Đề xuất Kế hoạch 5 năm lần thứ 15 (FYP 15 - 2026-2030) về Phát triển Kinh tế và Xã hội Quốc gia của Trung Quốc, được Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc khóa XX thông qua ngày 23/10/2025, tập trung vào việc thúc đẩy hiện đại hóa kiểu Trung Quốc và đạt được các mục tiêu phát triển chất lượng cao.
Tuy nhiên, môi trường phát triển trong giai đoạn FYP 15 được dự báo là phức tạp và có nhiều biến đổi sâu sắc, với sự gia tăng của những bất định và yếu tố khó lường. Đất nước đang đối mặt với sự cùng tồn tại của các cơ hội, rủi ro và thách thức chiến lược, cùng với sự phức tạp và gay gắt trong cạnh tranh giữa các cường quốc.
Tư tưởng chỉ đạo kế hoạch 5 năm là: kiên trì thực hiện đầy đủ Tư tưởng Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong thời đại mới. Trọng tâm là lấy phát triển kinh tế làm trung tâm và thúc đẩy phát triển chất lượng cao làm chủ đề.
Đề xuất này dựa trên 6 nguyên tắc phải tuân thủ gồm:
• Duy trì sự lãnh đạo toàn diện của Đảng.
• Phát huy quyền làm chủ của nhân dân.
• Kiên trì phát triển chất lượng cao, phát triển lực lượng sản xuất chất lượng mới theo điều kiện địa phương, tăng cường lưu thông nội địa, và thúc đẩy lưu thông kép trong nước và quốc tế.
• Kiên trì cải cách toàn diện và sâu rộng, mở rộng mở cửa ở cấp độ cao.
• Kiên trì kết hợp giữa thị trường hiệu quả và chính phủ hiệu quả.
• Kiên trì phát triển và an ninh đồng bộ.
2. Đổi mới Khoa học Công nghệ: Mức độ tự chủ khoa học công nghệ được cải thiện đáng kể, công nghệ cốt lõi then chốt trong các lĩnh vực then chốt được đột phá nhanh chóng.
3. Cải cách và Mở cửa: Cải cách sâu rộng toàn diện hơn nữa đạt được những đột phá mới, và thể chế mở cửa cấp cao được hoàn thiện hơn nữa.
4. Đời sống Nhân dân: Chất lượng cuộc sống tiếp tục được cải thiện. Nhóm thu nhập trung bình tiếp tục mở rộng, và mức độ tiếp cận bình đẳng các dịch vụ công cơ bản được cải thiện đáng kể.
5. Môi trường Xanh: Mục tiêu đỉnh carbon đạt được đúng tiến độ. Việc xây dựng một Trung Quốc tươi đẹp đạt được những tiến bộ to lớn.
6. An ninh Quốc gia: Hệ thống và năng lực an ninh quốc gia được tăng cường. Các mục tiêu kỷ niệm 100 năm thành lập Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã đạt được đúng tiến độ.
Mục tiêu dài hạn đến năm 2035 là cơ bản thực hiện hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa, với GDP bình quân đầu người đạt trình độ của các nước phát triển vừa phải.
1. Hệ thống Công nghiệp Hiện đại và Nền Kinh tế Thực
• Ưu tiên phát triển nền kinh tế thực và duy trì tỷ trọng sản xuất hợp lý.
• Thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển sản xuất thông minh và xanh trong các ngành công nghiệp truyền thống.
• Nuôi dưỡng các ngành công nghiệp mới nổi (như vật liệu mới, năng lượng mới) và chủ động lập kế hoạch cho các ngành công nghiệp tương lai (như công nghệ lượng tử, giao diện não-máy tính, trí tuệ nhân tạo, truyền thông di động 6G).
• Xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng hiện đại, bao gồm xây dựng vừa phải cơ sở hạ tầng mới (mạng thông tin và truyền thông, mạng lưới năng lực tính toán).
2. Tự chủ Khoa học Công nghệ và Năng suất Chất lượng Mới
• Tăng cường đổi mới sáng tạo ban đầu và nghiên cứu công nghệ cốt lõi then chốt trong các lĩnh vực như mạch tích hợp, phần mềm cơ bản, thiết bị cao cấp.
• Tăng cường vai trò dẫn dắt của doanh nghiệp trong đổi mới sáng tạo.
• Phối hợp thúc đẩy phát triển nhân tài giáo dục, khoa học và công nghệ theo hướng tích hợp.
• Triển khai toàn diện kế hoạch hành động "Trí tuệ Nhân tạo +" để trao quyền toàn diện cho hàng ngàn ngành.
3. Thị trường Nội địa Vững mạnh
• Mở rộng nhu cầu nội địa bằng cách tăng thu nhập và xóa bỏ các biện pháp hạn chế tiêu dùng bất hợp lý như ô tô và nhà ở.
• Kiên quyết xóa bỏ những rào cản cản trở việc xây dựng thị trường thống nhất quốc gia, xóa bỏ chủ nghĩa bảo hộ địa phương và phân khúc thị trường.
• Kích thích sức sống của đầu tư tư nhân và tối ưu hóa cơ cấu đầu tư công.
4. Cải cách Thể chế và Tài chính
• Thực hiện Luật Thúc đẩy Kinh tế Tư nhân.
• Đẩy nhanh quá trình phát triển một cường quốc tài chính, phát triển tài chính khoa học công nghệ, tài chính xanh, tài chính số, và phát triển ổn định đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số.
• Tăng cường điều chỉnh ngược chu kỳ và xuyên chu kỳ trong quản lý kinh tế vĩ mô.
5. Mở cửa và Hợp tác Quốc tế
• Mở rộng mở cửa ở cấp độ cao, đặc biệt là mở cửa ngành dịch vụ, phù hợp với các quy tắc kinh tế và thương mại quốc tế tiêu chuẩn cao.
• Thúc đẩy xây dựng đồng bộ chất lượng cao Sáng kiến Vành đai và Con đường.
• Thúc đẩy xây dựng cộng đồng chung vận mệnh nhân loại.
6. Nông nghiệp và Nông thôn
• Đẩy nhanh xây dựng một quốc gia nông nghiệp hùng mạnh.
• Phấn đấu nâng năng lực sản xuất ngũ cốc lên 100 tỷ cân.
• Tiếp tục củng cố và mở rộng thành tựu xóa đói giảm nghèo, bảo đảm người dân trên diện rộng không tái nghèo.
7. Đời sống Nhân dân và Thịnh vượng Chung
• Thúc đẩy việc làm chất lượng cao và đầy đủ, giải quyết mâu thuẫn việc làm mang tính cơ cấu.
• Hoàn thiện chế độ phân phối thu nhập, mở rộng ổn định quy mô nhóm thu nhập trung bình và thúc đẩy hình thành mô hình phân phối hình ô liu.
• Chủ động ứng phó với già hóa dân số và thực hiện kiên trì việc từng bước lùi tuổi nghỉ hưu theo luật định.
• Đẩy nhanh xây dựng mô hình phát triển bất động sản mới.
• Đẩy nhanh xây dựng một Trung Quốc khỏe mạnh, tăng cường năng lực y tế công cộng.
8. An ninh và Quốc phòng
• Tăng cường xây dựng năng lực an ninh quốc gia trong các lĩnh vực then chốt (an ninh lương thực, năng lượng, chuỗi cung ứng, không gian mạng, trí tuệ nhân tạo).
• Phối hợp và thúc đẩy giải quyết có trật tự các rủi ro trong bất động sản, nợ chính quyền địa phương và các tổ chức tài chính vừa và nhỏ.
• Hoàn thành mục tiêu kỷ niệm 100 năm thành lập PLA đúng tiến độ, đẩy nhanh sự phát triển tổng hợp của cơ giới hóa, tin học hóa và trí tuệ hóa
Tuy nhiên, môi trường phát triển trong giai đoạn FYP 15 được dự báo là phức tạp và có nhiều biến đổi sâu sắc, với sự gia tăng của những bất định và yếu tố khó lường. Đất nước đang đối mặt với sự cùng tồn tại của các cơ hội, rủi ro và thách thức chiến lược, cùng với sự phức tạp và gay gắt trong cạnh tranh giữa các cường quốc.
Tư tưởng chỉ đạo kế hoạch 5 năm là: kiên trì thực hiện đầy đủ Tư tưởng Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong thời đại mới. Trọng tâm là lấy phát triển kinh tế làm trung tâm và thúc đẩy phát triển chất lượng cao làm chủ đề.
Đề xuất này dựa trên 6 nguyên tắc phải tuân thủ gồm:
• Duy trì sự lãnh đạo toàn diện của Đảng.
• Phát huy quyền làm chủ của nhân dân.
• Kiên trì phát triển chất lượng cao, phát triển lực lượng sản xuất chất lượng mới theo điều kiện địa phương, tăng cường lưu thông nội địa, và thúc đẩy lưu thông kép trong nước và quốc tế.
• Kiên trì cải cách toàn diện và sâu rộng, mở rộng mở cửa ở cấp độ cao.
• Kiên trì kết hợp giữa thị trường hiệu quả và chính phủ hiệu quả.
• Kiên trì phát triển và an ninh đồng bộ.
Các mục tiêu chính cần đạt được trong 5 năm tới bao gồm:
1. Phát triển Chất lượng Cao: Đạt được những thành tựu đáng kể. Tăng trưởng kinh tế duy trì trong phạm vi hợp lý, và nhu cầu nội địa trở thành động lực chủ yếu của tăng trưởng kinh tế.2. Đổi mới Khoa học Công nghệ: Mức độ tự chủ khoa học công nghệ được cải thiện đáng kể, công nghệ cốt lõi then chốt trong các lĩnh vực then chốt được đột phá nhanh chóng.
3. Cải cách và Mở cửa: Cải cách sâu rộng toàn diện hơn nữa đạt được những đột phá mới, và thể chế mở cửa cấp cao được hoàn thiện hơn nữa.
4. Đời sống Nhân dân: Chất lượng cuộc sống tiếp tục được cải thiện. Nhóm thu nhập trung bình tiếp tục mở rộng, và mức độ tiếp cận bình đẳng các dịch vụ công cơ bản được cải thiện đáng kể.
5. Môi trường Xanh: Mục tiêu đỉnh carbon đạt được đúng tiến độ. Việc xây dựng một Trung Quốc tươi đẹp đạt được những tiến bộ to lớn.
6. An ninh Quốc gia: Hệ thống và năng lực an ninh quốc gia được tăng cường. Các mục tiêu kỷ niệm 100 năm thành lập Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã đạt được đúng tiến độ.
Mục tiêu dài hạn đến năm 2035 là cơ bản thực hiện hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa, với GDP bình quân đầu người đạt trình độ của các nước phát triển vừa phải.
Các Lĩnh vực Trọng tâm
Đề xuất xác định một loạt các nhiệm vụ chiến lược, bao gồm:1. Hệ thống Công nghiệp Hiện đại và Nền Kinh tế Thực
• Ưu tiên phát triển nền kinh tế thực và duy trì tỷ trọng sản xuất hợp lý.
• Thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển sản xuất thông minh và xanh trong các ngành công nghiệp truyền thống.
• Nuôi dưỡng các ngành công nghiệp mới nổi (như vật liệu mới, năng lượng mới) và chủ động lập kế hoạch cho các ngành công nghiệp tương lai (như công nghệ lượng tử, giao diện não-máy tính, trí tuệ nhân tạo, truyền thông di động 6G).
• Xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng hiện đại, bao gồm xây dựng vừa phải cơ sở hạ tầng mới (mạng thông tin và truyền thông, mạng lưới năng lực tính toán).
2. Tự chủ Khoa học Công nghệ và Năng suất Chất lượng Mới
• Tăng cường đổi mới sáng tạo ban đầu và nghiên cứu công nghệ cốt lõi then chốt trong các lĩnh vực như mạch tích hợp, phần mềm cơ bản, thiết bị cao cấp.
• Tăng cường vai trò dẫn dắt của doanh nghiệp trong đổi mới sáng tạo.
• Phối hợp thúc đẩy phát triển nhân tài giáo dục, khoa học và công nghệ theo hướng tích hợp.
• Triển khai toàn diện kế hoạch hành động "Trí tuệ Nhân tạo +" để trao quyền toàn diện cho hàng ngàn ngành.
3. Thị trường Nội địa Vững mạnh
• Mở rộng nhu cầu nội địa bằng cách tăng thu nhập và xóa bỏ các biện pháp hạn chế tiêu dùng bất hợp lý như ô tô và nhà ở.
• Kiên quyết xóa bỏ những rào cản cản trở việc xây dựng thị trường thống nhất quốc gia, xóa bỏ chủ nghĩa bảo hộ địa phương và phân khúc thị trường.
• Kích thích sức sống của đầu tư tư nhân và tối ưu hóa cơ cấu đầu tư công.
4. Cải cách Thể chế và Tài chính
• Thực hiện Luật Thúc đẩy Kinh tế Tư nhân.
• Đẩy nhanh quá trình phát triển một cường quốc tài chính, phát triển tài chính khoa học công nghệ, tài chính xanh, tài chính số, và phát triển ổn định đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số.
• Tăng cường điều chỉnh ngược chu kỳ và xuyên chu kỳ trong quản lý kinh tế vĩ mô.
5. Mở cửa và Hợp tác Quốc tế
• Mở rộng mở cửa ở cấp độ cao, đặc biệt là mở cửa ngành dịch vụ, phù hợp với các quy tắc kinh tế và thương mại quốc tế tiêu chuẩn cao.
• Thúc đẩy xây dựng đồng bộ chất lượng cao Sáng kiến Vành đai và Con đường.
• Thúc đẩy xây dựng cộng đồng chung vận mệnh nhân loại.
6. Nông nghiệp và Nông thôn
• Đẩy nhanh xây dựng một quốc gia nông nghiệp hùng mạnh.
• Phấn đấu nâng năng lực sản xuất ngũ cốc lên 100 tỷ cân.
• Tiếp tục củng cố và mở rộng thành tựu xóa đói giảm nghèo, bảo đảm người dân trên diện rộng không tái nghèo.
7. Đời sống Nhân dân và Thịnh vượng Chung
• Thúc đẩy việc làm chất lượng cao và đầy đủ, giải quyết mâu thuẫn việc làm mang tính cơ cấu.
• Hoàn thiện chế độ phân phối thu nhập, mở rộng ổn định quy mô nhóm thu nhập trung bình và thúc đẩy hình thành mô hình phân phối hình ô liu.
• Chủ động ứng phó với già hóa dân số và thực hiện kiên trì việc từng bước lùi tuổi nghỉ hưu theo luật định.
• Đẩy nhanh xây dựng mô hình phát triển bất động sản mới.
• Đẩy nhanh xây dựng một Trung Quốc khỏe mạnh, tăng cường năng lực y tế công cộng.
8. An ninh và Quốc phòng
• Tăng cường xây dựng năng lực an ninh quốc gia trong các lĩnh vực then chốt (an ninh lương thực, năng lượng, chuỗi cung ứng, không gian mạng, trí tuệ nhân tạo).
• Phối hợp và thúc đẩy giải quyết có trật tự các rủi ro trong bất động sản, nợ chính quyền địa phương và các tổ chức tài chính vừa và nhỏ.
• Hoàn thành mục tiêu kỷ niệm 100 năm thành lập PLA đúng tiến độ, đẩy nhanh sự phát triển tổng hợp của cơ giới hóa, tin học hóa và trí tuệ hóa