Phương Huyền
Writer
Cuối tháng 5/2025, con tàu BYD Shenzhen, tàu chở ô tô lớn nhất thế giới với sức chứa tương đương 20 sân bóng đá, đã cập cảng Itajaí, Brazil. Đây là chuyến tàu thứ tư của BYD, hãng xe điện hàng đầu Trung Quốc, đến Brazil trong năm nay, mang theo khoảng 22.000 chiếc xe, theo Reuters dựa trên dữ liệu vận tải và thông cáo từ BYD. Với chiến lược mở rộng ra thị trường quốc tế, Brazil đang trở thành điểm đến trọng tâm của BYD nhờ tiềm năng to lớn của thị trường ô tô điện còn sơ khai tại đây.
Tàu chở xe BYD tại cảng Brazil
Brazil sở hữu thị trường ô tô rộng lớn với hệ sinh thái sản xuất được các tập đoàn như Volkswagen, General Motors và Stellantis xây dựng qua hàng thập kỷ. Chính phủ Brazil cũng đang thúc đẩy sử dụng xe điện và xe hybrid (kết hợp động cơ điện và xăng), lĩnh vực mà BYD có thế mạnh vượt trội. Theo Hiệp hội Ô tô Brazil (ANFAVEA), các hãng xe Trung Quốc dự kiến xuất khẩu khoảng 200.000 xe vào Brazil đầu năm 2025, tăng 40% so với năm trước và chiếm khoảng 8% tổng số xe con được đăng ký tại quốc gia này.
Trong bối cảnh nhiều quốc gia áp đặt rào cản với xe Trung Quốc, Brazil vẫn duy trì chính sách cởi mở. Sự tăng tốc sản xuất đã giúp Trung Quốc vượt Nhật Bản vào năm 2023, trở thành quốc gia xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới, với các lô hàng đến châu Âu, Đông Nam Á và Mỹ Latin.
Dù mang lại cơ hội, làn sóng xe điện Trung Quốc cũng gây lo ngại tại Brazil. Các hiệp hội và công đoàn, dẫn đầu là ANFAVEA, đang kêu gọi chính phủ đẩy nhanh việc tăng thuế nhập khẩu xe điện từ 10% lên 35%, thay vì áp dụng dần đến năm 2026 như kế hoạch ban đầu. Mục tiêu là bảo vệ ngành sản xuất và việc làm trong nước.
Năm 2015, Brazil miễn thuế nhập khẩu xe điện để khuyến khích tiêu dùng, nhưng từ năm ngoái đã tái áp mức thuế 10% để thúc đẩy đầu tư nội địa. Bộ Phát triển, Công nghiệp và Ngoại thương Brazil đang xem xét đề xuất của ANFAVEA về việc rút ngắn lộ trình tăng thuế, nhưng nhấn mạnh rằng lịch trình hiện tại nhằm giúp các hãng xe có thời gian điều chỉnh kế hoạch phát triển.
Dưới thời Tổng thống Lula da Silva, Brazil đang nỗ lực hồi sinh ngành công nghiệp trong khi xây dựng hình ảnh “xanh” trước thềm hội nghị chống biến đổi khí hậu COP30 vào tháng 11/2025. Theo Hiệp hội Xe Điện Brazil (ABVE), hơn 80% doanh số xe điện tại Brazil hiện đến từ xe nhập khẩu Trung Quốc. Ông Ricardo Bastos, Chủ tịch ABVE, cho biết Brazil có nguồn tài nguyên dồi dào để sản xuất pin xe điện, nhưng cơ sở hạ tầng vẫn còn hạn chế.
Để đáp ứng nhu cầu địa phương và giảm áp lực từ các nhóm lợi ích, các hãng xe Trung Quốc đang đầu tư vào sản xuất tại Brazil. Năm 2023, BYD mua lại nhà máy cũ của Ford tại bang Bahia, được chính quyền đánh giá cao vì tạo việc làm và thúc đẩy chuyển đổi xanh. Tương tự, Great Wall Motors (GWM) đã mua một nhà máy tại Brazil với công suất 50.000 xe mỗi năm vào năm 2021. GWM dự kiến sản xuất mẫu SUV Haval H6 từ tháng 7/2025 và đang đàm phán với khoảng 100 nhà cung cấp nội địa. “Năm nay, xe nhập khẩu và xe sản xuất tại Brazil sẽ cùng tồn tại,” ông Bastos nhận định.
Sự hiện diện mạnh mẽ của BYD và các hãng xe Trung Quốc, với các mẫu xe giá phải chăng và năng lực vận chuyển vượt trội, đang định hình lại thị trường ô tô Brazil. Tuy nhiên, thách thức đặt ra là làm thế nào để cân bằng giữa việc tận dụng làn sóng xe điện để đạt mục tiêu xanh và bảo vệ ngành công nghiệp nội địa. Với các khoản đầu tư vào sản xuất trong nước và tiềm năng tài nguyên dồi dào, Brazil có cơ hội trở thành trung tâm xe điện khu vực, nhưng cần những chính sách hợp lý để đảm bảo sự phát triển bền vững.
Tàu chở xe BYD tại cảng Brazil
Brazil sở hữu thị trường ô tô rộng lớn với hệ sinh thái sản xuất được các tập đoàn như Volkswagen, General Motors và Stellantis xây dựng qua hàng thập kỷ. Chính phủ Brazil cũng đang thúc đẩy sử dụng xe điện và xe hybrid (kết hợp động cơ điện và xăng), lĩnh vực mà BYD có thế mạnh vượt trội. Theo Hiệp hội Ô tô Brazil (ANFAVEA), các hãng xe Trung Quốc dự kiến xuất khẩu khoảng 200.000 xe vào Brazil đầu năm 2025, tăng 40% so với năm trước và chiếm khoảng 8% tổng số xe con được đăng ký tại quốc gia này.
Trong bối cảnh nhiều quốc gia áp đặt rào cản với xe Trung Quốc, Brazil vẫn duy trì chính sách cởi mở. Sự tăng tốc sản xuất đã giúp Trung Quốc vượt Nhật Bản vào năm 2023, trở thành quốc gia xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới, với các lô hàng đến châu Âu, Đông Nam Á và Mỹ Latin.
Dù mang lại cơ hội, làn sóng xe điện Trung Quốc cũng gây lo ngại tại Brazil. Các hiệp hội và công đoàn, dẫn đầu là ANFAVEA, đang kêu gọi chính phủ đẩy nhanh việc tăng thuế nhập khẩu xe điện từ 10% lên 35%, thay vì áp dụng dần đến năm 2026 như kế hoạch ban đầu. Mục tiêu là bảo vệ ngành sản xuất và việc làm trong nước.
Năm 2015, Brazil miễn thuế nhập khẩu xe điện để khuyến khích tiêu dùng, nhưng từ năm ngoái đã tái áp mức thuế 10% để thúc đẩy đầu tư nội địa. Bộ Phát triển, Công nghiệp và Ngoại thương Brazil đang xem xét đề xuất của ANFAVEA về việc rút ngắn lộ trình tăng thuế, nhưng nhấn mạnh rằng lịch trình hiện tại nhằm giúp các hãng xe có thời gian điều chỉnh kế hoạch phát triển.
Dưới thời Tổng thống Lula da Silva, Brazil đang nỗ lực hồi sinh ngành công nghiệp trong khi xây dựng hình ảnh “xanh” trước thềm hội nghị chống biến đổi khí hậu COP30 vào tháng 11/2025. Theo Hiệp hội Xe Điện Brazil (ABVE), hơn 80% doanh số xe điện tại Brazil hiện đến từ xe nhập khẩu Trung Quốc. Ông Ricardo Bastos, Chủ tịch ABVE, cho biết Brazil có nguồn tài nguyên dồi dào để sản xuất pin xe điện, nhưng cơ sở hạ tầng vẫn còn hạn chế.
Để đáp ứng nhu cầu địa phương và giảm áp lực từ các nhóm lợi ích, các hãng xe Trung Quốc đang đầu tư vào sản xuất tại Brazil. Năm 2023, BYD mua lại nhà máy cũ của Ford tại bang Bahia, được chính quyền đánh giá cao vì tạo việc làm và thúc đẩy chuyển đổi xanh. Tương tự, Great Wall Motors (GWM) đã mua một nhà máy tại Brazil với công suất 50.000 xe mỗi năm vào năm 2021. GWM dự kiến sản xuất mẫu SUV Haval H6 từ tháng 7/2025 và đang đàm phán với khoảng 100 nhà cung cấp nội địa. “Năm nay, xe nhập khẩu và xe sản xuất tại Brazil sẽ cùng tồn tại,” ông Bastos nhận định.
Sự hiện diện mạnh mẽ của BYD và các hãng xe Trung Quốc, với các mẫu xe giá phải chăng và năng lực vận chuyển vượt trội, đang định hình lại thị trường ô tô Brazil. Tuy nhiên, thách thức đặt ra là làm thế nào để cân bằng giữa việc tận dụng làn sóng xe điện để đạt mục tiêu xanh và bảo vệ ngành công nghiệp nội địa. Với các khoản đầu tư vào sản xuất trong nước và tiềm năng tài nguyên dồi dào, Brazil có cơ hội trở thành trung tâm xe điện khu vực, nhưng cần những chính sách hợp lý để đảm bảo sự phát triển bền vững.
