Bui Nhat Minh
Intern Writer
Các nhà khoa học vừa phát hiện một điều đáng kinh ngạc và cũng đáng lo ngại khi họ làm ấm lớp đất đóng băng vĩnh cửu ở miền trung Alaska. Từ sâu trong lớp băng dày hàng chục mét, những vi khuẩn cổ đại có niên đại lên tới 40.000 năm tuổi đã “thức dậy” sau hàng thiên niên kỷ bị đóng băng.
Nhóm nghiên cứu tại Cơ sở nghiên cứu đường hầm đất đóng băng vĩnh cửu ở Alaska đã mô phỏng các mùa hè nóng hơn điều đang ngày càng phổ biến ở Bắc Cực. Họ phát hiện rằng những vi khuẩn cổ không hề hoạt động ngay lập tức mà “ngủ đông” thêm khoảng sáu tháng sau đợt nắng nóng. Nhưng khi chúng tỉnh dậy, tốc độ phát triển và hoạt động lại mạnh mẽ chẳng khác gì vi khuẩn hiện đại.
“Điều đầu tiên bạn nhận thấy khi bước vào đường hầm là mùi giống như một tầng hầm ẩm mốc bị bỏ hoang quá lâu,” nhà nghiên cứu Tristan Caro từ Đại học Colorado Boulder chia sẻ. “Với một nhà vi sinh vật học, đó là mùi của sự sống.”
Kết quả nghiên cứu, đăng trên tạp chí JGR Biogeosciences, cho thấy các vi khuẩn cổ này có thể phân hủy đất và giải phóng khí CO₂ và methane hai loại khí nhà kính mạnh vào bầu khí quyển. Điều đó có nghĩa là nhiệt độ tăng không chỉ làm tan băng mà còn kích hoạt nguồn phát thải khí đã bị “nhốt” trong hàng chục ngàn năm.
Trong thí nghiệm, nhóm nghiên cứu tăng nhiệt độ đất đóng băng lên khoảng 13,7°C mô phỏng điều kiện mùa hè tương lai ở Alaska. Sau nửa năm, các vi khuẩn bắt đầu phát triển nhanh chóng, thậm chí tạo ra các màng sinh học có thể nhìn thấy bằng mắt thường một dấu hiệu cho thấy sự phục hồi hoàn toàn của sự sống cổ xưa.
Điều này gợi lên viễn cảnh đáng sợ: khi Bắc Cực tiếp tục ấm lên nhanh gấp bốn lần phần còn lại của Trái Đất, những sinh vật cổ đại ngủ yên hàng thiên niên kỷ có thể lần lượt “tỉnh giấc”, thải thêm lượng lớn khí nhà kính, khiến hiệu ứng ấm lên toàn cầu càng trầm trọng hơn.
“Bạn có thể chỉ có một ngày nắng nóng trong mùa hè Alaska,” Caro nói, “nhưng điều đáng ngại là khi cái nóng kéo dài suốt mùa, xuyên cả sang mùa thu và mùa xuân đó là lúc vi khuẩn cổ bắt đầu thực sự hoạt động.”
Từ Alaska đến Siberia, dưới lớp băng vĩnh cửu còn vô số bí ẩn. Nhưng lần này, thứ được đánh thức không phải kho báu mà có thể là một mối nguy sinh học tiềm ẩn cho hành tinh.
www.popularmechanics.com
Nhóm nghiên cứu tại Cơ sở nghiên cứu đường hầm đất đóng băng vĩnh cửu ở Alaska đã mô phỏng các mùa hè nóng hơn điều đang ngày càng phổ biến ở Bắc Cực. Họ phát hiện rằng những vi khuẩn cổ không hề hoạt động ngay lập tức mà “ngủ đông” thêm khoảng sáu tháng sau đợt nắng nóng. Nhưng khi chúng tỉnh dậy, tốc độ phát triển và hoạt động lại mạnh mẽ chẳng khác gì vi khuẩn hiện đại.
“Điều đầu tiên bạn nhận thấy khi bước vào đường hầm là mùi giống như một tầng hầm ẩm mốc bị bỏ hoang quá lâu,” nhà nghiên cứu Tristan Caro từ Đại học Colorado Boulder chia sẻ. “Với một nhà vi sinh vật học, đó là mùi của sự sống.”
Khi Trái Đất nóng lên, mối đe dọa cũng thức tỉnh
Kết quả nghiên cứu, đăng trên tạp chí JGR Biogeosciences, cho thấy các vi khuẩn cổ này có thể phân hủy đất và giải phóng khí CO₂ và methane hai loại khí nhà kính mạnh vào bầu khí quyển. Điều đó có nghĩa là nhiệt độ tăng không chỉ làm tan băng mà còn kích hoạt nguồn phát thải khí đã bị “nhốt” trong hàng chục ngàn năm.
Trong thí nghiệm, nhóm nghiên cứu tăng nhiệt độ đất đóng băng lên khoảng 13,7°C mô phỏng điều kiện mùa hè tương lai ở Alaska. Sau nửa năm, các vi khuẩn bắt đầu phát triển nhanh chóng, thậm chí tạo ra các màng sinh học có thể nhìn thấy bằng mắt thường một dấu hiệu cho thấy sự phục hồi hoàn toàn của sự sống cổ xưa.
Điều này gợi lên viễn cảnh đáng sợ: khi Bắc Cực tiếp tục ấm lên nhanh gấp bốn lần phần còn lại của Trái Đất, những sinh vật cổ đại ngủ yên hàng thiên niên kỷ có thể lần lượt “tỉnh giấc”, thải thêm lượng lớn khí nhà kính, khiến hiệu ứng ấm lên toàn cầu càng trầm trọng hơn.
“Bạn có thể chỉ có một ngày nắng nóng trong mùa hè Alaska,” Caro nói, “nhưng điều đáng ngại là khi cái nóng kéo dài suốt mùa, xuyên cả sang mùa thu và mùa xuân đó là lúc vi khuẩn cổ bắt đầu thực sự hoạt động.”
Từ Alaska đến Siberia, dưới lớp băng vĩnh cửu còn vô số bí ẩn. Nhưng lần này, thứ được đánh thức không phải kho báu mà có thể là một mối nguy sinh học tiềm ẩn cho hành tinh.
Ancient Organisms Have Been Sleeping Beneath the Arctic for 40,000 Years—and Now They're Waking Up
Once they awaken, these microbes continue to break down soil and release carbon dioxide and methane into the atmosphere.
www.popularmechanics.com
