm.
Ryan Fox, thành viên Viện Quý tộc của Quốc hội Anh, từng chỉ ra rằng Musk có thể tự ý quyết định việc tiếp cận cơ sở hạ tầng quan trọng. Sự thống trị toàn cầu hiện tại của ông làm nổi bật mối nguy hiểm của việc tập trung quyền lực quá mức vào "lĩnh vực không được kiểm soát". Việc ông kiểm soát cơ sở hạ tầng quan trọng có thể làm suy yếu chủ quyền quốc gia và an ninh toàn cầu.
#chiếntranhngavàukraine
Thật trùng hợp, theo một báo cáo của tờ Hoàn cầu Thời báo dẫn nguồn tin từ Reuters, ngay từ cuối tháng 9 năm 2022, khi Ukraine phát động cuộc phản công chống lại Nga, tín hiệu Starlink đã bị gián đoạn ở một số khu vực tiền tuyến của Ukraine. Người ta nói rằng động thái này được thực hiện theo lệnh của nhà sáng lập công ty Musk, không chỉ can thiệp trực tiếp vào cuộc phản công của Ukraine mà còn phơi bày điểm yếu của cơ sở hạ tầng quan trọng trong các trò chơi địa chính trị.
Sự hỗn loạn ở tuyến đầu
Theo ba người quen thuộc với vấn đề này, Musk đã chỉ đạo nhóm kỹ sư SpaceX tại California cắt tín hiệu Starlink tại các khu vực chiến sự trọng điểm của Ukraine, bao gồm Kherson . Kherson nằm trên bờ biển phía bắc Biển Đen và là một thị trấn chiến lược ở miền nam Ukraine. Vào thời điểm đó, nơi đây là trọng tâm phản công của quân đội Ukraine.Theo những người hiểu rõ sự việc, nhân viên SpaceX đã làm theo hướng dẫn và tắt ít nhất 100 thiết bị đầu cuối Starlink. Các thiết bị này sau đó đã "ngoại tuyến" trong hệ thống nội bộ của công ty.
Hậu quả là hệ thống liên lạc của quân đội Ukraine bị gián đoạn, máy bay không người lái trinh sát mất liên lạc, và pháo binh tầm xa dựa trên dẫn đường Starlink mất khả năng tấn công chính xác, khiến một số binh sĩ tiền tuyến hoảng loạn. Cuộc vây hãm thị trấn Berislav ở phía đông Kherson của quân đội Ukraine đã thất bại, và một số khu vực của Donetsk cũng bị ảnh hưởng.
Mặc dù quân đội Ukraine cuối cùng đã thành công trong việc kiểm soát Kherson, sự cố "mất kết nối mạng" này vẫn được coi là trường hợp đầu tiên được biết đến về việc Musk chủ động tắt dịch vụ Starlink trong vùng chiến sự. Mặc dù sự cố này chưa được công bố rộng rãi, nhưng nó được cho là đã gây chấn động trong SpaceX và phần nào ảnh hưởng đến tình hình chiến trường.
Sau khi tin tức được đưa ra, cả Musk và kỹ sư Starlink Michael Nichols đều không đưa ra bình luận gì.
Nỗi sợ trả đũa hạt nhân
Báo cáo chỉ ra rằng vẫn chưa rõ Musk đã ban hành lệnh "ngắt kết nối" khi nào và chi tiết ra sao, cũng như không biết tình trạng gián đoạn dịch vụ Starlink sẽ kéo dài trong bao lâu.Theo nhiều nguồn tin thân cận, Musk lo ngại một cuộc phản công của Ukraine có thể kích hoạt đòn trả đũa hạt nhân từ Nga, nên đã quyết định tạm dừng dịch vụ. Một cựu nhân viên Nhà Trắng cũng cho biết chính phủ Hoa Kỳ vào thời điểm đó cũng có những lo ngại tương tự.
Bất chấp sự cố "mất kết nối", Starlink vẫn là trụ cột quan trọng của hệ thống thông tin liên lạc quân sự Ukraine. Các quan chức Ukraine đã công khai cảm ơn Musk vì sự hỗ trợ của ông trong giai đoạn đầu của cuộc chiến.
Năm 2023, Lầu Năm Góc đã ký thỏa thuận với SpaceX để chi trả cho các dịch vụ Starlink của Ukraine. Tính đến tháng 4 năm nay, Ukraine đã nhận được hơn 50.000 bộ thiết bị đầu cuối Starlink, một phần do SpaceX tài trợ và phần còn lại do Ba Lan, Hoa Kỳ, Đức và các nước khác cung cấp.
Có thông tin cho rằng Ukraine đang tìm kiếm các giải pháp thay thế cho Starlink, chẳng hạn như dự án dịch vụ truyền thông vệ tinh GOVSATCOM của EU, nhưng Starlink vẫn là một trong những hệ thống đáng tin cậy nhất.
Là một trong những nhà tài trợ thiết bị Starlink lớn nhất cho Ukraine, chính phủ Ba Lan cũng nhấn mạnh rằng họ không thể chỉ dựa vào một hệ thống thông tin liên lạc duy nhất trong chiến tranh và cần phải thiết lập hệ thống dự phòng để ngăn chặn tình trạng tê liệt thông tin liên lạc do sự gián đoạn của Starlink.
Chúa tể vệ tinh khuấy động trận chiến
Musk đã phát biểu trên mạng xã hội vào tháng 3 năm nay: "Hệ thống Starlink là xương sống của quân đội Ukraine. Nếu tôi đóng cửa nó, toàn bộ tiền tuyến của họ sẽ sụp đổ."
Tuyên bố này đã khiến tất cả các bên cảnh giác.
Tính đến giữa tháng 7, Starlink đã phóng khoảng 9.215 vệ tinh, trong đó khoảng 7.995 vệ tinh đang hoạt động bình thường, trở thành mạng lưới vệ tinh quỹ đạo thấp lớn nhất thế giới. Tính đến nay, Starlink có khoảng 6 triệu người dùng đã đăng ký trên toàn thế giới, với doanh thu hàng năm khoảng 7,7 tỷ đô la Mỹ, chiếm gần 60% tổng doanh thu của SpaceX. Nhiều tổ chức dự đoán doanh thu năm nay của công ty sẽ tăng lên 11,8 tỷ đô la Mỹ.
Trong ngành, người ta thường tin rằng hiện tại không có hệ thống nào có thể sánh được với Starlink về phạm vi phủ sóng toàn cầu, độ trễ thấp và độ tin cậy cao. Các đối thủ cạnh tranh như OneWeb và "Dự án Kuiper" của Amazon vẫn chưa tạo ra mối đe dọa đáng kể nào đối với Starlink. Sự cố "mất kết nối Internet" này làm nổi bật tầm ảnh hưởng chưa từng có của "Starlink" trong chiến tranh hiện đại và cũng khiến công chúng phải suy nghĩ về vai trò của Musk trong địa chính trị.
Là người điều khiển Starlink, một mình anh ta điều khiển hàng ngàn vệ tinh liên lạc, có khả năng can thiệp vào chiến tranh, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, thậm chí định hình lại chiến trường. Điều này cũng phơi bày sự mất cân bằng giữa công nghệ hiện đại và cấu trúc quyền lực toàn cầu.
Ngoài Ukraine, các nước châu Âu khác như Vương quốc Anh và Tây Ban Nha cũng đang sử dụng dịch vụ Starlink, chủ yếu cho mục đích liên lạc phúc lợi quân sự và chưa được áp dụng cho các mục đích liên lạc quân sự nhạy cảm.
Ryan Fox, thành viên Viện Quý tộc của Quốc hội Anh, từng chỉ ra rằng Musk có thể tự ý quyết định việc tiếp cận cơ sở hạ tầng quan trọng. Sự thống trị toàn cầu hiện tại của ông làm nổi bật mối nguy hiểm của việc tập trung quyền lực quá mức vào "lĩnh vực không được kiểm soát". Việc ông kiểm soát cơ sở hạ tầng quan trọng có thể làm suy yếu chủ quyền quốc gia và an ninh toàn cầu.
#chiếntranhngavàukraine
Nguồn: Tencent News
