Thế Việt
Writer
Không hài lòng với việc Meta bị tụt hậu trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo, CEO Mark Zuckerberg đã khởi động một chiến dịch quyết liệt và tốn kém nhằm vực dậy công ty. Từ các thương vụ tỷ đô, cuộc "săn đầu người" khốc liệt, cho đến việc cân nhắc lại toàn bộ chiến lược nguồn mở, "cuộc chơi lớn" của Zuckerberg cho thấy một sự chuyển mình mạnh mẽ trong tham vọng chinh phục siêu trí tuệ, và cả sự tuyệt vọng của một người khổng lồ không muốn bị bỏ lại phía sau.
Trong nhiều năm, Meta, với phòng nghiên cứu FAIR do "cha đẻ" AI hiện đại Yann LeCun dẫn dắt, gần như là người dẫn đầu trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, sự ra đời của ChatGPT vào cuối năm 2022 đã thay đổi tất cả. Meta nhanh chóng "hụt hơi" khi OpenAI và Google liên tiếp tung ra các chatbot có thể nghe, nhìn, nói và các mô hình AI có khả năng lý luận vượt trội.
Tại một hội nghị vào tháng 4, chính Mark Zuckerberg đã phải thừa nhận rằng mô hình AI của công ty hoạt động kém hơn đối thủ. Nguồn tin nội bộ cho biết, lý do của sự tụt hậu này đến từ việc Meta thiếu kinh nghiệm trong kỹ thuật "học tăng cường" (reinforcement learning). Tệ hơn nữa, chiến lược nguồn mở với mô hình Llama của họ dường như đã phản tác dụng, khi startup DeepSeek của Trung Quốc đã sử dụng chính Llama để tạo ra một mô hình còn tiên tiến hơn. Sự thất vọng này đã châm ngòi cho một loạt hành động quyết liệt từ người đứng đầu Meta.
Ngay sau khi nhận ra vấn đề, Zuckerberg đã khởi động một cuộc tuyển dụng rầm rộ. Ông trực tiếp gửi email, mời các nhà nghiên cứu hàng đầu đến phỏng vấn tại một phòng họp kính có biệt danh "bể cá". Meta được cho là đã tiếp cận hơn 45 nhà nghiên cứu tại OpenAI, đưa ra những lời mời trị giá lên tới 100 triệu USD. Ít nhất 4 người trong số đó đã chấp nhận đầu quân cho Meta.
Đỉnh điểm của chiến dịch "săn đầu người" này là thương vụ đầu tư hơn 14 tỷ USD để nắm giữ 49% cổ phần của startup Scale AI, thực chất là để chiêu mộ nhà sáng lập 28 tuổi Alexandr Wang và một số nhân sự cấp cao của anh. Dù đã nỗ lực tiếp cận nhiều tên tuổi lớn khác như Perplexity AI hay cựu nhà khoa học trưởng của OpenAI, Ilya Sutskever, nhưng Meta đã không thành công.
Chiến dịch "đốt tiền" của Zuckerberg đã gây ra những xáo trộn lớn trong nội bộ Meta. Bộ phận AI của công ty tăng quy mô từ vài trăm người lên hơn 1.000 người chỉ trong một năm, dẫn đến những đấu đá nội bộ và mâu thuẫn. Một phó chủ tịch phụ trách AI tạo sinh đã bị giáng chức.
Đáng chú ý, Meta được cho là đang cân nhắc khả năng từ bỏ mô hình mã nguồn mở hoàn toàn của Llama để chuyển sang mô hình mã nguồn đóng tương tự OpenAI, một sự thay đổi chiến lược lớn. Dù người phát ngôn của Meta đã lên tiếng khẳng định công ty "vẫn hoàn toàn cam kết phát triển Llama", nhưng những động thái gần đây cho thấy mọi thứ đều có thể thay đổi.
Mục tiêu cuối cùng của Zuckerberg là siêu trí tuệ (AGI) – một dạng AI mạnh mẽ hơn cả não người. "Ông ấy giống nhiều CEO tại các công ty công nghệ lớn, những người cho rằng AI là thứ lớn lao nhất cuộc đời, và sẽ tụt hậu nếu không thể lớn mạnh trong lĩnh vực này," một nhà đầu tư mạo hiểm nhận xét.
Trong cuộc chiến này, nhân tài là yếu tố quyết định. Giám đốc Google DeepMind, Demis Hassabis, thừa nhận mức giá cho các nhân tài AI hiện nay là "thực sự đáng kinh ngạc". Còn CEO của Replit, Amjad Masad, thì ví von rằng một nhà nghiên cứu AI hàng đầu giống như một "kỹ sư 1.000x" – chỉ một người nhưng có thể thay đổi quỹ đạo của cả một công ty.
Dù vậy, Meta vẫn còn nhiều việc phải giải quyết. Một số nhà nghiên cứu cho rằng Zuckerberg vẫn chưa nêu rõ sứ mệnh của AI ngoài việc tối ưu hóa quảng cáo. Nhưng rõ ràng, Mark Zuckerberg đã đặt cược tất cả vào "cuộc chơi lớn" này, một canh bạc không chỉ định đoạt tương lai của Meta mà còn có thể định hình cả ngành công nghệ trong nhiều năm tới.
#cuộcchiếnAI
Sự "thất vọng" của một người khổng lồ
Trong nhiều năm, Meta, với phòng nghiên cứu FAIR do "cha đẻ" AI hiện đại Yann LeCun dẫn dắt, gần như là người dẫn đầu trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, sự ra đời của ChatGPT vào cuối năm 2022 đã thay đổi tất cả. Meta nhanh chóng "hụt hơi" khi OpenAI và Google liên tiếp tung ra các chatbot có thể nghe, nhìn, nói và các mô hình AI có khả năng lý luận vượt trội.
Tại một hội nghị vào tháng 4, chính Mark Zuckerberg đã phải thừa nhận rằng mô hình AI của công ty hoạt động kém hơn đối thủ. Nguồn tin nội bộ cho biết, lý do của sự tụt hậu này đến từ việc Meta thiếu kinh nghiệm trong kỹ thuật "học tăng cường" (reinforcement learning). Tệ hơn nữa, chiến lược nguồn mở với mô hình Llama của họ dường như đã phản tác dụng, khi startup DeepSeek của Trung Quốc đã sử dụng chính Llama để tạo ra một mô hình còn tiên tiến hơn. Sự thất vọng này đã châm ngòi cho một loạt hành động quyết liệt từ người đứng đầu Meta.
Cuộc chiến giành giật nhân tài và những thương vụ chấn động
Ngay sau khi nhận ra vấn đề, Zuckerberg đã khởi động một cuộc tuyển dụng rầm rộ. Ông trực tiếp gửi email, mời các nhà nghiên cứu hàng đầu đến phỏng vấn tại một phòng họp kính có biệt danh "bể cá". Meta được cho là đã tiếp cận hơn 45 nhà nghiên cứu tại OpenAI, đưa ra những lời mời trị giá lên tới 100 triệu USD. Ít nhất 4 người trong số đó đã chấp nhận đầu quân cho Meta.
Đỉnh điểm của chiến dịch "săn đầu người" này là thương vụ đầu tư hơn 14 tỷ USD để nắm giữ 49% cổ phần của startup Scale AI, thực chất là để chiêu mộ nhà sáng lập 28 tuổi Alexandr Wang và một số nhân sự cấp cao của anh. Dù đã nỗ lực tiếp cận nhiều tên tuổi lớn khác như Perplexity AI hay cựu nhà khoa học trưởng của OpenAI, Ilya Sutskever, nhưng Meta đã không thành công.
Những xáo trộn nội bộ và sự thay đổi chiến lược
Chiến dịch "đốt tiền" của Zuckerberg đã gây ra những xáo trộn lớn trong nội bộ Meta. Bộ phận AI của công ty tăng quy mô từ vài trăm người lên hơn 1.000 người chỉ trong một năm, dẫn đến những đấu đá nội bộ và mâu thuẫn. Một phó chủ tịch phụ trách AI tạo sinh đã bị giáng chức.
Đáng chú ý, Meta được cho là đang cân nhắc khả năng từ bỏ mô hình mã nguồn mở hoàn toàn của Llama để chuyển sang mô hình mã nguồn đóng tương tự OpenAI, một sự thay đổi chiến lược lớn. Dù người phát ngôn của Meta đã lên tiếng khẳng định công ty "vẫn hoàn toàn cam kết phát triển Llama", nhưng những động thái gần đây cho thấy mọi thứ đều có thể thay đổi.
Tham vọng "siêu trí tuệ" và tương lai của Meta
Mục tiêu cuối cùng của Zuckerberg là siêu trí tuệ (AGI) – một dạng AI mạnh mẽ hơn cả não người. "Ông ấy giống nhiều CEO tại các công ty công nghệ lớn, những người cho rằng AI là thứ lớn lao nhất cuộc đời, và sẽ tụt hậu nếu không thể lớn mạnh trong lĩnh vực này," một nhà đầu tư mạo hiểm nhận xét.
Trong cuộc chiến này, nhân tài là yếu tố quyết định. Giám đốc Google DeepMind, Demis Hassabis, thừa nhận mức giá cho các nhân tài AI hiện nay là "thực sự đáng kinh ngạc". Còn CEO của Replit, Amjad Masad, thì ví von rằng một nhà nghiên cứu AI hàng đầu giống như một "kỹ sư 1.000x" – chỉ một người nhưng có thể thay đổi quỹ đạo của cả một công ty.
Dù vậy, Meta vẫn còn nhiều việc phải giải quyết. Một số nhà nghiên cứu cho rằng Zuckerberg vẫn chưa nêu rõ sứ mệnh của AI ngoài việc tối ưu hóa quảng cáo. Nhưng rõ ràng, Mark Zuckerberg đã đặt cược tất cả vào "cuộc chơi lớn" này, một canh bạc không chỉ định đoạt tương lai của Meta mà còn có thể định hình cả ngành công nghệ trong nhiều năm tới.
#cuộcchiếnAI
