Hail the Judge
Ta chơi xong không trả tiền, vậy đâu có gọi là bán
Dịch vụ Direct to Cell (DTC) cho phép điện thoại thông minh thông thường kết nối trực tiếp với vệ tinh mà không cần trạm mặt đất, miễn là có tầm nhìn ra bầu trời. Công nghệ này sử dụng các chùm vệ tinh quỹ đạo thấp (LEO) để cung cấp kết nối tại các khu vực hẻo lánh, đặc biệt quan trọng tại Nhật Bản, nơi địa hình đồi núi và hải đảo khiến mạng di động truyền thống chỉ phủ được 60% diện tích, dù đạt 99,9% dân số, theo KDDI. Vào ngày 10/4/2025, KDDI ra mắt au Starlink Direct, dịch vụ DTC đầu tiên tại Nhật Bản, hợp tác với SpaceX và sử dụng chùm vệ tinh Starlink.
Chỉ hai tuần sau, ngày 23/4/2025, Rakuten Mobile công bố kế hoạch triển khai Rakuten Tối Ưu Vệ Tinh vào quý 4/2026, hợp tác với AST SpaceMobile và sử dụng vệ tinh BlueBird. Cả hai dịch vụ đều nhắm đến việc xóa bỏ vùng “chết” mạng, đặc biệt trong các tình huống khẩn cấp như động đất hay sóng thần, vốn là mối quan tâm lớn tại Nhật Bản. Sự ra mắt của KDDI đánh dấu bước tiến quan trọng, theo sau T-Mobile tại Mỹ, nơi cung cấp DTC miễn phí từ tháng 2/2025, cho thấy xu hướng toàn cầu hóa công nghệ này.
KDDI hợp tác với SpaceX từ năm 2023 để phát triển au Starlink Direct, thử nghiệm thành công tại Kumejima, Okinawa vào tháng 10/2024, và chính thức ra mắt ngày 10/4/2025. Dịch vụ sử dụng vệ tinh Starlink V2 Mini, hoạt động ở quỹ đạo 535-559 km, thấp hơn nhiều so với vệ tinh địa tĩnh (36.000 km), giúp giảm độ trễ tín hiệu xuống mức tối thiểu. Người dùng au chỉ cần cập nhật hệ điều hành mới nhất và thực hiện cài đặt đơn giản để sử dụng, với kết nối tự động chuyển sang vệ tinh khi mất sóng trạm mặt đất. Hiện tại, dịch vụ hỗ trợ khoảng 50 mẫu điện thoại (Android và iPhone, tính đến tháng 4/2025), sử dụng băng tần 2 GHz, và miễn phí tạm thời cho khách hàng au. Tuy nhiên, phiên bản beta chỉ giới hạn ở tin nhắn văn bản (SMS, RCS), chia sẻ vị trí qua RCS, trò chuyện với trợ lý AI Gemini của Google (trên Android), và nhận cảnh báo khẩn cấp như động đất hay sóng thần.
Một bài đăng trên X từ au_official ngày 10/4/2025 quảng bá dịch vụ với thông điệp “kết nối mọi nơi có bầu trời”, nhấn mạnh khả năng hỗ trợ 600.000 thiết bị tương thích. KDDI dự kiến bổ sung dịch vụ dữ liệu (duyệt web, video) từ mùa hè 2025, có thể kèm theo gói cước mới. Hiện tại, các dịch vụ như UQ Mobile hay povo (sử dụng mạng au) chưa được hỗ trợ, nhưng KDDI đang xem xét mở rộng trong tương lai. Gwynne Shotwell, Chủ tịch SpaceX, ca ngợi đây là “dịch vụ DTC đầu tiên tại châu Á”, mang lại khả năng cứu mạng trong thảm họa, theo thông báo từ KDDI ngày 10/4/2025.
Rakuten Mobile công bố Rakuten Tối Ưu Vệ Tinh vào ngày 23/4/2025, dự kiến ra mắt vào quý 4/2026, hợp tác với AST SpaceMobile, một công ty Mỹ mà Rakuten đầu tư từ năm 2020. Dịch vụ sử dụng vệ tinh BlueBird, với chỉ 5 vệ tinh hiện tại (tháng 4/2025) nhưng kế hoạch tăng lên 50 vệ tinh vào cuối 2026 để đảm bảo kết nối liên tục. So với Starlink V2 Mini (diện tích anten 6,2 m²), BlueBird Block 1 có anten lớn hơn 10 lần (64,4 m²), cho phép phủ sóng rộng và thu tín hiệu yếu từ điện thoại. Một thử nghiệm vào tháng 4/2025 giữa Rakuten và AST đã thành công với cuộc gọi video qua điện thoại thông thường tại Nhật Bản, đánh dấu cột mốc quan trọng.
BlueBird Block 2 dự kiến phóng từ tháng 7/2025 sẽ có anten 223 m², gấp 3,5 lần Block 1, tăng khả năng phủ sóng. Dịch vụ sử dụng băng tần platinum 900 MHz, có khả năng “uốn cong” tín hiệu, giúp kết nối ngay cả khi bầu trời bị che khuất, một lợi thế so với Starlink. Rakuten dự kiến hỗ trợ hầu hết điện thoại thông thường, nhưng chưa công bố chi tiết về giá. Một bài đăng trên X từ hmikitani ngày 24/4/2025 chia sẻ video hội thảo, nhấn mạnh dịch vụ này là “lớn, nhanh, rộng và hỗ trợ nhiều thiết bị”. Rakuten sở hữu 15% cổ phần AST, cùng các nhà đầu tư như Vodafone (6%), Google (3,9%), và AT&T (2,8%), cho thấy tiềm năng toàn cầu của dự án.
Starlink và BlueBird đại diện cho hai cách tiếp cận DTC khác nhau. Starlink, với 622 vệ tinh V2 Mini (tháng 4/2025) và kế hoạch đạt 7.500 vệ tinh, có lợi thế về số lượng và độ phủ. SpaceX đã thử nghiệm thành công tin nhắn tại Nhật Bản (tháng 10/2024) và video call với T-Mobile tại Mỹ (tháng 5/2024), theo bài gốc. Công ty dự kiến hạ quỹ đạo vệ tinh xuống 340-360 km và triển khai vệ tinh V2 (1.250 kg, anten 25 m²) khi hệ thống Starship hoạt động, cải thiện chất lượng kết nối. Elon Musk cho biết dịch vụ thoại sẽ sẵn sàng trong năm 2025, theo một bài đăng trên X.
Ngược lại, BlueBird của AST ưu tiên anten lớn để tối ưu hóa vùng phủ với ít vệ tinh hơn. Dù chỉ có 5 vệ tinh hiện tại, kế hoạch 243 vệ tinh Block 2 vào cuối thập kỷ sẽ đảm bảo phủ sóng toàn cầu. Thử nghiệm video call thành công của Rakuten và AST tại Nhật Bản cho thấy tiềm năng vượt trội của BlueBird về băng thông. Băng tần 900 MHz của Rakuten cũng mang lại lợi thế về độ xuyên thấu, phù hợp với địa hình phức tạp của Nhật Bản. Tuy nhiên, với số lượng vệ tinh ít hơn, Rakuten cần đẩy nhanh tiến độ phóng để cạnh tranh với Starlink, vốn đã có hệ thống vận hành ổn định.
Amazon, dưới sự dẫn dắt của Jeff Bezos, khởi động Project Kuiper với 27 vệ tinh phóng ngày 29/4/2025, nhắm đến chùm vệ tinh 3.236 chiếc ở quỹ đạo 590-630 km. Giai đoạn đầu tập trung vào dịch vụ internet vệ tinh yêu cầu anten chuyên dụng, nhưng Amazon đang xem xét DTC trong tương lai, tận dụng vốn lớn và nền tảng AWS. AWS, với 419 triệu khách hàng doanh nghiệp (tăng 357% từ 2020) và 31% thị phần đám mây toàn cầu, là động lực chính, phục vụ NASA, CIA, và Netflix, theo HG Insights và Synergy Research Group. Amazon đã đặt 92 tên lửa, bao gồm New Glenn của Blue Origin và Falcon 9 của SpaceX, để phóng vệ tinh, nhưng phải hoàn thành 50% trước tháng 7/2026 theo giấy phép FCC, một mục tiêu khó đạt.
Dịch vụ có thể ra mắt vào năm 2028. Amazon cũng hợp tác với L3Harris Technologies qua công ty con Kuiper Government Solutions để phát triển hệ thống vệ tinh quân sự tương tự Starshield của SpaceX, tận dụng AWS cho các ứng dụng quốc phòng. Dù chậm chân so với Starlink, vốn dự kiến đạt doanh thu 11,8 tỷ USD năm 2025, tiềm lực tài chính của Amazon khiến Project Kuiper trở thành mối đe dọa dài hạn, theo Wikipedia Starlink.
au Starlink Direct của KDDI mang lại lợi thế tiên phong, phủ sóng 40% diện tích Nhật Bản chưa có mạng di động, đặc biệt ở vùng núi và hải đảo. Dịch vụ miễn phí ban đầu và hỗ trợ 50 mẫu điện thoại giúp thu hút người dùng, nhưng giới hạn ở tin nhắn và cảnh báo khẩn cấp có thể khiến khách hàng chờ đợi các tính năng dữ liệu từ mùa hè 2025.
Ngược lại, Rakuten Tối Ưu Vệ Tinh ra mắt muộn hơn, nhưng anten lớn và băng tần 900 MHz mang lại tiềm năng vượt trội về băng thông và độ linh hoạt. Thử nghiệm video call thành công và sự hậu thuẫn từ các nhà đầu tư như Google, Vodafone đặt Rakuten vào vị thế cạnh tranh mạnh mẽ, dù cần thời gian để triển khai đủ vệ tinh. Cả hai công ty đều hưởng lợi từ nhu cầu kết nối khẩn cấp tại Nhật Bản, nơi thiên tai thường xuyên xảy ra. Tuy nhiên, Amazon Project Kuiper, dù chưa tham gia DTC, có thể thay đổi cục diện nếu triển khai dịch vụ smartphone trong tương lai, tận dụng AWS và nguồn vốn dồi dào. Cạnh tranh trong DTC tại Nhật Bản sẽ phụ thuộc vào tốc độ triển khai vệ tinh, chất lượng kết nối và chiến lược giá khi các dịch vụ chuyển sang tính phí.
Chỉ hai tuần sau, ngày 23/4/2025, Rakuten Mobile công bố kế hoạch triển khai Rakuten Tối Ưu Vệ Tinh vào quý 4/2026, hợp tác với AST SpaceMobile và sử dụng vệ tinh BlueBird. Cả hai dịch vụ đều nhắm đến việc xóa bỏ vùng “chết” mạng, đặc biệt trong các tình huống khẩn cấp như động đất hay sóng thần, vốn là mối quan tâm lớn tại Nhật Bản. Sự ra mắt của KDDI đánh dấu bước tiến quan trọng, theo sau T-Mobile tại Mỹ, nơi cung cấp DTC miễn phí từ tháng 2/2025, cho thấy xu hướng toàn cầu hóa công nghệ này.
KDDI hợp tác với SpaceX từ năm 2023 để phát triển au Starlink Direct, thử nghiệm thành công tại Kumejima, Okinawa vào tháng 10/2024, và chính thức ra mắt ngày 10/4/2025. Dịch vụ sử dụng vệ tinh Starlink V2 Mini, hoạt động ở quỹ đạo 535-559 km, thấp hơn nhiều so với vệ tinh địa tĩnh (36.000 km), giúp giảm độ trễ tín hiệu xuống mức tối thiểu. Người dùng au chỉ cần cập nhật hệ điều hành mới nhất và thực hiện cài đặt đơn giản để sử dụng, với kết nối tự động chuyển sang vệ tinh khi mất sóng trạm mặt đất. Hiện tại, dịch vụ hỗ trợ khoảng 50 mẫu điện thoại (Android và iPhone, tính đến tháng 4/2025), sử dụng băng tần 2 GHz, và miễn phí tạm thời cho khách hàng au. Tuy nhiên, phiên bản beta chỉ giới hạn ở tin nhắn văn bản (SMS, RCS), chia sẻ vị trí qua RCS, trò chuyện với trợ lý AI Gemini của Google (trên Android), và nhận cảnh báo khẩn cấp như động đất hay sóng thần.
Một bài đăng trên X từ au_official ngày 10/4/2025 quảng bá dịch vụ với thông điệp “kết nối mọi nơi có bầu trời”, nhấn mạnh khả năng hỗ trợ 600.000 thiết bị tương thích. KDDI dự kiến bổ sung dịch vụ dữ liệu (duyệt web, video) từ mùa hè 2025, có thể kèm theo gói cước mới. Hiện tại, các dịch vụ như UQ Mobile hay povo (sử dụng mạng au) chưa được hỗ trợ, nhưng KDDI đang xem xét mở rộng trong tương lai. Gwynne Shotwell, Chủ tịch SpaceX, ca ngợi đây là “dịch vụ DTC đầu tiên tại châu Á”, mang lại khả năng cứu mạng trong thảm họa, theo thông báo từ KDDI ngày 10/4/2025.
Rakuten Mobile công bố Rakuten Tối Ưu Vệ Tinh vào ngày 23/4/2025, dự kiến ra mắt vào quý 4/2026, hợp tác với AST SpaceMobile, một công ty Mỹ mà Rakuten đầu tư từ năm 2020. Dịch vụ sử dụng vệ tinh BlueBird, với chỉ 5 vệ tinh hiện tại (tháng 4/2025) nhưng kế hoạch tăng lên 50 vệ tinh vào cuối 2026 để đảm bảo kết nối liên tục. So với Starlink V2 Mini (diện tích anten 6,2 m²), BlueBird Block 1 có anten lớn hơn 10 lần (64,4 m²), cho phép phủ sóng rộng và thu tín hiệu yếu từ điện thoại. Một thử nghiệm vào tháng 4/2025 giữa Rakuten và AST đã thành công với cuộc gọi video qua điện thoại thông thường tại Nhật Bản, đánh dấu cột mốc quan trọng.
BlueBird Block 2 dự kiến phóng từ tháng 7/2025 sẽ có anten 223 m², gấp 3,5 lần Block 1, tăng khả năng phủ sóng. Dịch vụ sử dụng băng tần platinum 900 MHz, có khả năng “uốn cong” tín hiệu, giúp kết nối ngay cả khi bầu trời bị che khuất, một lợi thế so với Starlink. Rakuten dự kiến hỗ trợ hầu hết điện thoại thông thường, nhưng chưa công bố chi tiết về giá. Một bài đăng trên X từ hmikitani ngày 24/4/2025 chia sẻ video hội thảo, nhấn mạnh dịch vụ này là “lớn, nhanh, rộng và hỗ trợ nhiều thiết bị”. Rakuten sở hữu 15% cổ phần AST, cùng các nhà đầu tư như Vodafone (6%), Google (3,9%), và AT&T (2,8%), cho thấy tiềm năng toàn cầu của dự án.
Starlink và BlueBird đại diện cho hai cách tiếp cận DTC khác nhau. Starlink, với 622 vệ tinh V2 Mini (tháng 4/2025) và kế hoạch đạt 7.500 vệ tinh, có lợi thế về số lượng và độ phủ. SpaceX đã thử nghiệm thành công tin nhắn tại Nhật Bản (tháng 10/2024) và video call với T-Mobile tại Mỹ (tháng 5/2024), theo bài gốc. Công ty dự kiến hạ quỹ đạo vệ tinh xuống 340-360 km và triển khai vệ tinh V2 (1.250 kg, anten 25 m²) khi hệ thống Starship hoạt động, cải thiện chất lượng kết nối. Elon Musk cho biết dịch vụ thoại sẽ sẵn sàng trong năm 2025, theo một bài đăng trên X.
Ngược lại, BlueBird của AST ưu tiên anten lớn để tối ưu hóa vùng phủ với ít vệ tinh hơn. Dù chỉ có 5 vệ tinh hiện tại, kế hoạch 243 vệ tinh Block 2 vào cuối thập kỷ sẽ đảm bảo phủ sóng toàn cầu. Thử nghiệm video call thành công của Rakuten và AST tại Nhật Bản cho thấy tiềm năng vượt trội của BlueBird về băng thông. Băng tần 900 MHz của Rakuten cũng mang lại lợi thế về độ xuyên thấu, phù hợp với địa hình phức tạp của Nhật Bản. Tuy nhiên, với số lượng vệ tinh ít hơn, Rakuten cần đẩy nhanh tiến độ phóng để cạnh tranh với Starlink, vốn đã có hệ thống vận hành ổn định.
Amazon, dưới sự dẫn dắt của Jeff Bezos, khởi động Project Kuiper với 27 vệ tinh phóng ngày 29/4/2025, nhắm đến chùm vệ tinh 3.236 chiếc ở quỹ đạo 590-630 km. Giai đoạn đầu tập trung vào dịch vụ internet vệ tinh yêu cầu anten chuyên dụng, nhưng Amazon đang xem xét DTC trong tương lai, tận dụng vốn lớn và nền tảng AWS. AWS, với 419 triệu khách hàng doanh nghiệp (tăng 357% từ 2020) và 31% thị phần đám mây toàn cầu, là động lực chính, phục vụ NASA, CIA, và Netflix, theo HG Insights và Synergy Research Group. Amazon đã đặt 92 tên lửa, bao gồm New Glenn của Blue Origin và Falcon 9 của SpaceX, để phóng vệ tinh, nhưng phải hoàn thành 50% trước tháng 7/2026 theo giấy phép FCC, một mục tiêu khó đạt.
Dịch vụ có thể ra mắt vào năm 2028. Amazon cũng hợp tác với L3Harris Technologies qua công ty con Kuiper Government Solutions để phát triển hệ thống vệ tinh quân sự tương tự Starshield của SpaceX, tận dụng AWS cho các ứng dụng quốc phòng. Dù chậm chân so với Starlink, vốn dự kiến đạt doanh thu 11,8 tỷ USD năm 2025, tiềm lực tài chính của Amazon khiến Project Kuiper trở thành mối đe dọa dài hạn, theo Wikipedia Starlink.
au Starlink Direct của KDDI mang lại lợi thế tiên phong, phủ sóng 40% diện tích Nhật Bản chưa có mạng di động, đặc biệt ở vùng núi và hải đảo. Dịch vụ miễn phí ban đầu và hỗ trợ 50 mẫu điện thoại giúp thu hút người dùng, nhưng giới hạn ở tin nhắn và cảnh báo khẩn cấp có thể khiến khách hàng chờ đợi các tính năng dữ liệu từ mùa hè 2025.
Ngược lại, Rakuten Tối Ưu Vệ Tinh ra mắt muộn hơn, nhưng anten lớn và băng tần 900 MHz mang lại tiềm năng vượt trội về băng thông và độ linh hoạt. Thử nghiệm video call thành công và sự hậu thuẫn từ các nhà đầu tư như Google, Vodafone đặt Rakuten vào vị thế cạnh tranh mạnh mẽ, dù cần thời gian để triển khai đủ vệ tinh. Cả hai công ty đều hưởng lợi từ nhu cầu kết nối khẩn cấp tại Nhật Bản, nơi thiên tai thường xuyên xảy ra. Tuy nhiên, Amazon Project Kuiper, dù chưa tham gia DTC, có thể thay đổi cục diện nếu triển khai dịch vụ smartphone trong tương lai, tận dụng AWS và nguồn vốn dồi dào. Cạnh tranh trong DTC tại Nhật Bản sẽ phụ thuộc vào tốc độ triển khai vệ tinh, chất lượng kết nối và chiến lược giá khi các dịch vụ chuyển sang tính phí.
