Tăng giá điện: Data center đang trở thành thủ phạm chính?

[Minh Nguyệt]

Trong bối cảnh hóa đơn tiền điện gia tăng trên khắp nước Mỹ, nhiều bang đang phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn trong việc bảo vệ người tiêu dùng và doanh nghiệp khỏi các chi phí phát sinh từ sự bùng nổ của các trung tâm dữ liệu do các tập đoàn công nghệ lớn như Google, Amazon, Meta và Microsoft vận hành.

Dù khó xác định chính xác mức độ tác động, nhiều ý kiến cho rằng sự phát triển ồ ạt của các trung tâm dữ liệu – vốn tiêu tốn lượng điện khổng lồ – đang đẩy chi phí truyền tải và sản xuất điện tăng cao, gây ảnh hưởng trực tiếp đến người dân.

Hơn một chục bang đã bắt đầu có động thái chính sách, trong khi các nhà điều hành lưới điện lớn nhất nước đang chịu áp lực nghiên cứu tác động thực sự của các trung tâm dữ liệu, đồng thời tìm cách kiềm chế giá điện và yêu cầu các tập đoàn công nghệ đóng góp công bằng hơn cho hệ thống truyền tải.

“Hầu hết cơ sở hạ tầng này, với chi phí hàng tỷ đô la, đang được xây dựng chỉ để phục vụ cho một nhóm khách hàng rất nhỏ – là các công ty giàu có nhất thế giới,” ông Ari Peskoe, Giám đốc Sáng kiến Luật Điện tại Đại học Harvard, nhận định. “Một số giả định cơ bản đằng sau hệ thống định giá hiện nay đã không còn phù hợp.”

Tại Oregon – nơi tập trung nhiều trung tâm dữ liệu, cơ quan lập pháp bang đã thông qua đạo luật yêu cầu phát triển biểu giá điện riêng cho các trung tâm dữ liệu, sau khi ghi nhận nhiều trường hợp hóa đơn điện của hộ gia đình tăng tới 50% trong 4 năm qua.

Một số bang khác như New Jersey, Indiana, Texas và Utah cũng đã ban hành hoặc đề xuất các biện pháp tương tự. Ở Indiana, cơ quan quản lý đã phê duyệt một thỏa thuận giữa công ty điện lực và các tập đoàn công nghệ nhằm xác định rõ nghĩa vụ chi trả của các trung tâm dữ liệu.

Tuy nhiên, theo ông Kerwin Olsen từ Hội đồng Hành động Công dân Indiana, vẫn còn một khoảng trống lớn về minh bạch: “Các trung tâm dữ liệu không bắt buộc phải công khai mức tiêu thụ điện, nên việc xác định họ có đang đóng góp công bằng hay không là một thách thức lớn.”

Trong khi đó, một báo cáo từ công ty phân tích Wood Mackenzie cho thấy 20 biểu giá chuyên biệt ở 16 bang hiện nay không đủ để trang trải chi phí xây dựng một nhà máy điện khí mới – nghĩa là người tiêu dùng phổ thông có thể phải gánh phần chênh lệch.

Tại khu vực Trung Đại Tây Dương, nơi vận hành bởi PJM Interconnection – mạng lưới điện lớn nhất nước Mỹ – hơn 70% chi phí điện tăng trong năm qua được cho là đến từ nhu cầu của các trung tâm dữ liệu, theo báo cáo của tổ chức giám sát độc lập Monitoring Analytics.

Trả lời phỏng vấn, bà Tricia Pridemore từ Ủy ban Dịch vụ Công cộng bang Georgia cho rằng các yếu tố khác như nâng cấp lưới điện, thiết bị cũ kỹ và thời tiết cực đoan cũng là nguyên nhân quan trọng. "Việc đổ lỗi hoàn toàn cho trung tâm dữ liệu là không công bằng," bà nói.

Dẫu vậy, dư luận đang gia tăng áp lực buộc chính quyền các bang phải hành động rõ ràng hơn. Tại Pennsylvania, nơi các trung tâm dữ liệu đang phát triển mạnh, các nhà quản lý đang xây dựng mô hình biểu giá mẫu nhằm yêu cầu các tập đoàn công nghệ đầu tư trực tiếp vào hạ tầng truyền tải, thay vì để người dân gánh chịu.

“Chúng ta đang nói đến những nâng cấp có thể lên tới hàng trăm triệu USD,” ông Stephen DeFrank, Chủ tịch Ủy ban Tiện ích bang Pennsylvania nói. “Và đó là điều mà người tiêu dùng không nên phải trả thay.”

Nguồn tham khảo: Techxplore