Phạm Thanh Bình
Writer
Trong bối cảnh toàn cầu ngày càng nóng lên – thập kỷ vừa qua được ghi nhận là giai đoạn có nhiệt độ cao nhất trong lịch sử khí tượng – giải pháp làm mát bền vững trở thành một nhu cầu cấp thiết. Tại miền Nam Trung Quốc, nhiệt độ bề mặt ngoài trời vào mùa hè có thể vượt quá 60°C, dẫn đến việc sử dụng điều hòa tăng mạnh và kéo theo chi phí điện sinh hoạt tăng vọt. Riêng trong mùa hè năm 2024, nhiệt độ tại Thượng Hải nhiều ngày liên tiếp gần 40°C khiến hóa đơn tiền điện tháng 8 của một số hộ dân cao gấp bốn lần cùng kỳ năm trước.
Zhu Yihao thử nghiệm sản phẩm làm lạnh không dùng điện
Từ thực tế này, Công ty Chuangleng Technology – được thành lập năm 2022 – đã phát triển một loạt sản phẩm làm mát không dùng điện như lớp phủ, màng mỏng, gạch ốp và vải dệt. Nhờ công nghệ độc quyền, các sản phẩm này giúp giảm chi phí điện và cải thiện môi trường sống một cách bền vững. Trong thực tế, vật liệu của Chuangleng có thể làm giảm nhiệt độ bề mặt tới 42°C, tiết kiệm tới 40% điện năng, và thu hồi chi phí đầu tư trong vòng 3 năm. Hiện các sản phẩm đã được ứng dụng trên diện tích hơn 380.000 m², phục vụ hàng chục nghìn cư dân.
Cảm hứng từ loài kiến bạc sống giữa sa mạc
Người sáng lập công ty, anh Zhu Yihao – sinh năm 1994 tại Quảng Châu – từng sống cùng bà ngoại trong một căn hộ chật chội ở tầng tám không có thang máy. Nhiệt độ oi bức thời thơ ấu khiến anh nuôi ước mơ cải thiện điều kiện sống trong những khu dân cư cũ kỹ.
Tốt nghiệp Đại học Công nghệ Nam Trung Quốc năm 2016, Zhu sang Hồng Kông học sau đại học. Tại đây, anh được truyền cảm hứng từ công trình nghiên cứu vật liệu làm mát bằng bức xạ của giáo sư Cao Zhiyin – người sau này trở thành cố vấn học thuật và cùng anh phát triển công nghệ làm lạnh không dùng điện.
Phim làm lạnh không dùng điện
Nguồn cảm hứng đặc biệt đến từ loài kiến bạc Sahara – sinh vật có thể sinh tồn trong môi trường 70°C nhờ lớp lông bạc hình lăng kính, giúp phản xạ ánh sáng và tản nhiệt hiệu quả. Nhóm nghiên cứu đã mô phỏng cấu trúc đó để tạo ra vật liệu nano có thể giảm nhiệt độ hơn 40°C mà không cần dùng điện, càng nóng hiệu quả càng cao. Vật liệu này có thể tích hợp vào nhiều bề mặt như mái nhà, cửa sổ, thiết bị hay thậm chí quần áo.
Từ phòng thí nghiệm ra thị trường
Năm 2021, Đại học Thành phố Hồng Kông khởi động chương trình đổi mới HK Tech 300 nhằm thương mại hóa công nghệ. Zhu tham gia chương trình và lần lượt nhận được các khoản đầu tư khởi nghiệp, sau đó thành lập Chuangleng Technology.
Ban đầu chỉ có hai người – Zhu Yihao và giáo sư Cao – nhưng dần dần công ty phát triển đội ngũ hơn 80 người, 30% trong số đó là kỹ sư. Công ty cũng mở rộng cơ sở tại Hồng Kông, Thâm Quyến và Quảng Châu, xây dựng chuỗi giá trị khép kín từ nghiên cứu đến sản xuất.
Sản phẩm đột phá đầu tiên của Chuangleng là lớp phủ làm mát không dùng điện. So với lớp phủ cách nhiệt truyền thống – vốn chỉ cản nhiệt từ bên ngoài nhưng giữ lại nhiệt bên trong – công nghệ của Chuangleng có thể phản xạ tới 95% năng lượng mặt trời và phát xạ hồng ngoại, vừa ngăn nhiệt đi vào, vừa tản nhiệt hiệu quả.
Ban đầu, vật liệu sản xuất lớp phủ rất đắt do sử dụng kim loại quý. Nhưng sau đó, nhóm đã chuyển sang dùng hạt nano và polymer phân tử cao, giúp giảm giá thành đáng kể và kéo dài tuổi thọ sản phẩm lên 10 năm.
Zhu Yihao tự tin rằng công nghệ độc quyền của công ty là lợi thế cạnh tranh then chốt: sản phẩm có giá rẻ hơn 80% so với đối thủ nhưng hiệu quả làm mát và tuổi thọ đều vượt trội. Khách hàng có thể hoàn vốn chỉ sau 1–3 năm nhờ tiền điện tiết kiệm được.
Vươn ra toàn cầu, mở rộng ứng dụng
Sản phẩm của Chuangleng đã được ứng dụng rộng rãi: từ tòa nhà, máy biến áp, đường ống, kho lạnh cho tới nhà xưởng, container và cả tấm pin năng lượng mặt trời. Tùy vào điều kiện khí hậu từng vùng – như gió bụi ở Trung Đông hay mưa nhiều ở Đông Nam Á – công ty cũng điều chỉnh vật liệu cho phù hợp.
Một dự án tiêu biểu là cải tạo phòng máy của trung tâm thương mại Gala Place (Hong Kong), nơi điều hòa hoạt động quanh năm. Việc phủ lớp vật liệu làm mát đã giúp giảm 42% điện năng tiêu thụ. Thành công tại Gala Place giúp công ty nhanh chóng được mời tới cuộc thi công nghệ bất động sản tại Dubai. Tại đây, Chuangleng đã vượt qua hơn 200 đối thủ, thắng thầu phủ vật liệu cho trung tâm thương mại Dubai Mall. Kết quả là nhiệt độ bề mặt giảm 17,5°C và tiết kiệm được 20% điện năng.
Tính đến nay, Chuangleng Technology đã thực hiện hơn 200 dự án tại hơn 20 quốc gia, tiết kiệm hơn 6 triệu kWh điện và giảm hơn 500 tấn khí thải carbon – tương đương với việc trồng gần 350.000 cây xanh.
Không chỉ thương mại hóa, Chuangleng còn tích cực triển khai các chương trình phúc lợi cộng đồng. Ở các khu nhà cũ tại Hồng Kông – nơi nhiều gia đình phải sống trong căn hộ chia nhỏ dưới 20m² – lớp phủ làm mát giúp giảm hóa đơn điện và cải thiện điều kiện sinh hoạt.
Tại Sham Shui Po, một gia đình bốn người từng sống trong căn hộ ngột ngạt đến mức đứa trẻ phát sinh vấn đề tâm lý vì quá nóng. Sau khi phủ lớp vật liệu của Chuangleng, cuộc sống của họ thay đổi đáng kể. Câu chuyện đó khiến Zhu nhớ về tuổi thơ của mình và càng quyết tâm mở rộng dự án xã hội.
Đến nay, các chương trình cải tạo miễn phí đã lan rộng đến các địa phương như Quảng Đông, Tứ Xuyên, Tân Cương, Hồ Bắc và cả Malaysia, phủ hơn 6.000 m² và phục vụ hàng chục ngàn cư dân.
Mục tiêu 10 năm: Phủ sóng toàn cầu
Zhu Yihao và đội ngũ đang tiếp tục mở rộng danh mục sản phẩm như gạch ốp, sơn ô tô và phim cách nhiệt. Họ cũng đang phát triển dòng vải dệt tích hợp công nghệ làm lạnh để phục vụ ngành may mặc, đặc biệt là đồ thể thao ngoài trời.
Zhu tin rằng trong bối cảnh trái đất tiếp tục nóng lên, thị trường vật liệu làm mát không dùng điện sẽ bùng nổ. Theo báo cáo của Betz Consulting, thị trường vật liệu cách nhiệt toàn cầu dự kiến đạt gần 800 tỷ nhân dân tệ vào năm 2029, mở ra cơ hội lớn cho các sản phẩm sáng tạo như của Chuangleng.
“Chúng tôi không ngừng cải tiến, mỗi sản phẩm cần 3–5 năm để hoàn thiện và tạo đột phá. Trong 5–10 năm tới, chúng tôi kỳ vọng bước vào giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ,” Zhu Yihao chia sẻ. (QQ)
Zhu Yihao thử nghiệm sản phẩm làm lạnh không dùng điện
Từ thực tế này, Công ty Chuangleng Technology – được thành lập năm 2022 – đã phát triển một loạt sản phẩm làm mát không dùng điện như lớp phủ, màng mỏng, gạch ốp và vải dệt. Nhờ công nghệ độc quyền, các sản phẩm này giúp giảm chi phí điện và cải thiện môi trường sống một cách bền vững. Trong thực tế, vật liệu của Chuangleng có thể làm giảm nhiệt độ bề mặt tới 42°C, tiết kiệm tới 40% điện năng, và thu hồi chi phí đầu tư trong vòng 3 năm. Hiện các sản phẩm đã được ứng dụng trên diện tích hơn 380.000 m², phục vụ hàng chục nghìn cư dân.
Cảm hứng từ loài kiến bạc sống giữa sa mạc
Người sáng lập công ty, anh Zhu Yihao – sinh năm 1994 tại Quảng Châu – từng sống cùng bà ngoại trong một căn hộ chật chội ở tầng tám không có thang máy. Nhiệt độ oi bức thời thơ ấu khiến anh nuôi ước mơ cải thiện điều kiện sống trong những khu dân cư cũ kỹ.
Tốt nghiệp Đại học Công nghệ Nam Trung Quốc năm 2016, Zhu sang Hồng Kông học sau đại học. Tại đây, anh được truyền cảm hứng từ công trình nghiên cứu vật liệu làm mát bằng bức xạ của giáo sư Cao Zhiyin – người sau này trở thành cố vấn học thuật và cùng anh phát triển công nghệ làm lạnh không dùng điện.
Phim làm lạnh không dùng điện
Nguồn cảm hứng đặc biệt đến từ loài kiến bạc Sahara – sinh vật có thể sinh tồn trong môi trường 70°C nhờ lớp lông bạc hình lăng kính, giúp phản xạ ánh sáng và tản nhiệt hiệu quả. Nhóm nghiên cứu đã mô phỏng cấu trúc đó để tạo ra vật liệu nano có thể giảm nhiệt độ hơn 40°C mà không cần dùng điện, càng nóng hiệu quả càng cao. Vật liệu này có thể tích hợp vào nhiều bề mặt như mái nhà, cửa sổ, thiết bị hay thậm chí quần áo.
Từ phòng thí nghiệm ra thị trường
Năm 2021, Đại học Thành phố Hồng Kông khởi động chương trình đổi mới HK Tech 300 nhằm thương mại hóa công nghệ. Zhu tham gia chương trình và lần lượt nhận được các khoản đầu tư khởi nghiệp, sau đó thành lập Chuangleng Technology.
Ban đầu chỉ có hai người – Zhu Yihao và giáo sư Cao – nhưng dần dần công ty phát triển đội ngũ hơn 80 người, 30% trong số đó là kỹ sư. Công ty cũng mở rộng cơ sở tại Hồng Kông, Thâm Quyến và Quảng Châu, xây dựng chuỗi giá trị khép kín từ nghiên cứu đến sản xuất.
Sản phẩm đột phá đầu tiên của Chuangleng là lớp phủ làm mát không dùng điện. So với lớp phủ cách nhiệt truyền thống – vốn chỉ cản nhiệt từ bên ngoài nhưng giữ lại nhiệt bên trong – công nghệ của Chuangleng có thể phản xạ tới 95% năng lượng mặt trời và phát xạ hồng ngoại, vừa ngăn nhiệt đi vào, vừa tản nhiệt hiệu quả.
Ban đầu, vật liệu sản xuất lớp phủ rất đắt do sử dụng kim loại quý. Nhưng sau đó, nhóm đã chuyển sang dùng hạt nano và polymer phân tử cao, giúp giảm giá thành đáng kể và kéo dài tuổi thọ sản phẩm lên 10 năm.
Zhu Yihao tự tin rằng công nghệ độc quyền của công ty là lợi thế cạnh tranh then chốt: sản phẩm có giá rẻ hơn 80% so với đối thủ nhưng hiệu quả làm mát và tuổi thọ đều vượt trội. Khách hàng có thể hoàn vốn chỉ sau 1–3 năm nhờ tiền điện tiết kiệm được.
Vươn ra toàn cầu, mở rộng ứng dụng
Sản phẩm của Chuangleng đã được ứng dụng rộng rãi: từ tòa nhà, máy biến áp, đường ống, kho lạnh cho tới nhà xưởng, container và cả tấm pin năng lượng mặt trời. Tùy vào điều kiện khí hậu từng vùng – như gió bụi ở Trung Đông hay mưa nhiều ở Đông Nam Á – công ty cũng điều chỉnh vật liệu cho phù hợp.
Một dự án tiêu biểu là cải tạo phòng máy của trung tâm thương mại Gala Place (Hong Kong), nơi điều hòa hoạt động quanh năm. Việc phủ lớp vật liệu làm mát đã giúp giảm 42% điện năng tiêu thụ. Thành công tại Gala Place giúp công ty nhanh chóng được mời tới cuộc thi công nghệ bất động sản tại Dubai. Tại đây, Chuangleng đã vượt qua hơn 200 đối thủ, thắng thầu phủ vật liệu cho trung tâm thương mại Dubai Mall. Kết quả là nhiệt độ bề mặt giảm 17,5°C và tiết kiệm được 20% điện năng.
Tính đến nay, Chuangleng Technology đã thực hiện hơn 200 dự án tại hơn 20 quốc gia, tiết kiệm hơn 6 triệu kWh điện và giảm hơn 500 tấn khí thải carbon – tương đương với việc trồng gần 350.000 cây xanh.
Không chỉ thương mại hóa, Chuangleng còn tích cực triển khai các chương trình phúc lợi cộng đồng. Ở các khu nhà cũ tại Hồng Kông – nơi nhiều gia đình phải sống trong căn hộ chia nhỏ dưới 20m² – lớp phủ làm mát giúp giảm hóa đơn điện và cải thiện điều kiện sinh hoạt.
Tại Sham Shui Po, một gia đình bốn người từng sống trong căn hộ ngột ngạt đến mức đứa trẻ phát sinh vấn đề tâm lý vì quá nóng. Sau khi phủ lớp vật liệu của Chuangleng, cuộc sống của họ thay đổi đáng kể. Câu chuyện đó khiến Zhu nhớ về tuổi thơ của mình và càng quyết tâm mở rộng dự án xã hội.
Đến nay, các chương trình cải tạo miễn phí đã lan rộng đến các địa phương như Quảng Đông, Tứ Xuyên, Tân Cương, Hồ Bắc và cả Malaysia, phủ hơn 6.000 m² và phục vụ hàng chục ngàn cư dân.
Mục tiêu 10 năm: Phủ sóng toàn cầu
Zhu Yihao và đội ngũ đang tiếp tục mở rộng danh mục sản phẩm như gạch ốp, sơn ô tô và phim cách nhiệt. Họ cũng đang phát triển dòng vải dệt tích hợp công nghệ làm lạnh để phục vụ ngành may mặc, đặc biệt là đồ thể thao ngoài trời.
Zhu tin rằng trong bối cảnh trái đất tiếp tục nóng lên, thị trường vật liệu làm mát không dùng điện sẽ bùng nổ. Theo báo cáo của Betz Consulting, thị trường vật liệu cách nhiệt toàn cầu dự kiến đạt gần 800 tỷ nhân dân tệ vào năm 2029, mở ra cơ hội lớn cho các sản phẩm sáng tạo như của Chuangleng.
“Chúng tôi không ngừng cải tiến, mỗi sản phẩm cần 3–5 năm để hoàn thiện và tạo đột phá. Trong 5–10 năm tới, chúng tôi kỳ vọng bước vào giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ,” Zhu Yihao chia sẻ. (QQ)
