Ba bậc thần cơ Tam Quốc là ai? Người đoán được cái chết Lưu Bị, kẻ thấy trước đại hạn Gia Cát Lượng, người nhìn thấu kết cục Đặng Ngải - Chung Hội

[Hoàng Nam]

Vào buổi loạn thế cuối đời Đông Hán, người người tranh hùng, ai cũng muốn xưng bá đồ vương. Thế nhưng, giữa chốn chiến trường đẫm máu và quyền mưu thâm hiểm ấy, lại có ba người không màng thế sự, nhưng lại thấy trước thiên cơ, nhìn thấu vinh nhục cõi trần. Một người tiên đoán cái chết của Lưu Bị, một người biết trước số mệnh Gia Cát Lượng, một người thấy rõ kết cục Đặng Ngải và Chung Hội - bọn họ là ai?

1. Tư Mã Huy: “Khổng Minh tuy có chủ, nhưng không gặp thời”​

Năm Kiến An thứ mười ba (tức năm 208), sau ba phen đến nhà tranh, Lưu Bị rốt cuộc mời được Gia Cát Lượng xuất sơn. Khi ấy thế cục chia ba đã dần rõ ràng: Tào Tháo làm chủ phương Bắc, Tôn Quyền cố thủ Giang Đông, còn Lưu Bị thì hãy còn bôn ba.

Sau đó, Lưu Bị mang Khổng Minh tới hỏi ý Tư Mã Huy, một cao sĩ ẩn cư, tinh thông thiên văn địa lý, giỏi đoán thế thời.

Nghe xong, Tư Mã Huy chỉ thở dài:

“Khổng Minh tuy có chủ, nhưng chẳng gặp thời.”

Một câu nói, như rút ruột gan. Tư Mã Huy hiểu rõ: Khổng Minh tuy là kỳ tài, nhưng thế nước Thục nhỏ, đất hẹp người ít, lại khó nuôi quân, dù có kỳ tài thì cũng khó xoay chuyển càn khôn.

Về sau, Gia Cát Lượng sáu lần ra Kỳ Sơn, mượn sao bày trận, cầu trời khấn đất, nhưng thiên thời chẳng thuận, địa lợi không đủ, nhân lực hao mòn. Đến năm Kiến Hưng thứ mười hai (năm 234), nơi Ngũ Trượng Nguyên, Khổng Minh kiệt sức, chống gậy mà ngắm sao trời, lặng nhớ lời xưa của Tư Mã Huy mà than rằng:

“Quả là một điềm chẳng lành...”

Rồi ông trút hơi thở cuối cùng, mang theo mộng trung hưng Hán thất chưa thành.

2. Trương Dự: Tiên đoán cái chết của Lưu Bị, chịu chết không hối tiếc​

Năm Chương Vũ thứ ba (năm 214), sau khi bình định Ích Châu, Lưu Bị mở tiệc ăn mừng. Giữa lúc mọi người đang nâng chén chúc tụng, bỗng có một ông lão áo xanh chậm rãi bước vào, tự xưng là Trương Dự, nói rằng mình giỏi bói toán, nguyện hiến thuật cho chúa công.

Lưu Bị cười xòa, nhưng Trương Dự lại lớn tiếng:

“Chúa công chiếm được Ích Châu, chín năm sau ắt mất, đúng vào năm Quý Mão.”

Lời vừa dứt, cả sảnh tiệc im phăng phắc.

Lưu Bị cau mày, hỏi năm Quý Mão là năm nào. Quân thần tính toán, nói: “Nếu nay là năm 214, chín năm nữa là 223, đúng là năm Quý Mão.”

Lưu Bị không nói gì thêm, trong lòng thấp thỏm.

Sau đó, Trương Dự lại tới can ngăn việc tiến đánh Hán Trung:

“Việc Hán Trung không nên xem nhẹ, e rằng hao binh tổn tướng.”

Lưu Bị không nghe, quyết định tiến binh. Dù thắng trận, nhưng thương vong nặng nề.

Năm 221, Lưu Bị xưng đế, lập nước Thục Hán. Năm 222, thua trận Di Lăng, lui về Bạch Đế. Tới năm 223, đúng vào tháng Quý Mão, ông lâm bệnh nặng rồi băng hà, đúng như lời Trương Dự tiên đoán.

Trương Dự bị người ta đồn là gieo điềm xấu, bị bắt giam. Trước lúc bị xử trảm, ông nói:

“Ta đã nói trước, chúa công không tin. Ta không thẹn với trời đất, chẳng sợ chết.”

Rồi ông ngẩng mặt cười, nhận lấy cái chết, tựa như một vì sao chợt lóe rồi vụt tắt.

3. Lưu Thực: Thấy rõ vận số Đặng Ngải – Chung Hội​

Vào năm Hoàng Sơ thứ nhất (năm 220), một hậu duệ nhà Hán là Lưu Thực ra đời. Người này học rộng biết nhiều, giỏi luận cổ bàn kim, nhưng không màng công danh, chỉ ở ẩn, đọc sách viết văn.

Đến năm Cảnh Nguyên thứ tư (năm 263), nước Ngụy sai Đặng Ngải và Chung Hội nam chinh Thục địa. Mọi người đều kinh ngạc, cho rằng khó có thể hạ được đất Thục - địa hình hiểm trở, tướng giữ thành là Gia Cát Chiêm con Khổng Minh, cũng là người văn võ song toàn.

Thế nhưng Lưu Thực chỉ cười, nói:

“Thục tất sẽ mất, mà Đặng Ngải – Chung Hội cũng chẳng kẻ nào trở về.”

Lời ấy khiến thiên hạ cười nhạo: “Ngươi chẳng khác gì điềm sấm vớ vẩn.”

Vài tháng sau, quả nhiên Đặng Ngải dẫn quân vượt núi âm thầm vào Thành Đô. Gia Cát Chiêm tử trận ở Miễn Trúc, Lưu Thiện đầu hàng, nước Thục chính thức diệt vong.

Chung Hội mưu phản, Đặng Ngải bị tống giam, sau cùng hai người đều chết nơi tay thuộc hạ. Xác hai đại tướng đẫm máu, lời Lưu Thực trở thành thiên ngôn.

Khi nghe tin, Lưu Thực chỉ khẽ nói:

“Thiên đạo xoay vần, có gì đâu lạ.”

Từ đó, ông chẳng màng thế sự, suốt ngày chép sách, giảng đạo. Mãi đến năm Hiến Hòa thứ sáu (năm 310), ông mới qua đời, thọ 90 tuổi.

Ba bậc tiên tri, ba phận người​

• Tư Mã Huy, nhìn thấu vận nước, nhưng chọn ẩn cư, không ra giúp đời, chỉ để lại một lời tiên đoán như kim thạch.
• Trương Dự, thẳng thắn dâng lời, chịu chết không đổi ý, kết cục giống như chính số mệnh ông đã nhìn thấy.
• Lưu Thực, không màng vinh hoa, thấy hết vinh nhục triều đại, mà chỉ lặng lẽ sống đời ẩn sĩ.

Họ là những người có thể can thiệp lịch sử, nhưng lại hiểu rõ: dòng chảy của thiên mệnh không thể nghịch, càng không thể cưỡng.

Trong buổi loạn thế, mưu lược có thể chống giặc, nhưng không thể chống trời. Ba con người, ba số phận, tựa như ánh sao chợt sáng giữa đêm đông – để rồi tan vào lịch sử, như một lời nhắc nhở rằng cái tài lớn nhất có khi lại là biết dừng đúng lúc.