Yu Ki San
Writer
Dự thảo Quy hoạch phổ tần số vô tuyến điện Quốc gia mới nhất do Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng đề xuất điều chỉnh nhiều băng tần quan trọng, bao gồm 600 MHz, 3.400-3.560 MHz và 6.425-7.125 MHz, nhằm sẵn sàng triển khai công nghệ mới, hỗ trợ chuyển đổi số và phát triển kinh tế số.
Quy hoạch lại "đất vàng" tần số cho kỷ nguyên 5G, 6G
Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) hiện đang trong quá trình lấy ý kiến góp ý rộng rãi cho dự thảo Quy hoạch phổ tần số vô tuyến điện Quốc gia phiên bản mới. Đây là một bước đi quan trọng nhằm cập nhật và hoàn thiện khung pháp lý cho việc quản lý và sử dụng tài nguyên tần số, trong bối cảnh quy hoạch hiện tại (ban hành năm 2013 và đã qua ba lần sửa đổi, bổ sung) đã bộc lộ một số bất cập sau thời gian triển khai và không còn hoàn toàn phù hợp với thực tiễn phát triển công nghệ.
Theo ban soạn thảo, sự phát triển như vũ bão của các công nghệ vô tuyến, đặc biệt là mạng di động 5G, tiến tới 6G, các hệ thống vệ tinh quỹ đạo thấp (LEO) và Wi-Fi thế hệ mới, đang tạo ra nhu cầu ngày càng tăng cao về việc sử dụng phổ tần số. Do đó, việc điều chỉnh quy hoạch là hết sức cần thiết nhằm đảm bảo Việt Nam có đủ tài nguyên tần số, sẵn sàng cho việc triển khai các công nghệ mới, hỗ trợ đắc lực cho quá trình chuyển đổi số quốc gia và phát triển kinh tế số.
Những thay đổi quan trọng trong dự thảo quy hoạch mới:
Dự thảo quy hoạch mới đề xuất nhiều điều chỉnh và bổ sung quan trọng, đặc biệt là việc giải phóng và tái quy hoạch một số băng tần đang được sử dụng cho các dịch vụ truyền thống để ưu tiên cho phát triển mạng di động thế hệ mới:
Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp nhận ý kiến góp ý cho dự thảo Quy hoạch phổ tần số vô tuyến điện Quốc gia đến hết ngày 19 tháng 6 năm 2025.
Bối cảnh phát triển 5G và sự hỗ trợ từ Chính phủ
Dịch vụ viễn thông di động 5G đã chính thức được cung cấp tại Việt Nam từ cuối năm 2024. Theo Báo cáo của Chính phủ vào đầu tháng 5, đến hết quý I năm 2025, các nhà mạng trong nước đã lắp đặt được 10.600 trạm BTS 5G trên toàn quốc.
Hiệp hội Viễn thông toàn cầu (GSMA) ước tính rằng mạng 5G sẽ mang lại hơn 930 tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2030, với lợi ích tập trung vào các nhóm ngành chính như sản xuất công nghiệp (36%), hành chính công (15%), dịch vụ (10%), công nghệ thông tin và truyền thông (9%), và tài chính (8%).
Nhận thấy tiềm năng to lớn của công nghệ 5G, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 193 vào tháng 2, cho phép thí điểm các chính sách và cơ chế đặc biệt nhằm tạo đột phá trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, trong đó có dành một khoản ngân sách để hỗ trợ phát triển 5G. Cụ thể, các doanh nghiệp viễn thông triển khai hạ tầng mạng 5G đạt tối thiểu 20.000 trạm phát sóng đưa vào sử dụng trước ngày 31 tháng 12 sẽ được hỗ trợ 15% chi phí thiết bị.
Trong chỉ thị ngày 14 tháng 3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng đã yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ triển khai các giải pháp nhằm đảm bảo tỷ lệ phủ sóng mạng 5G đạt 50% số trạm 4G hiện nay, coi đây là nền tảng hạ tầng công nghệ quan trọng để hỗ trợ chuyển đổi số và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Tại buổi làm việc vào đầu tháng 4, Bộ KH&CN cho biết đang thực hiện nhiều biện pháp để thúc đẩy hạ tầng số, trong đó có nhiệm vụ quan trọng là tăng tốc độ Internet di động bằng việc phủ sóng 5G.
Những điều chỉnh trong dự thảo Quy hoạch phổ tần Quốc gia lần này được kỳ vọng sẽ tạo ra một hành lang pháp lý thông thoáng, cung cấp đủ tài nguyên tần số cần thiết để Việt Nam có thể hiện thực hóa các mục tiêu phát triển 5G, tiến tới 6G và xây dựng thành công một quốc gia số vững mạnh.

Quy hoạch lại "đất vàng" tần số cho kỷ nguyên 5G, 6G
Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) hiện đang trong quá trình lấy ý kiến góp ý rộng rãi cho dự thảo Quy hoạch phổ tần số vô tuyến điện Quốc gia phiên bản mới. Đây là một bước đi quan trọng nhằm cập nhật và hoàn thiện khung pháp lý cho việc quản lý và sử dụng tài nguyên tần số, trong bối cảnh quy hoạch hiện tại (ban hành năm 2013 và đã qua ba lần sửa đổi, bổ sung) đã bộc lộ một số bất cập sau thời gian triển khai và không còn hoàn toàn phù hợp với thực tiễn phát triển công nghệ.
Theo ban soạn thảo, sự phát triển như vũ bão của các công nghệ vô tuyến, đặc biệt là mạng di động 5G, tiến tới 6G, các hệ thống vệ tinh quỹ đạo thấp (LEO) và Wi-Fi thế hệ mới, đang tạo ra nhu cầu ngày càng tăng cao về việc sử dụng phổ tần số. Do đó, việc điều chỉnh quy hoạch là hết sức cần thiết nhằm đảm bảo Việt Nam có đủ tài nguyên tần số, sẵn sàng cho việc triển khai các công nghệ mới, hỗ trợ đắc lực cho quá trình chuyển đổi số quốc gia và phát triển kinh tế số.

Những thay đổi quan trọng trong dự thảo quy hoạch mới:
Dự thảo quy hoạch mới đề xuất nhiều điều chỉnh và bổ sung quan trọng, đặc biệt là việc giải phóng và tái quy hoạch một số băng tần đang được sử dụng cho các dịch vụ truyền thống để ưu tiên cho phát triển mạng di động thế hệ mới:
- Băng tần 600 MHz: Dựa trên sự thay đổi của Thể lệ Vô tuyến điện – một điều ước quốc tế của Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU) mà Việt Nam là nước thành viên – quy hoạch mới sửa đổi theo hướng cho phép dịch vụ di động trở thành nghiệp vụ chính (primary allocation) trong băng tần này, thay vì ưu tiên cho truyền hình mặt đất như trước đây. Đây là băng tần "vàng" với khả năng phủ sóng rộng, rất quan trọng cho việc triển khai 5G ở các khu vực nông thôn, miền núi.
- Băng tần 3.400-3.560 MHz: Băng tần này hiện đang được sử dụng cho vệ tinh Vinasat-1. Tuy nhiên, vệ tinh này đã hết hạn sử dụng theo thiết kế vào năm 2023. Trong khi đó, nhiều quốc gia phát triển như các nước châu Âu, Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore hiện đang sử dụng rộng rãi băng tần này để triển khai hệ thống 5G. Do đó, dự thảo bổ sung quy định về việc sử dụng băng tần 3.400-3.560 MHz cho thông tin di động IMT (bao gồm 5G).
- Băng tần 6.425-7.125 MHz: Hiện tại, băng tần này đang được dùng cho hệ thống vệ tinh Vinasat và các hệ thống truyền dẫn cố định (viba). Theo dự kiến, các thế hệ vệ tinh Vinasat mới sẽ không còn sử dụng băng tần này. Vì vậy, dự thảo đề xuất sẽ quy hoạch lại băng tần này để có lộ trình chuyển đổi sang cho mạng 5G và tiến tới là 6G.
Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp nhận ý kiến góp ý cho dự thảo Quy hoạch phổ tần số vô tuyến điện Quốc gia đến hết ngày 19 tháng 6 năm 2025.

Bối cảnh phát triển 5G và sự hỗ trợ từ Chính phủ
Dịch vụ viễn thông di động 5G đã chính thức được cung cấp tại Việt Nam từ cuối năm 2024. Theo Báo cáo của Chính phủ vào đầu tháng 5, đến hết quý I năm 2025, các nhà mạng trong nước đã lắp đặt được 10.600 trạm BTS 5G trên toàn quốc.
Hiệp hội Viễn thông toàn cầu (GSMA) ước tính rằng mạng 5G sẽ mang lại hơn 930 tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2030, với lợi ích tập trung vào các nhóm ngành chính như sản xuất công nghiệp (36%), hành chính công (15%), dịch vụ (10%), công nghệ thông tin và truyền thông (9%), và tài chính (8%).
Nhận thấy tiềm năng to lớn của công nghệ 5G, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 193 vào tháng 2, cho phép thí điểm các chính sách và cơ chế đặc biệt nhằm tạo đột phá trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, trong đó có dành một khoản ngân sách để hỗ trợ phát triển 5G. Cụ thể, các doanh nghiệp viễn thông triển khai hạ tầng mạng 5G đạt tối thiểu 20.000 trạm phát sóng đưa vào sử dụng trước ngày 31 tháng 12 sẽ được hỗ trợ 15% chi phí thiết bị.
Trong chỉ thị ngày 14 tháng 3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng đã yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ triển khai các giải pháp nhằm đảm bảo tỷ lệ phủ sóng mạng 5G đạt 50% số trạm 4G hiện nay, coi đây là nền tảng hạ tầng công nghệ quan trọng để hỗ trợ chuyển đổi số và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Tại buổi làm việc vào đầu tháng 4, Bộ KH&CN cho biết đang thực hiện nhiều biện pháp để thúc đẩy hạ tầng số, trong đó có nhiệm vụ quan trọng là tăng tốc độ Internet di động bằng việc phủ sóng 5G.
Những điều chỉnh trong dự thảo Quy hoạch phổ tần Quốc gia lần này được kỳ vọng sẽ tạo ra một hành lang pháp lý thông thoáng, cung cấp đủ tài nguyên tần số cần thiết để Việt Nam có thể hiện thực hóa các mục tiêu phát triển 5G, tiến tới 6G và xây dựng thành công một quốc gia số vững mạnh.