Linh Pham
Intern Writer
Gần đây, bảng xếp hạng đại học THE được công bố, tính ra thì đây có lẽ là bảng xếp hạng lớn cuối cùng của năm 2025. Các hệ thống xếp hạng khác nhau có tiêu chí đánh giá muôn hình vạn trạng, nhìn lại các bảng xếp hạng đại học năm nay có thể nói là “ngầm dậy sóng”.
Các trường danh tiếng Anh - Mỹ vẫn chiếm lĩnh bảng vàng, một số trường đã chững lại, thậm chí có dấu hiệu tụt hạng, trong khi các trường đại học ở Trung Quốc đại lục, Hồng Kông và Macau lại vươn lên mạnh mẽ.
Trong Top 100 toàn cầu, Mỹ có tới 35 trường đại học góp mặt, chiếm hơn 1/3 tổng số, chứng minh sức mạnh đáng gờm của nền giáo dục đại học Hoa Kỳ.
Các trường như Princeton, Cornell, New York University, Đại học Illinois tại Urbana-Champaign đều thăng hạng, thể hiện lợi thế của các trường Mỹ về chất lượng nghiên cứu và đổi mới trong giảng dạy.
Ngược lại, một số trường trong hệ thống UC (Đại học California) lại có xu hướng tụt hạng, như UC San Diego giảm 13 bậc, UC Irvine giảm 7 bậc. Ngoài ra, Đại học Brown giảm 7 bậc, Đại học North Carolina tại Chapel Hill giảm 8 bậc, và Đại học Purdue giảm 6 bậc. Nhiều trường tụt hạng trong số này là trường công lập, cho thấy khoảng cách giữa đầu tư nghiên cứu của các trường công và tư vẫn còn đáng kể. Vương quốc Anh có tổng cộng 11 trường lọt Top 100, giảm một so với năm ngoái.
University College London xếp thứ 23, Đại học Edinburgh thứ 29, và King’s College London thứ 38 — cả ba đều nằm trong Top 50, được xem là trụ cột của giáo dục đại học Anh quốc. Tuy nhiên, Trường Kinh tế và Chính trị London (LSE) – vốn nổi tiếng về khối xã hội – không may mắn như vậy, năm nay tụt xuống vị trí 52, lần đầu tiên rơi khỏi Top 50. Đại học Bristol, King’s College London và Đại học Manchester cũng đều giảm 2–3 bậc. Dù vậy, Đại học Glasgow tăng 3 bậc, trở thành trường tiến bộ nhanh nhất trong số các trường Anh.
Các trường đại học Ấn Độ năm nay cũng đáng chú ý: với 128 trường lọt bảng, Ấn Độ trở thành quốc gia có số lượng trường đại học trong bảng xếp hạng nhiều thứ hai thế giới, chỉ sau Mỹ. Tuy nhiên, số lượng không đồng nghĩa với chất lượng, phần lớn các trường của Ấn Độ có thứ hạng khá thấp do chất lượng nghiên cứu không đồng đều, và không có trường nào lọt vào Top 100.
Đại học Bắc Kinh xếp thứ 13 thế giới, Đại học Phúc Đán hạng 36, Đại học Chiết Giang và Đại học Giao thông Thượng Hải lần lượt đứng thứ 39 và 40 — cả 5 trường này đều nằm trong Top 40 toàn cầu. Đại học Chiết Giang và Giao thông Thượng Hải lọt vào Top 50; Đại học Nam Kinh, Đại học Vũ Hán, Đại học Công nghiệp Cáp Nhĩ Tân, Đại học Sư phạm Bắc Kinh lọt Top 150. Đáng chú ý, Đại học Chiết Giang tăng từ hạng 47 lên 39; Giao thông Thượng Hải từ 52 lên 40; và Đại học Công nghiệp Cáp Nhĩ Tân tăng tới 21 bậc, là trường tiến bộ nhất
Hồng Kông có 8 trường đại học trong danh sách, trong đó 5 trường lọt Top 100, lập kỷ lục lịch sử. Đại học Hồng Kông tăng 2 bậc lên vị trí 33 thế giới, tiếp tục giữ ngôi đầu địa phương; Đại học Trung văn Hồng Kông tăng lên hạng 41, lần đầu lọt Top 50. Đại học Khoa học và Công nghệ Hồng Kông tăng 8 bậc lên hạng 58; Đại học Thành phố Hồng Kông hạng 75; và Đại học Bách khoa Hồng Kông hạng 83.
Điều gây bất ngờ nhất là Đại học Giáo dục Hồng Kông lần đầu tiên góp mặt trong bảng xếp hạng THE, và ngay lần đầu đã đạt vị trí 195 thế giới, lọt Top 200. Các trường ở Macau cũng bắt đầu được chú ý nhiều hơn: Đại học Macau năm nay đứng thứ 145 thế giới, tăng 35 bậc so với năm ngoái, lần đầu tiên lọt vào Top 150, lập thành tích tốt nhất trong lịch sử. Trên mạng xã hội, có sinh viên còn đùa với hiệu trưởng: “Đại học Macau nạp nhầm tiền khi leo bảng à? Chúng em vẫn mong QS tăng hạng hơn…”
Ngoài ra, Đại học Khoa học và Công nghệ Macau duy trì trong nhóm 250–300, Đại học Thành phố Macau lần đầu vào bảng, nằm trong nhóm 601–800. Các trường ở Macau vẫn còn nhiều tiềm năng để phát triển.
Trong khi đó, các trường đại học ở Trung Quốc đại lục, Hồng Kông và Macau lại vươn lên mạnh mẽ, liên tục lập nên kỷ lục mới. Sự thay đổi này không chỉ thể hiện rõ trong bảng xếp hạng trong nước như ShanghaiRanking, mà còn được thể hiện rõ ràng trong bảng THE mang tính học thuật cao. Xu hướng này có thể báo hiệu trung tâm khoa học – giáo dục toàn cầu đang dần dịch chuyển từ Âu – Mỹ sang châu Á.
Đến nay, bốn bảng xếp hạng đại học lớn đã công bố đầy đủ. Lý do khiến bảng xếp hạng mỗi năm đều gây chú ý và tranh luận sôi nổi là vì nó có ảnh hưởng lớn đến việc chọn trường của sinh viên. Ý nghĩa lớn nhất của xếp hạng đại học là cung cấp một góc nhìn đa chiều. Mỗi bảng có tiêu chí và trọng số khác nhau, nên một trường có thể chênh lệch lớn giữa các bảng.
Các trường danh tiếng Anh - Mỹ vẫn chiếm lĩnh bảng vàng, một số trường đã chững lại, thậm chí có dấu hiệu tụt hạng, trong khi các trường đại học ở Trung Quốc đại lục, Hồng Kông và Macau lại vươn lên mạnh mẽ.
Mỹ nắm 1/3 top 100 đại học tốt nhất thế giới
Thứ hạng lên xuống không chỉ ảnh hưởng đến việc chọn trường đại học, mà còn ẩn chứa cuộc đua về năng lực nghiên cứu khoa học, mức độ quốc tế hóa và tiềm năng việc làm trong tương lai. Một số điểm đáng chú ý:- Oxford vô địch 10 năm liên tiếp
- Ấn Độ đứng thứ hai thế giới về số lượng trường lọt bảng
- Trong Top 10 toàn cầu vẫn là những gương mặt quen thuộc: “Nhà vô địch vĩnh cửu” Đại học Oxford đã giành ngôi quán quân 10 năm liên tiếp, trở thành trường đại học giữ vị trí số một lâu nhất trong lịch sử bảng xếp hạng THE.
- Mỹ vẫn là “nhân vật chính” trong bảng xếp hạng, với tổng cộng 7 trường lọt vào Top 10 thế giới.
- Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT) vững vàng ở vị trí thứ hai; Đại học Cambridge và Đại học Princeton đều có tiến bộ, cùng chia sẻ vị trí thứ ba; Đại học Harvard và Đại học Stanford đồng hạng năm.
- Tuy nhiên, Harvard đã tụt từ hạng 3 năm ngoái xuống hạng 5 năm nay, lập nên mức thấp nhất trong lịch sử, bị Princeton vượt mặt.
- Học viện Công nghệ California giữ vững vị trí thứ bảy, trong khi ở bảng xếp hạng toàn quốc của U.S. News, trường này đã tụt khỏi Top 10.
Trong Top 100 toàn cầu, Mỹ có tới 35 trường đại học góp mặt, chiếm hơn 1/3 tổng số, chứng minh sức mạnh đáng gờm của nền giáo dục đại học Hoa Kỳ.
Các trường như Princeton, Cornell, New York University, Đại học Illinois tại Urbana-Champaign đều thăng hạng, thể hiện lợi thế của các trường Mỹ về chất lượng nghiên cứu và đổi mới trong giảng dạy.
Ngược lại, một số trường trong hệ thống UC (Đại học California) lại có xu hướng tụt hạng, như UC San Diego giảm 13 bậc, UC Irvine giảm 7 bậc. Ngoài ra, Đại học Brown giảm 7 bậc, Đại học North Carolina tại Chapel Hill giảm 8 bậc, và Đại học Purdue giảm 6 bậc. Nhiều trường tụt hạng trong số này là trường công lập, cho thấy khoảng cách giữa đầu tư nghiên cứu của các trường công và tư vẫn còn đáng kể. Vương quốc Anh có tổng cộng 11 trường lọt Top 100, giảm một so với năm ngoái.
University College London xếp thứ 23, Đại học Edinburgh thứ 29, và King’s College London thứ 38 — cả ba đều nằm trong Top 50, được xem là trụ cột của giáo dục đại học Anh quốc. Tuy nhiên, Trường Kinh tế và Chính trị London (LSE) – vốn nổi tiếng về khối xã hội – không may mắn như vậy, năm nay tụt xuống vị trí 52, lần đầu tiên rơi khỏi Top 50. Đại học Bristol, King’s College London và Đại học Manchester cũng đều giảm 2–3 bậc. Dù vậy, Đại học Glasgow tăng 3 bậc, trở thành trường tiến bộ nhanh nhất trong số các trường Anh.
Các trường đại học Ấn Độ năm nay cũng đáng chú ý: với 128 trường lọt bảng, Ấn Độ trở thành quốc gia có số lượng trường đại học trong bảng xếp hạng nhiều thứ hai thế giới, chỉ sau Mỹ. Tuy nhiên, số lượng không đồng nghĩa với chất lượng, phần lớn các trường của Ấn Độ có thứ hạng khá thấp do chất lượng nghiên cứu không đồng đều, và không có trường nào lọt vào Top 100.
Thanh Hoa - Bắc Đại vững vàng ngôi đầu châu Á
Trong bảng xếp hạng năm 2026, các trường đại học Trung Quốc đại lục đạt bước tiến lịch sử, với 97 trường lọt bảng, tăng so với 94 trường của năm ngoái. Đại học Thanh Hoa tiếp tục giữ vị trí số một tại Trung Quốc đại lục suốt 8 năm liên tiếp, đứng thứ 12 thế giới, tiếp tục giữ ngôi đầu châu Á.
Đại học Bắc Kinh xếp thứ 13 thế giới, Đại học Phúc Đán hạng 36, Đại học Chiết Giang và Đại học Giao thông Thượng Hải lần lượt đứng thứ 39 và 40 — cả 5 trường này đều nằm trong Top 40 toàn cầu. Đại học Chiết Giang và Giao thông Thượng Hải lọt vào Top 50; Đại học Nam Kinh, Đại học Vũ Hán, Đại học Công nghiệp Cáp Nhĩ Tân, Đại học Sư phạm Bắc Kinh lọt Top 150. Đáng chú ý, Đại học Chiết Giang tăng từ hạng 47 lên 39; Giao thông Thượng Hải từ 52 lên 40; và Đại học Công nghiệp Cáp Nhĩ Tân tăng tới 21 bậc, là trường tiến bộ nhất
Các trường Hồng Kông thăng hạng toàn diện
Các trường đại học ở Hồng Kông là người thắng lớn nhất năm nay, và điều này không chỉ là lời nói suông — mà còn được THE chính thức xác nhận, khi tuyên bố Hồng Kông là “khu vực duy nhất trên thế giới có tất cả các trường lọt bảng đều thăng hạng”.Hồng Kông có 8 trường đại học trong danh sách, trong đó 5 trường lọt Top 100, lập kỷ lục lịch sử. Đại học Hồng Kông tăng 2 bậc lên vị trí 33 thế giới, tiếp tục giữ ngôi đầu địa phương; Đại học Trung văn Hồng Kông tăng lên hạng 41, lần đầu lọt Top 50. Đại học Khoa học và Công nghệ Hồng Kông tăng 8 bậc lên hạng 58; Đại học Thành phố Hồng Kông hạng 75; và Đại học Bách khoa Hồng Kông hạng 83.
Điều gây bất ngờ nhất là Đại học Giáo dục Hồng Kông lần đầu tiên góp mặt trong bảng xếp hạng THE, và ngay lần đầu đã đạt vị trí 195 thế giới, lọt Top 200. Các trường ở Macau cũng bắt đầu được chú ý nhiều hơn: Đại học Macau năm nay đứng thứ 145 thế giới, tăng 35 bậc so với năm ngoái, lần đầu tiên lọt vào Top 150, lập thành tích tốt nhất trong lịch sử. Trên mạng xã hội, có sinh viên còn đùa với hiệu trưởng: “Đại học Macau nạp nhầm tiền khi leo bảng à? Chúng em vẫn mong QS tăng hạng hơn…”
Ngoài ra, Đại học Khoa học và Công nghệ Macau duy trì trong nhóm 250–300, Đại học Thành phố Macau lần đầu vào bảng, nằm trong nhóm 601–800. Các trường ở Macau vẫn còn nhiều tiềm năng để phát triển.
Giá trị thật sự của bảng xếp hạng đại học
Nhìn vào bảng xếp hạng THE năm nay, các trường Anh – Mỹ vẫn đứng trên đỉnh tháp học thuật toàn cầu. Tuy nhiên, dù “Oxbridge” vẫn mạnh mẽ, nhưng các trường Anh quốc nhìn chung đã có dấu hiệu đuối sức, thứ hạng giảm nhẹ.Trong khi đó, các trường đại học ở Trung Quốc đại lục, Hồng Kông và Macau lại vươn lên mạnh mẽ, liên tục lập nên kỷ lục mới. Sự thay đổi này không chỉ thể hiện rõ trong bảng xếp hạng trong nước như ShanghaiRanking, mà còn được thể hiện rõ ràng trong bảng THE mang tính học thuật cao. Xu hướng này có thể báo hiệu trung tâm khoa học – giáo dục toàn cầu đang dần dịch chuyển từ Âu – Mỹ sang châu Á.
Đến nay, bốn bảng xếp hạng đại học lớn đã công bố đầy đủ. Lý do khiến bảng xếp hạng mỗi năm đều gây chú ý và tranh luận sôi nổi là vì nó có ảnh hưởng lớn đến việc chọn trường của sinh viên. Ý nghĩa lớn nhất của xếp hạng đại học là cung cấp một góc nhìn đa chiều. Mỗi bảng có tiêu chí và trọng số khác nhau, nên một trường có thể chênh lệch lớn giữa các bảng.
- THE nhấn mạnh ảnh hưởng nghiên cứu và chất lượng giảng dạy, xét đến danh tiếng học thuật, trích dẫn bài báo, mức độ quốc tế hóa và hợp tác với doanh nghiệp.
- QS chú trọng danh tiếng toàn cầu, tỷ lệ sinh viên quốc tế và tỷ lệ giảng viên/sinh viên, có lợi cho các trường hướng đến việc làm.
- U.S. News tập trung vào năng suất nghiên cứu, hợp tác quốc tế và ảnh hưởng học thuật, còn bảng U.S. News Toàn quốc thiên về chất lượng giáo dục bậc đại học và mức độ hỗ trợ sinh viên.
- ShanghaiRanking gần như hoàn toàn dựa trên kết quả nghiên cứu và số lượng giải thưởng danh giá, đặc biệt ưu tiên các trường kỹ thuật.
