Tại sao chúng ta không thể ăn châu chấu tụ tập trong thời gian dịch châu chấu hoành hành? Chẳng phải châu chấu rất giàu protein sao?

[ThanhDat]

Những video về đàn châu chấu đen đặc trời phá sạch mùa màng chỉ trong vài phút chắc hẳn khiến ai cũng rùng mình. Dù châu chấu được biết đến là nguồn thực phẩm giàu protein, nhưng tại sao chúng ta không thể bắt và ăn chúng để tận dụng nguồn dinh dưỡng này?

Thực tế, châu chấu không phải sinh ra để bay thành đàn. Bình thường, chúng sống đơn lẻ, màu xanh lá, hiền lành và chỉ ăn cỏ cây. Tuy nhiên, mọi chuyện thay đổi khi hạn hán xảy ra. Khi thảm thực vật khan hiếm, những con châu chấu đơn độc buộc phải tụ tập để tìm thức ăn. Chính sự va chạm thường xuyên giữa các chân sau của chúng kích hoạt một “hiệu ứng bầy đàn”, khiến châu chấu biến đổi toàn diện cả về sinh lý và hành vi.

Các nhà khoa học phát hiện rằng sự tiếp xúc vật lý này làm thay đổi nồng độ hormone trong cơ thể châu chấu, khiến màu sắc của chúng chuyển từ xanh lục sang nâu vàng với sọc đen. Chúng trở nên hiếu động, ăn nhiều, di chuyển liên tục và phát triển cơ chế phòng vệ hóa học đặc biệt để tự bảo vệ trước kẻ săn mồi.

Vũ khí hóa học của châu chấu và rủi ro cho con người​

Khi bị tấn công, châu chấu giải phóng chất phenylacetonitrile có mùi hăng nồng để cảnh báo kẻ săn mồi rằng chúng “không ngon miệng”. Nếu vẫn bị cắn, enzyme trong cơ thể châu chấu sẽ biến chất này thành axit xyanhydric tức xyanua, loại chất độc có thể ức chế hô hấp tế bào. Dù lượng nhỏ có thể không gây chết người, nhưng việc ăn phải châu chấu trong mùa dịch vẫn tiềm ẩn rủi ro cao.

Trong giai đoạn dịch bùng phát, nồng độ phenylacetonitrile và xyanua trong cơ thể châu chấu tăng mạnh. Điều này khiến việc xác định con nào an toàn gần như không thể. Lịch sử từng ghi nhận nhiều trường hợp ngộ độc do ăn châu chấu trong thời kỳ mất mùa, với các triệu chứng như buồn nôn, chóng mặt và ngộ độc nặng.

Ngoài ra, châu chấu di cư qua nhiều vùng có thể bị nhiễm thuốc trừ sâu hoặc hóa chất nông nghiệp. Những chất độc này bám trên cơ thể hoặc ngấm vào nội tạng côn trùng. Cùng với khả năng mang vi khuẩn, ký sinh trùng, việc ăn châu chấu hoang dã mà không qua kiểm định và xử lý kỹ càng chẳng khác nào đánh cược sức khỏe bản thân.

Từ “nguồn protein” thành “mối đe dọa sinh thái”​

Không thể phủ nhận, châu chấu nuôi công nghiệp an toàn có thể là thực phẩm giàu protein. Nhưng trong bối cảnh dịch bùng phát, đàn châu chấu không còn là nguồn thực phẩm mà là hiểm họa sinh thái, báo hiệu mất mùa và nguy cơ khủng hoảng lương thực.

Giải pháp đúng đắn không phải là ăn chúng, mà là ngăn chặn, giám sát và kiểm soát hiệu quả. Hiện Việt Nam đã áp dụng công nghệ tiên tiến như giám sát vệ tinh, sử dụng nấm Metarhizium anisopliae và chăn nuôi gà, vịt để kiểm soát sinh học. Nhờ vậy, chúng ta có thể chủ động ứng phó với dịch châu chấu mà không cần mạo hiểm sức khỏe để biến chúng thành món ăn. (Sohu)