Theo nghiên cứu mới của Hội đồng Người tiêu dùng Thái Lan (TCC), thị trường xe điện (EV) phát triển nhanh của Thái Lan đang bộc lộ nhiều vấn đề cấu trúc, từ rủi ro an toàn pin, điều khoản bảo hành mập mờ đến dịch vụ hậu mãi thiếu công bằng.
Nghiên cứu do nhóm của Manon Suklamai, Đại học Công nghệ Vua Mongkut Thonburi, thực hiện, khảo sát hơn 400 người dùng EV và so sánh với các mô hình quản lý ở nhiều quốc gia. Kết quả cho thấy người tiêu dùng Thái Lan đang chịu nhiều rủi ro hơn so với các thị trường khác, trong khi khung pháp lý bảo vệ họ vẫn chưa đầy đủ.
Thiếu “luật chanh” bảo vệ người mua xe lỗi
Báo cáo của TCC kêu gọi Thái Lan sớm ban hành “luật chanh” (lemon law), đạo luật phổ biến tại Mỹ, Trung Quốc hay Singapore, cho phép người mua khởi kiện khi sản phẩm bị lỗi mà nhà sản xuất không khắc phục.
“Việc thu hồi sản phẩm không nên bị coi là điều đáng báo động, đó là dấu hiệu của trách nhiệm,” ông Manon nói. “Thái Lan cần cơ chế bảo vệ người tiêu dùng rõ ràng, không chỉ để thay thế xe lỗi, mà còn để nâng chất lượng toàn chuỗi từ sản xuất đến dịch vụ.”
Ba lỗ hổng chính trong thị trường xe điện
Theo báo cáo, các vấn đề chính mà người dùng EV tại Thái Lan đang gặp phải gồm:
An toàn và tiêu chuẩn kỹ thuật yếu: thiếu quy chuẩn chung cho hệ thống pin, phòng cháy chữa cháy, lắp đặt bộ sạc và xử lý sự cố khẩn cấp.
Hậu mãi và khung pháp lý không rõ ràng: điều khoản bảo hành mơ hồ, quy trình khiếu nại chậm, thiếu linh kiện thay thế, và thủ tục đăng ký phức tạp cho xe chuyển đổi.
Biến động giá gây mất niềm tin: các hãng thường giảm giá mạnh sau khi ra mắt, khiến người mua sớm chịu thiệt, làm giảm giá trị xe cũ và niềm tin vào thị trường.
Nhóm nghiên cứu cho rằng tình trạng này không chỉ khiến người dùng bất an mà còn gây rối loạn chuỗi cung ứng và ảnh hưởng tới sự ổn định tài chính của ngành ô tô.
So sánh với châu Âu, Trung Quốc và Mỹ, nhóm nghiên cứu nhận thấy các khu vực này đều có cơ chế buộc nhà sản xuất và đại lý chịu trách nhiệm khi xe gặp lỗi nghiêm trọng hoặc phải sửa chữa liên tục.
Nhật Bản thậm chí áp dụng chế tài nghiêm khắc để ngăn ngừa lỗi sản phẩm ngay từ khâu sản xuất.
Trong khi đó, Thái Lan vẫn thiếu một cơ chế chính thức nào để bảo vệ người mua xe điện, dù khiếu nại người dùng ngày càng nhiều.
Cần chính sách thống nhất và hành động nhanh
TCC đề xuất một gói chính sách tổng thể, phối hợp giữa các cơ quan để đảm bảo tính an toàn, công bằng và ổn định của thị trường EV.
Ông Manon cho rằng kiện tụng nên là biện pháp cuối cùng, trong khi chính sách phòng ngừa mạnh mẽ và tiêu chuẩn rõ ràng cho sản xuất, chuyển đổi, lắp đặt, bảo hành và bảo hiểm mới là giải pháp căn cơ.
Ông cũng nhấn mạnh, Thái Lan đang ở giai đoạn bản lề, chuyển mình từ trung tâm lắp ráp ô tô sang sản xuất xe điện, nên cần chú trọng tăng nội địa hóa và chuyển giao công nghệ để củng cố năng lực cạnh tranh trong khu vực.
Báo cáo kết luận rằng nếu thực hiện được các biện pháp nói trên, Thái Lan có thể nâng niềm tin người tiêu dùng, giảm rủi ro tài chính và an toàn, đồng thời tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành trung tâm xe điện bền vững của Đông Nam Á.
TCC kêu gọi các cơ quan quản lý nhanh chóng biến những khuyến nghị này thành hành động cụ thể. (Bangkok Post)
Nghiên cứu do nhóm của Manon Suklamai, Đại học Công nghệ Vua Mongkut Thonburi, thực hiện, khảo sát hơn 400 người dùng EV và so sánh với các mô hình quản lý ở nhiều quốc gia. Kết quả cho thấy người tiêu dùng Thái Lan đang chịu nhiều rủi ro hơn so với các thị trường khác, trong khi khung pháp lý bảo vệ họ vẫn chưa đầy đủ.
Thiếu “luật chanh” bảo vệ người mua xe lỗi
Báo cáo của TCC kêu gọi Thái Lan sớm ban hành “luật chanh” (lemon law), đạo luật phổ biến tại Mỹ, Trung Quốc hay Singapore, cho phép người mua khởi kiện khi sản phẩm bị lỗi mà nhà sản xuất không khắc phục.
“Việc thu hồi sản phẩm không nên bị coi là điều đáng báo động, đó là dấu hiệu của trách nhiệm,” ông Manon nói. “Thái Lan cần cơ chế bảo vệ người tiêu dùng rõ ràng, không chỉ để thay thế xe lỗi, mà còn để nâng chất lượng toàn chuỗi từ sản xuất đến dịch vụ.”
Ba lỗ hổng chính trong thị trường xe điện
Theo báo cáo, các vấn đề chính mà người dùng EV tại Thái Lan đang gặp phải gồm:
An toàn và tiêu chuẩn kỹ thuật yếu: thiếu quy chuẩn chung cho hệ thống pin, phòng cháy chữa cháy, lắp đặt bộ sạc và xử lý sự cố khẩn cấp.
Hậu mãi và khung pháp lý không rõ ràng: điều khoản bảo hành mơ hồ, quy trình khiếu nại chậm, thiếu linh kiện thay thế, và thủ tục đăng ký phức tạp cho xe chuyển đổi.
Biến động giá gây mất niềm tin: các hãng thường giảm giá mạnh sau khi ra mắt, khiến người mua sớm chịu thiệt, làm giảm giá trị xe cũ và niềm tin vào thị trường.
Nhóm nghiên cứu cho rằng tình trạng này không chỉ khiến người dùng bất an mà còn gây rối loạn chuỗi cung ứng và ảnh hưởng tới sự ổn định tài chính của ngành ô tô.
So sánh với châu Âu, Trung Quốc và Mỹ, nhóm nghiên cứu nhận thấy các khu vực này đều có cơ chế buộc nhà sản xuất và đại lý chịu trách nhiệm khi xe gặp lỗi nghiêm trọng hoặc phải sửa chữa liên tục.
Nhật Bản thậm chí áp dụng chế tài nghiêm khắc để ngăn ngừa lỗi sản phẩm ngay từ khâu sản xuất.
Trong khi đó, Thái Lan vẫn thiếu một cơ chế chính thức nào để bảo vệ người mua xe điện, dù khiếu nại người dùng ngày càng nhiều.
Cần chính sách thống nhất và hành động nhanh
TCC đề xuất một gói chính sách tổng thể, phối hợp giữa các cơ quan để đảm bảo tính an toàn, công bằng và ổn định của thị trường EV.
Ông Manon cho rằng kiện tụng nên là biện pháp cuối cùng, trong khi chính sách phòng ngừa mạnh mẽ và tiêu chuẩn rõ ràng cho sản xuất, chuyển đổi, lắp đặt, bảo hành và bảo hiểm mới là giải pháp căn cơ.
Ông cũng nhấn mạnh, Thái Lan đang ở giai đoạn bản lề, chuyển mình từ trung tâm lắp ráp ô tô sang sản xuất xe điện, nên cần chú trọng tăng nội địa hóa và chuyển giao công nghệ để củng cố năng lực cạnh tranh trong khu vực.
Báo cáo kết luận rằng nếu thực hiện được các biện pháp nói trên, Thái Lan có thể nâng niềm tin người tiêu dùng, giảm rủi ro tài chính và an toàn, đồng thời tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành trung tâm xe điện bền vững của Đông Nam Á.
TCC kêu gọi các cơ quan quản lý nhanh chóng biến những khuyến nghị này thành hành động cụ thể. (Bangkok Post)
