ThanhDat
Intern Writer
Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) được xây dựng bởi 16 quốc gia, nặng khoảng 420 đến 450 tấn, với thể tích từ 916 đến 1005 mét khối. Nó dài 109 mét và rộng 73 mét, gồm nhiều mô-đun khác nhau như Mô-đun Destiny của Mỹ hay Mô-đun Dịch vụ Zvezda của Nga, mỗi mô-đun có không gian riêng để chứa thiết bị và phục vụ các nhiệm vụ của từng quốc gia.
Trong khi đó, trạm vũ trụ Trung Quốc chỉ nặng 100 tấn, dài 55,6 mét, có thể tích 340 mét khối và diện tích sinh hoạt 122 mét khối. Cấu trúc gồm ba mô-đun chính: mô-đun lõi Thiên Hà, mô-đun thử nghiệm Văn Thiên và mô-đun thử nghiệm Mạnh Thiên. Tất cả đều do Trung Quốc tự thiết kế, tối ưu không gian, phân bổ chức năng hợp lý và không để lãng phí diện tích.
Trạm Vũ trụ Quốc tế giống như một khu phức hợp lớn, đông người và phức tạp trong khi trạm vũ trụ Trung Quốc giống một căn hộ nhỏ gọn, tiện nghi, đủ để hoạt động hiệu quả. Sự khác biệt này không do công nghệ mà do chiến lược: ISS phải phục vụ lợi ích của nhiều quốc gia nên tiêu chuẩn không đồng nhất, việc bảo trì khó khăn hơn; còn trạm của Trung Quốc được quy hoạch thống nhất, gọn gàng và hiệu quả.
Trạm vũ trụ Trung Quốc có tiêu chuẩn 3 người, có thể tăng lên 6 người trong thời gian ngắn. Tháng 12 năm 2022, khi bàn giao giữa Thần Châu 14 và 15, 6 phi hành gia đã cùng hoạt động trong vài ngày mà không gặp trở ngại. Ba người là con số tối ưu cho khối lượng công việc hiện tại: một người phụ trách khoa học sự sống, một người nghiên cứu vật liệu, và một người bảo trì hệ thống.
Trong khi ISS phải đào tạo phi hành gia vận hành nhiều thiết bị không đồng bộ, khiến hiệu quả giảm, thì hệ thống của Trung Quốc sử dụng 16 tủ thí nghiệm tiêu chuẩn hóa, giúp giảm tải công việc và nâng cao năng suất.
Tàu chở hàng Thiên Châu của Trung Quốc có thể mang tới 6,5 tấn hàng mỗi chuyến. Năm 2025, tàu Thiên Châu-9 dự kiến cung cấp đủ nhu yếu phẩm cho 3 người trong 9 tháng cùng 1,4 tấn nhiên liệu, với tần suất phóng thấp và chi phí tiết kiệm hơn nhiều. Hệ thống hỗ trợ sự sống cũng vượt trội, có thể tái chế hơn 90% nước từ mồ hôi và nước tiểu, đồng thời chuyển đổi carbon dioxide thành oxy, giúp phi hành gia duy trì lâu dài mà không phụ thuộc nhiều vào tiếp tế. (Sohu)
Trong khi đó, trạm vũ trụ Trung Quốc chỉ nặng 100 tấn, dài 55,6 mét, có thể tích 340 mét khối và diện tích sinh hoạt 122 mét khối. Cấu trúc gồm ba mô-đun chính: mô-đun lõi Thiên Hà, mô-đun thử nghiệm Văn Thiên và mô-đun thử nghiệm Mạnh Thiên. Tất cả đều do Trung Quốc tự thiết kế, tối ưu không gian, phân bổ chức năng hợp lý và không để lãng phí diện tích.
Trạm Vũ trụ Quốc tế giống như một khu phức hợp lớn, đông người và phức tạp trong khi trạm vũ trụ Trung Quốc giống một căn hộ nhỏ gọn, tiện nghi, đủ để hoạt động hiệu quả. Sự khác biệt này không do công nghệ mà do chiến lược: ISS phải phục vụ lợi ích của nhiều quốc gia nên tiêu chuẩn không đồng nhất, việc bảo trì khó khăn hơn; còn trạm của Trung Quốc được quy hoạch thống nhất, gọn gàng và hiệu quả.
Số lượng phi hành gia và triết lý vận hành
ISS có thể chứa tối đa 13 người nhưng thường duy trì 7 người để đại diện cho từng quốc gia. Các phi hành gia Mỹ phụ trách mô-đun Định Mệnh, người Nga giám sát mô-đun Ngôi Sao, còn đại diện Nhật Bản và châu Âu cũng có nhiệm vụ riêng. Mỗi người làm việc độc lập như một phần trong hệ thống phức hợp.
Trạm vũ trụ Trung Quốc có tiêu chuẩn 3 người, có thể tăng lên 6 người trong thời gian ngắn. Tháng 12 năm 2022, khi bàn giao giữa Thần Châu 14 và 15, 6 phi hành gia đã cùng hoạt động trong vài ngày mà không gặp trở ngại. Ba người là con số tối ưu cho khối lượng công việc hiện tại: một người phụ trách khoa học sự sống, một người nghiên cứu vật liệu, và một người bảo trì hệ thống.
Trong khi ISS phải đào tạo phi hành gia vận hành nhiều thiết bị không đồng bộ, khiến hiệu quả giảm, thì hệ thống của Trung Quốc sử dụng 16 tủ thí nghiệm tiêu chuẩn hóa, giúp giảm tải công việc và nâng cao năng suất.
Chi phí và khả năng tiếp tế
ISS tiêu tốn khoảng 3 đến 4 tỷ USD mỗi năm (tương đương 76.000 - 102.000 tỷ VNĐ), với nhiều tàu vận chuyển như Progress của Nga (2,5 tấn hàng mỗi chuyến) hay các tàu Mỹ (3 tấn mỗi chuyến). Việc tiếp tế đòi hỏi phối hợp nhiều bên, khiến chi phí và nhân lực tăng cao.
Tàu chở hàng Thiên Châu của Trung Quốc có thể mang tới 6,5 tấn hàng mỗi chuyến. Năm 2025, tàu Thiên Châu-9 dự kiến cung cấp đủ nhu yếu phẩm cho 3 người trong 9 tháng cùng 1,4 tấn nhiên liệu, với tần suất phóng thấp và chi phí tiết kiệm hơn nhiều. Hệ thống hỗ trợ sự sống cũng vượt trội, có thể tái chế hơn 90% nước từ mồ hôi và nước tiểu, đồng thời chuyển đổi carbon dioxide thành oxy, giúp phi hành gia duy trì lâu dài mà không phụ thuộc nhiều vào tiếp tế. (Sohu)
