Thế Việt
Writer
Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đang bước vào giai đoạn điều chỉnh sâu rộng với nhiều yếu tố bất định, Viện Kinh tế Mastercard (MEI) vừa chính thức công bố báo cáo Triển vọng năm 2026. Báo cáo nhận định rằng khu vực Châu Á - Thái Bình Dương sẽ tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ổn định, đóng vai trò là điểm sáng trong bức tranh kinh tế toàn cầu, bất chấp những tác động từ việc điều chỉnh thuế quan hay tái cấu trúc thương mại quốc tế.
Theo dự báo của MEI, tăng trưởng GDP thực toàn cầu trong năm 2026 ước đạt 3,1%, ghi nhận mức giảm nhẹ so với con số ước tính 3,2% của năm 2025. Triển vọng kinh tế thế giới hiện đang chịu sự chi phối của hai luồng áp lực song hành. Một mặt là những rủi ro tiềm tàng từ căng thẳng địa chính trị và quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng đang diễn ra mạnh mẽ. Mặt khác là những cơ hội mới nảy sinh từ các gói kích thích tài khóa tại nhiều quốc gia và sự thâm nhập ngày càng sâu rộng của trí tuệ nhân tạo (AI) vào đời sống kinh tế. Tuy nhiên, các chuyên gia của Mastercard lưu ý rằng mức độ hưởng lợi từ làn sóng công nghệ này sẽ không đồng đều giữa các khu vực.
Giữa bối cảnh đó, Châu Á - Thái Bình Dương nổi lên như một khu vực có khả năng kháng cự tốt. Động lực cho sự ổn định này đến từ việc lạm phát đang dần hạ nhiệt, các chính sách tiền tệ mang tính hỗ trợ, cùng với sự gia tăng của thu nhập thực tế và niềm tin tiêu dùng được củng cố.
Ông David Mann, Kinh tế trưởng khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Mastercard, nhận định rằng với vai trò trung tâm trong thương mại toàn cầu, khu vực này đã thể hiện khả năng phục hồi đáng nể trước những đe dọa về xáo trộn thương mại và thuế quan. Ông nhấn mạnh rằng dù câu chuyện kinh tế toàn cầu năm 2026 vẫn xoay quanh điều chỉnh thương mại và công nghệ, các điều kiện kinh tế vi mô tại nhiều thị trường Á - Thái Bình Dương vẫn đang trên đà cải thiện tích cực.
Báo cáo của MEI chỉ ra ba động lực kinh tế then chốt sẽ dẫn dắt sự phát triển của khu vực trong năm tới. Đầu tiên là quá trình tái cấu trúc thương mại. Dòng chảy hàng hóa toàn cầu đang tiếp tục tự điều chỉnh sau các thay đổi về chính sách thuế quan trong năm 2025. Trong khi xuất khẩu của Trung Quốc đại lục đang tích cực chuyển hướng sang các thị trường mới, thì một số nhà xuất khẩu tại Nhật Bản và Nam Á lại đang chịu áp lực nhất định từ sự suy yếu của nhu cầu bên ngoài. Mặc dù vậy, vị thế của khu vực vẫn rất vững chắc khi các nền kinh tế như Ấn Độ, ASEAN và Trung Quốc tiếp tục giữ vai trò mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu mới.
Động lực thứ hai đến từ sự bùng nổ của công nghệ và chính sách công nghiệp. Việc ứng dụng AI đang diễn ra với tốc độ nhanh chóng tại các thị trường phát triển như Hàn Quốc, Nhật Bản, Hồng Kông và cả nền kinh tế mới nổi như Ấn Độ. Xu hướng này được cộng hưởng với các chính sách công nghiệp tập trung vào xây dựng trung tâm dữ liệu, phát triển đô thị thông minh và đầu tư vào lĩnh vực bán dẫn, tạo nên nền móng vững chắc cho giai đoạn tăng trưởng kỹ thuật số tiếp theo. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) trên toàn khu vực cũng đang tăng tốc ứng dụng công nghệ số để tối ưu hóa vận hành và mở rộng thị trường.
Yếu tố thứ ba là sự phục hồi mạnh mẽ của ngành du lịch và sự dịch chuyển trong hành vi tiêu dùng. Người dân trong khu vực đang có xu hướng ưu tiên chi tiêu cho các trải nghiệm như du lịch và giải trí, trong khi tỏ ra thận trọng hơn với các nhu cầu thiết yếu. Số liệu cho thấy chi tiêu du lịch nước ngoài của Singapore trong nửa đầu năm 2025 đã vượt mức năm 2019 tới 2,7 tỷ USD. Tương tự, Indonesia và Philippines cũng ghi nhận mức tăng trưởng lần lượt là 40% và 28%. Du lịch nội khối và quốc tế tiếp tục khẳng định vai trò là động lực tăng trưởng không thể thiếu của khu vực.
Đi sâu vào dự báo cụ thể, MEI đưa ra những con số khả quan cho các nền kinh tế trọng điểm. Trung Quốc đại lục được dự báo sẽ đạt mức tăng trưởng 4,5%, nhờ vào việc tiêu dùng được hưởng lợi từ lãi suất giảm và các biện pháp kích thích tài khóa, cùng với sự lan rộng của xu hướng "tiêu dùng thông minh". Tại khu vực Nam Á, Ấn Độ tiếp tục là đầu tàu với mức tăng trưởng ấn tượng 6,6%, trong khi Sri Lanka và Bangladesh dự kiến đạt lần lượt 3,7% và 5%, chủ yếu nhờ sức cầu nội địa và dòng kiều hối ổn định.
Đối với nhóm các nền kinh tế phát triển, Nhật Bản dự kiến tăng trưởng 1,0%, được hỗ trợ bởi thu nhập thực tế tăng và các khoản đầu tư chiến lược vào công nghệ cao. Tại khu vực ASEAN-5, Indonesia và Philippines dẫn đầu với mức tăng trưởng lần lượt là 5,0% và 5,6%, theo sau là Malaysia (4,2%), Singapore (2,2%) và Thái Lan (1,8%).
Trong khi đó, tại khu vực Thái Bình Dương, Úc và New Zealand được dự báo sẽ đạt mức tăng trưởng 2,3% và 2,4% nhờ chi phí giảm và sự phục hồi của tiêu dùng. Những số liệu này cho thấy một bức tranh đa dạng nhưng nhìn chung là tích cực, khẳng định khả năng thích ứng linh hoạt của khu vực trước những biến động của nền kinh tế thế giới.
Bối cảnh vĩ mô và vị thế của Châu Á - Thái Bình Dương
Theo dự báo của MEI, tăng trưởng GDP thực toàn cầu trong năm 2026 ước đạt 3,1%, ghi nhận mức giảm nhẹ so với con số ước tính 3,2% của năm 2025. Triển vọng kinh tế thế giới hiện đang chịu sự chi phối của hai luồng áp lực song hành. Một mặt là những rủi ro tiềm tàng từ căng thẳng địa chính trị và quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng đang diễn ra mạnh mẽ. Mặt khác là những cơ hội mới nảy sinh từ các gói kích thích tài khóa tại nhiều quốc gia và sự thâm nhập ngày càng sâu rộng của trí tuệ nhân tạo (AI) vào đời sống kinh tế. Tuy nhiên, các chuyên gia của Mastercard lưu ý rằng mức độ hưởng lợi từ làn sóng công nghệ này sẽ không đồng đều giữa các khu vực.
Giữa bối cảnh đó, Châu Á - Thái Bình Dương nổi lên như một khu vực có khả năng kháng cự tốt. Động lực cho sự ổn định này đến từ việc lạm phát đang dần hạ nhiệt, các chính sách tiền tệ mang tính hỗ trợ, cùng với sự gia tăng của thu nhập thực tế và niềm tin tiêu dùng được củng cố.
Ông David Mann, Kinh tế trưởng khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Mastercard, nhận định rằng với vai trò trung tâm trong thương mại toàn cầu, khu vực này đã thể hiện khả năng phục hồi đáng nể trước những đe dọa về xáo trộn thương mại và thuế quan. Ông nhấn mạnh rằng dù câu chuyện kinh tế toàn cầu năm 2026 vẫn xoay quanh điều chỉnh thương mại và công nghệ, các điều kiện kinh tế vi mô tại nhiều thị trường Á - Thái Bình Dương vẫn đang trên đà cải thiện tích cực.
Ba trụ cột định hình kinh tế khu vực năm 2026
Báo cáo của MEI chỉ ra ba động lực kinh tế then chốt sẽ dẫn dắt sự phát triển của khu vực trong năm tới. Đầu tiên là quá trình tái cấu trúc thương mại. Dòng chảy hàng hóa toàn cầu đang tiếp tục tự điều chỉnh sau các thay đổi về chính sách thuế quan trong năm 2025. Trong khi xuất khẩu của Trung Quốc đại lục đang tích cực chuyển hướng sang các thị trường mới, thì một số nhà xuất khẩu tại Nhật Bản và Nam Á lại đang chịu áp lực nhất định từ sự suy yếu của nhu cầu bên ngoài. Mặc dù vậy, vị thế của khu vực vẫn rất vững chắc khi các nền kinh tế như Ấn Độ, ASEAN và Trung Quốc tiếp tục giữ vai trò mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu mới.
Động lực thứ hai đến từ sự bùng nổ của công nghệ và chính sách công nghiệp. Việc ứng dụng AI đang diễn ra với tốc độ nhanh chóng tại các thị trường phát triển như Hàn Quốc, Nhật Bản, Hồng Kông và cả nền kinh tế mới nổi như Ấn Độ. Xu hướng này được cộng hưởng với các chính sách công nghiệp tập trung vào xây dựng trung tâm dữ liệu, phát triển đô thị thông minh và đầu tư vào lĩnh vực bán dẫn, tạo nên nền móng vững chắc cho giai đoạn tăng trưởng kỹ thuật số tiếp theo. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) trên toàn khu vực cũng đang tăng tốc ứng dụng công nghệ số để tối ưu hóa vận hành và mở rộng thị trường.
Yếu tố thứ ba là sự phục hồi mạnh mẽ của ngành du lịch và sự dịch chuyển trong hành vi tiêu dùng. Người dân trong khu vực đang có xu hướng ưu tiên chi tiêu cho các trải nghiệm như du lịch và giải trí, trong khi tỏ ra thận trọng hơn với các nhu cầu thiết yếu. Số liệu cho thấy chi tiêu du lịch nước ngoài của Singapore trong nửa đầu năm 2025 đã vượt mức năm 2019 tới 2,7 tỷ USD. Tương tự, Indonesia và Philippines cũng ghi nhận mức tăng trưởng lần lượt là 40% và 28%. Du lịch nội khối và quốc tế tiếp tục khẳng định vai trò là động lực tăng trưởng không thể thiếu của khu vực.
Triển vọng tăng trưởng chi tiết từng thị trường
Đi sâu vào dự báo cụ thể, MEI đưa ra những con số khả quan cho các nền kinh tế trọng điểm. Trung Quốc đại lục được dự báo sẽ đạt mức tăng trưởng 4,5%, nhờ vào việc tiêu dùng được hưởng lợi từ lãi suất giảm và các biện pháp kích thích tài khóa, cùng với sự lan rộng của xu hướng "tiêu dùng thông minh". Tại khu vực Nam Á, Ấn Độ tiếp tục là đầu tàu với mức tăng trưởng ấn tượng 6,6%, trong khi Sri Lanka và Bangladesh dự kiến đạt lần lượt 3,7% và 5%, chủ yếu nhờ sức cầu nội địa và dòng kiều hối ổn định.
Đối với nhóm các nền kinh tế phát triển, Nhật Bản dự kiến tăng trưởng 1,0%, được hỗ trợ bởi thu nhập thực tế tăng và các khoản đầu tư chiến lược vào công nghệ cao. Tại khu vực ASEAN-5, Indonesia và Philippines dẫn đầu với mức tăng trưởng lần lượt là 5,0% và 5,6%, theo sau là Malaysia (4,2%), Singapore (2,2%) và Thái Lan (1,8%).
Trong khi đó, tại khu vực Thái Bình Dương, Úc và New Zealand được dự báo sẽ đạt mức tăng trưởng 2,3% và 2,4% nhờ chi phí giảm và sự phục hồi của tiêu dùng. Những số liệu này cho thấy một bức tranh đa dạng nhưng nhìn chung là tích cực, khẳng định khả năng thích ứng linh hoạt của khu vực trước những biến động của nền kinh tế thế giới.
