The Storm Riders
Writer
Trong khi Mỹ và Trung Quốc thường chiếm sóng về AI, khu vực ASEAN-6 (Singapore, Malaysia, Việt Nam, Indonesia, Philippines, Thái Lan) đang nổi lên như một điểm nóng đầy triển vọng. Với hàng loạt ứng dụng từ dịch vụ khách hàng, tiếp thị, đến livestream bán hàng, AI đang giúp các doanh nghiệp nhỏ cạnh tranh mạnh mẽ.
Theo giáo sư Jochen Wirtz từ Đại học Quốc gia Singapore, AI không chỉ là 1 công cụ mà là vấn đề sống còn đối với các doanh nghiệp nhỏ ở Đông Nam Á. Ông nhấn mạnh: “Hoặc bạn phát triển và áp dụng AI, hoặc bạn sẽ bị đẩy ra khỏi thị trường bởi những đối thủ lớn hơn.” Báo cáo từ Boston Consulting Group (tháng 4/2025) dự đoán AI và genAI sẽ đóng góp khoảng 120 tỷ USD vào GDP khu vực vào năm 2027, nhờ khả năng tái định nghĩa quy trình kinh doanh và mở ra nguồn thu mới. Báo cáo e-Conomy SEA 2024 của Google cũng chỉ ra rằng Singapore, Philippines và Malaysia nằm trong top 10 toàn cầu về tìm kiếm liên quan đến AI, cho thấy sự tò mò và hứng thú mạnh mẽ trong khu vực.
Điểm mạnh của khu vực là lực lượng doanh nhân trẻ, đặc biệt tại Việt Nam, Malaysia và Philippines, nơi tỷ lệ chủ doanh nghiệp dưới 40 tuổi cao nhất khu vực châu Á - Thái Bình Dương, theo Khảo sát Doanh nghiệp Nhỏ 2024-25 của CPA Australia. Anh Soumik Parida từ Đại học RMIT Việt Nam nhấn mạnh rằng Việt Nam có dân số trẻ, am hiểu internet và dễ dàng tiếp cận công nghệ mới, tạo điều kiện lý tưởng để AI bùng nổ.
Báo cáo chung từ Lazada và Kantar cho thấy dịch vụ khách hàng là ứng dụng AI phổ biến nhất trong thương mại điện tử Đông Nam Á, tiếp theo là tiếp thị và quảng cáo. Khảo sát của McKinsey (tháng 3/2025) cũng xác nhận xu hướng này, các công ty sử dụng genAI chủ yếu để tạo văn bản (63%) cho tiếp thị và bán hàng. Điểm đặc biệt ở Đông Nam Á là sự đa dạng ngôn ngữ, genAI đang giúp doanh nghiệp vượt qua rào cản này bằng cách dịch các thông điệp quảng cáo sang nhiều ngôn ngữ như tiếng Việt, Thái, hay Indonesia.
Ví dụ, nền tảng mạng xã hội cho game thủ Lita Global tại Indonesia đã tăng gần gấp đôi số sự kiện game trực tuyến mỗi tháng nhờ tích hợp mô hình AI của OpenAI từ nửa cuối năm 2024. Theo CEO Yihao Zhang, AI giúp dịch nhanh thông báo sự kiện từ tiếng Anh sang các ngôn ngữ Đông Nam Á, tiết kiệm thời gian để nhân viên tổ chức thêm sự kiện, tăng doanh thu trung bình 20% mỗi tuần. Ngoài ra, tính năng gợi ý trả lời trên chat của Lita Global giúp các game thủ thuê tăng 10-20% đơn hàng, nâng cao hiệu quả giao tiếp với khách hàng.
Một ứng dụng thú vị khác là livestream bán hàng bằng AI, xu hướng đang bùng nổ ở Đông Nam Á, theo báo cáo e-Conomy SEA 2024 của Google. Livestream truyền thống thường đòi hỏi studio, mẫu sản phẩm và nhân sự, khiến doanh nghiệp nhỏ gặp khó khăn về chi phí. Công ty cung cấp dịch vụ livestream AI TopviewAI cho biết chỉ tốn khoảng 1 USD/phút, rẻ hơn nhiều so với thuê studio hay nhân viên. Chỉ cần 1 người giám sát, doanh nghiệp có thể tổ chức livestream liên tục, vừa tiết kiệm chi phí vừa tăng doanh số. CEO Jensen Wu gọi đây là “lợi tức đầu tư đáng giá”.
Dù AI mang lại nhiều lợi ích, chi phí triển khai vẫn là một thách thức lớn. Anh Parida từ RMIT Việt Nam cho biết các doanh nghiệp nhỏ ở Việt Nam đặc biệt trong ngành thời trang và F&B đã bắt đầu dùng chatbot AI cho các tác vụ đơn giản như trả lời câu hỏi hoặc quản lý đơn hàng, nhờ chi phí thấp và nhiều công cụ bên thứ ba có sẵn. Tuy nhiên, các giải pháp phức tạp hơn như hệ thống AI tùy chỉnh thường vượt ngoài tầm với của họ. Chẳng hạn, Lita Global chi khoảng 2.000 USD/tháng (50 triệu VND) cho API của OpenAI, 1 khoản không nhỏ với doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Tuy nhiên, triển vọng đang sáng sủa hơn. Theo Gartner (tháng 2/2025), đến năm 2027, chi phí trung bình cho API genAI sẽ giảm xuống còn 1% so với hiện tại, mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp nhỏ áp dụng AI rộng rãi hơn. Ở các thị trường mới nổi như Đông Nam Á, nơi chi phí lao động thấp, một số doanh nghiệp có thể không thấy động lực áp dụng công nghệ. Tuy nhiên, giáo sư Wirtz nhấn mạnh rằng AI mang lại kết quả “tốt hơn nhiều” cho các hoạt động kinh doanh hiện tại, tương tự như cách ứng dụng gọi xe như Grab đã giảm rủi ro cho khách du lịch. Anh Parida nhận xét rằng giới trẻ Việt Nam, với tinh thần “đói khát” và am hiểu công nghệ, đang rất hào hứng với AI. Điều này đặc biệt rõ ở các quốc gia như Việt Nam, nơi dân số trẻ và năng động đang dẫn dắt làn sóng đổi mới.
Theo giáo sư Jochen Wirtz từ Đại học Quốc gia Singapore, AI không chỉ là 1 công cụ mà là vấn đề sống còn đối với các doanh nghiệp nhỏ ở Đông Nam Á. Ông nhấn mạnh: “Hoặc bạn phát triển và áp dụng AI, hoặc bạn sẽ bị đẩy ra khỏi thị trường bởi những đối thủ lớn hơn.” Báo cáo từ Boston Consulting Group (tháng 4/2025) dự đoán AI và genAI sẽ đóng góp khoảng 120 tỷ USD vào GDP khu vực vào năm 2027, nhờ khả năng tái định nghĩa quy trình kinh doanh và mở ra nguồn thu mới. Báo cáo e-Conomy SEA 2024 của Google cũng chỉ ra rằng Singapore, Philippines và Malaysia nằm trong top 10 toàn cầu về tìm kiếm liên quan đến AI, cho thấy sự tò mò và hứng thú mạnh mẽ trong khu vực.
Điểm mạnh của khu vực là lực lượng doanh nhân trẻ, đặc biệt tại Việt Nam, Malaysia và Philippines, nơi tỷ lệ chủ doanh nghiệp dưới 40 tuổi cao nhất khu vực châu Á - Thái Bình Dương, theo Khảo sát Doanh nghiệp Nhỏ 2024-25 của CPA Australia. Anh Soumik Parida từ Đại học RMIT Việt Nam nhấn mạnh rằng Việt Nam có dân số trẻ, am hiểu internet và dễ dàng tiếp cận công nghệ mới, tạo điều kiện lý tưởng để AI bùng nổ.
Báo cáo chung từ Lazada và Kantar cho thấy dịch vụ khách hàng là ứng dụng AI phổ biến nhất trong thương mại điện tử Đông Nam Á, tiếp theo là tiếp thị và quảng cáo. Khảo sát của McKinsey (tháng 3/2025) cũng xác nhận xu hướng này, các công ty sử dụng genAI chủ yếu để tạo văn bản (63%) cho tiếp thị và bán hàng. Điểm đặc biệt ở Đông Nam Á là sự đa dạng ngôn ngữ, genAI đang giúp doanh nghiệp vượt qua rào cản này bằng cách dịch các thông điệp quảng cáo sang nhiều ngôn ngữ như tiếng Việt, Thái, hay Indonesia.
Ví dụ, nền tảng mạng xã hội cho game thủ Lita Global tại Indonesia đã tăng gần gấp đôi số sự kiện game trực tuyến mỗi tháng nhờ tích hợp mô hình AI của OpenAI từ nửa cuối năm 2024. Theo CEO Yihao Zhang, AI giúp dịch nhanh thông báo sự kiện từ tiếng Anh sang các ngôn ngữ Đông Nam Á, tiết kiệm thời gian để nhân viên tổ chức thêm sự kiện, tăng doanh thu trung bình 20% mỗi tuần. Ngoài ra, tính năng gợi ý trả lời trên chat của Lita Global giúp các game thủ thuê tăng 10-20% đơn hàng, nâng cao hiệu quả giao tiếp với khách hàng.
Một ứng dụng thú vị khác là livestream bán hàng bằng AI, xu hướng đang bùng nổ ở Đông Nam Á, theo báo cáo e-Conomy SEA 2024 của Google. Livestream truyền thống thường đòi hỏi studio, mẫu sản phẩm và nhân sự, khiến doanh nghiệp nhỏ gặp khó khăn về chi phí. Công ty cung cấp dịch vụ livestream AI TopviewAI cho biết chỉ tốn khoảng 1 USD/phút, rẻ hơn nhiều so với thuê studio hay nhân viên. Chỉ cần 1 người giám sát, doanh nghiệp có thể tổ chức livestream liên tục, vừa tiết kiệm chi phí vừa tăng doanh số. CEO Jensen Wu gọi đây là “lợi tức đầu tư đáng giá”.
Dù AI mang lại nhiều lợi ích, chi phí triển khai vẫn là một thách thức lớn. Anh Parida từ RMIT Việt Nam cho biết các doanh nghiệp nhỏ ở Việt Nam đặc biệt trong ngành thời trang và F&B đã bắt đầu dùng chatbot AI cho các tác vụ đơn giản như trả lời câu hỏi hoặc quản lý đơn hàng, nhờ chi phí thấp và nhiều công cụ bên thứ ba có sẵn. Tuy nhiên, các giải pháp phức tạp hơn như hệ thống AI tùy chỉnh thường vượt ngoài tầm với của họ. Chẳng hạn, Lita Global chi khoảng 2.000 USD/tháng (50 triệu VND) cho API của OpenAI, 1 khoản không nhỏ với doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Tuy nhiên, triển vọng đang sáng sủa hơn. Theo Gartner (tháng 2/2025), đến năm 2027, chi phí trung bình cho API genAI sẽ giảm xuống còn 1% so với hiện tại, mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp nhỏ áp dụng AI rộng rãi hơn. Ở các thị trường mới nổi như Đông Nam Á, nơi chi phí lao động thấp, một số doanh nghiệp có thể không thấy động lực áp dụng công nghệ. Tuy nhiên, giáo sư Wirtz nhấn mạnh rằng AI mang lại kết quả “tốt hơn nhiều” cho các hoạt động kinh doanh hiện tại, tương tự như cách ứng dụng gọi xe như Grab đã giảm rủi ro cho khách du lịch. Anh Parida nhận xét rằng giới trẻ Việt Nam, với tinh thần “đói khát” và am hiểu công nghệ, đang rất hào hứng với AI. Điều này đặc biệt rõ ở các quốc gia như Việt Nam, nơi dân số trẻ và năng động đang dẫn dắt làn sóng đổi mới.
